گروه دانش و فن مرجان محمدی
چند صباحی است که برخی کاربران ایرانی برای نصب یا آپدیت برخی برنامه‌های ایرانی خود دچار مشکل شده‌اند و بسیاری از صاحبان این اپلیکیشن‌ها از کاربران خود خواسته‌اند تا از نسخه تحت وب این برنامه‌ها استفاده کنند، اما در این بین بازهم هستند کاربرانی که نمی‌توانند از این اپلیکیشن‌ها استفاده کنند چرا که شرکت مادر این اپلیکیشن‌ها را از روی فروشگاه‌های خود حذف کرده است، مساله‌ای که با واکنش ایرانی‌ها مواجه شده است، اما تا به امروز نه تنها این اپلیکیشن‌ها به فروشگاه‌ها بازنگشته است بلکه به دلیل سخت‌تر شدن تحریم‌ها شرایط برای برخی کاربران ایرانی سخت‌تر شده است، از همین رو به نظر می‌رسد کاربران و صاحبان اپلیکیشن ایرانی برخی استارتاپ‌ها در حوزه سیستم عامل وارد عمل شده‌اند، چنانکه طی دو روز گذشته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از طراحی بومی سیستم عامل اندورید خبرداد و گفت: تصمیم برای بومی کردن سیستم عامل، به‌دنبال حذف اپلیکیشن‌های ایرانی از مارکت‌های خارجی و با هدف تأمین دو فاکتور امنیت و استقلال، گرفته شد، وی با انتشار فیلمی در اینستاگرام از کاربران خواست تا از این سیستم عامل بومی حمایت کنند و نوشت: علت ایجاد این سیستم عامل حمایت از استارتاپ‌های داخلی است . این پست وزیر ارتباطات در اینستاگرام با واکنش کاربران مواجه شد، به‌طوری‌که وزیر در اینستاگرام به برخی پرسش‌ها پاسخ داد و نوشت: در یک سال گذشته، تعدادی از نرم‌افزارهای ایرانی از گوشی‌های تلفن همراه، توسط شرکت‌های امریکایی به بهانه‌های مختلف حذف شدند. ضربه بزرگی به کسب‌وکارهای ایرانی وارد شد، این اقدام از شرکت اپل آغاز و به گوگل نیز تسری پیدا کرد. آیا باید دست روی دست گذاشت تا کسب‌وکار جوانان ایرانی از دست برود؟
وی در ادامه در پاسخ به صحت این موضوع که شرکت گوگل دلیل حذف نرم‌افزارهای ایرانی را عدم رعایت امنیت کاربران ذکر کرده بود، توضیح داد: در خصوص پوسته‌های تلگرام، وزارت ارتباطات در دی ماه ۹۶ بیانیه داد و اعلام کرد که امنیت این پوسته‌ها را تأیید نمی‌کند، هم‌اینک نیز با پایان مهلت قضایی فعالیت آنها خاتمه یافته است. اما یک سوال: آیا گوگل در خصوص بدافزارهایی که با نصب روی گوشی تلفن همراه، تحت عنوان ستاره‌مربع‌ها و خدمات ارزش افزوده جیب مردم و نیز اطلاعات آنها را هم سرقت می‌کند، همین برخورد را می‌کند؟ سیاست حفاظت از داده‌ها باید همواره مورد احترام باشد و نه سلیقه‌ای.
یکی از شائبه‌هایی که درباره سیستم عامل بومی وجود دارد، امکان ایجاد محدودیت در دسترسی به سرویس‌های بین‌المللی است. آذری جهرمی درباره این موضوع و در پاسخ به اینکه آیا همه نرم‌افزارها اندرویدی روی این سیستم عامل قابل نصب است؟ گفت: با این سیستم عامل، شما قادر به استفاده از تمام نرم‌افزارهای بین‌المللی هستید، اما به عکس، گوگل قادر به دستکاری گوشی شما نخواهد بود. به دیگر سخن، جاده یک‌طرفه شده و ایرانی‌ها قادر به استفاده از همه خواهند بود اما دیگر قابلیت تحریم و حذف ایرانی‌ها وجود نخواهد داشت.
وی با اشاره به امنیت اطلاعات کاربران در این سیستم عامل، اظهار کرد: این سیستم عامل در اختیار همه است، قابلیت بررسی در همه آزمایشگاه‌های امنیت سایبری دنیا را دارد. ارزیابی مرکز امنیت سازمان فناوری اطلاعات، سلامت سیستم را نشان می‌دهد. از بررسی‌های داخلی و بین‌المللی نیز استقبال می‌کنیم.
وی درباره زمان عرضه گوشی‌هایی که از سیستم عامل بومی استفاده می‌کنند، بیان کرد: عرضه آزمایشی از ۱۷ تیر آغاز شده و در سطح انبوه تا شهریورماه صورت خواهد گرفت.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنین در پاسخ به اینکه آیا سرنوشت این سیستم عامل مانند پیام‌رسان‌های داخلی است؟ گفت: اصولاً تفاوت زیادی بین این دو وجود دارد، تصور کنید یک روز صبح متوجه شوید نرم‌افزار حمل و نقل عمومی، سفارش غذا، بانکداری و بسیاری خدمات دیگر ایرانی را که روی گوشی خود استفاده می‌کردید، دیگر روی گوشی شما نباشند و با دخالت کشوری دیگر حذف شده باشند. توسعه این سیستم عامل کمک می‌کند در آن روز بی‌چاره نباشیم.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: این سیستم عامل طراحی شده کاملاً ایرانی است و هیچ چیزی کم ندارد. بلکه یک افزونه دارد و با استقلال بیشتری نسبت به سایر سیستم‌های عامل اجازه نمی‌دهد طرف ثالثی در آن دخالت و اختلال ایجاد کند.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه نباید دست روی دست گذاشت تا کسب و کار جوانان ایرانی آسیب ببیند خاطرنشان کرد: یک فرد یا گروهی در خارج از کشور به بهانه‌های مختلف نسبت به حذف این اپلیکیشن‌ها از گوشی‌های تلفن همراه اقدام کردند و آنها از فهرست مشتریان حذف شد.
وی تاکید کرد: در این مدت از ظرفیت جوانان ایرانی استفاده شد و سیستم عامل ایرانی موبایل را راه‌اندازی کردیم.آذری جهرمی خاطرنشان کرد: در شرایط سخت اقتصادی نباید در این زمینه بی‌تفاوت بود و به همین منظور ۱۰ تا ۱۲ سرویس پایه که مورد استفاده است و توسط امریکا تحریم شد مانند اپلیکیشن ابر و نقشه که بارها مورد تحریم وارد شد را به صورت نمونه ایرانی راه‌اندازی کردیم.هر چند که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات معتقد است این سیستم عامل بومی می‌تواند جایگزین سیستم عامل اندروید و‌ای او اس شود، اما بسیاری از کاربران با توجه به تجربه ناموفق و شکست خورده پیام رسان‌های بومی نسبت به سرنوشت و موفقیت این سیستم عامل بومی خوش‌بین نیستند و معتقدند این سیستم عامل نمی‌تواند پاسخگوی نیاز کاربران باشد و باید مشکل و تحریم‌هایی که گوگل و اپل برای کاربران ایرانی در نظر گرفته‌اند با مذاکره و پیگیری‌های حقوقی حل شود تا ایرانیان همانند گذشته بتوانند از خدمات و فروشگاه‌های اپل و گوگل استفاده کنند.
