رییس‌جمهوری ایران در ادامه برنامه‌های خود طی سفر به ارمنستان در اجلاس سران اتحادیه اقتصادی اوراسیا سخنرانی کرد. اظهاراتی که بعد از دیدار با نخست وزیر ارمنستان و سایر کشورهای عضو این بلوک اقتصادی بازتاب‌های فراوانی در راسنه‌های بین‌المللی پیدا کرد.
روحانی در اظهاراتش در اجلاس اتحادیه سران اقتصادی اوراسیا در ابتدای سخنانش گفت: نظام جهانی بر پایه چندجانبه‌گرایی و همکاری‌های مشترک کلیه اعضای جامعه بین‌المللی استوار است و همه کشورها به حکم تعهد و مسوولیت بین‌المللی خود و در راستای حفظ صلح، امنیت، ثبات و نظم بین‌المللی، موظف به مقابله با یک جانبه گرایی هستند. رییس‌جمهوری تاکید کرد: مقاومت و تقابل برخی از کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران با اقدامات خصمانه و یکجانبه‌گرایانه ایالات متحده امریکا، باعث مواجه شدن این کشور با تحریم‌های شدید و غیرانسانی شده است. امریکا در سال‌های اخیر با اعمال رویکرد یکجانبه و بی‌توجهی به تعهدات، و توافقات بین‌المللی و زیر پا گذاشتن موافقت‌نامه‌های دوجانبه، بسیاری از کشورهای دیگر از جمله؛ چین و روسیه، همچنین تعدادی از متحدین خود را هدف قرار داده است. به اعتقاد ما، جامعه بین‌المللی باید با اتخاذ تصمیمی قاطع و اقداماتی موثر با رویکرد خصمانه و یکجانبه گرایانه امریکا مقابله نماید. اقدامات قهری امریکا و استفاده از دلار به عنوان یک سلاح، به تروریسم اقتصادی منجر خواهد شد و زندگی مردم عادی را هدف قرار خواهد داد. روحانی در ادامه خظاب به امضاکنندگان برجام گفت: حضار گرامی؛ اجرای برجام به عنوان الگوی کارآمدی از موفقیت دیپلماسی چندجانبه برای حل و فصل مسائل بین‌المللی، مستلزم اجرای کامل تعهدات متقابل از سوی همه امضاکنندگان آن است و کلیه اعضاء سازمان ملل، متعهد به رعایت و نیز حمایت از اجرای مفاد آن هستند. جمهوری اسلامی از امضاءکنندگان توافق برجام انتظار دارد در راستای اجرایی شدن آن اقدام نمایند و در شرایط حساس کنونی علاوه بر نقش اعضای باقی‌مانده در برجام، حمایت سایر کشورها از این دستاورد چندجانبه جهت حفظ و ارتقای همکاری‌ها، امنیت و ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی ضروری است. روحانی گفت: متأسفانه در نتیجه اقدامات مخرب امریکا، امروزه شاهد ایجاد مشکلات فراوان در روابط اقتصادی کشورها، رشد روزافزون فقر، ناامنی، مهاجرت و کاهش رشد اقتصادی در جهان هستیم و استمرار این فضای تنش‌آلود، لطمات غیرقابل جبرانی را به‌دنبال خواهد داشت. در چنین فضای توام با بیم و ناامیدی در نظام بین‌الملل، لاجرم نیازمند همکاری‌های اقتصادی چندجانبه و منطقه‌ای به موازات چندجانبه‌گرایی در نظام بین‌الملل هستیم. بنابراین همکاری جمعی و منطقه‌ای در قالب اتحادیه‌های اقتصادی، تجاری و سیاسی مانند اتحادیه اقتصادی اورآسیا، سازمان همکاری‌های اقتصادی (اکو)، سازمان همکاری شانگهای و مجمع گفت‌وگوی آسیایی (ACD) به عنوان مهم‌ترین ابزارها در همگرایی اقتصادی- سیاسی منطقه‌ای مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران است.
تلاش برای صلح در منطقه
رییس‌جمهوری تاکید کرد: سیاست ایران حفظ صلح و ثبات در منطقه و از جمله خلیج‌فارس و تأمین آزادی و امنیت کشتی‌رانی در تنگه هرمز است. حوادث اخیر، این امنیت را به شکل جدی در معرض خطر قرار داده است. امنیت و صلح در خلیج فارس، دریای عمان و تنگه هرمز با مشارکت کشورهای این منطقه تأمین می‌شود و همان‌گونه که در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد مطرح کردم، همه کشورهایی که از تحولات خلیج‌فارس و تنگه هرمز متأثر می‌شوند به «ائتلاف امید» یعنی «ابتکار صلح هرمز»Hormoz Peace Endeavor دعوت می‌کنم. هدف این ائتلاف ارتقای صلح، ثبات، پیشرفت و رفاه کلیه ساکنان تنگه هرمز و تفاهم متقابل و روابط صلح‌آمیز و دوستانه میان ایشان است. این ابتکار حوزه‌های مختلف همکاری مانند تأمین همگانی امنیت انرژی، آزادی کشتی‌رانی و انتقال آزادانه نفت و سایر منابع نسبت به کشورهای حوزه تنگه هرمز و فراتر از آن را در برمی‌گیرد.
