گروه ایران|
«کاهش تدریجی تعهدات برجامی» عنوان راهبردی است که به نظر می‌رسد ایران با صدای واحد در مواجهه با رفتارهای خصمانه امریکا و بی‌عملی اروپا در پیش گرفته است؛ راهبردی که در سالگرد خروج ترامپ از برجام در دستور کار دولت ایران قرار گرفت و در ادامه با ضرب الاجل 60 روزه به اروپا امتداد پیدا کرد. دیروز هم این صدای واحد از چهره‌های رده بالای دولتی شنیده شد؛ هم رییس‌جمهوری در حاشیه جلسه هیات دولت در تهران این اقدام ایران را حداقل واکنش منطقی به کارشکنی‌های طرف امریکایی و اروپایی دانست و هم شمخانی در روسیه اقدامات کاهشی ایران را گام به گام و به صورت تدریجی ارزیابی کرد.
رییس‌جمهور گفت: توقف برخی اقدامات در چارچوب بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام با وجود تبلیغات ناصحیح بعضی کشورها، حداقل اقدام تهران در واکنش به نادیده گرفتن روح اصلی برجام از سوی برخی طرف‌ها است.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، روحانی در جلسه دیروز هیات دولت توقف برخی اقدامات در چارچوب بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام را با وجود تبلیغات ناصحیح بعضی کشورها، حداقل اقدام تهران در واکنش به نادیده گرفتن روح اصلی برجام از سوی برخی طرف‌ها دانست و تاکید کرد: امریکا با اقدامات خود علیه ملت ایران، به جنایت علیه بشریت و تروریسم اقتصادی دست زده است.
وی تحولات هفته گذشته در منطقه و ایران را بسیار مهم برشمرد و با اشاره به سفر نخست وزیر ژاپن به تهران و دو اجلاس منطقه‌ای گفت: در هفته گذشته، مذاکرات بسیار مفید و ارزشمندی با نخست وزیر ژاپن در حوزه روابط دوجانبه، مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی داشتیم و همچنین دو اجلاس مهم شانگهای و سیکا در کشورهای قرقیزستان و تاجیکستان برگزار شد.
رییس‌جمهور اظهارداشت: در این اجلاس‌ها و هفت ملاقات دوجانبه حاشیه‌ای آن، منطق ایران به خوبی تشریح و تبیین شد.
رییس‌جمهور تصریح کرد: همه معتقدند ایران صبر راهبردی و منطق و استدلال داشته و اقداماتش منطبق با مقررات بین‌المللی بوده و اقدامات اخیر برای کاستن از تعهداتش، طبق برجام و بندهای ۲۶ و ۳۶ آن است.
روحانی با بیان اینکه «روح برجام از طرف آنها و برخی متعهدان مقابل ما متأسفانه صدمه دیده»، گفت: روح برجام روابط تجاری و بازشدن مسیر اقتصاد است. هدف برجام این بود که ایران بتواند به لحاظ روابط تجاری و اقتصادی در یک شرایط مناسب با دنیا تعامل داشته باشد و از آن طرف، نکته اصلی برجام نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و اثبات این موضوع است که فعالیت هسته‌ای ایران، صلح آمیز است.
رییس‌جمهور افزود: ایران تعهدات خود را کاملاً انجام داده است. آژانس بر عملکرد ما نظارت می‌کند و ما طبق مقررات پادمان و البته داوطلبانه، حتی طبق مقررات پروتکل الحاقی عمل می‌کنیم. به عبارتی روح برجام از طرف ما بطور کامل حراست و حفاظت شده اما اساس برجام و روح برجام از طرف دیگر متعهدان، مورد صدمه جدی قرار گرفته است.
اقدامات حداقلی ایران
روحانی اظهارداشت: کاری که ما انجام می‌دهیم با وجود اینکه برخی از کشورها تبلیغات ناصحیح می‌کنند، حداقل اقدام ایران است. طرف مقابل نه تنها تعهداتش را انجام نداده بلکه آن را کاهش داده و روح اصلی برجام را که گشایش بخش اقتصادی و تجارت و روابط اقتصادی مناسب ایران با جهان است، زیر علامت سوال قرار داده است.
