زهرا سلیمانی| «برنامه وزیر پیشنهادی کار از اینترنت برداشت شده و با سرچ در گوگل هم می‌توان آن را یافت.کسی که از یک بدنه یک وزارتخانه نیست، حداقل 6 ماه فرصت می‌خواهد که فضا را بشناسد، ما زمان نداریم. ما به برنامه نیاز داریم.» این عباراتی است که هاجر چنارانی، نماینده نیشابور از مجلس با استفاده از آنها تلاش می‌کند، نمایندگان را متوجه مشکلاتی کند که حضور حجت عبدالملکی در راس هرم اجرایی وزارت کار می‌تواند برای بدنه وسیع این وزارتخانه کلیدی ایجاد کند. وزارتخانه‌ای که بسیاری آن را یکی وزارتخانه‌هایی می‌دانند که مهم‌ترین نقش را در معیشت و اشتغال مردم ایفا می‌کند. اما جدای از انتقادات تند و نطق‌های آتشین نمایندگان مخالف وزیر پیشنهادی کار، نحوه دفاع 30دقیقه‌ای عبدالملکی در صحن و استفاده از واژگانی عجیب برای معرفی خود و دفاع از برنامه پیشنهادی‌اش بازتاب‌های وسیعی در شبکه‌های اجتماعی و محافل اقتصادی پیدا کرد و تحلیلگران انتقادات دامنه‌داری را در خصوص ادبیات به کار رفته توسط عبدالملکی مطرح کردند. اما در بخشی از اظهارات وزیر پیشنهادی کار مواردی در خصوص مقابله با فساد و نقش برخی افراد نزدیک به بیوت مراجع مطرح شد که ساعاتی بعد از سوی عبدالملکی اصلاح شد. اصلاحیه‌ای که علی نیکزاد نایب‌رییس مجلس آن را قرائت کرد و گفت: «عبدالملکی در این نامه تاکید کرده است که در خصوص رانت‌جویان و مفسدان منصوب در زیرمجموعه‌های وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مراد من از وابستگان به بیوت آیات عظام افراد سودجو و مشخصی هستند که با ادعای کذب نزدیکی به بیوت ایشان به دنبال سوءاستفاده و تحقق نیات سودجویانه خود هستند. روشن است حفظ احترام مراجع عظام و بیوت آن بزرگواران بر همه واجب بوده و آن بیوت از نکات بیان شده مبرا هستند.» اصلاحیه‌ای که نشان‌دهنده این واقعیت مشخص است که وزیر پیشنهادی کار، هنوز ابعاد و زوایای گوناگون فعالیت‌های کلان سیاسی و اقتصادی را درک نکرده و تجربه لازم برای به دست گرفتن سکان هدایت وزارتخانه‌ای در سطح وزارتخانه تعاون، کار و رفاه اجتماعی را ندارد.
سایه روشن‌های کابینه
در شرایطی که بعد از پیروزی ابراهیم رییسی در انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم، برخی تحلیلگران امیدوار بودند، رییس‌جمهوری جدید با پرهیز از رویکردهای خاص جناحی، تلاش کند تا از همه ظرفیت‌های کشور برای حل مشکلات اساسی کشور استفاده کند، اما ارایه کابینه پیشنهادی دولت سیزدهم، نشان داد که نه تنها طیف‌های میانه‌رو و اصلاح‌طلب در این لیست سهمی ندارند، بلکه حتی جای طیف‌های اصولگرای سنتی و باسابقه نیز در این لیست خالی است. بر این اساس است که بلافاصله پس از معرفی کابینه پیشنهادی، برخی چهره‌های باسابقه اصولگرا اعلام کردند، جبهه پایداری و وزرای دولت احمدی‌نژاد از بیشترین سهم در کابینه سیزدهم برخوردار شده‌اند و افرادی که تلاش می‌کردند دولت سوم روحانی تشکیل نشود، در واقع طرحی از دولت سوم احمدی‌نژاد ارایه کرده‌اند. احمد توکلی یکی از چهره‌های باسابقه اصولگرا ساعاتی پس از ارایه لیست کابینه در جریان گفت‌وگو با «تعادل» به این نکته اشاره کرد که «با یک چنین کابینه‌ای نمی‌توان برای حل مشکلات بنیادین اقتصاد کشور نسخه مناسبی پیچید.» اظهارنظرهایی که توسط سایر چهره‌های اصولگرای میانه‌رو و سنتی نیز تکرار شد. در این میان اغلب نمایندگان مجلس یازدهم نیز نسبت به غلبه حضور اعضای جبهه پایداری در این لیست لب به گلایه و شکایت گشودند و اعلام کردند در خوش‌بینانه‌ترین حالت، 65 الی 70 درصد کابینه موفق به جلب اعتماد نمایندگان خواهد شد. اظهارنظرهایی که با نزدیک شدن