نرخ ارز در بودجه 98 بر نوسان بازار آزاد اثرگذار است
گروه بانک وبیمه| محسن شمشیری|
در معاملات روز چهارشنبه 14 آذر 97 بازار تهران قیمت سکه و ارز رشد داشت بطوریکه در بازار ارز، قیمت دلار با 400 تومان افزایش به 11 هزار و 800 تومان و یورو با 600 تومان افزایش به 13 هزار و 500تومان رسید و بهای درهم 3220 تومان اعلام شد.
به گزارش «تعادل»، همچنین براساس اعلام سنا که یک روز قبل کاری را اعلام می‌کند، قیمت‌های روز سه شنبه سامانه سنا، قیمت دلار به 11هزار و 354 تومان، یورو 13 هزار و 171 تومان، یوان چین هزار و 755 تومان و پوند به 14 هزار و 779 تومان رسید.
در بازار طلا نیز قیمت سکه طرح جدید 175 هزار تومان، نیم سکه 120 هزار تومان، ربع سکه 50 هزار تومان، سکه گرمی 15 هزار تومان و هر گرم طلای 18 عیار 16 هزار تومان افزایش یافت و سکه طرح جدید 3 میلیون و 900 هزار، نیم سکه 2 میلیون و ربع 1 میلیون 140 هزار تومان و گرمی 655 هزار تومان دادو ستد شد. گرم 18 عیار نیز 353 هزار تومان اعلام شده است.
دو اقدام بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز
همچنین دبیر کانون صرافان ایرانیان دو اقدام موثر بانک مرکزی در زمینه کنترل بازار ارز را برشمرد.
رضا ترکاشوند با اشاره به مشکلات ارزی کشور، اظهار داشت: بانک مرکزی دو اقدام موثر برای کنترل بازار ارز انجام داده، اولین اقدام تسهیل واردات ارز است این کار با اصلاح مقررات پیشین شکل گرفت؛ تا پیش از این واردات ارز تا سقف ١٠ هزار دلار مجاز بود اما با مجوزی که بانک مرکزی از سران قوا دریافت کرد صرافان می‌توانند تا هر میزان که نیاز دارند ارز وارد کشور کنند، ضمن آنکه ورود طلا به کشور نیز توسط اشخاص حقیقی و حقوقی مجاز شد.
دبیر کانون صرافان در ادامه با استقبال از تصمیم بانک مرکزی برای راه‌اندازی بازار متشکل ارزی، افزود: برای از بین بردن مشکلات ارزی باید چنین بازار شفافی که در آن عرضه و تقاضا، خریدار و مشتری و محل تامین پول و محل انتقال آن مشخص باشد تشکیل شود، این اقدام آرزوی ٧٠ ساله سیستم ارزی کشور است.
کاهش رشد ماهانه دلار، یورو و سکه از مهرماه 97
مقایسه رشد ماهانه مهر و شهریور برای دلار، سکه و یورو نشان می‌دهد که رشد ماهانه قیمت سکه از 13.6 درصد در شهریور به 4.8 درصد در مهر ماه کاهش یافته است. همچنین رشد ماهانه نرخ دلار از 23 درصد شهریور نسبت به مرداد به 17.3 درصد در مهر ماه 97 رسیده است. رشدیک ماه قیمت یورو نیز از 23 درصد در شهریور به 16 درصد در مهرماه نسبت به رشد یک ماه شهریور کاسته شده و کاهش یافته است.
تحولات ارز و طلا در یکسال منتهی به مهر 97
شاخص ماهانه اقتصادی در مهرماه 97 نشان می‌دهد که در یک سال منتهی به مهر 97 قیمت دلار با 272 درصد رشد، یورو با 260 درصد رشد و قیمت سکه با 254 درصد رشد همراه بوده‌اند. میانگین نرخ بازار آزاد در مهر 97 برای دلار 14815، یورو 17179 و سکه طرح جدید 4 میلیون و 538 هزار تومان گزارش شده است.