رییس‌جمهور تاکید کرد: بنابر این هیچ‌کس نمی‌تواند به ایران اعتراض کند یا ما را مورد سرزنش قرار دهد. ما طبق قانون و در چارچوب مقررات عمل می‌کنیم و البته اگر اهداف ما تأمین نشود بعد از ۶۰ روز که از ۱۸ اردیبهشت محاسبه می‌شود، اقدامات جدیدی را که قبلاً اعلام کرده‌ایم انجام می‌دهیم. در عین حال چنانچه آنها در این دوره به تعهدات خود عمل کنند، همه اقداماتی که در ۶۰ روز اول یا احتمالاً ۶۰ روز دوم انجام گرفته، به نقطه اول برمی‌گردد و مشکلی ایجاد نمی‌شود، این منطق صریح ایران است.
مذاکره با رهبران چین و روسیه
روحانی در ادامه با بیان اینکه در مذاکراتی که با رهبران چین و روسیه در سفر اخیر داشتیم مطالب بسیار مهمی مطرح شد، اظهار داشت: در این دیدارها درخصوص مسائل مهمی رایزنی و گفت‌وگو کردیم و نظرات ما با چین و روسیه در مسائل منطقه‌ای و جهانی بسیار نزدیک است.
رییس‌جمهور با اشاره به اینکه رهبران دو کشوربه صراحت این مساله را قبول دارند که تحریم امریکا علیه ایران یک اقدام ناپسند و غیرقانونی است، تاکید کرد: آنها همچنین تاکید کردند که ما روابط اقتصادی، سیاسی، علمی، فرهنگی، منطقه‌ای و بین‌المللی خود را همچنان ادامه می‌دهیم.
روحانی با بیان اینکه چین و روسیه دو کشوری هستند که با ما روابط راهبردی دارند و ما برای این روابط اهمیت زیادی قائل هستیم، گفت: روابط نزدیک ما با آسیا، ژاپن و چین باعث شده که عده‌ای در همان روز که نخست وزیر ژاپن میهمان ما در تهران است به دو کشتی نفتکش حمله کنند.
روحانی افزود: همه دیدند که ایران در این حادثه همه توان خود را به‌کار برد تا ملوانان و خدمه کشتی را نجات دهد اما به جای اینکه از اقدام انسان‌دوستانه ما تجلیل و از ایران و میهمان ایران عذرخواهی کنند، یک بازی سیاسی و تبلیغاتی را در دنیا آغاز کردند که البته کسی جز امریکا، انگلیس و اذناب‌شان یعنی یکی، دو کشور کوچک منطقه، کسی این حرف‌ها و بازی را باور نکرد.
روحانی با بیان اینکه ایران در طول تاریخ و برای هزاران سال از این آبراه حراست و حفاظت کرده و بحث امروز و دیروز و یک‌ماه و دوماه نیست، گفت: امروز که کشتی‌های ارتش جمهوری اسلامی نه تنها در دریای عمان بلکه در دیگر مناطق و آبراه‌ها هم حضور دارند، برای کمک به آزادی کشتیرانی و مبارزه با تروریسم است. رییس‌جمهور با اشاره به اینکه امروز کسی که در دنیا خود تروریست اقتصادی است، می‌خواهد علیه جمهوری اسلامی ایران مدعی شود، تصریح کرد: رییس‌جمهور امریکا اعلام کرده یک نگرانی نسبت به ایران بیشتر ندارد و آن سلاح هسته‌ای است که البته این هم از زبان رییس‌جمهور امریکا کمی عجیب است زیرا تنها کسی که در دنیا از سلاح هسته‌ای علیه انسان‌های بی‌گناه استفاده کرده، امریکا بوده است.
روحانی افزود: اگر برفرض چنین هدفی هم داشته باشند باز بهترین راه برای رسیدن به آن برجام است؛ برجام بهترین راه برای حراست از این مساله بوده است و اگر همه اینها هم نباشد و مقررات بین‌المللی هم نبود، فتوایی داریم که در برابر آن شرعا متعهد هستیم.
رییس‌جمهور خاطرنشان کرد: اینکه از یک طرف فشار اقتصادی بر ما وارد کنند و از یک طرف دعوت به مذاکره کنند، نزد هیچ سیاستمدار و انسان عاقلی معقول به نظر نمی‌آید.
