در روز چهارشنبه معاملات پرنوسان دنبال می‌شدند و بیت‌کوین بار دیگر به زیر ۲۰,۰۰۰ دلار سقوط کرده و سایر ارزهای دیجیتال را به دنبال خود نزولی کرده بود. اما دیروز قیمت‌ها بار دیگر تثبیت شدند و به جایگاه خود بازگشتند. هر بازاری فراز و نشیب‌هایی دارد، بازار رمزارزهای دیجیتال نیز از این قاعده مستثنی نیست. در حال حاضر، سرمایه‌گذاران مشکلات را احساس می‌کنند اما عوامل زمینه‌ای که در طول سال‌ها کریپتو را جذاب کرده هنوز تغییری نکرده است حتی زمانی که چشم‌انداز کسل‌کننده می‌شود، ارزهای دیجیتال بهبود می‌یابند. بیت‌کوین در عصر پنجشنبه به ۲۰,۹۰۰ دلار بازگشت و نسبت به پایین‌ترین سطح خود در روز پیش که به ۱۹,۷۶۴ دلار سقوط کرده بود، بهبودی نسبی پیدا کرد. در همین حین، اتریوم دومین ارز دیجیتال بزرگ بازار نیز حدود ۵.۵ درصد افزایش قیمت را تجربه کرده و به بالای ۱,۱۰۰ دلار رسید. بازار سهام ایالات متحده نیز روز گذشته اندکی صعودی بود و شاخص اس‌اندپی۵۰۰ حدود ۱ درصد و شاخص نزدک نیز ۱.۵ درصد افزایش یافتند. این امر را می‌توان به بهبود تمایل بازار به سمت دارایی‌های پرریسک نسبت داد. سطح ۲۰,۰۰۰ دلاری بیت‌کوین برای فعالان بازار ارزهای دیجیتال، بسیار مهم است؛ زیرا تحلیل‌گران مشتاق هستند بدانند که آیا بیت‌کوین مشابه سال ۲۰۱۳ (۱۳۹۲) که سقوط ۸۵ درصدی بیت‌کوین رخ داد یا مثل سال ۲۰۱۷ (۱۳۹۶) که بیت‌کوین ۸۴ درصد سقوط کرد، تجربه‌ای مشابه را خواهد گذراند یا خیر؟ اگر بیت‌کوین روندی مشابه این وقایع داشته باشد، قیمت تا سطح ۱۰,۰۰۰ دلار کاهش پیدا می‌کند. شرکت تحلیل داده‌های ارزهای دیجیتال کایکو، پنجشنبه طی یادداشتی هشدار داد که اگر قیمت‌های پایین ارزهای دیجیتال به همین ترتیب برای مدتی طولانی حفظ شوند، صرافی‌های ارزهای دیجیتال دچار مشکلات عدیده‌ای خواهند شد. ریاض کری، تحلیل‌گر کایکو، در یادداشتی نوشت: «صرافی‌ها با پایین باقی ماندن قیمت‌ها، کاهش حجم سرمایه‌گذاری‌ها، از کار افتادن صندوق‌های پوشش ریسک و با کمبود کارمزدها، آزمایش خواهند شد.» کری همچنین با اشاره به دو شرکت سام بنکمن فراید، کارآفرین میلیاردر، یعنی آلامدا ریسرچ و صرافی اف‌تی‌ایکس (FTX) افزود: «آنهایی که حجم سرمایه کافی داشته و مسوولانه در بازار صعودی هزینه می‌کنند، احتمالا قادر به پشت‌سر گذاشتن توفان خواهند بود، اما آنهایی که سروکارشان با محصولات و سرمایه‌گذاری‌های با ریسک زیاد است، یا شانس آورده و توسط صرافی FTX یا شرکت آلامدا خریداری می‌شوند یا اینکه به‌کل نابود خواهند شد. برای مثال صرافی معاملات آتی کوین‌فلکس به دلیل آنچه «شرایط حاد بازار» نامید و همین طور عدم اطمینان نسبت به یک از پلتفرم‌های خاص، برداشت را متوقف کرد. اوایل این هفته، صرافی ارزهای دیجیتال FTX حدود ۲۵۰ میلیون دلار اعتبار به شرکت وام‌دهی بلاک‌فای ارایه کرد، همچنین هفته گذشته شرکت آلامدا ریسرچ کارگزاری ارزهای دیجیتال وویجر دیجیتال را نجات داد.»