به موعد رسمی بررسی صلاحیت‌ها رنگ و بوی دیگری به خود گرفت و مخالفان تند و تیز کابینه پیشنهادی در مجلس، آرام‌آرام دیدگاه‌های خود را در مخالفت با وزرای پیشنهادی تعدیل کردند. تغییر ناگهانی در رویکرد نمایندگان باعث شد تا برخی تحلیلگران نتیجه‌گیری کنند که برخی نهادهای با نفوذ از نمایندگان خواسته‌اند تا با دولت برای کسب رای اعتماد همکاری بیشتری داشته باشند. رویکردی که در واقع پیروزی دیگری را در لیست فتوحات جبهه پایداری در مواجهه با طیف نزدیک به قالیباف در مجلس نوشت و آنان را به عنوان، مهم‌ترین گروه تصمیم‌ساز در اتمسفر سیاسی و راهبردی کشور معرفی کرد. یکی از نمایندگان مخالف لیست پیشنهادی که در روزهای ابتدایی ارایه لیست در پاسخ به خبرنگار تعادل در خصوص کیفیت کابینه اعلام کرد به دلیل مشکلات کیفی وزرای پیشنهادی حاضر به گفت‌وگو در خصوص وزرای پیشنهادی نیست، حسینعلی حاجی‌دلیگانی عضو هیات‌رییسه مجلس بود. چهره‌ای که بعد از مخالفت‌های ابتدایی با کابینه پشنهادی، اعلام کرد، دیدگاهش نسبت به لیست ارسالی تغییر کرده و معتقد است به جز یک یا 2مورد، اکثر چهره‌های معرفی شده، رای اعتماد خواهند گرفت.
سرنوشت کابینه در بهارستان
اگر وزرای پیشنهادی را به سه دسته وزرای «امنیتی، نظامی و راهبردی»، «اقتصادی» و «آموزشی» دسته‌بندی کنیم. دسته نخست (شامل وزرای کشور، اطلاعات، دادگستری، امور خارجه و دفاع) از بیشترین اقبال در میان نمایندگان برخوردار هستند و پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که اکثر این افراد موفق به کسب رای اعتماد نمایندگان خواهند شد. سکه اقبال دسته دوم که شامل وزرای اقتصادی می‌شوند اما دو رو داشت. کیفیت بسیاری از افراد این دسته از وزرای پیشنهادی بعد از معرفی به مجلس با مخالفت‌های فراوانی از سوی مجلس همراه شد. بیشترین انتقادها متوجه وزرای کار، صمت و نیرو بود. مخالفان با اشاره به وعده رییس‌جمهوری که تلاش خواهد کرد، افراد گزیده شده، سلسله‌مراتب تخصصی را در وزارتخانه‌های مورد نظر طی کرده باشند، عبدالملکی را فاقد تجربه لازم برای به دست گرفتن سکان هدایت وزارتخانه عظیمی چون تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارزیابی می‌کردند. برآوردهای اولیه خبرنگاران سیاسی نیز حاکی از آن بود که این دسته از وزرا قادر به عبور از دالان بررسی صلاحیت‌ها در بهارستان نخواهند بود. ارزیابی‌هایی که گذشت زمان نشان داد، چندان پایدار نخواهند ماند و گذشت ایام نشان داد که هنوز لابی و مذاکره در راهروهای بهارستان و تماس‌های افراد با نفوذ کارایی خود را از دست نداده است. با نزدیک شدن به موعد بررسی صلاحیت‌ها، آرام‌آرام از حجم مخالفت‌ها با وزرای اقتصادی نیز کاسته شد تا جایی که برخی وزرای پیشنهادی در جلسه بررسی صلاحیت‌ها و در زمان ارایه دفاعیه خود با اعتماد به نفس کامل خطاب به نمایندگان اعلام کردند، حتی در صورتی که به آنان رای ندهند، فرد بعدی را خودشان انتخاب خواهند کرد و سکان هدایت وزارتخانه را دست خواهند گرفت. موضوعی که برخی تحلیلگران و نمایندگان اصلاح‌طلب قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 نسبت به وقوع آن هشدار داده بودند و اعلام کرده بودند آیا مجلسی که بیش از 220 نفر از نمایندگان برای نامزدی یکی از کاندیداها نامه درخواست می‌نویسد، قادر خواهد بود بعد از انتخابات در شمایل «وکیل‌المله» از منافع عمومی مردم برای بهره‌مندی از کابینه‌ای متخصص صیانت کنند و مهم‌تر از آن وزرای متخلف را پای میز احضار و استیضاح بنشانند. موضوعی که به نظر می‌رسد در جریان بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی به عینه مشاهده شد.
