«امکان بازگشت ایالات متحده به میز مذاکره هرگز غیرمحتمل تصور نشده است.» این اظهاراتی است که رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان در پاسخ به پرسش خبرنگار خبرگزاری فرانسه در خصوص دورنمای احتمالی مذاکرات برجامی عنوان می‌کند. اظهاراتی که نشان‌دهنده رویکرد ایران در پیگیری سیاست تنش‌زدایی در موضوعات مختلف در حوزه روابط بین‌الملل است و درست در نقطه مقابل تخریب‌هایی قرار دارد که هیات حاکمه امریکا در موضوع برجام دنبال می‌کند. محمد جواد ظریف در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه گفت: رییس‌جمهور ماکرون و رییس‌جمهور روحانی چند هفته پیش با هم گفت‌وگوی تلفنی داشتند . هدف این گفت‌وگو‌ها این بود که ببینیم چگونه می‌توان توافق هسته‌ای را از طریق عمل کردن اروپا به تعهداتش ذیل این توافقنامه حفظ کرد. رییس‌جمهور ماکرون هفته گذشته پیشنهاداتی را به رییس‌جمهور روحانی ارایه داد و ما معتقدیم که این پیشنهادات حرکت در مسیری درست است؛ هر چند تا رسیدن به هدف فاصله داریم . ما روز جمعه مذاکرات خوبی داشتیم و در نشست من با رییس‌جمهور ماکرون احتمالاتی را مورد بررسی قرار دادیم . در حال حاضر ایشان قصد دارد با شرکای اروپایی و سایر طرف‌های همکاری درباره اینکه از این به بعد چه باید کرد، گفت‌وگو کند.
وزیر خارجه کشورمان در این گفت‌وگو که از شبکه تلویزیونی پرس‌تی‌وی پخش شد، در پاسخ به سوالی در خصوص جزییات مطرح شده در این نشست گفت: برجام توافقنامه‌ای بود که نه با اعتماد کامل بلکه با بی‌اعتمادی متقابل مورد مذاکره قرار گرفت .بنابراین ما ابزارهای جبرانی در اختیار داشتیم و ایران این ابزارهای جبرانی را که در برجام پیش بینی شده بود, به‌کار گرفته است. ما از همان ابتدا گفته‌ایم که به مجرد اینکه اروپا اجرای تعهدات خود ذیل برجام را آغاز کند ایران نیز آماده خواهد بود از گام‌های که برداشته بازگردد. بقای برجام در گرو دو اصل بنیادین است یکی اینکه ایران اطمینان دهد که برنامه (هسته‌ای)اش صلح‌آمیز بماند و دیگری اینکه بقیه جهان روابط اقتصادی خود را به حالت عادی دربیاورند. به علت فشارهای امریکا و سیاست فشار حداکثری و اساسا تروریسمی که ترامپ دنبال می‌کند مردم ایران تحت فشار فوق‌العاده‌ای هستند چرا که اقدامات امریکا افراد غیر‌نظامی ایرانی را هدف قرار داده است و اروپا قادر نبوده به تعهدات خود در قبال برجام عمل کند و در حال حاضر ما به دنبال یافتن راه‌هایی هستیم که اروپا در حقیقت بتواند به تعهدات خود در این زمینه عمل کند و ما از گام‌هایی که برداشته‌ایم برگردیم .
