کاهش نرخ دلار و نرخ بهره امریکا در انتظار تحولات‌آینده
گروه بانک و بیمه |احسان شمشیری|
بازار طلا و ارز، روز شنبه 29 تیرماه 98، با وجود اخبار مختلف سیاسی، روند با ثبات و نزولی خود را طی کرد و در شرایطی که اونس جهانی طلا نیز به 1425 دلار رسیده، نرخ دلار در بازار آزاد و معاملات نقدی 11840 تومان، در صرافی‌های مجاز بانکی و ملی 11700 تومان، در سامانه سنا 11650 تومان اعلام شد و متاثر از آن، نرخ طلا و سکه نیز کاهش داشت.
به گزارش تعادل، در سامانه سنا نرخ لحظه‌ای دلار به 11650 و یورو به 13550 تومان رسید و سامانه سنا نرخ میانگین روز پنج شنبه را برای دلار 11604، یورو 13390، درهم 3255، یوآن 1809، پوند 14725، لیر ترکیه 2229 تومان اعلام کرد.
در بازار آزاد معاملات نقدی نیز دلار تا 11840، یورو 13550، پوند 14916، درهم 3247 و لیر ترکیه 2108 تومان نوسان داشت. در بازارطلا نیز با اعلام اونس جهانی طلا به قیمت 1425 دلار، مظنه مثقال 17 عیار یا طلای آّبشده با 20 هزار تومان کاهش، 1 میلیون و 696 هزار تومان، گرم طلای 18 عیار 392 هزار تومان، سکه امامی 4 میلیون و 22 هزار، سکه بهار آزادی 3 میلیون و 900 هزار، نیم سکه 2 میلیون و 220 هزار، ربع سکه 1میلیون و 350 هزار، سکه گرمی 960 هزار تومان معامله شدندو تمام این اقلام نسبت به روز پنجشنبه و جمعه کاهش ارزش داشته‌اند.
ادامه روند کاهشی
حباب قیمت را تخلیه می‌کند
از سوی دیگر، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، روند کاهشی نرخ ارز و سکه را ناشی از سیاست‌های مناسب بانک مرکزی دانست و گفت: با ادامه این رویه حباب نرخ ارز و سکه تخلیه می‌شود.
شهباز حسن‌پور‌بیگلری در گفت‌وگو با ایبِنا با تاکید بر مناسب بودن سیاست‌های اتخاذی بانک مرکزی در حوزه‌های مختلف، گفت: کاهش نرخ ارز و سکه نتیجه مفید بودن سیاست‌ها و تشدید نظارت‌ها است.نماینده مردم سیرجان در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه ادامه روند فعلی در بازار ارز و سکه حباب نرخ‌ها را به حداقل ممکن خواهد رساند، تصریح کرد: با تداوم این رویه نگهداری ارزهای خانگی دیگر سودی نداشته و این نیز خود به کاهش دوباره نرخ‌ها کمک می‌کند.وی با تاکید بر اینکه رسیدن نرخ ارز به کانال ۸ هزار تومان و ثبات قیمتی آن از اهداف مسوولان است، گفت: خوش‌بختانه با کاهش نرخ ارز و طلا بازارهای موازی نیز به تدریج روند کاهش نرخ‌ها را تجربه خواهند کرد.حسن‌پور‌بیگلری با بیان اینکه همزمان با گرانی ارز و سکه بازارها با شوک قیمتی مواجه شدند، افزود: در حال حاضر نیز شاید برخی سواستفاده‌کنندگان در برابر کاهش نرخ‌ها مقاومت کنند، اما عزم مسوولان برای رصد بازار این اجازه را نخواهد داد.
این نماینده مردم در مجلس دهم، با تاکید بر اینکه روند کاهشی نرخ ارز و سکه باز هم ادامه خواهد داشت، تصریح کرد: بطور حتم ادامه این روند نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در این دو حوزه ریسک بالایی داشته و به صلاح نیست.حسن‌پور‌بیگلری با بیان اینکه مردم باید به سمت سرمایه‌گذاری در امور تولیدی باشند، گفت: عامل اصلی تورم رخ داده در بازار سرمایه‌گذاری در ارز و سکه بوده که این فرآیند خود به داغ شدن بیشتر بازار و ناهماهنگی قیمت‌ها منجر شده است. مجلس آماده کمک به دولت به ویژه بانک مرکزی در مسیر کاهش هر چه بیشتر نرخ‌ها در بازار ارز و سکه است.