همچنین قیمت دلار از 3183 تومان در سال 92 به 14815 تومان در مهر 97 افزایش داشته و در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، معادل 11632 تومان یا 265 درصد افزایش یافته و 3.65 برابر شده است. قیمت یورو نیز از 4263 تومان در سال 92 به 17179 تومان در مهر 97 رسیده و معادل 12916 تومان یا 202 درصد رشد مواجه شده و سه برابر شده است. قیمت سکه از 1 میلیون و 60 هزار تومان در سال 92 به 4 میلیون و 538 هزار تومان در مهر 97 رسیده و در این سال‌ها معادل 3 میلیون و 478 هزار تومان معادل 228 درصد رشد کرده است. این آمارها نشان می‌دهد که رشد یکسال اخیر دلار و یورو و سکه بیش از رشد تمام سال‌های 97- 1392 بوده است.
رشد 272 درصدی دلار در یکسال
در مهر ماه 1397 متوسط قیمت فروش یک دلار امریکا در بازار آزاد شهر تهران 14815 تومان بود که در مقایسه با ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب 17.3 درصد و 272.9 درصد افزایش داشته است. همچنین حداقل و حداکثر نرخ فروش یک دلار امریکا در ماه مذکور به ترتیب 13100 تومان و 18257 تومان بوده است.
به عبارت دیگر، رشد نرخ دلار در مهر نسبت به رشد 23 درصدی شهریور نسبت به مرداد کمتر شده و از سرعت افزایش قیمت دلار کاسته شده است اما در مقایسه با سال قبل رقم بالای 273 درصد رشد را ثبت کرده است.
در شهریورماه 1397 متوسط قیمت فروش یک دلار امریکا در بازار آزاد شهر تهران 12635 تومان بود که در مقایسه با ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب 6/23 درصد و 225 درصد افزایش داشته است. همچنین حداقل و حداکثر نرخ فروش یک دلار امریکا در ماه مذکور به ترتیب11351 تومان و 14681 تومان بوده است.
قیمت دلار در سال‌های اخیر از 3183 تومان در سال 92 به 4045 تومان در سال 96، 5008 در فروردین 97 و 14815 تومان در مهر 97 افزایش داشته است و در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، معادل 11632 تومان یا 265 درصد افزایش یافته و 3.65 برابر شده است.
رشد 260 درصدی یورو در یکسال
همچنین در مهر ماه 1397 متوسط قیمت فروش یک یورو در بازار آزاد شهر تهران 17179 تومان بود که در مقایسه با ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب 16.3 درصد و 260.5 درصد افزایش داشته است. همچنین حداقل و حداکثر نرخ فروش یک یورو در ماه مذکور به ترتیب 14910 و 21050 تومان بوده است. مقایسه رشد ماهانه مهر و شهریور برای یورو نیز نشان می‌دهد که رشد مهر ماه نسبت به رشد یک ماه شهریور کاسته شده و از 23 درصد به 16 درصد کاهش یافته است اما رشد سالانه یورو نشان‌دهنده افزایش 260 درصدی این ارز مهم تجاری است.
در شهریور ماه 1397 متوسط قیمت فروش یک یورو در بازار آزاد شهر تهران 14768 تومان بود که در مقایسه با ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب 9/23 درصد و 213 درصد افزایش داشته است. همچنین حداقل و حداکثر نرخ فروش یک یورو در ماه مذکور به ترتیب 12293 و 16778 تومان بوده است از سوی دیگر، در هفت ماه اول سال 1397 متوسط قیمت فروش یک دلار امریکا و یک یورو در بازار آزاد شهر تهران به ترتیب 9656 و 11328 تومان بود که نسبت به دوره مشابه سال قبل دلار 152.9 درصد و یورو 156.1 درصد افزایش داشته است همچنین در شش ماه اول سال 1397 متوسط قیمت فروش یک دلار امریکا و یک یورو در بازار آزاد شهر تهران به ترتیب 8583 و 11181 تومان بود که نسبت به دوره مشابه سال قبل دلار 126 درصد و یورو 131 درصد افزایش داشته است. این موضوع نشان می‌دهد که سرجمع رشد قیمت دلار و یورو در طول هفت ماه اول سال به تدریج روبه افزایش بوده است.