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ظریف در ادامه گفت: برای ما مهم این است که قادر باشیم به تجارت با اتحادیه اروپا ادامه دهیم، بتوانیم فروش نفت خود را ادامه دهیم و پول آن را به کشور بازگردانیم.روشی که طرف‌های اروپایی در برجام به‌علاوه چین و روسیه که دو طرف غیر‌اروپایی برجام هستند و بقیه جامعه بین‌المللی که قطعنامه ۲۲۳۱ از آنها خواسته شده روابط اقتصادی خود با ایران را به حالت عادی دربیاورند و اینکه آنها با یا بدون امریکا چه کاری می‌توانند انجام دهند چیزهایی است که ما درباره آن گفت‌وگو می‌کنیم . وی ادامه داد: از نگاه ما، امریکا مجبور به ترک میز مذاکره نشده است. ما میز مذاکره داشته و در حال حاضر هم داریم .هر سه ماه یک بار ما بر اساس برجام مذاکره می‌کنیم و مسائلی که برای ما مهم بوده را مورد بحث قرار دهیم. ایالات متحده قبلا در این مذاکرات مشارکت داشته است و حتی در دوره دولت ترامپ و تا آوریل ۲۰۱۸ هم این اتفاق افتاده است .اگر آنها جنگ اقتصادی و تروریسم اقتصادی خود را علیه ایران متوقف کنند، بازگشت آنها مورد استقبال قرار خواهد گرفت .
اجرای دوباره برجام
وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به این سوال که اگر اروپا به تعهدات خود عمل کند ایران حاضر است چه گام‌هایی در زمینه فعالیت‌های هسته‌ای خود بردارد، گفت: ما خیلی علنی و به روشنی گفته‌ایم که در این صورت ما از تصمیمات اتخاذ شده خود در تاریخ هشت مه بازخواهیم گشت و بازگشت به اجرای کامل توافق هسته‌ای را از سر خواهیم گرفت .یعنی اقداماتی که بر اساس مفاد توافق انجام داده‌ایم و همچنین تصمیم به بازگشت به مواردی که در توافق آمده است که همه اینها منوط به عمل طرف‌های دیگر به تعهدات شان خواهد بود. ظریف در ادامه این مصاحبه افزود: ما از سرگیری مجدد عمل به تعهدات خود از سوی امریکا را نه‌تنها در قبال برجام بلکه در عمل به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل غیر محتمل نمی‌دانیم. اما من فکر نمی‌کنم ایالات متحده امریکا در چنین موقعیت تعیین‌کننده‌ای باشد .من معتقدم اروپا و بقیه جامعه بین‌المللی اگر تصمیم به انجام چنین کاری بگیرند در حقیقت خواهند توانست دست به اقداماتی بزنند که لازمه تقویت توافق هسته‌ای است و این بدان معنا خواهد بود که مردم ایران باید از مزایای اقتصادی توافقنامه برخوردار شوند.
ظریف درباره موضوع مذاکره با دولت امریکا گفت: امکان بازگشت ایالات متحده به میز مذاکره هرگز غیر محتمل تصور نشده است. ما میز مذاکره‌ای داریم که خیلی وقت است که وجود دارد و ایالات متحده امریکا خود میز مذاکره را ترک کرده است، ما گفت‌وگوهای خوبی در گذشته با امریکا داشته‌ایم ما مذاکرات به‌شدت گسترده‌ای داشته‌ایم . ما از مذاکره کردن خجالت نمی‌کشیم .ما طولانی‌ترین مذاکرات که یک کشور با امریکا داشته و گسترده‌ترین مذاکرات یک وزیر خارجه با وزیر خارجه امریکا را به مدت دو سال داشته‌ایم . بنابر این اگر ایالات متحده به تعهدات خودبازگردد و احترام به امضای خود را از سر بگیرد خیلی چیزها محتمل خواهد بود .
وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا موضوع برنامه‌های موشکی ایران و مسائل منطقه‌ای در گفت‌وگو با ماکرون مطرح شده است یا خیر گفت: من فکر می‌کنم برجام به اندازه کافی مورد مذاکره قرار گرفته است اما ما یقینا می‌توانیم درباره اینکه بهترین راه عملی کردن آن چیست بحث کنیم .درباره موشک‌ها و مسائل منطقه‌ای ما تصمیم گرفته‌ایم که این دو موضع را در مباحث مربوط به برجام وارد نکنیم نه به این علت که ایران آماده این کار نیست بلکه در درجه اول غرب برای کاهش فروش تسلیحات نظامی خود در منطقه و پایان دادن به حمایت خود از کسانی که در تروریسم و تجاوزگری در منطقه ما مشارکت دارند آمادگی ندارد . بنابر این اجازه بدهید با برجام شروع کنیم ببینیم چه اتفاقی می‌افتد .
