سه عامل‌افزایش‌قیمت دلار و سکه‌در هفته‌گذشته

گروه بانک و بیمه| محسن شمشیری|

روز جمعه 6 تیرماه 99 نیز نرخ دلار در بازار آزاد به 19330 تومان رسید و اونس جهانی طلا به 1762 دلار افزایش داشت. در نتیجه با توجه به کاهش نرخ دلار، قیمت طلا و سکه نسبت به هفته قبل کاهش داشته است. هر گرم طلای 18 عیار 824 هزار، مثقال طلای 17 عیار 3 میلیون و 571 هزار، سکه جدید 8 میلیون و 350 هزار، نیم سکه 4 میلیون و 300 هزار، ربع سکه 2 میلیون و 450 هزار تومان اعلام شد.  به گزارش «تعادل»، برخی تحلیلگران بازار معتقدند که با توجه به رشد نرخ اونس جهانی طلا و کاهش ارزش دلار در برابر طلا به خاطر شیوع ویروس کرونا، پیش بینی می‌شود که با قیمت اونس جهانی طلا، هدف سکه تمام 10 میلیون تومان وهدف یک گرم طلای 18 عیار یک میلیون تومان باشد. در جریان معاملات روز پنجشنبه بازار ارز نیز نرخ خرید و فروش دلار و یورو نسبت به هفته قبل که دلار تا 20 هزار تومان بالا رفته بود، کاهش یافت. روزپنجشنبه صرافی‌های بانکی هر دلار امریکا را به قیمت ۱۸ هزار و ۹۰۰ تومان خریداری کردند و ۱۸ هزار و ۹۵۰ تومان فروختند که نرخ خرید و فروش دلار در مقایسه با معاملات چهارشنبه صرافی‌های بانکی به ترتیب، ۵۹۵ و ۶۴۵ تومان کاهش یافته است.همچنین، این صرافی‌ها هر یورو را معادل ۲۱ هزار تومان می‌خرند و به قیمت ۲۱ هزار و ۵۰ تومان هم می‌فروشند که نرخ خرید و فروش یورو به ترتیب نسبت به روز گذشته ۵۹۵ و ۶۴۵ تومان با کاهش قیمت مواجه شده است. سامانه سنا نیز نرخ میانگین معاملات ارز در روز 4 تیرماه 99 را برای دلار 18929، لیر ترکیه 2954، دلار کانادا 14926، یورو 20711، درهم 5198، یوان 2718 و پوند 23834 تومان اعلام کرد. سامانه نیما نیز نرخ میانگین حواله ارز در روز 4 تیرماه 99 را برای دلار 16195، لیر ترکیه 2604، یورو 18858، درهم 4518، یوان 2486 و اعلام کرد. براین اساس فاصله نرخ دلار نیما و سنا به 2734 تومان رسیده که نسبت به نرخ 4 هزار تومان هفته قبل کاهش داشته است. همچنین با توجه به کاهش نرخ دلار بازار آزاد به 19330 تومان، فاصله نرخ دلار آزاد و نیما به 3135 تومان رسیده است. 

  کاهش ۷۴۵ تومانی نرخ دلار

دلار در صرافی‌های بانکی روز پنجشنبه با ۷۴۵ تومان کاهش قیمت به بهای ۱۸ هزار و ۸۵۰ تومان فروخته شد. نرخ خرید هر دلار در تابلوی صرافی‌های بانکی ۱۸ هزار و ۸۰۰ تومان و فروش ۱۸ هزار و ۸۵۰ تومان بود که ۷۴۵ تومان کمتر است.قیمت خرید هر یورو نیز ۲۰ هزار و ۹۰۰ تومان و نرخ فروش آن ۲۰ هزار و ۹۵۰ تومان شد.

بانک مرکزی در بازار رسمی ارز نیز، نرخ ۴۷ ارز را اعلام کرد که براساس آن، نرخ ۳ ارز افزایش و قیمت ۱۰ واحد پولی دیگر ثابت و نرخ ۳۴ ارز هم کاهش یافت. براساس این گزارش، هر دلار امریکا بدون تغییر قیمت مانند روزهای گذشته ۴۲ هزار ریال قیمت خورد. همچنین هر پوند انگلیس ۵۲ هزار و ۱۳۲ ریال و هر یورو نیز ۴۷ هزارو ۲۳۸ ریال ارزش‌گذاری شد.