استعلام از بانک مرکزی و گمرک
درباره تخصیص ارز دولتی
همچنین سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی دونرخی بودن ارز را موجب ایجاد رانت و فساد دانست و گفت که این کمیسیون منتظر دریافت استعلامات از بانک مرکزی و گمرک درباره تخصیص ارز دولتی است.بهرام پارسایی اظهار کرد: بعد از چند نرخی شدن ارز شکایاتی به کمیسیون اصل ۹۰ رسید که به آن ورود کردیم و سال گذشته استعلامی از بانک مرکزی درباره میزان ارزهای تخصیص داده شده اعم از ارز نیمایی و ارز دولتی صورت گرفت. البته آنها اطلاعاتی در اختیار ما گذاشتند اما دریافت‌کنندگان ارز ۶ ماه فرصت داشتند تا کالای موردنظرشان را وارد کشور کنند. سال گذشته این موضوع کاملاً قابل رسیدگی نبود زیرا زمان زیادی از تخصیص ارز نگذشته بود.
وی افزود: جدیداً استعلامی از بانک مرکزی در مورد ارزهای تخصیص یافته، میزان ارز، نوع ارز و نوع کالای وارد شده صورت گرفته و همزمان از گمرک کشور نیز استعلام شده که چه کالاهایی طی این مدت وارد و ترخیص شدند و بر اساس چه ارزی بوده است که می‌توان با بررسی و تطابق آنها به نتیجه رسید که ارزهای اختصاص داده شده در راستای واردات کالای مربوطه بوده و در جهت مربوطه هزینه شده یا خیر؟.
نماینده مردم شیراز در مجلس خاطرنشان کرد: براساس اطلاعات ما از مراجع نظارتی، بخش زیادی از ارزهای تخصیصی خروجی نداشتند که بدانیم در آن راستا هزینه شده‌اند یا خیر و این نگرانی وجود دارد که تخلفاتی صورت گرفته باشد، البته در این باره بعد از بررسی کامل اطلاع‌رسانی خواهد شد.
سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس دونرخی بودن ارز و سوخت را موجب ایجاد رانت و فساد دانست و یادآور شد: تعدادی از افراد متخلف در این زمینه کاملا حرفه‌ای شده‌اند و یادگرفتند پیش‌فاکتورهایی بیاورند که قیمت واقعی کالایشان را چند برابر نشان می‌دهد و مابقی ارز دریافتی را به گونه دیگری هزینه می‌کنند. انتظار ما از نهادهای نظارتی هم این است که یاد بگیرند که چگونه با این افراد سودجو و مفسد برخورد کنند.
وی با ابراز امیدواری نسبت به تسریع گمرک در پاسخگویی به کمیسیون اصل ۹۰، اظهار کرد: آنها یک ماه برای پاسخگویی فرصت دارند و اگر نیاز باشد، کمیسیون از گمرک نیز بازدید میدانی خواهد کرد و نحوه ترخیص کالاهایی که با ارز دولتی وارد شده‌اند را بررسی می‌کند.پارسایی در پایان ابراز امیدواری کرد که تخلفات صورت گرفته در زمینه تخصیص ارز دولتی به صورت گسترده و سازمان یافته نباشد.
کاهش ارزش دلار و تقویت طلا
نتیجه نظرسنجی این هفته کیتکو درباره تغییرات قیمت طلا در هفته پیش رو سرمایه‌گذاران و تحلیلگران معتقدند قیمت‌ها رشد خواهدکرد.
کارشناسان با اعلام احتمال کاهش عمدی ارزش دلار توسط ترامپ معتقدند که امریکا قصد دارد ارزش دلار را عامدانه کاهش دهد تا بتواند به کشورهای دیگر صادرات بیشتری داشته باشد. «دونالد ترامپ» رییس‌جمهوری امریکا قصد دارد ارزش دلار را برای افزایش صادرات کاهش دهد و در اظهارات مختلف خود گفته است که چین و اتحادیه اروپا به صورت عامدانه ارزش پول ملی خود را کاهش می‌دهند تا برای تجارت با امریکا رقابت‌پذیری بیشتری داشته باشند.
دونالد ترامپ پیش از این گفته بود: «نرخ بهره به صورت تاریخی در میزان پایینی قرار دارد پس کشورهای اروپایی نرخ ارز خود را پایین نگه می‌دارند تا بتوانند از این طریق درآمد بیشتری از صادرات کسب کنند».
برخی از کارشناسان معتقدند که به دلیل ارزش بالای دلار، این کشور در بسیاری از موقعیت‌ها ترجیح می‌دهد کالاهای مورد نیاز خود را وارد کند تا اینکه دست به تولید آنها بزند.
شاخص دلار متاثر از تحولات خلیج فارس
وجود اخبار مثبت و منفی متعدد باعث شد تا شاخص دلار دچار نوسان زیادی شود.