حضور روحانی در اجلاس گروه 7؟
وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سئوالی درباره اینکه آیا احتمال حضور روحانی در نشست گروه 7 وجود دارد گفت: من از وجود دعوتنامه برای حضور رییس‌جمهور روحانی در نشست فردای گروه 7 اطلاعی ندارم، اما رییس‌جمهور روحانی برای نشست مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک خواهد رفت و دیداری با رییس‌جمهور ماکرون و دیگر کشورهای اروپایی خواهد داشت .من مطمئنم که رییس‌جمهور ماکرون درباره ایران با همتایان خود گفت‌وگو خواهد کرد و این موضوع به خود ایشان مربوط می‌شود . ظریف در پاسخ به سوالی درباره آزادی نفتکش آدریان دریا گفت: مشکل این است که کشتی ما بدون هیچ مبنای حقوقی به درخواست ایالات متحده امریکا از طرف مقامات جبل‌الطارق توقیف شد .در حال حاضر ایلات متحده نشان داده که کشتی ما را در آبهای آزاد مورد آزار و اذیت قرار می‌دهد و مانع آزادی حمل و نقل دریایی شده است .این موضوع قابل تحمل نیست .ایالات متحده امریکا نمی‌تواند مانع کشتیرانی قانونی ایران شود. نفت ما از سوی هیچ کسی تحریم نشده است و تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه طرف ثالث در قبال ایران کاربردی ندارد. ما گفته‌ایم که این کشتی به مکانی که به عنوان مقصد آن در نظر گرفته شده نمی‌رفته است و ما مقصد آن را اعلان نخواهیم کرد چون ایالات متحده امریکا در فعالیت‌های اقتصادی ما خرابکاری می‌کند . همانطوری‌که می‌دانید امریکا علیه ملت ما مبادرت به تروریسم اقتصادی می‌کند و ما اجازه نخواهیم داد که تروریست‌ها به اهداف خود برسند .
وزیر خارجه کشورمان در پاسخ به سوالی درباره رویارویی نظامی ایران و امریکا گفت: ما نه به دنبال رویاروی نظامی هستیم و نه آغاز‌گر آن خواهیم بود. اما همانطوری که گفته‌ایم از خود دفاع خواهیم کرد و این روشن است که آوردن ناوهای دریایی به خلیج فارس که مایه نگرانی بسیار کوچکی هستند به منطقه‌ای که مملو از کشتی‌های تجاری است به ارتقای امنیت کمک نخواهد کرد و به ناامنی منجر شده و احتمال وقوع حادثه در منطقه خلیج فارس را افزایش خواهد داد. بنابر این ما توصیه می‌کنیم کسانی که به امنیت علاقه دارند دست به اقدامی نزنند که دقیقا نتیجه عکس در پی داشته باشد .
وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به این سوال که ارزیابی‌اش از نتیجه احتمالی نشست گروه 7 چیست و اینکه آیا پیش‌بینی می‌کند که با مقامات دولت ترامپ در واشنگتن دیدار کند گفت: من انتظار ندارم که به واشنگتن بروم. اما نمی‌توانم درباره نتایج نشست گروه 7 هم نظر بدهم و این موضوع مربوط به کسانی است که در نشست گروه 7 شرکت می‌کنند چون ما بر اساس چیزی که دیگران باید انجام دهند درباره سیاست خارجی خود تصمیم نمی‌گیریم . الزاماتی وجود دارد که خیلی هم برای ما مهم و لازم است که عملی شوند. وقتی این الزمات عملی شد ما گام‌های بعدی مان را بر‌می‌داریم .