شمایل بدون روتوش وزیر کار
سومین روز بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی دولت سیزدهم در صحن علنی با بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی بهداشت، جهاد کشاورزی، راه و شهرسازی و... دیروز در شرایطی پشت سر گذاشته شد که همچنان انتقادات در خصوص نحوه ادبیات به کار رفته از سوی عبدالملکی وزیر پیشنهادی کار ادامه دارد. صلاحیت حجت عبدالملکی گزینه رییسی برای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی دیروز در شرایطی بررسی شد که 3 کمیسیون مرتبط یعنی کمیسیون‌های بهداشت، آموزش و اجتماعی صلاحیت او را برای رسیدن به این وزارتخانه تایید کردند. با این حال نمایندگان مخالف در اظهارات تندی عبدالملکی را نقد کردند و او را برای رسیدن به این سمت فاقد تجربه و بدون برنامه دانستند. در نامه معرفی عبدالملکی آمده است این فرد با 40 سال سن جوانترین عضو کابینه پیشنهادی رییسی است. چهره‌ای که ایرانیان پیش از این او را در کاراکتر یکی داوران برنامه میدان شبکه 3 به خاطر می‌آوردند و در کنار آن برخی اظهارنظرهای عجیب او در حوزه مسائل اقتصادی، بازتاب‌های وسیعی در شبکه‌های اجتماعی پیدا کرده بود. عبدالملکی دارای مدرک کارشناس ارشد معارف اسلامی و اقتصاد از دانشگاه امام صادق و دکترای اقتصاد از دانشگاه اصفهان است. عنوان غیررسمی مشاور وزیر اقتصاد دولت نخست احمدی‌نژاد طی سال‌های 85 تا 88، معاونت اشتغال و خودکفایی کمیته امداد و عضو هیات‌مدیره صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر در رزومه او مشاهده می‌شود. مهم‌ترین حاشیه‌های این چهره اما به اظهاراتی بازمی‌گردد که در مخالفت با fatf و برجام داشت. کاراکتری که یک‌بار در مواضعی تند و غیرمعمول برای مسوولان فرهنگی دولت روحانی به دلیل آنچه ولنگاری فرهنگی می‌دانست آرزوی مرگ و عذاب الهی کرد. عبدالملکی همچنین در اظهاراتی عجیب اعلام کرده بود، دلیل توسعه صنعت خودروسازی کره جنوبی آن است که در معماری این کشور، پارکینگ‌های خانه‌ها را طوری می‌سازند که ماشین‌های امریکایی امکان ورود نداشته باشند! او همچنین در توییتی پیشنهاد کرد در راستای طرحی ذیل عنوان «انقلاب اقتصادی» زمین‌های کشاورزی به گونه‌ای تغییر کاربری دهند که مالک آن زمین‌ها اختیار داشته در آنها هر فعالیت دامی، صنعتی و… انجام دهد. او در اظهارنظری عجیب مدعی شده بود که امریکا از تحریم ایران بیش از 270 میلیارد دلار آسیب دیده است و زیان اروپا نیز بین سال‌های 2011 تا 2015 بیش از 220 درصد از میزان خسارت امریکایی‌‌ها بیشتر است. اعداد و ارقامی که با نقدهای جدی در فضای عمومی و محافل اقتصادی مواجه شد و تحلیلگران گوینده آن را در خوش‌بینانه‌ترین حالت فاقد تخصص لازم عنوان کردند.