آمادگی فدرال رزرو برای ارز دیجیتال ملی
جروم پاول، رییس فدرال رزرو ایالات متحده اعلام کرد که بانک مرکزی این کشور جهت توسعه یک ارز دیجیتال ملی (CBDC) با کنگره امریکا رایزنی خواهد کرد. پاول در جلسه استماع سیاست‌های پولی در کنگره ایالات متحده، در پاسخ به سوال یکی از قانون‌گذاران، گفت که ارز دیجیتال ملی چیزی است که کشور ما به آن نیاز دارد و این مساله نباید یک موضوع جناحی تلقی شود. پاول ادامه داد: «ارز دیجیتال ملی یک نوآوری مالی بالقوه بسیار مهم است که بر زندگی همه امریکایی‌ها تاثیر خواهد گذاشت. برنامه ما این است طی سال‌های آینده، آن را هم از بعد سیاسی و هم از بعد فناوری بررسی کرده و با یک پیشنهاد مشخص برای شما به کنگره بیاییم.» فدرال رزرو در اوایل سال جاری، گزارشی درباره دلار دیجیتال منتشر کرد و مقامات هم‌چنان در حال بررسی نظر فعالان صنعت ارزهای دیجیتال، شرکت‌های مالی سنتی و سرمایه‌گذاران درباره این پدیده هستند. پاسخ آنها احتمالا بر پیشنهاد نهایی فدرال رزرو برای کنگره، تاثیرگذار خواهد بود.
تفاوت‌های بازار نزولی فعلی
ارزهای دیجیتال با سال ۲۰۱۸
بازار نزولی چند ماه اخیر باعث ضررهای سنگین بخش قابل‌توجهی از سرمایه‌گذاران شده و بسیاری از افراد برای همیشه از فضای ارزهای دیجیتال خارج شده‌اند. با این حال، برخی از کارشناسان و صاحب‌نظران به‌دنبال یافتن شباهت‌ها و تفاوت‌های روند کنونی با بازارهای نزولی گذشته هستند تا از این طریق آینده ارزهای دیجیتال را پیش‌بینی کنند. لکس سوکولین، یکی از نویسندگان وب‌سایت کوین‌دسک و از مدیران شرکت بین‌المللی فین‌تک کانسنسیس که در زمینه نرم‌افزارهای مرتبط با بلاک چین کار می‌کند و مستقر در نیویورک است، اخیراً در رابطه با بازار نزولی فعلی نظرات خود را بیان کرده است. سوکولین گفته است: «قبلاً در چنین بازاری بوده‌ام. احتمالاً شما هم تجربه چنین بازاری را دارید. اما اگر بازارهای نزولی را قبلاً تجربه نکرده‌اید، جای نگرانی نیست؛ زیرا بعداً نیز چنین شرایطی را خواهید دید. سقوط و صعود در ذات بازار است.» لکس سوکولین بازار نزولی فعلی را با سال ۲۰۱۸ مقایسه کرده و می‌گوید: «بازار ارزهای دیجیتال پر از طراحان میم، ترول‌های مجازی (افرادی که رفتار مخربی دارند)، فریب‌کاران، توکن‌های غیرمثلی (NFT) با تِم میمون و انواع فرهنگ‌های اینترنتی است. در این بازار همیشه نشانه‌ها و داستان‌ها، روایت‌های مختلف و جامعه‌ای با عقاید یکسان که انگار لباس فرم به تن می‌کنند، وجود داشته است. عقیده یا لباس فرم ما نیز که این‌بار با نام «وب ۳.۰» خودنمایی می‌کند، خاص و منحصربه‌فرد است؛ دقیقاً مانند کت‌وشلوارها و کراوات‌های تن وال‌استریتی‌ها در سال ۱۹۸۷ در «دوشنبه سیاه» که بازارهای بورس سقوط کرد. یا تی‌شرت‌هایی که در روزهای اولیه ظهور اینترنت، زمانی که امریکا «آنلاین» شد، می‌پوشیدند. با وجود اینکه سقوط ایده‌های خلاقانه تراژدی بزرگی را وارد زندگی مردم می‌کند، چیزهای زیادی برای دیدن و یادگرفتن وجود دارد. همه افراد، داستان‌ها و دلایلی برای آنچه اتفاق افتاده است و اینکه این اتفاق چه معنایی دارد، خواهند ساخت.» به عقیده او، درخواست‌ها برای قانون‌گذاری حوزه ارزهای دیجیتال با ضرررساندن استیبل‌کوین‌ها، بانک‌های سایه‌ای و صندوق‌های پوشش ریسک اهرمی به سرمایه‌گذاران، بیشتر از همیشه خواهد شد. درخواست‌ها برای بازسازی صنعت ارزهای دیجیتال، عمدتاً از سوی افرادی که به‌دنبال به‌کارگیری سرمایه‌های حاشیه‌ای هستند، شکل می‌گیرد. برخی نیز به مسوولیت شخصی نسبت به سرمایه‌گذاری اشاره می‌کنند و بحث را درگیر سیاست خواهند کرد.
