میانگین پرداخت وام به 70 میلیون تومان رسید
گروه بانک و بیمه| محسن شمشیری|
رشد تسهیلات دهی بانک‌ها در پنج ماه اول سال 97 به 15.6 درصد که نسبت به رشد وام دهی بانک‌ها در مدت مشابه سال‌های قبل کمتر بوده است، کاهش سهم سرمایه درگردش به 61 درصد کل تسهیلات بانکی، افزایش سهم خرید مسکن و کالای شخصی به 12.8 درصد کل وام‌ها، سهم 15.5 درصدی ایجاد و توسعه و تعمیر به عنوان امور توسعه‌ای، میانگین پرداخت بیش از 70 میلیون تومان وام به بیش از 3 میلیون و 428 هزار واحد اقتصادی از وی‍‍ژگی‌های عمده عملکرد تسهیلات‌دهی بانک‌ها در پنج ماه اول بوده که نشان می‌دهد بانک‌ها انضباط و دقت بیشتری در پرداخت داشته‌اند تا از این طریق به کاهش مطالبات معوق خود کمک کنند و رشد نقدینگی را تاحدودی مهار کرده و همچنین به رونق و رشد تقاضا کمک کنند.
به گزارش تعادل، تسهیلات پرداختی بانک‌ها به بخش‌های اقتصادی در 5 ماهه نخست سال 1397 با رقم 240 هزار و 799 میلیارد تومان و افزایش 32560 میلیارد تومانی، در مقایسه با دوره مشابه سال قبل معادل 15.6 درصد افزایش داشته است.
براساس گزارش تسهیلات پرداختی 5 ماه اول سال 97، سهم تسهیلات پرداختی در قالب سرمایه در گردش در کلیه بخش‌های اقتصادی مبلغ 1484.1 هزار میلیارد ریال معادل 61.6 درصد کل تسهیلات پرداختی بوده که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل مبلغ 149.5 هزار میلیارد ریال معادل 11.2 درصد رشد داشته است. این سهم 61 درصدی اگرچه با افزایش رقم همراه بوده اما نسبت به سهم بالای 64 تا 70درصدی سال‌های قبل با کاهش همراه بوده و نشان‌دهنده توجه بیشتر بانک‌ها به وام‌های توسعه‌ای، ایجاد، تعمیر، خرید کالای شخصی و مسکن بوده است.
همچنین سهم تسهیلات پرداختی بابت تأمین سرمایه در گردش بخش صنعت و معدن در 5 ماهه سال جاری معادل 570.3 هزار میلیارد ریال بوده که حاکی از تخصیص 38.4درصد از منابع تخصیص یافته به سرمایه در گردش کلیه بخش‌های اقتصادی به بخش صنعت بوده است. از مجموع 680 هزارمیلیارد ریال تسهیلات پرداختی در بخش صنعت و معدن نیز مبلغ 570.3 هزار میلیارد ریال (معادل 83.9 درصد) برای تأمین سرمایه در گردش پرداخت شده است که بیانگر توجه و اولویت‌دهی به تأمین منابع برای این بخش توسط بانک‌ها در سال جاری است.
همچنین سهم سرمایه در گردش در بخش کشاورزی 68 درصد، مسکن و ساختمان 17 درصد، بازرگانی 72 درصد و خدمات 50 درصد بوده است.
میانگین 70 میلیون تومانی
در این 5 ماه بیش از 3 میلیون و 428 هزار واحد اقتصادی با میانگین 70 میلیون تومان وام بانکی دریافت کرده‌اند وکل بخش‌های اقتصادی بیش از 240 هزار میلیارد تومان تسهیلات دریافت کرده‌اند.
بخش صنعت بالاترین رقم میانگین وام دریافتی را داشته و با تعداد 99204 فقره تسهیلات به بخش صنعت و معدن میانگین پرداختی هر فقره 685میلیون تومان بیش از 68 هزار میلیارد تومان تسهیلات جذب کرده است که بیشتر از میانگین پرداختی سایر بخش‌ها است.
از سوی دیگر، در بخش بازرگانی با 414 هزار واحد اقتصادی و رقم 32 هزار میلیارد تومان تسهیلات، میانگین هر وام 77 میلیون تومان بوده است.
همچنین بخش خدمات نیز با تعداد 1 میلیون و 918 هزار و 933 فقره تسهیلات با میانگین پرداخت هر فقره 51 میلیون تومان در رتبه سوم از نظر میانگین هر فقره وام بوده و بیش از 98 هزار میلیارد تومان تسهیلات جذب کرده است.