قیمت یورو نیز از 4263 تومان در سال 92 به 4808 تومان در سال 96، 6097 تومان در فروردین 97 و 17179 تومان در مهر 97 رسیده و در این سال‌های دولت یازدهم و دوازدهم معادل 12916 تومان یا 202 درصد رشد مواجه شده و سه برابر شده است.
254 درصد رشد قیمت سکه در یک سال منتهی به مهر 97
در مهرماه 1397 متوسط قیمت فروش یک سکه تمام بهار آزادی طرح جدید در بازار آزاد شهر تهران 4 میلیون و 538 هزار تومان بود که در مقایسه با ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب 4.8 درصد و 254.1 درصد افزایش نشان می‌دهد. همچنین حداقل و حداکثر نرخ فروش سکه طرح جدید درماه یاد شده به ترتیب 3 میلیون و 825 هزار تومان و 5 میلیون و 358 هزار تومان بوده است.
این در حالی است که رشد ماهانه قیمت سکه نسبت به رشد ماهانه شهریور کاهش یافته است بطوری که در شهریورماه 1397 متوسط قیمت فروش یک سکه تمام بهار آزادی طرح جدید در بازار آزاد شهر تهران 4 میلیون و 331 هزار تومان بود که در مقایسه با ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب 6/13 درصد و 247 درصد افزایش نشان می‌دهد. همچنین حداقل و حداکثر نرخ فروش سکه طرح جدید در شهریور شده به ترتیب 3 میلیون و 816 هزار تومان و 4 میلیون و 833 هزار تومان بوده است.
در مهرماه 1397 متوسط قیمت فروش یک سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم در بازار آزاد شهر تهران 4 میلیون و 282 هزار تومان بود که در مقایسه با ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب 9 درصد و 244 درصد افزایش نشان می‌دهد. همچنین حداقل و حداکثر نرخ فروش سکه درماه یاد شده به ترتیب 3 میلیون و 550 هزار تومان و 5 میلیون و 83 هزار تومان بوده است.
در هفت ماه اول سال 1397 نیز متوسط قیمت فروش یک سکه تمام بهار آزادی در بازار آزاد شهر تهران با طرح قدیم 2 میلیون و 937 هزار و با طرح جدید 3 میلیون و 126 هزار تومان بود که نسبت به دوره مشابه سال 1396 به ترتیب 145 درصد و 154 درصد افزایش یافته است.
قیمت سکه از 1 میلیون و 60 هزار تومان در سال 92 به 1 میلیون و 326 هزار تومان در سال 96، و حدود 1 میلیون و 775 هزار تومان در فروردین 97 و 4 میلیون و 538 هزار تومان در مهر 97 رسیده و در این سال‌ها معادل 3 میلیون و 478 هزار تومان معادل 228 درصد در دولت‌های یازدهم و دوازدهم رشد کرده و 3.28 برابر شده است.
اثر اصلاح نظام بانکی بر بازار ارز
در این رابطه یک کارشناس اقتصادی با تاکید بر لزوم اصلاح محتاطانه نظام بانکی، از تحولات قابل توجه در بازار پس از کاهش روزهای اخیر نرخ ارز سخن گفت.
کامران ندری درباره وضعیت اقتصادی کشور و بازار، اظهار داشت: پس از افزایش و جهش چشمگیر نرخ ارز پیش از تحریم‌ها، در هفته‌های اخیر نرخ ارز روندی نزولی و رو به کاهش را در پیش گرفته و به دنبال روند نزولی این نرخ، تحولات قابل توجهی در بازار ایجاد شده است.