به گزارش رویترز، هر چند که مدیران ارشد بانک مرکزی امریکا با عقب‌نشینی نسبتا محسوس از مواضع قبلی خود اعلام کردند که هنوز نسبت به کاهش نرخ بهره مصمم نیستند، تنش‌ها در منطقه خلیج فارس باعث شد تا دلار نتواند بطور کامل از این شرایط بهره گیرد. جان ویلیامز، رییس دفتر منطقه‌ای فدرال رزرو در نیویورک با اشاره به تلاش این نهاد برای برقراری تعادل بین نرخ بهره و تورم گفت: سیاست کاهش نرخ بهره سریع در دستور کار قرار ندارد.جاشوا تدبیر، مدیر پوشش ریسک در موسسه «وسترن یونیون بیزینس سالوشنز» گفت: نظر مدیران بانک مرکزی به معنای تغییرات فوری در سیاست‌های پولی نیست و این مساله باعث شد تا دلار شروع به بازیابی خود کند. دلار به اخبار مرتبط با بانک مرکزی امریکا حساسیت زیادی پیدا کرده است.
نقشه دولت ترامپ برای «دلار»
اظهارات اخیر وزیر خزانه‌داری امریکا شائبه دخالت دولت این کشور در بازار ارز را تقویت کرده است.
به گزارش بلومبرگ، استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری امریکا در حاشیه اجلاس وزرای دارایی گروه هفت در شهر پاریس گفته است که تغییری در سیاست‌گذاری دلار در حال حاضر ایجاد نخواهد شد اما ممکن است در آینده، امریکا این مساله را مورد توجه قرار دهد.
شاون اوزبورن، کارشناس مالی در بانک «اسکوشیا» و خوان پرادا، کارشناس مالی بانک “بارکلی “ گفته‌اند که اظهارات منوچین درها را به روی تغییر در سیاست‌گذاری‌های پولی امریکا گشوده است.
دونالد ترامپ تاکنون بارها و بارها از بانک مرکزی امریکا به دلیل کاهش ندادن نرخ بهره انتقاد کرده و شرکای بزرگ تجاری این کشور از جمله اتحادیه اروپا و چین را به کاهش تعمدی نرخ ارز خود متهم کرده است.
ترامپ پیش‌تر گفته بود اروپا و چین دستکاری زیادی در نرخ ارز خود انجام می‌دهند و امریکا یا باید با این بازی تطبیق یابد یا به شیوه احمقانه فعلی ادامه دهد.
اوزبورن در همین رابطه گفت: ریسک مداخله دولت امریکا در بازار ارز بیش از پیش افزایش یافته است. دلار آشکارا در رادار کاخ سفید قرار گرفته است و با توجه به رشد ضعیف‌تر اقتصادی و نبود هیچ پیشرفت امیدوار‌کننده‌ای در مذاکرات تجاری با چین، احتمال زیادی وجود دارد که واشنگتن ترغیب به مداخله شود.آخرین بار امریکا در سال ۲۰۰۰ ارزش دلار را به شکل تعمدی پایین آورد.
وزیر خزانه‌داری امریکا در پاسخ به پرسش خبرنگاری که نظر وی را در خصوص اتهام ترامپ به بانک مرکزی اروپا مبنی بر کاهش تعمدی ارزش یورو پرسیده بود، گفت: نظری در خصوص استراتژی دلار ندارم و فعلا نمی‌خواهم چیزی در خصوص نرخ برابری دلار و یورو بگویم.
زیرزمینی شدن بیت‌کوین
از سوی دیگر، برخی کارشناسان معتقدند که اگر چه در شرایط کنونی به استخراج بیت‌کوین به عنوان راهی برای درآمدزایی و ارزآوری نگاه می‌شود، اما در شرایطی که ضوابط مشخصی برای این کار وجود ندارد، اگر این روند به صورت زیرزمینی ادامه پیدا کند، نه تنها درآمدی نصیب دولت نخواهد کرد بلکه آماری هم از دخل و خرج آن به دست نمی‌آید.
بازار ارز و طلا در هفته گذشته
بازار ارز و طلا هفته گذشته را با روند نزولی نرخ ارز و طلا به پایان رساند اما روز پنجشنبه 27 تیرماه 98، نرخ دلار که تا 11 هزار تومان در روز چهارشنبه کاهش یافته بود مجددا افزایش یافت و در بازار آزاد و معاملات نقدی به 12040 تومان رسید.
روند نزولی بازار ارز و طلا ادامه یافت و نرخ دلار در کانال 11 هزار تومان پایین‌تر رفت و در حالی که در صرافی‌های مجاز بانکی و ملی نرخ دلار به 11500 و یورو به 13400 تومان معامله می‌شد، در بازار آزاد و معاملات نقدی نرخ دلار به 12 هزار تومان رسید. نرخ سامانه سنا نیز برای دلار به 11855 و برای یورو به 13481 تومان، لیر ترکیه 2187، درهم 3262، یوآن 1789 و پوند انگلیس 14661 تومان اعلام کرده است.
