شرط ادامه معاملات سکه آتی
گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری|
روز دوشنبه 30 مهر 97، قیمت سکه همچنان روند با ثبات خود را حفظ کرد و با وجود افزایش نرخ اونس جهانی به نرخ 1223 دلار، قیمت سکه جدید 4 میلیون و 300 هزار تومان، طرح قدیم 3 میلیون و 950 هزار تومان، نیم سکه 2 میلیون و 250 هزار تومان، ربع سکه 1 میلیون و 250 هزار تومان، سکه گرمی 700هزار تومان معامله شد. همچنین در بازارآزاد ارز دلار 13900 تومان و درهم 3780 تومان گزارش شده است. به گزارش تعادل، همچنین میانگین نرخ فروش ارزها در سایت سنا برای روز یکشنبه به ترتیب دلار 13646 یورو 15771، درهم 3719، یوآن2162، پوند 17900، لیرترکیه 2508، 100 دینار عراق 1250 تومان اعلام شده است.
تامین ارز در عراق
مهدی کسرایی پور مدیرکل مقررات و سیاست‌های ارزی بانک مرکزی از دریافت ارز مسافری در خاک عراق از ساعت ۸ تا ۲۰ و تحویل در ۵۱ نقطه خبر داد واظهار داشت: در تلاش هستند بعضی از این نقاط مثلا در مسیر نجف تا کربلا را شبانه روزی کنند.
وی در خصوص انتخاب مبدا دریافت ارز گفت: اینکه گفته شد نقطه‌ای را برای گرفتن ارز خود معین کنند، از این باب بود تا بتوانیم به مراجعین بهتر پاسخ دهیم و این نقاط ترجیحی هستند، ولی به این معنا نیست که اگر از یک نقطه نتوانستند بگیرند در جاهای دیگر نتوانند ارز خود را بگیرند بلکه در هر نقطه‌ای می‌توانند ارز خود را دریافت کنند. مدیرکل مقررات و سیاست‌های ارزی بانک مرکزی بیان کرد: سه نقطه مرزی مقابل مرزهای ما در عراق، شلمچه، چزابه و مهران که اسم عربی مکان‌های ما در عراق متفاوت است ممکن است نقطه مقابل مهران، زرباطیه باشد، نقطه مقابل شلمچه، شلمچه است. وی متذکر شد: ارز مسافربری در خاک عراق تحویل زائران می‌شود. ریال را مسافران بدون مراجعه حضوری به شعب از طریق اپلیکیشن پرداخت می‌کنند و ارز در ۵۱ نقطه در داخل خاک عراق به زائران تحویل داده می‌شود. کسرایی پور افزود: زائران حق انتخاب ۵۰ هزار دینار و ۱۰۰ هزار دینار را برای دریافت ارز دارند و اگر ببینیم درخواست‌هایی که داده شود مبالغ دیگر را هم شامل می‌شود، حتما رقم‌های دیگر را هم برای انتخاب، اضافه خواهیم کرد.آخرین تصمیمی که در ستاد مرکزی اربعین حسینی گرفته شده، فروش ارز فقط برای اتباع ایرانی است و نیاز به کد ملی دارد. مدیرکل مقررات و سیاست‌های ارزی بانک مرکزی تاکید کرد: افرادی که در سامانه سماح ثبت نام کرده باشند و ویزایشان صادر شده باشد، مشمول دریافت ۱۰۰ هزار دینار خواهند شد.
هشدار برای وثیقه اخلالگران بازار ارز
به دنبال دستگیری برخی اخلالگران بازار ارز طی روزهای اخیر، کانون صرافان ایرانیان به اعضای خود درخصوص اقدام ومداخله برای آزادی این افراد، نسبت به گذاشتن وثیقه برای اخلالگران بازار ارز از سوی فعالان این بازار هشدار داد. در ابلاغیه آمده است: با توجه به اینکه حضور دلالان ارز باعث به‌هم ریختن نظام ارزی و اقتصادی کشور شده است از صرافان محترم تقاضامندیم در صورت دستگیری این عناصر از آزاد کردن آنها به قید وثیقه جدا خودداری نمایند. لذا از سی‌ام مهرماه ۱۳۹۷ هر کدام از صرافان که مبادرت به انجام این امر نمایند مجوز فعالیتشان توسط بانک مرکزی ابطال خواهد شد.
