گروه بانک و بیمه |
به دنبال طرح موضوع حذف چهار صفر از پول ملی که در ماه‌های اخیر در دولت، رسانه‌ها و محافل اقتصادی با واکنش‌های مختلفی مواجه شده، سرانجام، نمایندگان مجلس شورای اسلامی یک فوریت لایحه اصلاح قانون پولی و بانکی کشور را تصویب کردند. عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی در این رابطه، با بیان اینکه حذف چهار صفر از پول ملی باعث کاهش هزینه‌ها و حجم اسکناس و وارد شدن مسکوکات به چرخه اقتصادی می‌شود، گفت: این لایحه به فرآیند مبادلات مالی مردم کمک می‌کند.
به گزارش «تعادل»، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی عصر دیروز (یکشنبه) مجلس یک فوریت لایحه اصلاح قانون پولی و بانکی کشور را با ۱۲۴ رای موافق، ۷۶ رای مخالف و ۳ رای ممتنع از مجموع ۲۳۰ نماینده حاضر در مجلس شورای اسلامی تصویب کردند. این لایحه به دنبال حذف چهار صفر از پول ملی کشور و تبدیل واحد پولی ریال به تومان است.
در ماده واحده لایحه اصلاح قانون پولی و بانکی کشور آمده است که ماده یک قانون پولی و بانکی کشور مصوب ۱۸/۴/۱۳۵۱ به شرح ذیل اصلاح می‌شود:
الف- واحد پول ایران تومان است و هر تومان برابر ۱۰۰۰۰ ریال جاری و معادل یکصد پارسه است.
تبصره ۱ - برابری پول‌های خارجی نسبت به تومان و نرخ خرید و فروش ارز توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در چارجوب نظام ارزی حاکم با رعایت ذخایر ارزی و عند اللزوم تعهدات کشور در مقابل صندوق بین‌المللی پول محاسبه و تعیین می‌شود.
تبصره ۲- دوره گردش موازی و اعتبار همزمان تومان و ریال که در این قانون دوره گذار نامیده می‌شود حداکثر دو سال با رعایت تبصره ۴ این بند خواهد بود. طریق جمع‌آوری و شرایط خروج اسکناس‌ها و سکه‌های ریال از جریان بر طبق مفاد بند ب ماده ۳ و بند ج ماده ۴ قانون پولی و بانکی کشور حسب مورد تعیین یا اجرا می‌شود.
تبصره ۳ - پس از پایان دوره گذار تعهداتی که پیش از این براساس واحد پول ریال ایجاد شده است تنها با واحد پول تومان قابل ایفا خواهد بود.
تبصره ۴- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است ظرف دو سال از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون ترتیبات اجرایی لازم را جهت آغاز دوره گذار فراهم کند.
تبصره ۵- آیین‌نامه اجرایی این قانون ظرف سه ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
به گزارش ایسنا، در جریان بررسی فوریت این لایحه عبدالناصر موسوی لارگانی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس به عنوان مخالف فوریت گفت: در زمانی که مردم با تورم بیشتر از ۴۰ درصد دست و پنجه نرم می‌کنند تحمیل هزینه سنگین حذف چهار صفر از پول ملی چه معنایی دارد؟ مردم با مشکلات معیشتی جدی روبه‌رو هستند و نباید چنین هزینه‌ای برای آنها ایجاد کرد.
وی با بیان اینکه با تفکیک دو وزارتخانه حداقل هزینه ۲۰۰۰ میلیاردی به مردم تحمیل شده است گفت: مردم طاقت این هزینه‌ها را ندارند. سوال این است با حذف چهار صفر کسی که یک و نیم میلیون تومان حقوق می‌گیرد قدرت خریدش بیشتر می‌شود یا اینکه یک دلار که معادل تومانی آن ۱۲ هزار تومان است ارزش بیشتری پیدا می‌کند؟ قطعا با این کارها ارزش پول ملی زیاد نمی‌شود. به جای کارهای ظاهری کاری کنید که تورم کاهش پیدا کرده و به صورت واقعی ارزش پول ملی افزایش پیدا کند.
موسوی لارگانی گفت که کارشناسان با این اقدام مخالف هستند چون نتیجه آن افزایش مشکلات اقتصادی خواهد بود که به نفع مردم نیست.