اظهارات موافقان و مخالفان عبدالملکی در نشست بررسی صلاحیت مخالفان: برنامه وزیر پیشنهادی کار از اینترنت برداشته شده است
هاجر چنارانی، نماینده نیشابور: 30 صفحه از برنامه‌ها تصویر است و بخشی از آن هم به بیان چالش‌ها، معضلات و راهکارهای تئوری و نظری پرداخته شده که با سرچ در اینترنت می‌توان آن را پیدا کرد. توقع ما این است که وزیر پیشنهادی کار برنامه دهد. برنامه یعنی در سه مدل کوتاه، میان و بلندمدت. خیلی‌ها تماس گرفتند که ما صحبت نکنیم اما اگر وزیری مخالف نداشته باشد چطور می‌خواهیم برنامه‌های‌مان را به مردم عرضه کنیم؟
عبدالحسین روح‌الامینی نماینده تهران: وزارت کار جای سیاست‌گذاری و تئوری‌پردازی نیست. عبدالملکی داور موفقی در مسابقه تلویزیونی میدان بودند. اما اشراف به حوزه این وزارتخانه ندارد. تفاوت کمیته امداد با یک وزارتخانه خیلی زیاد است. سیدناصر موسوی لارگانی، نماینده فلاورجان: مخالفت بنده با ایشان از روی دلسوزی برای رییس‌جمهور و مجلس است و هیچ انگیزه سیاسی در کار نیست. آقای عبدالملکی جوانی است که دارای آینده درخشانی است اما انتخاب او در این مقطع به عنوان وزیر یک ابروزارتخانه ظلم به ایشان است. مشاورین آقای عبدالملکی به ایشان مشاوره غلط می‌دهند. عبدالملکی می‌گوید اگر ایران را بگردید نظیر من نمی‌یابید. عبدالملکی می‌گوید اگر من را انتخاب نکنید، نفر بعدی را هم باز من انتخاب می‌کنم. اصغر سلیمی، نماینده سمیرم: برنامه شما جهت اشتغال پایدار سالانه بلندپروازانه است و به نظر می‌رسد که حوزه تعاون، کار و رفاه اجتماعی مغفول مانده است. با این اوصاف بهتر نبود که فردی از داخل بدنه تعاون، کار و رفاه اجتماعی معرفی می‌شد؟
موافقان: الگوی کار عبدالملکی به جهان توصیه شده
بهزاد علیزاده، نماینده مردم دهلران: آقای عبدالملکی به عنوان یکی از جوانترین اعضای کابینه در حوزه اقتصادی صاحب‌نظر است. حضور ایشان در این وزارتخانه منشأ تحول، خیر و برکت خواهد شد. علی‌اکبر بسطامی، نماینده ایلام: مصداق بارز فرد مناسب برای این وزارتخانه، حجت‌الله عبدالملکی است. ایشان از تحصیلات آکادمیک بهره‌مند است و تجربیات ایشان در زمینه اقتصاد و مدیریت زبانزد خاص و عام است. ایشان در دوره مدیریتی خود الگویی را به جهان ارایه کردند که سازمان بین‌المللی کار توصیه کرد که از الگوی مدیریتی عبدالملکی استفاده شود. ایشان توانستند با نیم درصد از اعتبارات کشور ۳۰ درصد از اشتغال کشور را ایجاد کنند. در طول چهار سال بیش از ۶۹۳ هزار شغل در کشور ایجاد کردند. روشنفکر، نماینده بویراحمد: اولین ویژگی عبدالملکی باورمندی به جمله ما می‌توانیم است. ایشان روحیه فساد ستیزی دارد و اهل محافظه کاری نیست. یکی از شیوه‌های مدیریت نوین در دنیا همین مدیریت سیستمی است که ایشان دارای این ویژگی است.
سید محمد موحد، نماینده مردم کهگیلویه: این دولت از قوی‌ترین دولت‌های ایران است و وزرای آن، وزرای توانمند، جوان، نخبه و توانمند هستند. همین آقای عبدالملکی که مورد نقد قرار گرفته است از نخبگان اقتصاد است.