در بازار طلا نیز اونس طلا در بازار جهانی به 1422 دلار رسیده و با اعلام نرخ دلاربه 12040 تومان، نرخ طلا و سکه نیز نسبت به چهارشنبه افزایش یافته است. مظنه مثقال 17 عیار یا طلای آّبشده 1 میلیون و 715هزار تومان، گرم طلای 18 عیار 395 هزار تومان، سکه امامی 4 میلیون و 62 هزار، نیم سکه 2 میلیون و 200 هزار، ربع سکه 1 میلیون و 350 هزار، سکه گرمی 970 هزار تومان معامله شدند.
روز جمعه نیز اونس جهانی طلا به 1440 دلار افزایش یافت، هر گرم 18 عیار به 396 هزار، مظنه مثقال 17 عیار یا طلای آبشده 1 میلیون و 715 هزار، سکه امامی 4 میلیون و 62 هزار تومان معامله شد.
اما در روزهای قبل از آن، ترکش‌های افت کانالی دلار به بازار سکه نیز اصابت کرد و این فلز گرانبها پس از ۶ ماه به زیر ۴ میلیون تومان رفت. روز سه‌شنبه سکه ۲۹۰ هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۳ میلیون و ۹۷۰ هزار تومان رسید. این بیشترین میزان افت قیمت سکه در ۱۰ ماه گذشته بود تا ارزش این فلز گرانبها به کمترین مقدار از اواخر دی‌ماه برسد.
430 میلیون دلار خرج سیل می‌شود
با مجوز ۵۰۰۰ میلیارد تومانی که دولت برای برداشت از صندوق توسعه ملی به منظور جبران خسارت سیل دریافت کرده، احتمالا حدود ۴۳۰ میلیون دلار از ذخایر ارزی صرف این موضوع خواهد شد.
به گزارش ایسنا، اخیرا دولت مجوز مقام معظم رهبری برای برداشت ۵۰۰۰ میلیارد تومانی از محل منابع صندوق توسعه ملی را برای جبران بخشی از خسارت ناشی از سیل ابتدای سال جاری دریافت کرد.
گرچه هنوز مشخص نیست که دقیقا چند میلیون دلار بابت این رقم از صندوق دریافت خواهد شد و با چه ساز و کاری باشد، اما با توجه به اینکه مبنای تبلیغ منابع ارزی صندوق، نرخ سامانه نیما است، اینگونه برآورد می‌شود که حدود ۴۳۰ میلیون دلار بابت این ۵۰۰۰ میلیارد تومان از صندوق برداشته شود در حال حاضر نرخ دلار در سامانه نیما نسبت به مدت گذشته افزایش یافته و حدود ۱۱ هزار و ۶۰۰ تومان است که تفاوت چندانی با بازار آزاد ندارد.خسارت ناشی از سیل در ابتدای سال جاری در چند استان کشور حدود ۳۸ هزار میلیارد تومان برآورد شد که دولت اعلام کرد ۲۶ هزار میلیارد تومان آن از محل بودجه و تسهیلات بانکی است بطوری که ۲۳ هزار میلیارد تومان بودجه‌ای و ۳۰۰۰ میلیارد دیگر را فعلا بانک‌ها تقبل کرده‌اند. ۱۲۰۰۰ میلیارد تومان دیگر بلاتکلیف باقی مانده بود که به نظر می‌رسید دولت از صندوق توسعه ملی برداشت کند.
البته در ابتدای وقوع سیل بحث برداشت از صندوق پیش آمد و رییس‌جمهور طی نامه‌ای درخواست برداشت دو میلیاردی را مطرح کرده بود که مقام معظم رهبری این موضوع را مشروط به این کردند که ابتدا از منابع بودجه‌ای و بانکی استفاده شده و در صورت لزوم از صندوق کمک گرفته شود.از ۱۲۰۰۰ میلیارد تومان باقی مانده فعلا ۵۰۰۰ میلیارد تومان از صندوق برداشت خواهد شد و مانده آن تکلیف مشخصی ندارد ولی بعید نیست که بار دیگر صندوق هدف قرار بگیرد.گرچه تاکنون ساز و کار برداشت ۵۰۰۰ میلیارد تومانی از صندوق مشخص نشده اما طبق اعلام قبلی این منابع به صورت تسهیلات به دولت ارایه خواهد شد و بابت آن میزان مشخصی دلار به ریال تبدیل می‌شود.
