ماه گذشته بود که یک خبرگزاری غربی به نقل از منابع آگاه مدعی شد که یک بازرس زن آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هنگام فعالیت در ایران برای مدت کوتاهی بازداشت شده است بلافاصله پس از این فضاسازی رسانه‌ای مایک پمپئو وزیر امور خارجه امریکا طی سخنانی در یک نشست مطبوعاتی در واشنگتن اعلام کرد که معافیت‌های تحریمی مربوط به همکاری هسته‌ای با ایران در سایت فردو از تاریخ ۱۵ دسامبر به بعد لغو خواهد شد. این در حالی است که ایران اعلام کرده اجرای تعهدات برجامی‌اش را منطبق بر گام‌هایی که طرف مقابل برای استیفای منافع اقتصادی کشورمان برداشته، تنظیم می‌کند و فرآیند کاهش گام به گام تعهداتش را دنبال خواهد کرد؛ مجموعه این رخدادها باعث شد تا رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان ابعاد مختلف برنامه‌های ایران برای مقابله با حاشیه‌سازی‌های دشمنان را تشریح کند. صالحی در رابطه با اهمیت راهبردی فردو نسبت به نطنز را با توجه به لغو معافیت تحریمی این سایت از سوی امریکا گفت: کشور به دلیل تهدیدهای مداوم غربی‌ها و امریکا به حمله، سراغ فردو رفت. باتوجه به اینکه هنوز ابتدای راه بودیم برای صیانت از صنعت هسته‌ای و غنی‌سازی تصمیم گرفتیم تا جایی را انتخاب کنیم که به راحتی نتوانند آن را از کار بیندازند، بالاخره به این نتیجه رسیدیم که باید درون کوه سایتی را ایجاد کنیم تا بدنه کوه از این تاسیسات هسته‌ای محافظت کند. وجه تسمیه فردو دو هم به نام روستایی در اطراف قم باز می‌گردد که حدود صد شهید داده و به افتخار همین شهدا این نام برای سایت جدید انتخاب شد. رییس سازمان انرژی اتمی که با باشگاه خبرنگاران گفت‌وگو می‌کرد در ادامه خاطرنشان کرد: در سایت فردو امکان نگه‌داشتن سه هزار سکوی ماشین با ابعاد خاص را داریم، که البته اگر بزرگ‌تر باشد دیگر جای سه هزار ماشین را نخواهیم داشت. زمانی که من در سازمان انرژی اتمی بودم و زیرساخت‌های فردو را تکمیل می‌کردیم، نظر این بود که فردو را به ماشین‌های نسل جدیدمان اختصاص دهیم که به صورت مرکز تحقیقاتی باشد مانند، S۸ در اصفهان. وقتی که ما سانتریفیوژ‌های جدید را رونمایی می‌کردیم در بالای زمین قرار داشت. او گفت: در همین زمان به جای آنکه زنجیر‌ه‌ای شاهد ماشین‌های جدیدمان را داشته باشیم، آنها را در فردو قرار دهیم که اگر اتفاقی افتاد ماشین‌های جدیدمان در فردو آسیب نبیند و این زنجیر‌ه‌های شاهد حدود ۱۶۴ تا ۱۷۴ ماشین است، اگر ۱۰ زنجیره شاهد داشته باشید می‌شود ۱۷۰۰ ماشین و اگر ۲۰ زنجیره شاهد داشته باشم نزدیک به ۳۰۰۰ ماشین می‌شود. در حال حاضر هم در فردو نزدیک به ۱۵ ماشین داریم و از این میزان تنها اگر بخواهیم ۱۰ زنجیره شاهد درست کنیم ۱۷۰۰ تا۱۸۰۰ ماشین می‌شود. قصد ما این بود که فردو را برای این اقدامات نگهداریم. اما بعد از اینکه من به وزرات خارجه (دولت دهم) رفتم، فردو را مانند نطنز تبدیل به محل نگهداری ماشین‌های قدیمی یعنی IR۱ کردند که این ماشین‌ها اهمیت زیادی نداشت حتی در صورت از بین رفتن ما می‌توانستیم آن را دوباره بسازیم، ولی ماشین‌های نسل جدید را که با هزینه‌های سنگین درست می‌کنیم نمی‌خواهیم از بین بروند، ولی ما IR۱ را بار‌ها ساخته بودیم. صالحی با اشاره به ظرفیت‌های این سایت ادامه داد: ما ۲۰۰۰ ماشین در فردو داشتیم که بعد از مذاکرات، آن را به ۱۰۴۴ عدد رساندیم، اروپایی‌ها خواستند که از این سایت بهره‌برداری نشود، ولی ما اعلام کردیم که این سایت را از دست نمی‌دهیم و ۱۰۴۴ ماشین نگه داشتیم. در حال حاضر نیز این میزان ماشین در این سایت وجود دارد و به دلیل بدعهدی اروپایی‌ها غنی‌سازی در این سایت به راه افتاده است و تا زمانی که آنها به تعهدات خود بازگردند همچنان غنی‌سازی را در فردو ادامه خواهیم داد.