   سکه ۴۵ هزار تومان ارزان شد 

هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید در بازار آزاد تهران روز پنجشنبه با ۴۵ هزار تومان افت به قیمت هشت میلیون و ۳۵۰ هزار تومان فروخته شد.کارشناسان عامل اصلی رشد قیمت سکه و طلا در معاملات را ادامه کاهش قیمت دلار عنوان می‌کنند. همچنین هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم هشت میلیون و ۱۰۰ هزار تومان قیمت‌گذاری شد.همچنین نیم سکه نیز چهار میلیون و ۳۰۰ هزار تومان، ربع سکه دو میلیون و ۴۰۰ هزار تومان و هر قطعه سکه گرمی یک میلیون و ۲۸۰ هزار تومان تعیین قیمت شد.هر گرم طلای خام ۱۸ عیار ۸۱۲ هزار تومان و هر مثقال طلا نیز سه میلیون و ۵۱۴ هزار تومان به فروش رسید. این در حالی است که بهای اونس جهانی نیز به یک هزار و ۷۶۱ دلار کاهش یافت.

 سقف خرید ارز 

توسط صرافی‌ها افزایش یافت

در پی نوسانات اخیر نرخ ارز، بانک مرکزی با هدف افزایش عرضه ارز در بازار اقدام به افزایش سقف خرید صرافی‌ها کرده است. به گزارش ایرنا، بانک مرکزی برای افزایش قدرت بازارسازی در تأمین مصارف ارزی، سقف خرید ارز به صورت اسکناس توسط کارگزاران بازار ارز یعنی بانک‌ها و صرافی‌های مجاز را از ۲۰۰ هزار دلار به ۳۰۰ هزار دلار در روز افزایش داده است.این اقدام بانک مرکزی باعث می‌شود نقدینگی بانک‌ها و صرافی‌های مجاز برای تامین تقاضای بازار افزایش یابد. روابط عمومی بانک مرکزی اعلام کرده بود که برای تأمین به موقع نیازهای وارداتی کشور صرافی‌های غیربانکی هم می‌توانند براساس گواهی‌های ثبت آماری تایید شده از طریق بانک‌های عامل برای خرید ارز اقدام کنند. ثبت سفارش فروش طی سه روز گذشته یعنی روزهای سوم تا پنجم تیرماه، در مجموع معادل ۲۵۲ میلیون دلار بوده است که افزایش چشمگیر و قابل ملاحظه‌ای را نشان می‌دهد.اما در مقابل، ثبت‌ سفارش‌های خرید در سه روز گذشته، مجموعاً ۶ میلیون دلار بوده است و حجم معاملات انجام شده نیز در مجموع ۵ میلیون دلار بوده است.

  بازار ارز آماده ریزش 

قیمت دلار اگرچه در روزهای اخیر به مرز ۲۰ هزار تومان رسید، اما شواهد مختلف مانند تردید فعالان بازار ارز نسبت به رشد بیشتر قیمت، ‌حضور بانک مرکزی برای کنترل قیمت و عرضه بیشتر دلار توسط صرافی‌ها، حکایت از افت قیمت ارز در روزهای آینده دارد 

ادامه از صفحه اول

بازار دلار و ارز روزهای پرنوسانی را سپری می‌کند. قیمت‌ها یک روز بالا می‌رود و به فاصله چند ساعت عقب‌نشینی می‌کند.

با این حال، دلار در تلاش است تا جای پای خود را در کانال ۲۰ هزار تومانی محکم کند و در این زمینه نیز از امتناع برخی صادرکنندگان از بازگرداندن ارزهای صادراتی گرفته تا محدودیت‌ها در دستیابی به منابع ارزی به دلیل تحریم‌ها و شیوع کرونا به کمک آن آمده است.

هر چند که بانک مرکزی بی‌تفاوت نیست و در تلاش است تا با ایجاد تعادل در عرضه و تقاضا، قیمت‌ها را به سطوح پایین‌تر قیمت بازگرداند. موضوعی که تجربه ثابت کرده بازارساز در آن موفق است، همان‌گونه که پیش از این نیز در سال ۹۷ قیمت‌ دلار را از بالای ۱۹ هزار تومان به زیر ۱۳ هزار تومان رسانده بود.

رییس کل بانک مرکزی نیز تاکید کرده بود که در سه ماه گذشته به دلیل مسائل مربوط به ویروس کرونا و کاهش درآمد برخی محصولات و محدودیت‌های مرزی، تا حدی نقصان در عرضه نسبت به تقاضا در بازار ارز به وجود آمد که موجب نوسانات کوتاه‌مدت در بازار ارز شده است اما مطمئن هستم این نوسانات مرتفع خواهد شد.

