تعیین نرخ جدید دلار در بورس
طرح جدید ۲ میلیون و ۸۵۵ هزار تومان
گروه بانک و بیمه| احسان شمشیری|
به دنبال پیامدهای حاصل از پیش‌فروش نامحدود سکه، مجلس قصد دارد سقفی برای این موضوع در نظر بگیرد. در همین ارتباط نماینده گلپایگان در مجلس شورای اسلامی گفت: طرح دو فوریتی ممنوعیت واگذاری سکه به صورت نامحدود تقدیم هیات رییسه مجلس شده که قرار است در جلسه یکشنبه آینده مجلس بررسی شود.
به گزارش «تعادل»، علی بختیار روز چهارشنبه در گفت‌وگو با ایرنا با اشاره به اینکه این طرح دو فوریتی به امضای 30نماینده رسیده است، گفت: براساس این طرح باید عرضه و تقاضای سکه در بازار مدیریت شود. با تصویب و اجرای این طرح از تصاحب مقدار هنگفت سرمایه در یک شب توسط یک فرد جلوگیری می‌شود.
وی ادامه داد: ما اخیرا مشاهده کردیم، افرادی 30هزار تا 40هزار سکه پیش خرید کرده‌اند براساس این طرح ما در واگذاری سکه‌ها محدودیت در نظر گرفتیم.
عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: براساس این طرح اگر افراد سکه پیش خرید کرده باشند، جلو واگذاری آن گرفته می‌شود برای مثال اگر کسی هزاران پیش خرید کرده باشد 10سکه به وی تحویل داده می‌شود و مابقی پول به آنان داده می‌شود.
بختیار تاکید کرد: این طرح دو فوریتی را تقدیم هیات رییسه مجلس کردیم که قرار است جلسه روز یکشنبه مجلس شورای اسلامی بررسی شود. قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید دیروز چهارشنبه در بازار تهران به ۲میلیون و ۸۵۵ هزار تومان رسید. هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید(امامی) روز چهارشنبه ششم تیر ماه ۹۷ در بازار تهران ۲میلیون و ۸۵۵ هزار تومان به فروش رسید همچنین هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم ۲میلیون و ۶۹۴ هزار تومان داد و ستد شد. از سویی دیگر دیروز در بازار آزاد هر قطعه نیم سکه بهار آزادی یک میلیون و ۴۳۰هزار تومان و هر قطعه ربع بهار آزادی نیز ۷۸۲هزار تومان معامله شد. براساس این گزارش هر قطعه سکه گرمی با قیمت ۴۲۰هزار تومان معامله شد و هر گرم طلای ۱۸عیار نیز ۲۳۱هزار و ۶۰۰ تومان قیمت خورد. براساس این گزارش، قیمت هر اونس طلا نیز دیروز چهارشنبه با 0.30درصد کاهش به 1255دلار و 32سنت رسید
ادامه روند نزولی قیمت دلار
در برخی معاملات بازار غیررسمی ارز، روند نزولی قیمت دلار ادامه یافت و نرخ آن کاهش چشمگیری را تجربه کرد. دولت چند روزی است که تصمیم گرفته خرید و فروش توافقی ارز میان صادرکننده و واردکننده را مجاز اعلام کند و بر این اساس صادرکنندگان و واردکنندگان می‌توانند دلار را با لحاظ کردن نرخ ۴۲۰۰تومانی و البته ارزش اظهارنامه صادراتی که در بورس کشف قیمت می‌شود، معامله کنند.
براساس پیش‌بینی‌ها این اقدام دولت اگر با مکانیسم صحیح اجرا شود، می‌تواند بخشی از حباب بازار را تخلیه کند. بر این اساس روند نزولی قیمت دلار از روز دوشنبه همزمان با انتشار خبر این تصمیم تازه دولت در بازار آغاز شد و قیمت حدود ۷۰۰تا ۱۰۰۰تومان کاهش یافت. دیروز هم در آغاز معاملات، قیمت ارز رو به کاهش گذاشته و معامله‌گران با نرخ کمتری به معامله هر دلار پرداختند. این تصمیم دولت روی بازار اثر گذاشته و میزان عرضه را زیاد می‌کند به همین دلیل به نظر می‌رسد، نرخ ارز در روزهای آینده باز هم کاهش خواهد یافت. با این حال براساس اعلام بانک مرکزی هر دلار امریکا با ۲تومان افزایش نسبت به روز سه‌شنبه ۴۲۵۶تومان قیمت خورد. همچنین هر پوند انگلیس نیز با ۲۱۷ریال کاهش نسبت به روز گذشته ۵۶۳۱ تومان و هر یورو نیز با ۲۱۵ریال افت قیمت ۴۹۶۳تومان ارزش‌گذاری شد.
کاهش قیمت طلا در بازار خرده فروشی
این درحالی است که محمد کشتی‌آرای با اشاره به کاهش جزیی قیمت هر گرم طلای ۱۸عیار تا ۲۳۵هزار تومان افزود: دیروز قیمت نیم سکه یک میلیون و ۴۳۰هزار تومان، ربع سکه ۷۸۰هزار تومان و سکه یک گرمی به ۴۲۰هزار تومان رسید.