بخش مسکن و ساختمان نیز با تعداد 444 هزار دریافت وام، میانگین تسهیلات 46 میلیون تومانی داشته و بیش از 20 هزار میلیارد تومان تسهیلات جذب کرده است.
در آخر نیز بخش کشاورزی با بیش از 550 هزار دریافت‌کننده وام، مبلغ 21705 میلیارد تومان تسهیلات به خود اختصاص داده و میانگین هروام بخش کشاورزی 39 میلیون تومان
بوده است.
این ارقام در مقایسه با میانگین دریافتی هر بنگاه اقتصادی در دوره‌های قبل نشان می‌دهد که از میانگین پرداختی به هر بنگاه کاسته شده است به عبارت دیگر، با وجود افزایش تعداد قابل توجه دریافت‌کنندگان وام و تسهیلات بانکی، رقم میانگین آنها کاهش داشته است.
بخش خدمات با 98 هزار میلیارد تومان و سهم بیش از 41 درصد از کل تسهیلات، صنعت و معدن با 68 هزارمیلیارد تومان و بیش از 28 درصد تسهیلات، بازرگانی با 32 هزار میلیارد تومان و سهم 13 درصد تسهیلات، کشاورزی با 21 میلیارد تومان با سهم 9درصدی از کل تسهیلات، مسکن و ساختمان با بیش از 20 هزار میلیارد تومان و سهم بیش از 8 درصد تسهیلات، به ترتیب بیشترین تا کمترین تسهیلات را به خود اختصاص داده‌اند.
نکته مهم این است که برای اولین‌بار در دوره‌های اخیر، سهم بخش کشاورزی با 9 درصد کل تسهیلات از مسکن و ساختمان با سهم 8 درصدی در جذب تسهیلات بیشتر شده و این موضوع نشان‌دهنده رکود بخش مسکن و ساختمان و در نتیجه کاهش دریافت تسهیلات بانکی بوده است.
افزایش سهم ایجاد و توسعه و خرید کالای شخصی و مسکن
عملکرد تسهیلات دهی بانک‌ها در 5 ماهه ابتدایی سال 1397نشان می‌دهد که سهم سرمایه در گردش از کل تسهیلات بانک‌ها که در خرداد 97 به 63 رسیده بود، در مرداد ماه 97 و پنج ماه اول سال کاهش یافته و به 61.6 درصد رسیده است.
این نکته نشان می‌دهد که بانک‌ها برای وام‌های توسعه‌ای از جمله ایجاد، توسعه و تعمیرات و همچنین خرید کالای شخصی که به رشد تقاضا و رونق واحدهای تولیدی کمک می‌کند، سهم بیشتری قائل شده‌اند.
براساس گزارش تسهیلات پرداختی به بخش‌های اقتصادی در 5 ماه اول سال 97 که از سوی بانک مرکزی منتشر شده، بانک‌ها در این پنج ماه، معادل 240 هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت کرده‌اند که سرمایه در گردش با رقم 148 هزار میلیارد تومان معادل 61 درصد از کل تسهیلات سهم داشته است.
این رشد 15 درصدی تسهیلات در 5 ماه اول سال 97 نسبت به مدت مشابه سال 96 نشان می‌دهد که در مرداد ماه سرعت تسهیلات دهی افزایش یافته است.
زیرا تسهیلات پرداختی بانک‌ها طی 4 ماهه سال 1397 نیز به بخش‌های اقتصادی مبلغ 1671.3 هزار میلیارد ریال بود که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل مبلغ 138.2 هزار میلیارد ریال (معادل9 درصد) افزایش داشته است.
این ارقام نشان می‌دهد که رشد تسهیلات دهی بانک‌ها نسبت به رشدهای بالای 30 درصدی سال‌های قبل کاهش یافته و به خاطر رشد شدید نقدینگی و همچنین تورم حاصل از تحریم‌ها و رشد نرخ ارز در ماه‌های اخیر، التهابات بازار، رکود برخی بخش‌های اقتصادی، رشد مطالبات معوق، تهاتر بدهی، سیاست‌های انضباط مالی و جذب سپرده و نقدینگی، بانک‌ها تلاش دارند که تسهیلات دهی خود را حساب شده افزایش دهند.
سهم 15.5 درصدی ایجاد و توسعه و تعمیر
همچنین سهم تسهیلات برای ایجاد واحدهای جدید نیز با رقم 20574 میلیارد تومان معادل 8.5درصد از کل تسهیلات بوده است. از سوی دیگر، توسعه واحدها و فعالیت‌های اقتصادی نیز با رقم 12093میلیارد تومان سهم 5 درصدی از کل تسهیلات داشته است.