7.5 میلیارد یورو در نیما
مبادلات ارزی در بازار ثانویه بین صادرکننده و واردکننده به مرز ۷.۵ میلیارد یورو رسید و در آخرین معاملات، هر یورو در این بازار بطور متوسط تا ۹۴۱۴ تومان قیمت خورده است. به گزارش ایسنا، بررسی آخرین وضعیت مبادلات ارزی در بازار ثانویه ارز نشان می‌دهد که در فاصله نیمه مردادماه تا ۲۹ مهرماه صادرکنندگان حدود چهار میلیارد و دو میلیون یورو ارز در این بازار عرضه کرده‌اند. روند عرضه ارز توسط صادرکنندگان در روز گذشته کاهش داشته است؛ بطوری که از حدود ۸۰ میلیون یورو در فاصله ۲۶ تا ۲۸ مهرماه به حدود ۲۰ میلیون یورو در روز گذشته رسیده است. این در حالی است که در سوی مقابل واردکنندگان در فاصله نیمه مرداد تا ۲۹ مهرماه از میزان ارز عرضه شده تا سه میلیون و ۴۹۲ میلیون یورو را برای تامین نیاز وارداتی خود دریافت کرده‌اند که سهم آنها از معاملات روز گذشته حدود ۴۰ میلیون یورو بوده است.
با وجود مبادله حدود ۷.۵ میلیارد یورو ارز در سامانه نیما در بیش از دو ماه اخیر، این حجم در مقایسه با ارز ناشی از صادرات غیرنفتی که باید در بازار ثانویه عرضه شود رقم قابل ملاحظه‌ای نیست. بر این اساس در مدت اخیر بارها بر الزام صادرکنندگان برای ورود ارز به سامانه نیما تاکید شده است؛ به گونه‌ای که با دستور اخیر بانک مرکزی برای لغو معافیت صادرکنندگان به عراق و افغانستان که ارز خود را به سامانه نمی‌آوردند، در حال حاضر تمامی صادرکنندگان غیرنفتی ملزم به عرضه ارز ناشی از صادرات در بازار ثانویه هستند.
همتی-رییس کل بانک مرکزی- اعلام کرده است که با مجوز اخذ شده از سران قوا مبنی برخرید و عرضه ارز پتروشیمی‌ها و سایر صادرکنندگان غیرنفتی توسط بانک مرکزی، عرضه در سامانه نیما شتاب بیشتری خواهد گرفت. این در شرایطی است که واردکنندگان و تجار از عرضه پایین ارز توسط صادرکنندگان گله کرده‌اند. در مجموع از ابتدای سال جاری تا کنون بیش از۲۷میلیارد دلار برای واردات از طریق بانک مرکزی و سامانه نیما تامین ارز شده است که ۹.۵ میلیارد آن بابت ۲۵قلم کالاهای اساسی و ضروری بوده است.
آمارها حاکی است که در طول ۲۰۹ روز نخست امسال حدود پنج میلیارد و ۲۳۰ میلیون دلار ارز حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی در بازار داخلی عرضه شده و سهم پتروشیمی‌ها در تامین ارز بازار ثانویه به ۵۳ درصد رسیده است. از اول فروردین‌ماه تا ۲۳ مهرماه امسال، ارز کل صادرات محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های پلیمری ایران حدود هفت میلیارد و ۲۱۵ میلیون دلار بوده که با کسر صادرات ریالی ارزش صادرات پتروشیمی حدود هفت میلیارد و ۲۵ میلیون دلار برآورد می‌شود.
بر این اساس در طول ۲۰۹ روز نخست امسال یعنی از اول فروردین تا بیست و سوم مهرماه در مجموع حدود پنج میلیارد و ۲۱۳ میلیون دلار ارز حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی از سوی شرکت‌های پتروشیمی روانه بازار داخلی شده است. شرکت‌های پتروشیمی در حد فاصل اول تا ۲۱ فروردین‌ماه و قبل از مصوبه ۲۲ فروردین هیأت دولت، بیش از ۳۹۰ میلیون دلار با هماهنگی بانک مرکزی و به صرافی‌های مجاز عرضه کرده‌اند. همچنین درحد فاصل ۲۲ فروردین تا ۱۵ اردیبهشت‌ماه بالغ بر ۳۹۰ میلیون دلار با نرخ دولتی و با راه‌اندازی کامل سامانه نیما از ۱۶ اردیبهشت تا ۱۵ مردادماه، حدود دو میلیارد و ۱۹۳ میلیون دلار و از ۱۶ مردادماه تا ۲۳ مهرماه حدود دو میلیارد و ۳۳۷ میلیون دلار ارز حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی را مطابق با سیاست جدید دولتی مبنی بر فروش در بازار ثانویه در بازار داخلی عرضه کرده‌اند.
