گروه بانک و بیمه| محسن شمشیری |
امسال موضوع تصادفات مربوط به سفرهای نوروزی، تحت‌الشعاع خبرهای مربوط به سیل و خسارات و تلفات آن کمتر مورد توجه قرار گرفت.در نوروز امسال هم مانند سال‌های گذشته به‌شکلی هر روزه در میان اخبار بخش حوادث خبرگزاری‌ها، خبرهایی در مورد تصادفات جاده‌ای و تلفات جانی آنها دیده می‌شد اما این‌بار موضوع تصادفات مربوط به سفرهای نوروزی تحت‌الشعاع خبرهای مربوط به سیل و خسارات و تلفات آن، کمتر مورد توجه قرار گرفت.
به گزارش «تعادل»، سیل خانمان‌برانداز و مرگ‌باری که بسیاری از مناطق کشور را در بر گرفت و به انسداد برخی جاده‌ها در ایام نوروز انجامید، تا حدودی از حجم مسافرت‌های نوروزی کاست و به تبع آن تصادفات جاده‌ای و تلفات آن را نیز کاهش داد. این در حالی است که کشته‌شدگان تصادفات رانندگی در نوروز سال گذشته (۱۳۹۷) نسبت به سال قبل از آن (۱۳۹۶) افزایش قابل توجهی یافته بودند.
به گفته رییس‌پلیس راهور ناجا، علاوه بر شرایط جوی، بهبود رفتارهای ترافیکی و هدایت و مدیریت ترافیکی نیز در کاهش کشته‌های تصادفات رانندگی موثر بوده‌اند.
این روند همچنان با اصلاح فرهنگ رانندگی، افزایش ایمنی جاده‌ها و خودروها قابل تداوم است. طبق تحقیقات و اعلام پلیس راهور، حوادث جاده‌ای علت ۵۰ درصد کشته‌شدن افراد به‌صورت غیرعمد است و تقریباً ۶ درصد درآمد ناخالص کشور در تصادفات از بین می‌رود.چراکه نیمی از افراد فوتی در حوادث جاده‌ای را افراد زیر ۴۰ سال تشکیل می‌دهند و عملاً جامعه نیروی کار و فعال خود را در جاده‌ها از دست می‌دهد. این نوع حوادث جاده‌ای در تعطیلات نوروز بیش از مقاطع دیگر سال قابل مشاهده و اثرگذار است و معمولا در همان روزهای نخست تعطیلات، خبرهای تاسف‌بار از مرگ و میر و مجروح شدن عده‌ای در جاده‌ها منتشر می‌شود.
پیش‌بینی حوادث در طول سال
امسال برخی کارشناسان پیش بینی می‌کردند که به دلایل مختلف ممکن است که حوادث جاده‌ای و در نتیجه هزینه‌های بیمه‌ای، دیه، تصادف خودرو، بیمه شخص ثالث و تعمیرات و... افزایش بیشتری داشته باشد. جاده‌های نامناسب، افزایش خودروها و سفرها، کمبود جاده‌ها و معابر نسبت به رشد روز افزون خودروها، افزایش ترافیک و عصبیت در رانندگی در روزهای خاص از جمله بعد از بسته شدن برخی جاده‌ها مانند جاده چالوس که باعث ترافیک بیشتر و مراجعه به سایر جاده‌های در استان‌های مجاور شده بود و... از جمله دلایل حادثه ساز بودن و خطرات بیشتر راننده‌ها بوده است.
آمارها حکایت از آن دارد که تنها در سه روز اول فروردین 98، تعداد کشته‌های سفرهای نوروزی به 170 نفر رسید و ۳۷۵۰ نفر مجروح شدند.
رییس پلیس راهور ناجا با اشاره به افزایش شمار کشته‌های تصادفات رانندگی در 24 ساعت منتهی به سوم فروردین گفت: تنها در ۲۴ ساعت ۳۸ تن کشته و ۴۷۱ نفر مجروح شدند ۴۹ درصد تصادفات از شکل واژگونی بوده و عدم کنترل وسیله نقلیه به دلیل لغزندگی معابر، تخطی از سرعت مطمئنه و خستگی و خواب آلودگی مهم‌ترین علت رخداد این تصادفات بوده است.تنها طی یک شبانه روز ۲ هزار و ۶۵۰ دستگاه خودرویی که دارای تخلفات حادثه ساز بودند توسط عوامل پلیس راه و راهور در معابر کشور توقیف شدند. اما مهدی جمالی نژاد معاون عمران و توسعه شهری وزیر کشور نیز با اشاره به کاهش تلفات حوادث ترافیکی در دور نخست سفرهای نوروزی و 5 روز اول فروردین 98 گفت: با توجه به آمار به دست آمده از میزان تصادفات و تلفات جاده‌ای در کشور طی دور نخست سفرهای نوروزی ۱۵ درصد در بخش برون‌شهری و ۲۲ درصد تلفات حوادث درون‌شهری نسبت به سال گذشته کاسته شده است.