همچنین تعمیرات بنگاه‌ها نیز با رقم 4870میلیارد تومان سهم 2درصدی از کل تسهیلات داشته است. براین اساس، جمع ارقام مربوط به امور توسعه‌ای ایجاد، توسعه و تعمیرات که به توسعه و گسترش بخش‌های اقتصادی کمک می‌کند، معادل 15.5 درصد کل تسهیلات بانک‌ها بوده است.
سهم 12.8 درصدی خرید مسکن و
کالای شخصی
نکته مهم دیگر توجه بانک‌ها به رونق و رشد تقاضا برای کالاهای ساخته شده توسط بنگاه‌ها بوده است و پرداخت وام برای خرید کالای شخصی که به رونق و ایجاد تقاضا برای کالاهای ساخته شده داخلی کمک می‌کند و با رقم 17723 میلیارد تومان سهم 7.4 درصدی از کل تسهیلات داشته است.
همچنین خرید مسکن نیز با رقم 13015 میلیارد تومان سهم 5.4درصدی از کل تسهیلات دارد. این نکته نشان می‌دهد که بانک‌ها برای خرید و کمک به تقاضا و رونق بنگاه‌ها روی هم 12.8 درصد از تسهیلات را به وام‌های خرید مسکن و کالای شخصی اختصاص داده‌اند.
براین اساس، سهم دو نوع تسهیلات خرید کالای شخصی و خرید مسکن نیز که به رشد تقاضا و رونق تولید کمک می‌کند، روی هم 12.8 درصد تسهیلات را شامل می‌شود که نسبت به سهم 11.7 درصد سه ماه اول سال رشد قابل توجهی نشان می‌دهد و رقم بیش از 30 هزار و 738 میلیارد تومان بوده است.
کاهش سهم سرمایه در گردش
در حالی که سرمایه در گردش برای روپا ماندن واحدهای اقتصادی همچنان با رقم 148 هزار میلیارد تومانی، سهم 61 درصدی از کل تسهیلات پنج ماه اول 97 را داشته است، سهم ایجاد، توسعه و تعمیر که امور توسعه‌ای و گسترش تولید و اشتغال را شامل می‌شود روی هم معادل 37 هزار و 539 میلیارد تومان یا 15.5 درصد کل تسهیلات بوده است.
این ارقام نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر با وجود رشد بالای 30 درصد تسهیلات در سال 95 و رشد 24 درصدی آن در سال 96 و همچنین رشد 15 درصدی در پنج ماه اول 97، همچنان واحدهای اقتصادی تلاش می‌کنند که با دریافت تسهیلات و تامین نقدینگی، روی پای خود بمانند و از توقف تولید و فعالیت جلوگیری کنند و همچنان سهم ایجاد و توسعه و تعمیرات یا کمک به رشد تقاضا و خرید در اولویت‌های بعدی است و سهم بالای سرمایه در گردش نشان می‌دهد که حفظ حیات واحدهای اقتصادی همچنان در اولویت بانک‌ها و اقتصاد کشور است و تا رونق نسبی، اشتغال‌زایی و بهبود ساختار تولید و فعالیت اقتصادی فاصله داریم و همچنان روند سال‌های اخیر در حال تداوم است و با وجود رشد تسهیلات بالای نرخ تورم، تغییری در ساختار تسهیلات و به کار‌گیری نقدینگی در بخش تولید و فعالیت اقتصادی رخ نداده است.
بانک مرکزی تاکید کرده که همچنان باید در تداوم مسیر جاری ملاحظات مربوط به کنترل تورم را نیز در نظر گرفت و همواره مراقب قدرت گرفتن پتانسیل تورمی ناشی از فشار تقاضای کل در اقتصاد نیز بود.
بر این اساس ضروری است به افزایش توان مالی بانک‌ها از طریق افزایش سرمایه و بهبود کفایت سرمایه بانک‌ها، کاهش تسهیلات غیرجاری و بازگرداندن آنها به مسیر صحیح اعتباردهی بانک‌ها، افزایش بهره‌وری بانک‌ها در تامین سرمایه در گردش تولیدی، پرهیز از فشارهای مضاعف بر دارایی بانک‌ها و ترغیب بنگاه‌های تولیدی به سمت بازار سرمایه به عنوان یک ابزار مهم درتامین مالی طرح‌های اقتصادی (ایجادی) توجه ویژه‌ای کرد.