شرکت‌های پتروشیمی در طول ۲۰۹ روز نخست امسال، ۷۴ درصد از کل ارز حاصل از صادرات را در بازار داخلی عرضه کرده و مابقی که معادل ۲۶ درصد شده صرف خرید کاتالیست، مواد شیمیایی، بازپرداخت وام و فاینانس‌های خارجی، تامین تجهیزات و قطعات یدکی شده است. بطور کلی تاکنون حدود ۴.۴ میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات غیرنفتی در بازار ثانویه عرضه شده که سهم پتروشیمی‌ها در عرضه ارز در بازار ثانویه با ۲.۳ میلیارد دلار به حدود ۵۳ درصد رسیده است. بر این اساس پس از آنکه دستورالعمل ارزی جدید از سوی دولت ابلاغ شد، پتروشیمی‌ها که همواره یکی از بازیگران اصلی صحنه ارز در کشور هستند، ملزم شدند ارز خود را با نرخ ۴۲۰۰ تومانی در سامانه نیما وارد کنند. البته بعد از آنکه از بسته جدید ارزی رونمایی شد، شرکت‌های پتروشیمی ابتدا ارز خود را با نرخ ۸۰۸۰ تومانی وارد سامانه کردند که این نرخ به مرور زمان کاهش یافت و به ۷۵۰۰ تومان هم رسید. آخرین اخبار حاکی از آن است که نرخ ارز پتروشیمی‌ها در نیما ۷۷۰۰ است.
عرضه ارز صادرات در نیما
کارشناسان می‌گویند در صورتی که همه ارز ناشی از صادرات غیرنفتی وارد سامانه نیما شود، نیازهای ارزی بخش واردات مرتفع می‌شود؛ در عین حال این اقدام می‌تواند در بی‌تاثیر کردن تحریم‌های امریکا نیز موثر باشد. با وجود الزام صادرکنندگان غیرنفتی به عرضه درآمدهای ارزی‌شان در سامانه نظام یکپارچه معاملات ارزی نیما، بخش کمی از صادرات غیر نفتی در این سامانه عرضه شده است، برای حل این مشکل دکتر عبدالناصر همتی؛ رییس کل بانک مرکزی اعلام کرد که مصوبه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا مبنی بر تاکید بر عرضه ارز ناشی از صادرات غیرنفتی به سامانه نیما، ابلاغ شده است،
فرید ضیاءالملکی؛ کارشناس اقتصادی درمورد تاثیر عرضه ارز ناشی از صادرات محصولات پتروشیمی و سایر صادرکنندگان غیرنفتی به سامانه نیما چیست؟ گفت: اگر این اتفاق بیفتد در متعادل شدن قیمت ارز و همچنین روان شدن فعالیت‌های تجاری تاثیر بسزایی دارد، در حال حاضر بسیاری از شرکت‌های تولید کننده که برای مواد اولیه نیازمند واردات هستند، در تامین ارز با مشکل موجه‌اند و به زحمت می‌توانند از سامانه نیما ارز مورد نیاز خود را تامین کنند، با توجه به اینکه صادرت غیرنفتی ما رقم چشمگیری دارد، اگر همه آن وارد سامانه نیما شود، نیاز واردکننده‌ها به ارز به صورت کامل مرتفع خواهد شد. وی در این زمینه که دلیل اینکه درآمدهای ارزی صادرکنندگان تاکنون به سامانه نیما وارد نشده چیست؟ افزود: مشکل اصلی چند نرخی بودن ارز است، اگر قیمت ارز تک نرخی و تفاوت قیمت بازار ثانویه و بازار آزاد حذف شود این مشکل برطرف می‌شود و تا این اتفاق نیفتد نمی‌توان انتظار داشت که همه ارزهای ناشی از صادرات محصولات غیر نفتی وارد سامانه نیما شوند. حسینعلی حاجی دلیگانی؛ عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز گفت: تاکنون حدود ۴ میلیارد دلار از درآمدهای ارزی وارد سامانه نیما شده و این رقم در برابر کل درآمدهای ارزی غیر نفتی که بیش از ۴۰ میلیارد دلار باشد ناچیز است، در صورتی که این ارز بطور کامل وارد سامانه نیما شود ضمن تثبیت نرخ ارز، منجر به بی‌تاثیر شدن تحریم‌های امریکا می‌شود. وی افزود: بخش قابل توجهی از درآمدهای غیر نفتی متعلق به محصولات پتروشیمی است و این شرکت‌ها از نظر مدیریتی دارای پراکندگی هستند، بخشی زیر مجموعه هلدینگ‌های سازمان تامین اجتماعی و بخشی زیر مجموعه وزارت نفت قرار دارند، بنابراین کمیسیون انرژی مجلس باید ورود جدی‌تری به موضوع عرضه درآمدهای ارزی این شرکت‌ها به سامانه نیما داشته باشد.