اما عده‌ای از کارشناسان می‌گویند که اگرچه موضوعات مختلفی مانند سیل باعث شد که تعداد حوادث و کشته شده‌های سفرهای نوروزی 98 کاهش یابد، اما همچنان موضوعات دیگری وجود دارد که می‌تواند در سایر روزهای سال 98 حادثه ساز باشد و همچنان آمار تعداد کشته شده‌ها و مجروحان، در ایران جزو بالاترین رقم‌ها در بین کشورهای جهان باقی بماند. از جمله افزایش قیمت تورهای خارجی و بلیت پروازهای داخلی باعث خواهد شد بسیاری از مردم، سفرهای داخلی و زمینی را جایگزین سفرهای خارجی و هوایی کنند. بنابر این انتظار می‌رود شاهد حجم بیش از پیش خودروها در معابر بین شهری باشیم. شرایط سخت اقتصادی که شامل نهادهای عمومی هم می‌شود ممکن است باعث شود پلیس راه نتواند برخلاف حضور چشمگیر و سازنده هر ساله اش، در نوروز 98 هزینه لازم برای به کار‌گیری تمام ظرفیت‌هایش را داشته باشد. وزارت راه نیز نتوانسته است به دلیل کمبود بودجه نقاط حادثه خیز در جاده‌های کشور را اصلاح کند. هم‌اکنون 3 هزار و 300 نقطه حادثه خیز در جاده‌های کشور وجود دارد. نقطه حادثه خیز جایی است که بر اساس آمار، بیشترین میزان تصادفات فوتی در آنجا به وقوع پیوسته و علت حادثه نیز نقص جاده (شیب نامناسب، پیچ تند، فقدان گاردریل و...) بوده است. وزارت راه تاکنون تنها حدود 1500 نقطه از این نقاط را «آشکار‌سازی» کرده است، یعنی با نصب تابلوهایی به رانندگان هشدار داده که اینجا نقطه حادثه خیز است ولی اصلاحی انجام نداده است. بنابراین 1800 نقطه حادثه خیزِ مخفی در کمین سرنشینان خودورهاست که حتی با یک بنر ساده نیز شناسانده نشده اند! این نقاط، “نقاط بحرانی “ نامیده می‌شوند.
اطلاع‌رسانی برای کاهش حادثه
تمام رسانه‌ها در ایام منتهی به نوروز و در تعطیلات دیگر طول سال، وجهه همت خود را معطوف به این موضوع کرده و هشدارهای لازم و حتی تکراری را به مردم داده‌اند. ما انسان‌ها گاه نیازمند آنیم که حتی دانسته‌هایمان را به ما یادآوری کنند.
خود مردم نیز در این باره با یکدیگر گفت‌وگو و هشدارها و تجربیات شان را به یکدیگر منتقل کرده‌اند. همچنین سرنشینان خودرو، خود را مبرای از مسوولیت هدایت خودرو ندانند و مراقب راننده و رفتارهای رانندگی‌اش باشند. مثلاً اگر همراه راننده خود را مکلف به نخوابیدن کند و مراقب باشد که راننده هم نخوابد، بسیاری از حوادث رخ نمی‌دهند. ما خودمان باید برای خودمان کاری کنیم. مسوولان دولتی و انتظامی در تمهید تدابیری برای استفاده حداکثری از توانمندی پلیس راه در ایام نوروز بوده‌اند. وزارت راه با نصب بنرهایی در همه نقاط حادثه‌خیز مردم را نسبت به خطری که چند متر آن سوتر تهدیدشان می‌کند آگاه کرده است و اگر راننده بداند وارد یک نقطه حادثه خیز می‌شود که تاکنون افراد متعددی در آنجا کشته شده‌اند و ممکن است قربانی بعدی خودش باشد، حتماً احتیاط بیشتری می‌کند.
اگر وزارت راه بودجه اصلاح نقاط حادثه خیز را ندارد، دستکم می‌تواند با نصب بنرهای هشدار‌دهنده در نقاط حادثه خیز، از میزان تلفات بکاهد و اگر این کار ساده را نیز نکند، حتماً در کشته شدن کسانی که در این نقاط فوت می‌کنند شریک خواهد بود. وزارت راه می‌تواند از رسانه‌ها بخواهد درباره این بنرهای هشدار‌دهنده به مردم توضیح دهند و حتماً رسانه‌ها نیز از این تعامل انسان‌دوستانه استقبال خواهند کرد.