عضو هیات‌مدیره اتحادیه طلا و جواهر از ادامه روند کاهشی قیمت و ثبات نسبی طلا در بازار خرده‌فروشی خبر داد. عضو هیات‌مدیره اتحادیه طلا و جواهر با بیان اینکه قیمت طلا در بازارهای جهانی ۱۲۵۸دلار است، گفت: درحال حاضر فعالیت بازار طلا و داد و ستد در آن شروع شده است بنابراین از این پس معاملات شفافیت بیشتری خواهد داشت. وی ادامه داد: در هفته‌های گذشته افزایش تقاضا و نوسانات قیمت ارز در قیمت طلا تاثیر زیادی گذاشت که کاهش تقاضا این روند را تعدیل کرده است. اما درحالی که به دلیل افزایش اشتهای ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران و احتمال افزایش بیشتر نرخ بهره در امریکا ارزش دلار تقویت شده است. طلا دیروز در نزدیکی پایین‌ترین رقم بیش از 6 ماه اخیر که جلسه قبل به ثبت رسیده بود، معامله شد. اعضای مجلس نمایندگان امریکا دیروز با اکثریت قاطع آرا طرحی را به تصویب رساندند که مقررات سرمایه‌گذاری خارجی در امریکا را سختگیرانه‌تر می‌کند. این طرح پس از آن تصویب شد که نگرانی‌هایی در میان اعضای دو حزب مطرح امریکا در مورد تلاش چینی‌ها برای به دست آوردن فناوری‌های پیچیده امریکایی ایجاد شده بود. دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری امریکا دیروز گفت، دولتش درحال تکمیل مطالعات درخصوص افزایش تعرفه خودروهای وارداتی از اتحادیه اروپاست و اینکه وی به زودی در این باره اقدامی را اتخاذ خواهد کرد. رابرت کاپلان، رییس فدرال رزرو دالاس گفت، وی معتقد است که سیاست پولی بانک مرکزی امریکا همچنان جای افزایش بیشتر نرخ بهره حداقل برای 2نوبت دیگر را دارد. رافائل باستیک، رییس فدرال رزرو آتلانتا هم گفت، تشدید اختلافات تجاری طی هفته گذشته ریسک‌های متوجه اقتصاد امریکا را افزایش داده است. وی گفت، اگر جنگ تجاری تشدید شود ممکن است با چهارمین نوبت افزایش نرخ بهره در سال جاری میلادی مخالفت کنم.
تعیین نرخ جدید دلار در بورس
همچنین شاپور محمدی با بیان اینکه بانک مرکزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان بورس برای تنظیم نرخ ارز حاصل از صادرات صادرکنندگان خرد در بورس تلاش می‌کنند، افزود: سازوکار لازم در این زمینه در بورس آماده است. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: نرخ ارز صادراتی در بورس براساس میزان عرضه و تقاضا تعیین خواهد شد. محمدی گفت: بانک مرکزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت اسامی صادرکنندگان و واردکنندگان را روزانه به صورت برخط به بورس اعلام کنند تا کد‌های معاملاتی برای آنها تعیین شود. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: 3تا 4روز پس از اعلام این فهرست، سازمان بورس آمادگی لازم برای معاملات ارزی حاصل از صادرات را خواهد داشت.
وجه تضمین سکه طلا ۶ میلیون تومان
براساس اطلاعیه بورس کالا، وجه تضمین اولیه قراردادهای آتی سکه طلا از روزپنج‌شنبه ۷تیر ماه در بورس کالا ۶۰ میلیون ریال خواهد بود.
مطابق با بند ۱۱ مشخصات قرارداد آتی سکه بهار آزادی طرح امام درخصوص تعیین وجه تضمین اولیه قرارداد آتی سکه طلا و با توجه به افزایش قیمت تسویه روزانه قراردادهای فعال طی روزهای اخیر از روز پنج‌شنبه ۷تیر ماه ۹۷ پس از اتمام روز معاملاتی وجه تضمین اولیه برابر مبلغ ۶۰ میلیون ریال به همراه وجه تضمین اضافی در مجموع ۷۸میلیون و ۵۰۰ هزار ریال تعیین می‌شود. این گزارش می‌افزاید: قرارداد آتی، توافقنامه‌یی مبنی بر خرید و فروش یک دارایی در زمان معین در آینده و با قیمت مشخص است. به عبارت دیگر در بازار آتی خرید و فروش دارایی پایه قرارداد براساس توافقنامه‌یی که به قرارداد استاندارد تبدیل شده است، صورت می‌گیرد که در آن به دارایی با مشخصات خاصی اشاره می‌شود.
کارشناسان اقتصادی معتقدند درحالی که 70روز از رونمایی طرح دولت با عنوان «پاسخگویی به تمام نیازهای ارزی» گذشته است، دولت از ویرایش دوم طرح خود رونمایی کرده است. واضح بود که ایده پاسخگویی به همه نیازها با نرخ 4هزار و 200تومان ایده‌یی نیست که با موفقیت توام باشد ولی مقام سیاست‌گذار تامل بسیاری کرد و به نوعی حاضر شد که اثرات منفی این حرکت چون عدم کارکرد صحیح سامانه نیما، کاهش عرضه ارز از طرف صادرکنندگان غیرنفتی و جهش در ثبت سفارش را بپذیرد.
