احیای اعتماد و خوش‌بینی نسبت به ارزش پول ملی، راهکار کاهش التهاب بازار
گروه بانک و بیمه| احسان شمشیری|
روند افزایشی قیمت سکه که از ابتدای هقته جاری آغاز شده روز چهارشنبه نیز با جهش ۶۸ هزار تومانی ادامه یافت و سکه طرح جدید به ۲میلیون و ۵۷۱ هزار تومان رسید. قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم با ۳۵هزار تومان رشد نسبت به روز سه‌شنبه ۲میلیون و ۴۳۹هزار تومان داد و ستد شد.
به گزارش «تعادل» نرخ هر قطعه نیم سکه بهار آزادی نیز با ۲۰هزار تومان افزایش قیمت نسبت به مدت مشابه یک میلیون و ۲۵۳هزار تومان و هر قطعه ربع بهار آزادی نیز با ۹هزار تومان رشد نسبت به روز سه‌شنبه ۷۱۱هزار تومان معامله شد.
همچنین هر قطعه سکه گرمی با ۸ هزار تومان افزایش ۴۰۴هزار تومان معامله شد و هر گرم طلای ۱۸عیار نیز با ۷هزار تومان افزایش ۲۱۴هزار و ۵۰۰ تومان و هر مثقال طلای ۱۸عیار ۹۱۳هزار تومان فروخته می‌شود.
با وجود اعلام نرخ اونس جهانی به قیمت 1295دلار و کاهش آن در روزهای اخیر به دلیل تقویت ارزش دلار بعد از دیدار ترامپ و رهبر کره شمالی، نرخ طلا در بازار ایران طی روزهای اخیر افزایش داشته و برخی کارشناسان با اشاره به وجود حباب 400هزار تومانی دلار معتقدند که به دلیل رشد نقدینگی و تقاضا در بازار و نبود بازار ارز و رکود معاملات مسکن و... همچنان توجه عده‌یی از صاحبان پول و نقدینگی به سمت طلا و سکه معطوف خواهد بود.
برخی فعالان بازار با توجه به اعلام پرداخت سپرده‌های بالای یک میلیارد تومانی موسسات غیرمجاز که تا مرداد ماه ادامه دارد همچنین رشد نقدینگی در ماه‌های اخیر تحولات رشد ارزش دلار در بازار جهانی بعد از دیدار ترامپ و رهبر کره شمالی معتقدند که این تحولات به اضافه رشد قیمت مسکن و رکود معاملات باعث شده که تقاضا برای سکه افزایش یابد و قیمت سکه نیز رشد زیادی داشته باشد. کسانی که قبلا پول خود را در بورس، مسکن، سود بانکی و سایر دارایی‌ها به کار گرفته بودند به دلیل تحولات و رکود معاملات در صرافی‌ها، بازار مسکن و رشد قیمت خودرو و... در کوتاه‌مدت به سمت بازار طلا و سکه تمایل پیدا کرده‌اند.
فعالان بازار طلا معتقدند که با وجود توزیع 1.4میلیون سکه در اردیبهشت و خرداد 97و همچنین حباب 400هزار تومانی سکه، عده‌یی از خریداران با توجه به رشد قیمت در چند ماه اخیر و تحریم‌های ماه‌های آینده، اقدام به پیش‌خور کردن قیمت طلا و سکه در ماه‌های آینده کرده‌اند و عده‌یی تصور می‌کنند که چون قیمت سکه بیش از این افزایش خواهد یافت لذا حباب 400هزار تومانی سکه با رشد قیمت طلا در ماه‌های آینده پوشش داده می‌شود. اما در صورتی که سیاست‌های ارزی با تحولاتی همراه شود و روابط تجاری و بانکی با اروپا در حد مورد انتظار و در چارچوب برجام تحقق یابد در آن صورت احتمال کاهش قیمت سکه و ترکیدن حباب آن وجود دارد. از این رو افرادی مانند دکتر اشرفی یکی از فعالان بازار طلا و سکه با هشدار به سرمایه‌گذاران طلا و سکه معتقد است که حباب سکه احتمال ترکیدن دارد و مردم نباید به این قیمت‌های کاذب اعتماد کنند و باید با تامل و فکر پول خود را برای خرید سکه و طلا به کار بگیرند. در بازار ارز نیز قیمت هر دلار امریکا با ۳تومان افزایش نسبت به روز سه‌شنبه ۴هزار و ۲۲۷تومان تعیین شد. افزون بر این نرخ هر یورو نیز با ۵ تومان کاهش به ۴هزار و ۹۶۵تومان رسید و هر پوند نیز با ۵ تومان رشد ۵ هزار و ۶۴۹ تومان قیمت‌گذاری شد.