آینده بورس در خطر است؟
یک کارشناس اقتصادی با انتقاد از اینکه حجت‌الله عبدالملکی، وزیر پیشنهادی تعاون برنامه جامعی در خصوص بورس ندارد،گفت: عدم توجه وزیر جوان به بورس جای تعجب دارد و این موضوع می‌تواند آینده بورس را تاریک کند. صلاحیت وزیر پیشنهادی تعاون، کار و رفاه اجتماعی در نشست روز گذشته مجلس شورای اسلامی برگزار شد؛ تخصص و تجربه حجت‌الله عبدالملکی به عنوان نقاط مثبت از سوی موافقان مطرح و همچنین گستردگی وزارتخانه و فقدان تجربه گزینه پیشنهادی در مجموعه وزارتخانه از موارد نظر مخالفان بود. در ابتدای این بررسی گزارش کمیسیون اجتماعی درباره بررسی صلاحیت وزیر پیشنهادی تعاون، کار و رفاه اجتماعی در صحن مجلس قرائت شد. یکی از کارشناسان اقتصادی در خصوص برنامه حجت‌الله عبدالملکی گفت: طبیعتاً انتظار می‌رود یکی از مهم‌ترین وزارتخانه‌های حوزه رفاه خانوار در مورد مساله کرونا و شرایط سختی که برای مردم ایجاد کرده است یک برنامه حمایتی مناسب داشته باشد؛ اما در کمال تعجب، هنگامی که این کلیدواژه را در برنامه وزیر منتخب مرور می‌کنیم خواهیم دید به تعداد کمتر از انگشتان دست نیز این واژه تکرار نشده است، از طرفی نگاه عبدالملکی را به نوع حمایت نیز نشان می‌دهد. وی توضیح داد: به نظر می‌رسد آقای عبدالملکی در این زمینه نگاه غلطی دارد و به سوال اینکه اولویت حمایت از آسیب‌دیدگان کرونا بنگاه باشد یا خانوار، اولویت را به بنگاه‌ها (مخصوصاً حوزه تعاون) داده‌اند. به نظر می‌رسد اولویت‌سنجی فوق یک اشتباه اساسی است؛ چراکه اولاً رکود ناشی از کرونا عمدتاً بنگاه‌های کوچک و متوسط را تحت تأثیر قرار می‌دهد که روابط قراردادی محکم با بنگاه ندارند. به‌علاوه تورم اساساً لبه تیز خود را به سمت طبقات محروم می‌برد که در این طبقات پوشش بیمه‌ای اندک است و حتی قابل‌شناسایی نیز نیستند. درنتیجه عدم‌حمایت این نهاد از خانوارها و تأکید چندباره بر حمایت از مشاغل احتمالاً بیراهه است. در قسمت برنامه حوزه رفاه و تأمین اجتماعی یکی از مهم‌ترین مشکل‌های این صندوق‌ها یعنی نحوه تأمین مالی اهداف (شامل «مساله‌ای به نام فقر وجود نداشته باشد»، «دولت مدیون صندوق‌های بیمه اجتماعی نباشد و در آنها دخالت مخرب ننماید») اشاره‌ای نشده است. این فعال اقتصادی اظهار داشت: به عنوان‌مثال حمله به سمت حذف مساله فقر یک کلان پروژه اقتصادی است که مهم‌ترین مساله آن وجود تورم مزمن است که ایشان هیچ توضیحی در مورد طرح‌هایی همچون همسان‌سازی حقوق بازنشستگان که در تقابل با رفع فقر ارایه نداده است. از طرفی کاهش تعهدات دولت به صندوق‌های بازنشستگی به‌صورت الزامی مصادف با حذف برخی از موارد همچون بازنشستگی‌های پیش از موعد مشاغل سخت، حذف افرادی که دوره تحصیلی آنان جزو سوابق خدمتشان محسوب می‌شود و... می‌شود. هیچ راه‌حل ایجابی دیده نمی‌شود. همین مساله در مورد مدل چانه‌زنی در مورد حداقل دستمزد نیز وجود دارد و درحالی که دولت خود به عنوان یکی از بزرگ‌ترین کارفرماهای اقتصاد است، انتظار نداریم به عنوان یک ذی‌نفع اصلی موافق افزایش حداقل حقوق به‌اندازه نرخ تورم باشد. وی درنهایت تأکید کرد: درهرحال در شرایطی که نسبت به سال 96 مصرف خانوار ایرانی 20 درصد کاهش‌یافته و کیک اقتصادی در حال کاهش یافتن است راهی نمی‌ماند جز دست بردن در مکانیزم‌های تخصیص منابع و گرفتن از دهک‌های بالاتر و ارایه آن به دهک‌های پایین‌تر. آیا نباید در این برنامه اشاره‌ای به نحوه یا ضرورت این مساله اشاره‌ای می‌شد؟ به‌هرحال وزیر جوان باید دقت بیشتری به مسائل موجود جامعه داشته باشد و با این وضعیت نمی‌تواند وزیر موفقی در کابینه سیزدهم باشد؛ البته توجه نکردن وزیر جوان به بازار سرمایه جای تعجب دارد، این موضوع می‌تواند آینده بورس را تاریک کند.