در هفته‌ها و ماه‌های آینده علاوه بر بازگشت تعادل به بازار ارز، برای تامین امکانات پولی، ارزی و مالی کشور و تامین رفاه خانواده‌ها تلاش مضاعفی انجام می‌شود. پیگیری‌ها نشان می‌دهد که در روزهای اخیر بیش از ۱۰۰ میلیون دلار توسط بازارساز در بازار فیزیکی ارز تزریق شده که جلوی هیجانات دلالان را گرفته، بر این اساس، قیمت‌ها از روز چهارشنبه هفته جاری در جهت روند نزولی حرکت کرده‌اند. علاوه بر فشاری که کرونا به اقتصاد جهانی وارد کرده و تجارت را تا حد زیادی کاهش داده، ‌عوامل دیگری نیز بر بازار ارز ایران سایه انداخته و قیمت‌های بالا را ایجاد کرده است.یکی از این موارد موضوع برنگشتن بخشی از ارزهای صادراتی به کشور است. مجموع ارزی که صادرکنندگان هنوز بازنگردانده‌اند به بیش از ۲۷ میلیارد دلار می‌رسد که در صورت ورود بخشی از این مبلغ، بازار ارز اشباع شده و بساط دلالان و سفته‌بازان جمع می‌شود.با توجه به اینکه ارز صادراتی باید در سامانه نیما و برای رفع نیاز واردکنندگان عرضه شود، ورود این حجم از منابع جدید، می‌تواند دغدغه موجود در میان واردکنندگان را نیز برطرف کند و از نگرانی‌ها بکاهد. 

رییس کل بانک مرکزی نیز با اشاره به ضرب‌الاجل تعیین شده تا پایان تیر ماه اعلام کرده است: اکنون صادرکنندگان باید به وظیفه ملی خود عمل کنند، در زمانی که دشمن فشار حداکثری را بر مردم وارد می‌کنند حداقل کاری که صادرکنندگان می‌توانند بکنند این است که سریع‌تر ارز را به کشور بازگردانند.به نظر می‌رسد با سررسید زمان تعیین شده و بازگشت حتی بخشی از این ارز به کشور، عرضه و تقاضا متعادل‌تر شده و دست سفته‌بازان از این بازار کوتاه شود. بنابراین در کنار سدی که کرونا بر سر تجارت خارجی و ورود ارز به کشور در ماه‌های گذشته ایجاد کرده، برخی صادرکنندگان نیز با وجود صادرات کالا اما از بازگرداندن ارز به کشور سر باز می‌زنند. این موضوع آنچنان بالا گرفته که در راستای مصوبه‌های ستاد اقتصادی دولت، کارت‌های بازرگانی آن دسته از صادرکنندگانی که هیچگونه ارزی به کشور بازنگردانده‌اند و درصد بازگشت ارز آنها صفر است، تعلیق خواهد شد.

در راستای اجرای تصمیمات ستاد اقتصادی دولت و برابر با مفاد آیین‌نامه اجرایی قانون مقررات واردات و صادرات، کارت‌های بازرگانی آن دسته از صادرکنندگانی که از دیروز (اول تیرماه) تا پایان ماه جاری نسبت به ایفای تعهدات ارزی صادرات سال ۹۸ خود مطابق با دستورالعمل‌های بانک مرکزی اقدام نکنند، به حالت تعلیق درخواهند آمد. عملیات تعلیق کارت‌های بازرگانی بر مبنای اختیارات وزارت صنعت بر اساس تبصره بند ٦ ماده ۱۰ آیین‌نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات درخصوص کارگروه پایش رفتار تجاری انجام می‌شود.

علاوه بر این موضوعات، ‌ایران از سال ۹۷ با خروج امریکا از برجام با تحریم رو به رو است و از همان زمان نیز با مساله تامین ارز مواجه است. موضوعی که با تحریم سایر بخش‌های صادراتی مانند پتروشیمی‌ها پیچیده‌تر شده است.

همچنین دور زدن تحریم‌ها و افزایش هزینه بازگرداندن ارز فروش نفت‌ در کنار کاهش صادرات نفت، دسترسی به ارز را کاهش داده است.با این حال رییس کل بانک مرکزی همواره تاکید کرده که وضعیت ذخیره ارزی ایران در شرایط مطلوبی است و نگرانی برای تامین ارز ضروری در کشور وجود ندارد.

