گروه دانش و فن
دبیر شورای عالی فضای مجازی از تصمیم دولت برای جلوگیری از فیلتر شدن کسب و کارهای اینترنتی خبر داد و گفت: تصمیم حوزه قضایی و اجرایی کشور بر این است که از اینگونه تنبیهات جلوگیری به عمل بیاید.
ابوالحسن فیروزآبادی در گفت‌وگو با مهر، با اشاره به دغدغه‌هایی که کسب و کارهای نوپای فضای مجازی با آن روبرو هستند، تاکید کرد: ما سعی کردیم به تدریج دغدغه‌های کسب و کارهای فضای مجازی را برطرف و تسهیل کنیم.
رییس مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به مشکلاتی که استارت‌آپ‌ها در حوزه بیمه و مالیات دارند، گفت: در حوزه بیمه از حدود ۶ ماه پیش توافقی را با سازمان تأمین اجتماعی داشته‌ایم تا مشکلات این بخش کاهش یابد. در رابطه با وضعیت مالیات این کسب و کارها، با سازمان امور مالیاتی در حال مذاکره هستیم.
وی در مورد فیلترشدن مقطعی، یک شبه و بدون اطلاع برخی کسب و کارهای اینترنتی نیز اضافه کرد: با توافقاتی که با دادستانی داریم، موضوع فیلترهای کسب و کارهای فضای مجازی به‌شدت کاهش پیدا کرده است. از سوی دیگر در خود دولت نیز تصمیماتی گرفته شد که به هیچ‌وجه دولتی‌ها نسبت به فیلتر شدن کسب و کارهای فضای مجازی اقدام نکنند.
فیروزآبادی افزود: در مجموع هم در حوزه قضایی و هم در حوزه اجرایی کشور، تصمیم بر این است که از تنبیهاتی اینگونه در رابطه با کسب و کارهای اینترنتی جلوگیری به عمل بیاید و آمارها نیز نشان می‌دهد که اینگونه تصمیمات برای این کسب و کارها به‌شدت کاهش پیدا کرده است.
دبیر شورای عالی فضای مجازی در مورد ساماندهی صدور مجوز کسب و کارهای فضای مجازی نیز گفت: ما می‌گوئیم که برای گرفتن مجوز به کسب و کارها فشار نیاورند. فعلاً بگذارند بدون مجوز هر کسب و کاری به فعالیت خود ادامه دهد. اگر مواردی هم بود که نیاز به کسب مجوز داشت، این موضوع در اتحادیه کسب و کارهای فضای مجازی تعریف شد و کسب و کارها باید از آن مجوز بگیرند.
وی با تاکید بر ساماندهی تعدد مجوز کسب و کارهای فضای مجازی اظهار داشت: بنا داریم مطالعه مجددی در خصوص تعددی که برای دریافت مجوز فعالیت کسب و کارهای فضای مجازی وجود دارد، انجام دهیم. هم‌اکنون هم در وزارتخانه‌های صمت و بازرگانی و هم در سازمان نظام صنفی رایانه‌ای این تعدد وجود دارد و در بعضی جاها، مرزهای همپوشان دیده می‌شود که در حال استخراج آن هستیم و اگر لازم باشد سیاست‌گذاری خواهیم داشت تا این مرزها شفاف‌تر باشد.
موانع رشد استارت‌آپ‌ها در ایران
استارت‌آپ‌ها به عنوان کسب و کارهای نوین اقتصادی مدتی است مسیر خود را در اقتصاد ایران باز کرده اما آنطور که فعالان این حوزه می‌گویند مشکلات زیادی وجود دارد که اینده این کسب و کارهای نوین را به مخاطره می‌اندازد.
این در شرایطی است که سرعت رشد کسب و کارهای نوپا در اقتصادهای دنیا به قدری سریع است که عقب ماندن از این آهنگ رشد قطعا به شکاف بزرگ بین این صنعت در ایران و جهان منجر خواهد شد. نباید فراموش کنیم که در عصر جهانی شدن اقتصاد ایران و بسیاری از صنایع کشورمان نتوانستند به دلیل همین مسائل یا مشکلاتی مشابه پا به پای صنایع دنیا حرکت کنند و همین امر بهره‌وری، کیفیت، تجارت و در نهایت اقتصاد کشور را از بسیاری کشورها که زمانی از ایران عقب‌تر بودند دور نگه داشت.
اکنون هیچ یک از صنایع ما تقریبا جزو صنایع برتر جهان یا لااقل در رده صنایع برتر دنیا قرار ندارند و تولیدات ایران در بسیاری از اوقات نمی‌تواند بازارهای جهانی را متقاعد کند مگر آنکه صادرات مواد خام یا کالاهای با ارزش افزوده پایین باشد.
این یک تجربه برای اقتصاد ایران است که توسعه اقتصادی منتظر کسی نمی‌ماند و اگر شرایط مهیا نشود قطعا هر کسب و کاری از رقبا جا خواهد ماند و این موضوع در نهایت به ورشکستگی آن صنعت منتهی می‌گردد. زمانی پیش‌بینی‌ها حکایت از آن داشت که خودروی ایرانی ظرف ده سال خواهد توانست به مهم‌ترین بازارهای جهان نفوذ کند اما طولی نکشید که این صنعت نتوانست حتی بازارهای داخلی را مجاب کند و امروزه به دلیل مشکلات ساختاری در آن در مرز مشکلات مالی بسیاری قرار دارد.