عده‌یی از صاحب‌نظران با اشاره به امکان خروج دولت از تک نرخی ارز و توافق صادرکننده و واردکننده برای تامین و خرید و فروش ارز با نرخ‌های بالاتر و کنترل بازار و نرخ‌های بالاتر ارز در ماه‌های آینده معتقدند که ایجاد بازار دوم ارزی، نرخ توافقی ارزی بین صادرکننده و واردکننده همچنین ارائه نرخ‌های بالاتر ارز باعث خواهد شد که عرضه و تقاضا به سمت تعادل بهتری حرکت کرده و عرضه ارز بیشتر خواهد شد. زیرا درحال حاضر با نرخ 4200تومانی عده‌یی از صادرکنندگان عرضه ارز کمتری دارند و در صورتی که امکان نرخ بالاتری داشته باشند و با توافق واردکننده نرخ بالاتری دریافت کنند، عرضه ارز خود را افزایش خواهند داد و در نتیجه فشار روی نرخ ارز حاشیه بازار و سکه و طلا کاهش می‌یابد.
این صاحب‌نظران معتقدند که راهکار مقابله با رشد قیمت طلا و سکه، خروج از ارز تک نرخی و بسترسازی برای توافق صادرکننده و واردکننده به نرخ تعادلی است. دولت و بانک مرکزی باید نرخ 4200تومانی را مانند سال‌های قبل که نرخ مبادله‌یی وجود داشت برای کالاهای اساسی، ضروری و تولیدی به کار بگیرد و واردات کالاهای غیرضروری، لوکس و غیراساسی را از طریق نرخ توافقی و تعادلی تحت نظارت بورس ارزی و بانک مرکزی انجام دهند تا فشار روی نرخ حاشیه بازار و قیمت طلا و سکه کاهش یابد زیرا در شرایط کنونی نیز همچنان توجه برخی افراد به نرخ حاشیه بازار معطوف است.
همچنین از آنجا که بخشی از تقاضای ارز و طلا برای قاچاق کالا، خروج سرمایه و حفظ ارزش پول انجام می‌شود در نتیجه نمی‌توان روی تقاضای ارز و صادرات و واردات رسمی متمرکز شد و لازم است که شرایط برای کنترل نقدینگی، جذب نقدینگی به سمت تولید و اشتغال‌زایی و بهبود فضای کسب وکار، بهبود روابط بین‌المللی و... نیز در دستور کار قرار گیرد تا با بهبود اعتماد صاحبان نقدینگی به آینده اقتصاد و حفظ ارزش پول، التهاب‌های موجود در بازار سکه و طلا و ارز و... کاهش یابد.
اما عده‌یی دیگر از کارشناسان معتقدند که انتظارات تورمی و بدبینی و بی‌اعتمادی صاحبان پول و نقدینگی نسبت به آینده اقتصاد و ارزش پول عامل عمده این التهاب‌هاست و با کنترل نرخ‌ها و ورود دولت و بانک مرکزی نیز نمی‌توان مشکل را به صورت ریشه‌یی حل کرد لذا راهکار اصلی این است که علاوه بر اقدامات کوتاه‌مدت، اعتماد سرمایه‌گذاران نسبت به آینده از طریق پیگیری مسائل سیاسی، سیاست خارجی و... احیا شود و انتظارات مردم برای حفظ ارزش پول ملی تقویت شود و این موضوع را تنها با سیاست ارزی و پولی نمی‌توان احیا کرد بلکه باید برنامه‌یی اساسی و همه جانبه در دستور کار قرار گیرد تا موضوعاتی مانند آزادی عمل اقتصادی، حقوق مالکیت، ارزش پول ملی و بهبود فضای کسب وکار باعث بهبود اعتماد و افزایش خوش‌بینی نسبت به آینده شود.