فعالان و حتی سفته‌بازان بازار نیز البته با دیده تردید به ادامه روند رشد قیمت دلار می‌نگرند. شکستن سطح مقاومتی ۲۰ هزار تومان برای دلار کار آسانی نخواهد بود، تا آنجا که با وجود افزایش قیمت به بالای ۲۰ هزار تومان برای ساعت‌هایی اما این قیمت با دوام نبود.

با این حال انتظار می‌رود بانک مرکزی به‌طور جدی وارد تنظیم قیمت‌ها در بازار ارز شود و با تزریق ارز مورد نیاز در بازار، ‌قیمت‌ها عقب‌نشینی کنند.در واقع احتمال بازگشت دلار به قیمت‌های پایین‌تر آنقدر قوی است که حتی بازیگران بازار سکه نیز با احتیاط در این بازار فعالیت می‌کنند زیرا با کاهش قیمت دلار در روزهای آینده با حضور بازارساز، قیمت سکه نیز فرو می‌ریزد.صرافی‌ها نیز با علم به حضور بانک مرکزی برای کنترل بازار، ‌ارزهای بیشتری به بازار عرضه خواهند کرد و موضوعی که می‌تواند صف فروش برای دلار در میدان فردوسی ایجاد کند و قیمت‌ها را پایین بیاورد.

  سه عامل افزایش قیمت دلار در بازار

یک کارشناس بازار ارز معتقد است که افزایش قیمت ارز به دلیل بالا رفتن پایه پولی، بسته‌شدن مرزها به دلیل شیوع کرونا و بازنگشتن ارزهای صادراتی اتفاق افتاده است.

میثم رادپور در گفت‌وگو با ایرنا با بیان اینکه علت افزایش نرخ ارز به حجم پایه پولی کشور برمی‌گردد، گفت: این مساله باعث افزایش قیمت در بازارهای مختلف از دلار گرفته تا مسکن شده است.این مشکل سیستماتیک در اقتصاد است که با افزایش پایه پولی و نقدینگی در جامعه، تورم افزایش پیدا می‌کند و قیمت‌ها صعودی می‌شود. 

رادپور با تاکید بر اینکه شیوع کرونا باعث بسته‌شدن مرزها و کاهش تجارت خارجی و ورود ارز به کشور شد، ‌افزود: کرونا باعث شده بخشی از درآمد ارزی به دلیل بسته شدن مرزها کم شود.‌با توجه به این شرایط و وجود تحریم‌ها، دولت می‌تواند برای کنترل نقدینگی و در عین حال تامین کسری بودجه، ‌با انتشار اوراق در بازار سرمایه، تامین مالی کند و پایه پولی را کاهش دهد.  به گفته رادپور این مساله باید به صورت نظام‌مند حل شود تا صادرکنندگان نیز انگیزه لازم برای بازگشت ارزهای صادراتی به کشور را داشته باشند. ‌قیمت دلار این روزها به سد قیمتی ۲۰ هزار تومان رسیده است. موضوعی که از یک سو باعث ایجاد تردید در بین فعالان این حوزه مبنی بر ادامه رشد قیمت شده و از سوی دیگر صرافی‌ها را مجاب کرده تا به دلیل ترس از افت قیمت‌ها در روزهای آینده دلار بیشتری به بازار عرضه کنند.این دو عامل می‌تواند در هفته آینده صف فروش دلار و ارز را در میدان فردوسی ایجاد کند و زمینه را برای کاهش بیشتر قیمت ارز فراهم آورد.همچنین در صورتی که بخشی از ۲۷ میلیارد دلار ارز صادراتی تا پایان تیر ماه به کشور بازگردد، اثر روانی مثبتی خواهد داشت و کاهش قیمت‌ها را رقم می‌زند. رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد که نوسانات بازار ارز با دوام نیست و تا چند هفته آینده قیمت‌ها کاهشی خواهد شد.

  احتمال ریزش دلار 

استاد اقتصاد دانشگاه ییل از احتمال ریزش سریع دلار ابراز نگرانی کرد.به گزارش راشا تودی، استفان روچ، مدیر اسبق بانک مورگان استنلی در امور آسیا و استاد دانشگاه ییل گفت بحران ایجاد شده ناشی از شیوع کرونا می‌تواند در آینده‌ای نزدیک باعث ریزش دلار شود. وی افزود: در عصر کووید، همه‌چیز به سرعت اتفاق می‌افتد. 

این اقتصاددان در هفته‌های اخیر بارها نسبت به نزدیک شدن به پایان عصر سلطه دلار و هژمونی آن به عنوان ارز ذخیره جهانی هشدار داده است.