صنایع دیگر نیز تقریبا وضعیت مشابهی دارند. حتی در حوزه‌هایی مثل معادن که کشور ما در آنها دارای مزیت رقابتی است باز هم می‌بینیم که بسیاری از معادن به دلایل ساختاری و سیاستی یا... تعطیل شده‌اند یا در استانه تعطیلی قرار دارند. این موضوع در مورد کسب و کارهای نوپا نیز صادق است با این تفاوت که سرعت پیشرفت در این کسب و کارها از کسب و کارهای گذشته بسیار بیشتر و عقب ماندن از آنها سریع‌تر اتفاق می‌افتد. حال در چنین شرایطی مشاهده می‌شود که همان مشکلات همیشگی می‌رود که کسب و کارهای نوین را به کام نابودی بکشد. بوروکراسی، نبود قوانین تسهیل‌کننده، فقدان زیرساخت‌های مناسب، ارگان‌ها و نهادهای متعدد تصمیم‌گیری، تصمیمات ناگهانی مانند تصمیم‌گیری برای فیلترینگ، نبود حمایت‌های مربوط به مالکیت معنوی، هزینه‌های بالای راه‌اندازی و تبلیغات برای کسب و کار، عدم اطمینان سیستم بانکی به این کسب و کارها و سخت‌گیری در پرداخت تسهیلات بانکی، ریسک بالا و فرار سرمایه‌گذار از سرمایه‌گذاری در این نوع کسب و کارها همگی از چالش‌هایی است که بسیار با کسب و کارهای گذشته مشابه است. در این کسب و کارها اینترنت یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های لازم برای توسعه کسب و کار است اما نگاهی به وضعیت اینترنت در ایران نشان می‌دهد چه مشکلاتی متوجه این نوع از مشاغل و فعالیت‌ها است. برای کسب و کارهای اینترنتی لازم است استانداردهای لازم در این زمینه مانند ضریب بالای نفوذ اینترنت، ارزان بودن آن، گسترش شبکه اینترنت همراه و سرعت بالای اینترنت فراهم باشد و از این جهات با استانداردهای جهانی هنوز فاصله داریم. هم دسترسی به اینترنت در ایران پایین است، هم سرعت آن چنگی به دل نمی‌زند و هم قیمت آن بالا است و در چنین فضایی چگونه می‌توان با نمونه‌های جهانی رقابت کرد؟
در این ارتباط یک کارشناس و مدرس دانشگاه با بیان اینکه دولت باید نقش خود را در کسب و کارهای نوین کاهش دهد به موضوع مهمی به نام تصدی‌گری دولت اشاره کرده و معتقد است به همان نسبت که باید از سهم دولت در این نوع کسب و کارها کاست باید نقش دانشگاه‌ها را پررنگ کرد.
به گفته شاه‌میری مهم‌ترین علت موفقیت استارت‌آپ‌ها در دنیا، کاهش نقش تصدی‌گری و نظارت حاکمیت و دولت بر آن است. وی ادامه داد: در حال حاضر مراکز بزرگی در دانشگاه‌ها برای پرورش استارت آپ‌ها ایجاد شده که آنها را به شتاب‌دهنده‌ها می‌رسانند و در نهایت به صنایع معرفی می‌کنند و این اتفاق مثبتی است.
این استاد دانشگاه تأکید کرد: دولت لطف کند در استارت‌آپ‌ها دخالت نکند و نیازی هم به بودجه دولت نیست، چراکه اگر روند عاقلانه و درستی پیش پای ایده‌ها قرار گیرد سرمایه‌گذار بخش خصوصی یا صنایع از آن حمایت خواهند کرد. حسین میرزایی مشاور و مدرس در حوزه کسب و کارهای استارت‌آپی نیز می‌گوید به هر میزانی ضریب نفوذ اینترنت بالاتر باشد، بازار هدف کسب و کارهای آنلاین هم توسعه پیدا می‌کند اما متاسفانه در کشور هزینه اینترنت بالاست و سرعت اینترنت و ضریب نفوذ آن پایین است. وی لازمه راه‌اندازی و درآمدزایی و رضایت مداری مشتریان در هر کسب و کاری را فراهم بودن یکسری زیرساخت‌ها دانست و گفت: بخشی از زیرساخت‌ها بیرون کسب و کار است و بخشی هم زیرساخت‌های درون کسب و کار است. وی در خصوص زیرساخت‌های درون کسب و کار اظهار داشت: این نوع زیرساخت‌ها متشکل از منابع انسانی، مالی و فتی است.
وی از ضریب نفوذ اینترنت به عنوان زیرساخت کلیدی برای دسترسی به خدمات آنلاین نام برد و متذکر شد: به هر میزانی ضریب نفوذ اینترنت بالاتر باشد قائدتا بازار هدف کسب و کارهای آنلاین هم توسعه پیدا می‌کند اما متاسفانه در کشور هزینه اینترنت بالاست و سرعت اینترنت و ضریب نفوذ آن پایین است.