احتمال ورود دولت به بازار و حباب سکه
یک کارشناس بازار سکه معتقد است: با توجه به شرایط فعلی پیش‌بینی می‌شود، ظرف روزهای آینده بانک مرکزی به بازار سکه ورود کند و قیمت‌ها کاهشی شود.
در این رابطه رییس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان طلا و جواهر آخرین قیمت‌ها از بازار طلا و سکه را اعلام و توصیه کرد که با توجه به ملتهب بودن بازار و حبابی بودن قیمت سکه نباید در بازار ملتهب خرید کرد که منجر به ضرر شود همچنین طی روزهای آینده پیش‌بینی می‌شود قیمت‌ها کاهشی شود.
عبادالله محمدولی، عضو هیات‌مدیره انجمن صنفی طلا و جواهر درباره آخرین قیمت‌ها از بازار طلا و سکه اظهار کرد: قیمت سکه تمام طرح جدید 2میلیون و ۵۲۵ هزار تومان، سکه تمام طرح قدیم 2میلیون و ۴۲۰هزار تومان، نیم سکه یک میلیون و ۲۴۰هزار تومان، ربع سکه ۷۰۵هزار تومان و سکه گرمی ۴۰۳هزار تومان است. عضو هیات‌مدیره انجمن صنفی طلا و جواهر با تاکید بر اینکه قیمت‌های کنونی واقعی نیست، توضیح داد: سکه بیش از ۴۰۰هزار تومان حباب دارد و بازار ملتهب است؛ چراکه تقاضای زیادی وارد بازار سکه شده که رشد کاذب قیمت را به همراه آورده است.
محمدولی با بیان اینکه بازار باید به ثبات برسد، توصیه کرد: نباید در بازار ملتهب خرید کرد که منجر به ضرر شود.
به گفته وی هفته آینده نیز وضعیت بازار و قیمت‌ها بر همین اساس پیش‌بینی می‌شود.
عضو هیات‌مدیره انجمن صنفی طلا و جواهر تصریح کرد: گاهی بازار به طور شایسته رصد نمی‌شود؛ لذا مردم باید مراقب باشند که از نوسانات آسیب نبینند.
محمدولی گفت: با توجه به شرایط فعلی پیش‌بینی می‌شود، ظرف روزهای آینده بانک مرکزی به بازار سکه ورود کند و قیمت‌ها کاهشی شود.
وی تاکید کرد: با توجه به اینکه کشور غنی و با قدمت ۸۰۰۰ ساله داریم اگر می‌خواهیم از تلاطمات بین‌المللی در امان باشیم، چاره‌یی نداریم جز اینکه صنایع محور و تولید محور باشیم اما اکنون با تولید محور بودن در جامعه فاصله کیلومتری داریم که باعث نوسانات در بازار می‌شود.
انتظارات تورمی به خاطر بد بینی از آینده
رضا بوستانی، کارشناس اقتصادی در رابطه با حباب سکه گفت: اقتصاد کلان سیاست‌های پولی را برای هدایت متغیرهایی به کار می‌گیرد که در بین آنها عامل انتظارات مردمی برای رشد تورم و کاهش ارزش پول در آینده نیز به چشم می‌خورد چراکه شدت انتظارات و عدم اطمینان مردم از آینده اقتصاد از‌جمله متغیرهای اقتصادی است که نقش مهمی را در ایجاد تعادل و کاهش تنش در بازارها ایفا می‌کند.
وی افزود: اینکه مقام مسوولی در شرایط بحرانی افزایش قیمت در بازار را حباب معرفی کند و عمر آن را زودگذر بداند ولی در عمل این اتفاق رخ ندهد، انتظارات را رقم می‌زند. از یک سو خوش‌بینی را به بدبینی تغییر می‌دهد و نقش آن را در پیشبرد اهداف کلان کمرنگ می‌کند و از دیگر سو همین عامل بدبینی را در بالاترین اولویت متغیرهای کلان قرار می‌دهد که می‌تواند نرخ بازار و عرضه و تقاضا را تعیین کند.