رییس‌جمهوری افزود: اراده ایران متنوع‌سازی روابط اقتصادی خود و تکیه بر اصول اقتصاد مقاومتی و همکاری‌های فعال‌تر منطقه‌ای- بین‌المللی است. امضای موافقت نامه تجاری جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اورآسیا، بیانگر دیدگاه جامع و سازنده ایران، همراه با اراده سیاسی قوی در کمک به توسعه روابط اقتصادی- تجاری چندجانبه و منطقه‌ای است. اجرایی شدن موافقت‌نامه فی‌مابین قدمی در مسیر تقویت ساختارهای تجاری چندجانبه تلقی می‌شود.
موقعیت جغرافیایی ایران امکان اتصال ترانزیتی قاره‌های اروپا و آسیا و کشورهای مختلف در غرب، شرق، شمال و جنوب را به همدیگر فراهم می‌کند. ما علاقه‌مندیم از این موهبت برای کمک به توسعه پایدار و رشد کشورمان و همگرایی اقتصادی سایر کشورهای منطقه به بهترین نحو استفاده کنیم. در همین راستا با سرمایه‌گذاری‌های عظیم، کریدورهای مختلف جاده‌ای و ریلی برای تسهیل حمل و نقل ترانزیتی طراحی و اجرا شده‌اند که از آن جمله می‌توان به کریدور شمال – جنوب، کریدور خلیج فارس- دریای سیاه، کریدور پیش بینی شده در موافقت‌نامه عشق‌آباد، کریدورهای جاده‌ای و ریلی اکو و همچنین کریدورهای هوایی اشاره نمود. بنادر متعدد ایران در دریای خزر، خلیج‌فارس و حاشیه اقیانوس هند (به ویژه چابهار)، شبکه‌های جاده‌ای و ریلی و آسمان امن ایران، امکان اتصال کشورهای همسایه به همدیگر و به سایر قاره‌ها را فراهم می‌کند.
روحانی گفت: اتحادیه گمرکی اورآسیا زمانی می‌تواند ظرفیت‌های خود را تحقق ببخشد که در حوزه راهبردی حمل و نقل نیز به سمت همگرایی حرکت نماید، لذا پیشنهاد می‌شود کشورهای عضو این اتحادیه با تدوین راهبرد تسهیل ترانزیت اورآسیا، رویه‌ها و مقررات ترانزیت، تردد متصدیان حمل و نقل و وسایل نقلیه باری و مسافری به قلمروهای همدیگر را از طریق طراحی و اجرای راهکارهای هوشمندانه تسهیل نموده و موانع را برای مبادلات بیشتر و روان‌تر به حداقل ممکن کاهش دهند.
استفاده از ظرفیت‌های مشترک
او خاطرنشان کرد: ایران ظرفیت‌ها و زیرساخت‌های گسترده‌ای در مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی به ویژه در جنوب شامل منطقه آزاد چابهار و شمال کشور شامل امیرآباد در استان مازندران، انزلی در استان گیلان‌و منطقه آزاد تجاری ارس در آذربایجان شرقی ایجاد نموده و آماده ارایه تسهیلات و امکاناتی ارزشمند برای گسترش همکاری‌های تجاری با اتحادیه اقتصادی اورآسیاست. به همین مناسبت از سرمایه‌گذاران اتحادیه اقتصادی اورآسیا دعوت می‌نمایم از توانمندی‌های مذکور برای توسعه مناسبات فی‌مابین استفاده کنند.
رییس‌جمهوری همچنین با شااره به ظرفیت‌های اقتصادی ایران گفت: ایران با تصویب و لازم الاجرا نمودن یکی از جامع‌ترین قوانین تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی، آمادگی دارد میزبان سرمایه‌گذاران و کارآفرینان اتحادیه اقتصادی اورآسیا و برگزاری نشست‌های فرصت‌های سرمایه‌گذاری درآینده نزدیک باشد. در این راستا از هرگونه همکاری با کشورهای عضو اتحادیه اورآسیا در حوزه‌های مالی و بانکی و سرمایه‌گذاری به ویژه از طریق مکانیزم‌های جدید و موثر استقبال نموده و پیشنهاد می‌نمایم کارگروه ویژه‌ای جهت اجرایی نمودن ایده فرصت‌های سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه اوراسیایی توسط نمایندگان محترم دولت‌های عضو اتحادیه و جمهوری اسلامی ایران تشکیل شود.