 او پیشتر پیش بینی کرده بود ارزش دلار در برابر همتایان مهمش ۳۵ درصد کاهش پیدا کند و حالا معتقد است این اتفاق ممکن است زودتر از آنچه که پیشتر تصور می‌شد اتفاق بیفتد: شاهد بوده‌ایم که کسری بودجه امریکا از زمان همه‌گیری کرونا بدتر شده است و این یکی از دلایلی است که می‌تواند باعث تسریع سقوط دلار شود. وضعیت فعلی اقتصاد امریکا می‌تواند به مانند بنزین روی آتش عمل کند چرا که در حال حاضر با نرخ بیکاری فعلی میلیون‌ها امریکایی بیکار شده‌اند و هر هفته نیز شمار بیشتری از امریکایی‌ها به جمع بیکاران می‌پیوندند. به گفته روچ، ترازنامه بانک مرکزی نیز یکی دیگر از نشانه‌های نگران‌کننده است. تا ماه ژوین فدرال رزرو حدود ۷.۲ تریلیون دلار نقدینگی به اشکال مختلف به بازارها تزریق کرده است. روچ در ادامه با اشاره به اینکه دلار با روی کار آمدن یک ارز نیرومند نظیر یوان زمینگیر خواهد شد نیز افزود: چین هنوز باید اصلاحات زیادی انجام دهد و وابستگی اقتصادش را به تولید کمتر و به بخش خدمات بیشتر کند. چین می‌تواند از طریق مصرف محور کردن رشد اقتصادی خود به جای رشد صادرات محور و تولید محور، جذابیت خود برای سرمایه‌گذاران خارجی و میزان رقابت‌پذیری خود در برابر اقتصاد امریکا را افزایش دهد.

  افزایش قیمت طلا در بازار جهانی 

در حالی که موارد ابتلا به کرونا در نقاط مختلف جهان رو به افزایش است و نگرانی سرمایه‌گذاران آنها را به سمت بازارهای امن سوق داده است، قیمت طلا روز جمعه افزایش داشت و در مسیر ثبت سومین افزایش هفتگی متوالی قرار گرفت. بر اساس این گزارش، قیمت هر اونس طلا دیروز با 0.09 درصد رشد به 1765 دلار و 42 سنت رسید. قیمت طلا در معاملات آتی دیروز و برای تحویل در ماه اوت هم با 0.33 درصد رشد به 1776 دلار و 50 سنت رسید.تعداد موارد ابتلا به ویروس کرونا در امریکا طی روزهای اخیر رو به افزایش گذاشته و ایالت تگزاس روند از سرگیری فعالیت‌های اقتصادی را متوقف نموده است. 

همچنین در امریکای لاتین، برزیل و هند شمار مبتلایان سیر صعودی پیدا کرده است. رشد موارد ابتلا به کورنا طی روزهای اخیر امیدها به ترمیم سریع اقتصادی را کاهش داده و موجب شده تا سرمایه‌گذاران به بازارهای امنی نظیر بازار طلا و بازار دلار امریکا روی بیاورند. ارزش دلار در برابر سبد ارزهای معتبر جهانی ثابت بود. 

رییس کل بانک مرکزی ژاپن گفته تاثیرات دور دوم شیوع کرونا می‌تواند به میزان قابل توجهی به اقتصاد ژاپن لطمه بزند. 

وی تلویحا از آمادگی این بانک برای افزایش اقدامات محرک اقتصادی به منظور مقابله با تبعات کرونا خبر داد. در سایر بازارهای فلزات گرانبها قیمت فلز پالادیوم با 0.1 درصد رشد به 1843 دلار و 52 سنت رسید. قیمت پلاتین هم با 0.1 درصد افت به 802 دلار و 42 سنت رسید. همچنین قیمت فلز نقره  با 0.8 درصد افت به 17 دلار و 74 سنت رسید.

  دلار در معاملات جهانی بالا رفت

روند صعودی دلار برای دومین روز متوالی ادامه یافت. به گزارش رویترز، ادامه روند بازگشایی کسب و کارها در شهرهای بزرگ امریکای شمالی کماکان ادامه دارد و فاز دوم بازگشایی اقتصادی در نیویورک- قطب مالی و بانکی امریکا -باعث دلگرمی معامله‌گران شده است. 

از سوی دیگر در کانادا نیز این روند ادامه دارد و بخش بزرگی از کسب و کارها در تورنتو، بزرگ‌ترین شهر کانادا اجازه یافتند تا پس از سه ماه تعطیلی بازگشایی شوند.