وی تصریح کرد: در چنین شرایطی این انتظارات هستند که با تحریک میزان تقاضا همچنانکه از ابتدایی و در عین حال اصولی‌ترین قوانین اقتصادی برمی‌آید، سطح قیمت‌ها را تعیین می‌کند. شرایط کنونی کشور به گونه‌یی است که در بازارهای مختلف تنها عامل پیشتاز در تعیین قیمت‌ها خوش‌بینی و بدبینی افراد نسبت به بازار است. این روزها اقتصاد ما بیشتر از هر عاملی نیازمند یک قاعده بلندمدت و تعیین شده است که براساس آن بتواند بار دیگر از متغیر انتظارات مردمی به عنوان ابزاری برای نیل به اهداف اقتصادی استفاده کند.
پیش بینی روند قیمت طلا در روزهای آینده
درحالی که نشست مهم فدرال رزرو امریکا قرار است ۱۲و ۱۳ژوئن برگزار شود، سوال مهم و اساسی این است که روند قیمت طلا در روزهای آینده چگونه خواهد بود.
به گزارش کیتکو نیوز، برخی تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که افزایش احتمالی نرخ بهره فدرال رزرو می‌تواند فشار زیادی را بر قیمت جهانی طلا وارد کند و باعث کاهش قیمت طلا در کوتاه‌مدت و افزایش آن در میان‌مدت شود.
براساس این گزارش چارلی ندوس، تحلیلگر برجسته اقتصادی در این باره گفت: به نظر من قیمت طلا تا قبل از نشست فدرال رزرو امریکا با کاهش نسبی روبه‌رو خواهد شد ولی پس از برگزاری این نشست و اعلام تصمیم فدرال رزرو قیمت جهانی طلا بار دیگر روند صعودی خواهد داشت.
این گزارش افزود: تجربه نشست‌های فدرال رزرو امریکا از دسامبر 2015میلادی نشان می‌دهد که قیمت طلا پس از هر بار افزایش نرخ بهره با رشد نسبی روبه‌رو شده است.
جورج گرو، تحلیلگر ارشد موسسه آر بی‌سی ولس منجمنت نیز گفت: به نظر می‌رسد قیمت طلا پس از نشست فدرال رزرو با افزایش همراه خواهد شد چون تاثیر افزایش نرخ بهره فدرال رزرو قبلا در قیمت طلا نمایان شده و افزایش نرخ بهره در نشست ژوئن دیگر نمی‌تواند قیمت طلا را بیش از این کاهش دهد.
برخی کارشناسان اقتصادی نیز معتقدند که کاهش قیمت اونس طلا در روزهای گذشته تحت تاثیر افزایش ارزش دلار موجب رشد تقاضای سرمایه‌گذاری و فیزیکی در بازارهای جهانی شده است.
درحال حاضر بازارهای جهانی چشم انتظار جلسه پیش رو فدرال رزرو و جهت دادن به سیاست‌های خود براساس نرخ جدید بهره اعلام شده در امریکا هستند. همچنین گروهی معتقد هستند که فدرال رزرو در سال جاری میلادی فقط یک بار دیگر نرخ بهره را افزایش خواهد داد؛ درحالی که گروهی دیگری بر این باور هستند که تا پایان سال جاری میلادی این امر ۲مرتبه دیگر اتفاق خواهد افتاد. پیش‌بینی می‌شود که فدرال رزرو پیش‌بینی خود از تولید ناخالص داخلی امریکا را در سال ۲۰۱۸میلادی از رقم فعلی 2.7درصد بیشتر اعلام کند. برخی از کارشناسان اقتصادی امریکا بر این باور هستند که عملکرد رشد اقتصادی امریکا در 3ماه دوم می‌تواند بیش از ۳درصد باشد. همچنین پیش‌بینی فدرال رزرو از نرخ بیکاری امریکا در سال ۲۰۱۸میلادی 3.8درصد است و برآورد این نهاد از نرخ تورم هسته‌یی ایالات متحده درحال حاضر 1.9درصد است و شاخص قیمت مصرف‌کننده در حال عبور از هدف از پیش تعیین شده ۲درصد فدرال رزرو است.