مستندات حمل مواد مشکوک توسط بازرس آژانس را در اختیار داریم
صالحی اما در خصوص ماجرای بازرس متخلف آژانس و فضاسازی‌هایی که در این زمینه علیه ایران انجام شد گفت: بازرس‌ها به‌طور کلی از مصونیت دیپلماتیک برخوردار هستند، البته بازرسان آژانس باید هنگام ورود به سایت‌‌های ایران چک شوند و چنین موضوعی در زمان بازدید از تاسیسات هسته‌ای در سراسر دنیا طبیعی بوده و این قانون تنها مربوط به ایران نمی‌شود. در این چک و کنترلی که انجام شد دستگاه‌ها تشخیص دادند که یکی از بازرس‌ها مواد مشکوکی را حمل می‌کند. وقتی که از بازرس در این باره سوال کردند، پاسخ‌های او قانع‌کننده و قابل قبول نبود. علاوه براین مسائل دیگری نیز پیش آمده که جزییات آن را نمی‌توانم بگویم، در نهایت همه این وقایع مستندسازی، فیلمبرداری و صدابرداری شد، ولی به دلیل اینکه مصونیت دیپلماتیک داشت نمی‌توانستیم بازرس را نگهداریم. در نتیجه با کمال احترام و رعایت تعهداتی که نسبت به امور بین‌المللی به آنها متعهد شدیم، پروتکل‌های دیپلماتیک به‌طور کامل رعایت شد و بازرس نیز برگشت، اما ما به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نامه اعتراضی نوشته و اعلام کردیم که این موضوع را پیگیری می‌کنیم.
غنی‌سازی اورانیوم به شرایط قبل از برجام برمی‌گردد
رییس سازمان انرژی اتمی درباره تلاش دشمنان برای خرابکاری در صنعت هسته‌ای ایران گفت: به دلیل اینکه در ایران مکانی را برای نگهداری دستگاه‌های معیوب داریم، خیلی از وسایل را از خارج خریداری می‌کنیم، ولی آنها در این وسایل خرابکاری می‌کنند تا در زمان استفاده از این دستگاه‌ها با مشکل مواجه شویم. ما در همین راستا یک نمایشگاهی از خرابکاری‌های صنعتی در سازمان انرژی اتمی داریم. حتما ماجرای نرم افزاری به نام استاکس‌نت را شنیده‌اید که از طریق آن درصدد ضربه زدن به تاسیسات هسته‌ای ما برآمدند و حتی به چند کارخانه پتروشیمی هم آسیب رساندند، اما به صنعت هسته‌ای آسیبی وارد نشد چراکه به موقع به ما هشدار داده شده بود. آنها بدافزار استاکس‌نت را علیه ما به کار گرفتند خرابکاری‌های صنعتی را علیه ما انجام دادند، تجهیزات معیوب را به ما فروختند که در این رابطه هوشیار بودیم و اقدام اخیر بازرس آژانس را در این راستا می‌بینیم و از آژانس خواسته‌ایم تا تکلیف را در این باره مشخص و مساله را پیگیری کند که این مساله در حال پیگیری است، آپارو نماینده آژانس به ایران می‌آید و با کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی و همکاران دیگر در مورد مباحث مختلف از جمله مساله بازرس متخلف گفت‌وگو می‌کنند.
نمی‌خواستیم این توافقنامه به هم بخورد
صالحی در پاسخ به این پرسش که چه تدابیری در گام پنجم در حوزه صنایع هسته‌ای در نظر گرفته شده است؟گفت: اگر بخواهم درباره گام‌های کاهش تعهدات برجامی مطلبی را به شما بگویم، هدف ما همانطور که آقای رییس‌جمهور گفت حفظ برجام است، نمی‌خواستیم برجام به هم بخورد، آنها هستند که برجام را به هم می‌زنند، ما برای اینکه برجام از توازن برخوردار باشد در ظاهر محدودیت‌هایی را در این توافق پذیرفتیم که در ازای آن تحریم‌ها برداشته شود، آنها تحریم‌ها را لغو نکردند ما هم در حال کاهش محدودیت‌ها هستیم ما در دو، سه گام که برداشته شد جلوتر از موقعیت قبلی قرار گرفته‌ایم، در حال حاضر ۱۵ ماشین سانتریفیوژ داریم و با قوت و قدرت به جلو حرکت می‌کنیم. او در این خصوص که آیا سطح غنی‌سازی اورانیوم به قبل از توافق برجام برمی‌گردد؟ گفت: بله در حال حاضر ۵۵۰۰ گرم در روز تولید می‌شود، در حالی که قبل از برجام این میزان ۶۰۰۰ گرم بوده است.
