مردم دغدغه قطع اینترنت دارند
یک پژوهشگر فضای مجازی با بیان اینکه مردم دغدغه قطع اینترنت دارند و شغل‌شان به فضای مجازی وابسته است، گفت که با وجود تمام ایرادات طرح صیانت، نباید حکمرانی را به واتس‌اپ و گوگل واگذار کنیم. در مقابل، یک کارشناس فناوری اطلاعات نیز در نقش منتقد طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی و با انتقاد از ناتوانی طرح حمایت از کاربران فضای مجازی در اقناع افکار عمومی، گفت: کلی‌گویی در این طرح به سردرگمی در حوزه حکمرانی فضای مجازی کشور دامن می‌زند. به گزارش مهر، نخستین جلسه از سمینار علمی حکمرانی فضای مجازی با موضوع «طرح حمایت از حقوق کاربران از منظر کلی (گذشته، حال و آینده)» توسط پژوهشگاه فضای مجازی، دانشگاه امام صادق و دانشگاه آزاد برگزار شد. در این جلسه که با مدیریت علمی محمدصادق نصراللهی عضو هیات علمی دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق علیه‌السلام برگزار شد، صادق ستاری‌فرد، مدیر حوزه تقنین معاونت مطالعات فرهنگ و آموزش مرکز پژوهش‌های مجلس، محمد کشوری کارشناس فناوری اطلاعات و محمدحسین انتظاری مدیر گروه سیاست‌گذاری و حکمرانی فضای مجازی اندیشکده تداوم، به بحث و تبادل نظر در این مورد پرداختند. محمدحسین انتظاری مدیر گروه سیاست‌گذاری و حکمرانی فضای مجازی اندیشکده تداوم در این نشست موضوعاتی چون ابهامات موجود در طرح، تفاوت میان حکمرانی و تنظیم‌گری، دغدغه‌های مردم و لزوم اصلاح فضای رسانه‌ای موجود پیرامون طرح را مورد بررسی قرار داد. وی گفت: مردم در مورد خدمات پایه کاربردی و مصادیق آن سوال دارند؛ نه اینکه چه کسی تنظیم‌گر است. این قبیل جنجال‌ها، در همه کشورها در سطح ژورنالیستی وجود دارد. مردم دغدغه قطع اینترنت دارند زیرا آموزش و شغل‌شان به فضای مجازی بستگی دارد. انتظاری افزود: ما با وجود تمام ایرادات و نواقص موجود، نمی‌توانیم حکمرانی را به واتس‌اپ و گوگل واگذار کنیم و از خودمان رد صلاحیت کنیم. اعمال این حاکمیت نباید دست خارجی‌ها باشد. جای انتقاد زیاد است اما اینکه مدیریت را به پلتفرم‌ها و شرکت‌های خارجی بسپاریم به معنای استعمار است.
ما به جز فیلترینگ، هیچ ابزاری در اختیار حکمران نگذاشته‌ایم
وی با اشاره به ناکارآمدی‌های موجود در پلتفرم‌های داخلی، دستیابی به شبکه ملی اطلاعات را راهکار حل مشکلات موجود دانست و گفت: ما به جز فیلترینگ هیچ ابزاری در اختیار حکمران نگذاشته‌ایم. شبکه ملی اطلاعات ابزار حکمرانی را توسعه می‌دهد. از طریق شبکه ملی اطلاعات می‌توان بخش بزرگی از ترافیک را به داخل کشور منتقل کنیم. انتظاری تاکید کرد: ما به جای یک قانون کلی، به قوانین مادر نیاز داریم و باید این قوانین مادر قدم به قدم پیش رفته و جامعه را با خود همراه کنند. همچنین صادق ستاری‌فرد بیان کرد: حال حاضر حقوق کاربر در این فضا مشخص نیست. نیاز به وجود تنظیم‌گری است که وزارت ارتباطات بر مبنای ضوابط آن تنظیم‌گر عمل کند و همه این امور باید بر مبنای دفاع از حقوق کاربر باشد. بر اساس طرح، کمیسیون موظف است به مجلس گزارش دهد و به دستگاه قضا نیز پاسخگو باشد.
کمیسیون مورد نظر طرح صیانت شأنیت قانونگذاری ندارد
محمد کشوری کارشناس فناوری اطلاعات در این نشست با اشاره به پیشینه گفت‌وگوهای موجود پیرامون طرح گفت: ما با اصل موضوع و قانونگذاری موافقیم. ما قانون جرایم رایانه‌ای را در سال ۸۸ تصویب کردیم و همچنین قانون تجارت الکترونیک را در سال ۸۲ داریم. ما در حوزه قانونگذاری مانند کشورهایی چون افغانستان و آنگولا نبودیم. همه موافقند که فضای مجازی به قانون نیاز دارد. در اروپا نیز قوانین حفاظت از داده GDPR در حال اجرا هستند. حتی آن قوانین نیز منتقدینی دارند و به صورت مداوم در حال اصلاح هستند. وی به عنوان منتقد طرح حمایت از کاربران فضای مجازی گفت: مشروعیت اصل قانونگذاری در فضای مجازی امری ثابت شده است. اما ارتباطی با طرح صیانت ندارد. بهتر است قوانین این حوزه از سوی دولت به مرکز ارایه شود و تنظیم‌گر باید قابلیت مورد پرسش قرار گرفتن را داشته باشد و در این زمینه پاسخگو باشد. این کارشناس گفت: یکی از ایرادات اساسی طرح، این است که کمیسیون مورد نظر طرح، شأنیت قانونگذاری ندارد و در متن و عنوان طرح یاد شده تناقض آشکار وجود دارد. کشوری تصریح کرد: موضوع اقبال کاربران به شبکه‌های داخلی از طریق کاهش حساسیت در مورد محتوا امکان‌پذیر است و همکاری با رسانه‌هایی چون توئیتر نیز از همین طریق میسر می‌شود. وی ناتوانی طرح را در اقناع افکار عمومی مورد انتقاد قرار داد و گفت: به طرح انتقاداتی وارد است از این جهت که قابلیت اقناع افکار را نداشته است. این طرح در مورد تمام مسائل نظر می‌دهد و کمیسیونی با اختیارات زیاد به وجود آورده و اهداف بسیار گسترده‌ای دارد که فقط در ارتباط با حمایت از کاربران نیست. کشوری در جمع‌بندی بحث خود گفت: کلی گویی طرح، سبب تعدد تفاسیر موجود شده و سردرگمی را در حوزه حکمرانی فضای مجازی کشور دامن می‌زند. ان‌شاءالله فضایی ایجاد شود که این طرح از طریق دولت به چند طرح تبدیل شود و با کارشناسی دقیق مورد بررسی قرار گیرد.