بهره‌برداری از طرح بزرگ
رییس‌جمهور بهره‌برداری از طرح‌ها و پروژه‌های بزرگ و مهمی مانند افتتاح ترمینال سلام در فرودگاه امام‌خمینی (ره) را نشانه قرارگرفتن کشور در مسیر تحرک عنوان کرد و گفت: مردم در همه ماه‌های سال جاری شاهد افتتاح‌های بزرگ در کشور خواهند بود.
روحانی با تقدیر از تلاش‌های همه بازرگانان، کارآفرینان و صادرکنندگان کشور، اظهار داشت: آنها در این دو، سه ماه اول سال جاری بهتر از سال گذشته عمل کرده و همکاری و هماهنگی بیشتری با بانک مرکزی، وزارت اقتصادی و دارایی و گمرکات و دستگاه‌های دولتی داشتند. رییس‌جمهور تاکید کرد: اگر همه بازرگانان، تجار و کارآفرینان بر اساس توافقاتی که انجام شده ارز خود را به چرخه اقتصاد برگردانند، کشور به خوبی حرکت خود را انجام می‌دهد و هیچ مشکلی نخواهیم داشت.
روحانی با بیان اینکه باید مدیریت و نظارتها را بر توزیع کالاها و رسیدن اجناس و اقلام به دست مردم افزایش دهیم، افزود: البته دو سال است که از مجلس شورای اسلامی خواستار مجوز برای تشکیل وزارت بازرگانی هستیم؛ چرا که وزارت بازرگانی صادرات کشور را رونق داده، واردات را به درستی کنترل و بازار را به خوبی نظارت خواهد کرد.
رییس‌جمهور ادامه داد: امروز یک وزارتخانه تولید کشاورزی و یک وزارتخانه هم تولید صنعتی و معدنی می‌کند و در کار خود هم فعال هستند؛ اما نمی‌توانند بازرگانی را بچرخانند چراکه تخصص و قدرت این کار را ندارند و نمی‌شود میان آنها هماهنگی ایجاد کرد.
روحانی افزود: اگر وزارت بازرگانی تاسیس بشود، زندگی مردم و وضع بازار بهتر می‌شود و این مسوولیت مجلس شورای اسلامی است که البته همیشه در روزهای سخت در کنار دولت بوده و همکاری کرده است و امروز هم حتماً در کنار دولت است و امیدوارم این قدم مهم از سوی آنان به خاطر زندگی مردم و کنترل به موقع صادرات و واردات و قیمت اجناس، برداشته شود.
رییس‌جمهور افزود: معمولاً جنسی را صادر می‌کنیم و وقتی بازار داخلی با مشکل مواجه شد و قیمت اجناس بالا رفت به فکر کنترل قیمت و تامین بازار می‌افتیم و این نمی‌شود؛ چراکه قیمت‌ها هنگام بالا رفتن، بسیار سریع و در بازگشت به قیمت‌های قبل، بسیار کند است و این روند به خاطر عدم برنامه‌ریزی و وجود متولی کار است. روحانی با تاکید بر اینکه باید روابط بانکی را با دنیا توسعه دهیم، گفت: این روابط بدون تصویب دو لایحه‌ای که در مجمع تشخیص مصلحت نظام باقی مانده، به راه نمی‌افتد و دچار مشکل می‌شویم.
ارز 4200 تومانی حذف نمی‌شود
بعد از پایان نشست دولت چهره‌های اقتصادی کابینه راهی حیاط دولت شدند و به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ دادند.
رییس کل بانک مرکزی در پاسخ به «تعادل» درباره آغاز به‌کار اینستکس و ادعای کشورهای غربی که برای راه‌اندازی آن در ایران، آمادگی لازم وجود ندارد، گفت: واقعیت کاملاً خلاف این ادعاست، نهاد متناظر اینستکس در ایران تحت عنوان ساتما تشکیل شده که دارای ساختار و مدیرعامل است. ایران آمادگی کافی برای فعالیت آن را دارد. بارها اعلام کرده‌ایم که اگر اتحادیه اروپا تمایل دارد این سامانه کار کند یا باید نفت ایران را خریداری کند یا اینکه باید خط اعتباری برقراری شود، اینستکس که «خشک و خالی» نمی‌تواند کار کند. اگر ما بخواهیم کالا وارد کنیم یا باید خط اعتباری برقرار کنند یا اینکه از ما نفت بخرند تا با پول آن بتوانیم مبادله کنیم. رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: ما آمادگی کافی داریم و منتظر اقدام اروپا هستیم.