تناقض در برنامه‌های وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی
روز گذشته وزیر پیشنهادی تعاون، کار و رفاه اجتماعی در صحن مجلس از برنامه‌های خود حمایت کرد. در این‌بین مخالفین و موافقین بسیار زیادی داشت، اما بیشترین مخالفین بر روی تناقض برنامه‌های وی تأکید داشتند و یک کارشناس اقتصادی نیز در این خصوص اظهار داشت: برنامه‌های ذکرشده توسط وزیر جوان با فکت‌های اقتصاد ایران هماهنگی نداشت.
یک تحلیلگر اقتصادی در گفت‌وگو با «تعادل» در خصوص برنامه‌های اشتغال وزیر پیشنهادی گفت: یکی از مهم‌ترین نهادهای متولی ایجاد اشتغال در کشور وزارت کار است. در برنامه کاندیدای پیشنهادی هدف ایجاد سالانه یک‌میلیون شغل پایدار ذکرشده که به نظر برای این وزارتخانه هدف بلندپروازانه‌ای است. چراکه نرخ اشتغال یا بیکاری در اصل همانند نبض اقتصاد است که صرفاً نشانه‌ای از برآیند عملکرد کلی اقتصاد است و یک وزارتخانه به‌تنهایی امکان ایجاد اشتغال را ندارد. وی توضیح داد: از طرفی به‌صورت تاریخی نیز در سال‌های اخیر و مخصوصاً بعد از سال‌های 1393 شاهد کاهش توان اشتغال‌زایی اقتصاد کشور هستیم؛ زیرا از پاییز 1393 تا 1398 به‌صورت میانگین هر فصل «نسبت به فصل مشابه سال گذشته» 700 هزار نفر به جمعیت فعال کشور افزوده‌شده درحالی که به‌صورت میانگین فقط 620 هزار نفر به جمعیت شاغل اضافه‌شده است. خود این جمعیت شاغل نیز ویژگی‌هایی همچون شهری بودن دارد و به همین دلیل حمایت از اشتغال مناطق روستایی منطقی نیست (چنان‌که در صفحات 17، 18 مورد تأکید وزیر پیشنهادی بوده است) .
این فعال اقتصادی ادامه داد: به‌علاوه کیفیت اشتغال اضافه‌شده در دوره مذکور نیز نشان می‌دهد عمده این مشاغل معادل با 70 درصد ذیل چتر بیمه نیستند و همچنین عمده مشاغل افزوده‌شده 75 درصد نیز در بنگاه‌های 1 تا 4 کارکن و مخصوصاً در بخش خدمات معادل با 60 درصد ایجادشده و خود همین مسائله نیز نوع حمایت از مشاغل را تحت تأثیر خواهد داد. درنتیجه این واقعیت ساده که رشد اقتصادی عمدتاً در بنگاه‌های بزرگ اتفاق می‌افتد و اشتغال در بنگاه‌های کوچک و درنتیجه «کند بودن رشد اقتصادی با منشأ توجه کمتر به کیفیت نیروی انسانی در فرآیند تولید» که در متن برنامه آمده اساساً امر نامذمومی نیست بلکه مختصات اقتصاد ایران است. به نظر می‌رسد برنامه مذکور هنوز با فکت‌های اقتصاد ایران آشنایی ندارد و نتوانسته این فکت‌ها را در نسبتی نظام‌مند با یکدیگر درک کند که منجر به این شده که سیاست در بخش اشتغال باسیاست در بخش حمایت تقریباً تناقض دارد.
وی درنهایت تأکید کرد: نکته مهم و حائز اهمیت عدم برنامه‌ریزی این وزیر جوان برای بازار سرمایه است. نباید فراموش کرد که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تأثیر بسزایی در بورس دارد و باید هماهنگی لازم با وزارت اقتصاد را داشته باشد، بدین‌ترتیب و با این برنامه‌ها انتظار می‌رود که به همت برنامه‌های ایشان شاخص کل روند اصلاحی جدیدی را تجربه کند.