وی درباره سایر شاخص و مولفه‌های اقتصادی، گفت: نرخ تورم ماهانه تا حدودی کاهش یافته و نسبت به چندماه گذشته تورم نقطه به نقطه و میانگین تغییراتی داشته اما تاثیر تحریم‌ها بر تولید و صنعت کشور تا حدودی منفی بوده و بر روند بازار نیز موثر بوده است.
این کارشناس اقتصادی، در ادامه افزود: تحریم‌ها بر تولید کشور اثرات منفی گذاشته و مانع رشد تولید نیز شده اما اکنون روند بازار در جهت منطقی شدن و مثبت است اما بطور حتم این شوک کاهش عرضه، هم موجب کمبودهایی در تامین مواد اولیه بوده و هم باعث مشکلاتی برای تولیدکنندگان و به دنبال آن رکود تورمی خواهد بود.
ندری ادامه داد: درباره مشکلات سیستم بانکی نیز تصمیمات جدی اتخاذ نشده و بدیهی است هنگامی که با شوک تحریم‌ها و عوامل بیرونی مواجه هستیم باید اصلاح نظام بانکی محتاطانه انجام شود تا اقدامات انجام شده نتیجه عکس نداشته باشد.
نزدیک به یک ماه از اجرای دور دوم تحریم‌های ایران از سوی امریکا می‌گذرد، تحریم‌هایی که به گمان سران ایالات متحده، پس از اجرای آن اقتصاد ایران با مشکلاتی مواجه خواهد شد و از آنجایی که در چند ماه اخیر و پیش از تحریم‌ها، قیمت ارز جهشی ناگهانی داشت، پس از اجرای تحریم‌ها نیز شاهد، افزایش مجدد قیمت ارز و سکه و برهم خوردن ثبات و تعادل در اقتصاد کشور و بازارهای مختلف خواهیم بود.
13 آبان ماه ۹۷، دور دوم تحریم‌ها آغاز شد اما با مدیریت بازار و اجرای بسته‌های متفاوت، تا به امروز شرایط کنترل شده و آرامشی در بازار حاکم است.
نرخ ارز در بودجه 98 بر نوسانات بازار آزاد اثرگذار است
همچنین مهدی طغیانی در خصوص رقم نرخ ارز در بودجه 98، اظهار کرد: میزان عددی که از ارز در بودجه وارد می‌شود، عددی محاسباتی است. تعیین این رقم از سوی دولت نشان‌دهنده نرخی است که به رسمیت می‌شناسد، اما عدد واقعی تأثیرگذار بر اقتصاد نیست.
یک استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان گفت: اگر دولت رقمی بالا برای نرخ ارز در بودجه تصویب کند، عملاً بازار آزاد ارز تحت تأثیر قرار می‌گیرد و نشان می‌دهد که قیمت ارز از این کمتر نمی‌شود.
وی با بیان اینکه این رقم تنها برای محاسبات استفاده می‌شود، تصریح کرد: دولت از مقدار فروش نفت و درآمدهای ارزی، این رقم را در یک واحد تک‌نرخی محاسبه می‌کند و با لحاظ این مقدار در بودجه و محاسبات، تنها رقم محاسباتی را اعلام می‌کند.
این استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان در خصوص تفاوت نرخ ارز در بودجه 98 و بازار آزاد، گفت: اگر دولت رقمی بالا برای نرخ ارز در بودجه تصویب کند، عملاً بازار آزاد ارز تحت تأثیر قرار می‌گیرد و نشان می‌دهد که قیمت ارز از این کمتر نمی‌شود، چراکه تعیین نرخ ارز از سوی دولت به معنی این است که دولت چه نرخی را به رسمیت می‌شناسد.
طغیانی با بیان اینکه نرخ ارز باید متناسب با تورم داخل و خارج از کشور به شکل منطقی تعدیل شود، اظهار کرد: از لحاظ علمی، محاسبه تورم در مراکز رسمی بر اساس روش‌های علمی انجام می‌شود که ممکن است بااحساس مردم عادی نسبت به تورم تفاوت داشته باشد.