در نیمه پر لیوان چیست؟
سوکولین می‌گوید: «اگر به‌دنبال روزنه امید هستید، اینجا جایی است که باید به آن توجه کنید. آیا میان تداوم هرج‌ومرج نابودی سرمایه‌ها، خلاقیت و نوآوری به وجود خواهد آمد؟ آیا همه اینها نوعی مهندسی اقتصادی بازگشتی است یا زیربنای اقتصاد عملیاتی و پیشرفت، در معماری جهان وجود خواهد داشت؟ اینجاست که می‌توانیم تفاوت بزرگی بین زمان حال و دوران فروپاشی بازار در سال ۲۰۱۸ و هم‌زمان با اوج‌گیری عرضه اولیه ارزهای دیجیتال (ICO) را ببینیم؛ در آن زمان، مقادیر زیادی پول برای پلتفرم‌های تازه‌کار و سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر جمع‌آوری شده بود.
میلیاردها دلار برای وعده درباره چیزهایی که تنها روی کاغذ مطرح شده بود و هیچ‌وقت نه ساخته شد و نه کسی از آنها استفاده کرد، جمع‌آوری شد. این یک فروپاشی در فضای ایده‌پردازی بود که به‌خاطر فشار نهادهای نظارتی بر روش جذب سرمایه مبتنی بر توکن به وجود آمد. جذب سرمایه مساله اصلی نیست. مساله مهم‌تر تعهد شما به سرمایه‌گذاران قبل از شروع فرایند ساخت اکوسیستم است. علاوه بر این، در آن زمان چیزهای زیادی درباره اقتصاد وب ۳.۰ مطرح نشده بود. ایده‌هایی درمورد نحوه سازماندهی در سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز (DAO) یا کاربردهایNFTها وجود داشت، اما در آن زمان کسی موفق نشده بود به اندازه هنرمندان امروزی، درآمد داشته باشد.»
نوآوری‌ها پایدار خواهند ماند
رکود ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۲ شباهت کمی به شکست در تحقق وعده‌های یک فناوری نوآورانه دارد و بیشتر شبیه اهرم‌زدایی سیستم‌های مالی سنتی در یک طبقه خاص از دارایی‌هاست. کلماتی مانند «بحران بانکداری» یا «ورشکستگی» که مردم استفاده می‌کنند، دقیقاً همان کلماتی هستند که شما می‌توانید برای بخش‌های اقتصادی برافروخته اما کارآمد، استفاده کنید.
علاوه بر این، ارزهای دیجیتال بسیار بیشتر از چیزی که تصور می‌شود با اقتصاد کلان هم‌بستگی دارند و ادغام شده‌اند. بنابراین تأثیرات افزایش نرخ‌های بهره بانکی از سوی فدرال رزرو، یک فضای پرریسک ایجاد خواهد کرد که شرکت‌های بخش فناوری عمداً اعلام ورشکستگی می‌کنند و ارزش‌گذاری ارزهای دیجیتال در این میان طوری انجام می‌شود که در سال ۲۰۱۸ هم دیده نشده بود. این یعنی خیلی سریع وارد دنیای سازمان‌های بزرگ شده‌ایم. قطعاً نمی‌گویم وب ۳.۰ بدون نقص است یا به‌طور کاملاً درستی فعالیت می‌کند. در عوض، به یک اقتصاد سیستماتیک حیاتی اشاره می‌کنم که اهدافی برای ساختار اقتصاد جهانی دارد. بازیگران مخربی هم در این زمینه وجود دارند که اصطلاحاً به «راگ پول» و کلاهبرداری می‌پردازند و هکرها و دزدانی خواهند بود که به بانک‌های دیجیتالی حمله می‌کنند. ریزش قیمت‌ها، کاری که انجام داده‌اند را آشکار می‌کند و در درازمدت، نام آنها جز برای مثال‌زدن و نشان‌دادن نحوه عملکرد نمودار قیمتی در این‌طور مواقع، مهم نخواهد بود. ماشین‌ها و ربات‌هایی که در وب ۳.۰ می‌سازیم، حتی اگر میزان ارزش سرمایه کل قفل‌شده (TVL) پلتفرم‌های‌شان از بین برود، باز هم به کار خود ادامه می‌دهند. شرکت‌ها، افراد و دائوهایی که از تغییر روندهای بازار جان سالم به در می‌برند، مدل‌های ذهنی خود را تغییر خواهند داد. دارایی‌ها نباید به‌طور کامل در یک توکن خاص سرمایه‌گذاری شوند. مدیریت ریسک زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که سرخوشی بازار را فرا گرفته است. ارزش‌گذاری چند برابری یک توکن از لحاظ بنیادی درست نیست. اهرم‌های معاملاتی سرعت نوسان قیمت را بیشتر می‌کنند. گفتن این چیزها آسان است، اما انجام‌دادن آنها کار سختی است. نکته مثبت ماجرا اینجاست که ما چاره‌ای جز کنارآمدن با شرایط نداریم؛ زیرا این شرایط چیزی است فعلا که دچار آن هستیم.