در مسیر جدید پذیرفته شده است برای 20درصد از افرادی که طبق مصوبه ٢١فروردین ماه امسال اجازه داشتند، ارز خود را به غیر از بانک مرکزی بفروشند ضمن فروش ارز با قیمت ٤هزار و 200تومان؛ اظهارنامه صادراتی خود را با نرخی مکمل به فروش برسانند که مجموعه این قیمت‌ها به نرخی نزدیک به قیمت بازار برسد، قیدی که در این رابطه وجود داشت نیز لزوم وجود تفاوت اندک بین این قیمت تجمیعی جدید و عدد 4200 است(که البته کسی چندان این قید را جدی نمی‌گیرد) این ویرایش جدید اشکالات خودش را دارد ازجمله: در این طرح وقتی در مورد 20درصد پایینی صحبت می‌شود خود به خود کسانی که مشمول این 20درصد نیستند نیز به دنبال روش‌هایی برای دور زدن و استفاده از این مزایا خواهند بود و به نوعی قرار نگرفتن صادرکنندگان اصلی مجددا اختلاف پتانسل جدی و زمینه‌ساز انواع رانت‌ها یا عدم عرضه‌ها خواهد بود.
از طرفی باز هم یک نرخ رسمی نزدیک به بازار متولد نمی‌شود. نرخ «سنا ریت» که هر چند در برخی موارد از بازار جا مانده ولی یکی از سرمایه‌های ارزشمند اقتصاد ایران است نیز با روی کار آمدن ٤هزار و 200تومان از اعتبار ساقط شد. اهمیت این نرخ در این بود که براساس آن مثلا می‌توانستیم برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا و سپرده‌های ارزی از آن استفاده کنیم اما در بسته جدید فقط نرخ اظهارنامه صادراتی لحاظ شده که نرخ ارز رسمی بازار نیست و حداکثر عدد تجمیعی(جمع 4200و قیمت کشف شده برای اظهارنامه) سایه‌یی از نرخ رسمی را خواهد ساخت.
اکنون تصور ایجاد بازار بورس حال با عنوان بورس ارزی یا بورس اظهارنامه صادراتی تصمیم غلطی است. چراکه در شرایط کنونی تنها متغیر خرید و فروش ارز قیمت آن نیست بلکه به دلیل اهمیت حفظ حساب‌های صادرکنندگان غیرنفتی در سراسر جهان از حملات تحریمی، صادرکننده ملاحظات غیرقیمتی بسیاری را برای حساب مقصد انتقال در فرآیند فروش ارز در نظر می‌گیرد. به بیان دیگر در وضع فعلی هر رشته معامله شامل آنکه چه ارزی توسط چه کسی به چه کسی در کجا فروخته شود یک کالای مستقل و غیرهمگن است و اساسا بورس‌پذیر نیست.
کارشناسان بازار پیشنهاد می‌کنند که پیمان‌سپاری موجود با آن استثناهای سهمگین برچیده شود و تبدیل به پیمان‌سپاری سبکی شود که در آن واردکنندگان می‌توانند از هر جایی که بخواهند به هر قیمتی که بخواهند، ارز بخرند و صادرکنندگان بتوانند ارز خود را به هر کسی که می‌خواهند به هر قیمتی که می‌خواهند بفروشند، مشروط بر آنکه واردکننده برای انجام واردات نیازمند خرید برگه اظهارنامه صادراتی با ارزش معادل آن باشد. (در این وضعیت که اظهارنامه عملا از معامله ارز تفکیک واقعی می‌شود، بورسی کردن خرید و فروش اظهارنامه ایرادی ندارد.) با این روش ضمن حداکثر کردن تنوع در مبادی ورودی، شرایطی را ایجاد کرده‌ایم که تضمین می‌کند هرگز ارز حاصل از صادرات غیرنفتی مصروف خروج سرمایه نخواهد شد.
٤هزار و 200تومان باید فقط برای کالاهای اساسی محدود شود همچنین صادرات و واردات ارز را با توجه به اینکه امروزه نظام حکمرانی برای کنترل قیمت در سررشته‌های توزیع نداریم، واردات کالای اساسی ملی شود و صرفا در اختیار شرکت بازرگانی دولتی قرار گیرد به نحوی که واردکنندگان خصوصی فعلی به حق‌العمل‌کار شرکت بازرگانی دولتی تبدیل شوند یا با ارز آزاد واردات انجام دهند.
به استناد حقایق آماری و با توجه به نحوه رفتار بازارهای تبدیل ریالی خارجی(سلیمانیه، دوبی و هرات) اجرای چنین شیوه‌یی احتمالا نرخ نقدی تهران را برای مدتی قابل توجه در کانال زیر 7هزار تومان قرار خواهد داد و دست سیاست‌گذار را برای تدبیر بلندمدت‌تر باز خواهد گذاشت.