همتی در پاسخ به این سوال که پس از ضرب الاجل ایران، آیا پیشرفتی رخ داده است؟ گفت: فعلاً خیر.
وی درباره راه‌اندازی بازار متشکل ارزی نیز گفت: بازار متشکل ارزی جزو بازارهای مهم و حساس است که حداقل‌هایی را برای شروع کار آن تعیین کرده‌ام که در حال آماده‌سازی است.
همتی با بیان اینکه این بازار حتماً در واقعی کردن نرخ ارز تأثیر مثبتی خواهد داشت، افزود: برای راه‌اندازی این بازار، برخی اقدامات باید انجام شود، در حال ثبت نام از صرافی‌ها هستیم و مسائل مربوط به برقراری ارتباط سیستم‌های ارتباطی و فناوری اطلاعات بانک‌ها با این شبکه در حال انجام است که در آینده نزدیک نهایی می‌شود. رییس کل بانک مرکزی گفت: فعلا ارز ۴۲۰۰ برای واردات کالاهای اساسی برقرار است و نشنیده‌ام که حذف آن در دستور کار باشد. عبدالناصر همتی درباره ادعای برگزاری جلسه‌ای در روز پنج‌شنبه برای تصمیم‌گیری درباره حذف ارز ۴۲۰۰تومانی گفت: چنین بحثی را نداشته‌ایم و نمی‌دانیم که چه کسی چنین بحثی را مطرح کرده است.
طرح خانه‌دار شدن کارمندان در رایزنی با دستگاه‌های دولتی
موضوع طرح خانه‌دار شدن کارمندان و کارکنان دولت و بخش خصوصی از جمله پرسش‌هایی بود که اسلامی وزیر راه و شهرسازی به آن پاسخ داد. وزیر راه و شهرسازی درباره طرح خانه‌دار شدن کارکنان دولت، گفت: رایزنی با دستگاه‌های دولتی آغاز شده و هر کدام از دستگاه‌ها که آماده باشند شروع به مبادله تفاهمنامه می‌کنیم. «محمد اسلامی» درخصوص طرح مسکن اقساطی برای کارمندان دولت، اظهار داشت: تصمیم قاطع و جدی رییس‌جمهوری و دولت برای مسکن اولی‌ها و جوانان وجود دارد. وی افزود: براساس سخنان رییس‌جمهوری طرح مسکن کارمندان دولت یک اقدام گسترده در سطح کشور با مشارکت دستگاه‌های اجرایی است؛ به نحوی که کارمندان از بدو ورود در صندوق پس انداز مسکن که توسط دستگاه‌ها ایجاد می‌شود، پس‌انداز کنند و در زمان‌بندی مشخص و اقساط تعیین شده که حداقل ۱۵سال است احداث و واگذار شود.
وزیر راه گفت: این طرح تدوین شده و در مراحل کارشناسی و بررسی است که گزارش آن به رییس‌جمهوری ارایه می‌شود.
وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به این پرسش «تعادل» درخصوص آخرین وضعیت قراردادهای رسمی برای واردات هواپیما، گفت: متاسفانه شرکت‌های‌ای.تی.آر، بویینگ و ایرباس هر سه خلاف قانون، قراردادها را ملغی و به تعهدات خود عمل نکردند.
وی افزود: به‌ویژه شرکت‌ای.تی.آر که در شرایط رکود اقتصادی بودیم، قراردادهایی منعقد کرد و ۱۳ فروند هواپیما تحویل داد و با وجود شفافیت قراردادی، همه تعهدات را زیر پا گذاشت؛ در این زمینه از ایران‌ایر خواسته‌ایم که در دادگاه‌های بین‌المللی از این شرکت شکایت کند. اسلامی توضیح داد: راهبرد ما در کشور تامین هواپیما به روش گوناگون است و شرکت‌ها همواره در تامین هواپیما موفق بودند و موفق خواهند بود.