هادی قوامی عضو کمیسیون برنامه و بودجه به عنوان موافق یک فوریت گفت: طبق قانون بانک مرکزی موظف به تسهیل مبادلات بازرگانی است؛ در حال حاضر نظام پرداختی ما به دلیل تورم بالا دچار مشکل شده که عمده دلیل تورم هم کسری بودجه دولت‌ها است. دولت‌ها برای رفع کسری به راحت‌ترین راه یعنی استقراض از بانک مرکزی روی می‌آورند که نتیجه آن افزایش تورم است.
وی با بیان اینکه نقدینگی امروز جامعه افزایش فزاینده‌ای دارند افزود: هر سال شاهد افزایش ۲۰ درصدی نقدینگی و به دنبال کاهش ارزش پول ملی هستیم. حذف چهار صفر در راستای اصلاح ساختار بودجه است تا بتوان از طریق آن ارزش‌های حاکم بر تولید را تقویت کرد.
همتی: حذف ۴ صفر از پول ملی باعث کاهش هزینه‌ها می‌شود
از سوی دیگر، عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه حذف چهار صفر از پول ملی باعث کاهش هزینه‌ها و حجم اسکناس و وارد شدن مسکوکات به چرخه اقتصادی می‌شود، گفت: این لایحه کمکی به فرآیند مبادلات مالی مردم می‌کند.
عبدالناصر همتی در جلسه علنی عصر روز یکشنبه در دفاع از درخواست دولت برای بررسی لایحه اصلاح پول و بانکی کشور با قید یک فوریت گفت: اصلاح ظاهر پول از ضروریات کشور است. ما در این باره بررسی‌های متعددی داشتیم.
واقعیت آن است که پول ملی به دلیل تورم در سال‌های طولانی عملا خاصیت خود را از نظر ظاهری از دست داده است.
مردم دیگر از ریال به عنوان واحد پول ملی استفاده نمی‌کنند و تومان را جایگزین کرده‌اند. درباره اسکناس‌های ۵۰۰ هزار ریالی هم آن را ۵۰ تومانی می‌نامند و کسی ۵۰ هزار تومان نمی‌گوید. وی ادامه داد: هدف ما در این لایحه راحت‌تر شدن کار برای مردم است تا بتوانند اسکناس‌ها با واحد پولی جدید را در امور بازرگانی و مالی خود به نحو احسن استفاده کند. در حال حاضر رابطه پول ملی با ارزهای خارجی هم خوب نیست مثلا معادل دلاری یک ریال 00000‚80 با شش اعشار است.
رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه این مبادله به فرآیند مبادلات مردم کمک می‌کند، اظهار کرد: با توجه به بی‌ارزش شدن واحدهای پولی عملا سکه و مسکوکات از جریان مبادله مردم خارج شده بطوری که ضرب یک سکه بیشتر از آن هزینه می‌برد. نمونه آن سکه ۵۰۰ تومانی است که ضرب آن ۸۰۰ تومان هزینه دارد. ما برای ایجاد تعادل در مجموعه پولی کشور به زمان چهار ساله نیاز داریم لذا اگر امروز مجلس شورای اسلامی به فوریت این لایحه رای دهد یعنی چهار سال کار طول می‌کشد تا ما با انجام مقدمات لازم به تدریج پول‌های جدیدی را جایگزین پول‌های قدیمی کنیم.
همتی با بیان اینکه با اصلاح قانون پولی و بانکی هزینه‌ها در میان‌مدت کاهش پیدا می‌کند، توضیح داد: سالی نزدیک به یک میلیارد اسکناس امحا می‌شود نزدیک به ۹ میلیارد اسکناس در جریان است که اگر چهار صفر از پول ملی حذف شود تعداد اسکناس‌ها به ۲.۲ میلیارد می‌رسد این یعنی با حذف چهار صفر شاهد کاهش حجم اسکناس و هزینه‌ها و وارد شدن مسکوکات به چرخه کار هستیم.
وی ادامه داد: برخی‌ها مطرح می‌کنند که باید حذف چهار صفر را به دلیل شرایط خاص اقتصادی به زمان دیگری موکول کنیم اما به باور ما اکنون فرصت خوبی برای این کار است چون واقعا صفرهای جلوی پول ملی ارزش خود را از دست داده باید به اعتبار ظاهری پول هم توجه کرد، لذا موکول کردن آن به آینده مشکلی را حل نمی‌کند.