کاهش نرخ ارز
موجب تعادل در بازار ثانویه می‌شود
جمشید عدالتیان فعال اقتصادی با اشاره به مطلوب خواندن مداخله بانک مرکزی در بازار ارز عنوان کرد: بازار سیاه یک بازار سفته بازی است که در واقعیت نباید اثر زیادی بر اقتصاد داشته باشد و سهم بالایی نیز در اقتصاد ما ندارد. کاهش اختلاف قیمت میان بازار آزاد و بازار ثانویه موجب تعادل و منطقی شدن نرخ‌ها در بازار ثانویه و سامانه نیما می‌شود.
وی افزود: در این بازار بیشتر تبعات روانی و اثرگذاری آن بر نرخ‌های سایر بازارها حائز اهمیت است؛ تا جایی که در ماه‌های گذشته شاهد افزایش قیمت‌ها در بازار ثانویه و نیما نیز بودیم که سرانجام بانک مرکزی با مداخله خود توانست جو روانی حاکم بر بازار را به سمت کاهش نرخ ارز تغییر دهد و امیدواریم این روند ادامه‌دار باشد.
عضو اتاق بازرگانی تهران در ادامه گفت: طی ماه‌های گذشته صادرکنندگان از بازگرداندن ارز به چرخه اقتصاد و سامانه نیما خودداری می‌کردند. این فعال اقتصادی خاطرنشان کرد: هرچه اختلاف قیمت میان بازار ثانویه و نیما و بازار آزاد کم شود، صادرکنندگان انگیزه بیشتری برای عرضه ارز خود به بازار ثانویه و نیما پیدا می‌کنند چراکه رونق بازار ثانویه بر روی قیمت مواد اولیه اثرگذار است.
شرط ادامه معاملات سکه آتی
رییس سازمان بورس می‌گوید اگر فضای بازار ارز به نحوی شود که روی معاملات سکه مدیریت مناسبی صورت گیرد، معاملات سکه آتی ادامه می‌یابد. از اوایل سال ۱۳۹۷ قیمت دلار در بازار آزاد از حدود ۴۵۰۰ تومان تا حدود ۱۴ هزار تومان افزایش پیدا کرد و این موضوع سبب شد بازار طلا نیز با افزایش قیمت روبه رو شود. از طرفی افزایش قیمت ارزهای خارجی سبب شد قیمت طلا و سکه بهار آزادی نیز افزایش یابد بطوری که تا چند هفته پیش قیمت هر سکه تمام بهار آزادی کانال چهار میلیون تومان را پشت سر گذاشت. در عین حال قیمت سکه آتی که در بورس کالا مورد معامله قرار می‌گرفت در تمام نمادها با افزایش قیمت روبه رو شد و تعدادی از افراد که عموما با مکانیزم بازار سرمایه نیز آشنایی کامل نداشتند درباره این بازار اظهارنظراتی کردند و گفتند که بازار آتی به بازار نقد سیگنال داده و سبب شده قیمت سکه در بازار نقد افزایش پیدا کند. اما مسوولان بورس کالا معتقدند که این بازار آتی نیست که به بازار نقد سیگنال می‌دهد استدلال آنها این است که حجم معاملات بازار آتی سکه آنقدرها نیست که بتواند به بازار نقد جهت دهد. اما در نهایت چندی پیش پس از کش و قوس‌های فراوان داد و ستد سکه آتی در بورس کالا متوقف شد و تا این لحظه نیز سکه آتی در بورس کالا معامله نمی‌شود. خبرنگار ایسنا به تازگی در این مورد با رییس سازمان بورس گفت‌وگو کرده و از او پرسیده که با توجه به شرایط کنونی آیا سکه آتی به تابلو بر می‌گردد یا خیر؟ شاپور محمدی رییس سازمان بورس در این مورد گفت: اگر فضای بازار ارز به نحوی شود که روی معاملات سکه مدیریت مناسبی داشته باشیم، این معاملات را ادامه می‌دهیم.
