گروه دانش و فن | مرجان محمدی |
پیامک‌های ارزش افزوده را می‌توان از جمله خدماتی دانست که بسیاری از کاربران از آن خبرندارند و ناخواسته ماه‌ها باید در ازای دریافت آن پول پرداخت کنند مبالغی که برای برخی کاربران بسیار قابل توجه می‌شود، پیامک‌های ناخواسته‌ای که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز به آن ورود کرد و از کاربران اپراتورها خواست تا با شماره‌گیری #۸۰۰* یا سامانه پیامکی 800 از پیامک‌های ارزش افزوده‌ای که دریافت می‌کنند مطلع شوند و خدمات ارزش افزوده ناخواسته را لغو کنند تا مشترکان از بابت آن پولی را به اپراتور پرداخت نکنند .
بر اساس این گزارش خدمات ارزش افزوده می‌تواند توسط خود اپراتورها یا توسط شرکای ثالثی که به عنوان تامین‌کننده محتوا شناخته می‌شوند، انجام شود. مهم‌ترین موضوعات خدمات ارزش افزوده تلفن همراه، شامل اخبار، مسابقات و رأی‌گیری، خدمات تماس از دست رفته و صندوق پستی، تبلیغات موبایلی، اطلاع‌رسانی، پرداخت موبایلی، تلویزیون آنلاین و OTT، پخش یا دانلود موسیقی، زنگ انتظار تماس، بازی آنلاین، خدمات ورزشی و اطلاع‌رسانی، خدمات استیکر و این قبیل سرویس‌ها می‌شود.
اگرچه استفاده از این خدمات ارزش افزوده باید اختیاری و توسط کاربر انتخاب شود، اما به نظر می‌رسد برخی از شرکت‌های ارزش افزوده، بدون اطلاع کاربران آنها را به عضویت این سرویس‌ها درآورده ا ند تا با هر پیامکی که کاربر دریافت می‌کند رقمی به حساب شرکت واریز شود، این در حالی است که برخی از پیامک‌ها دارای هزینه 400 یا 500تومانی است که در ماه، رقم قابل توجهی می‌شود . این در حالی است که چندی پیش وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از کلاهبرداری 22 میلیارد تومانی در این حوزه خبرداد و گفت: با آشکار شدن این تخلف مقرر شد تا مبالغ کسر شده از کاربران به حساب آنها باز گردد.
در مواردی نیز مشاهده شده پیامک‌های تبلیغاتی یا متن فریبنده از طریق پیام‌رسان‌های اجتماعی یا سرشماره‌های شخصی ارسال می‌شود که کاربران را تشویق می‌کند با ارسال کد، شارژ یا سرویس رایگان دریافت کنند و برخی از کاربران با اعتماد به این پیام‌ها، موارد درخواستی در پیامک را انجام می‌دهند که در برخی موارد به ثبت و فعال شدن سرویس ناخواسته و متضرر شدن آنها منجر می‌شود. به همین دلیل اپراتورها از سوی رگولاتوری ملزم شدند که در این باره به مشترکین اطلاع‌رسانی لازم را انجام دهند و همچنین به تمامی شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات مبتنی بر محتوا برای انجام ندادن اینگونه تبلیغات اخطار جدی ارسال کنند.
مطابق مصوبه ۱۴۷ کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات نیز برای ارایه خدمات ارزش افزوده پیامکی از سوی اپراتورها تأیید مشترک برای فعال‌سازی الزامی است. بنابراین اپراتور باید در مورد تمامی خدمات ارزش افزوده محتوایی پیامکی، قبل از شروع ارایه خدمات، از طریق یک پیامک درباره ارایه خدمات از مشترک سوال کند و در صورت تأیید مشترک آن را فعال کند.
اما در دوره‌های گذشته در این پیامک‌ها هیچ اشاره‌ای به عضویت و محاسبه هزینه وجود نداشت و تعداد بسیار زیادی از مشترکین به این صورت برای دریافت خدمات عضو شدند. اما در حال حاضر نحوه ارسال پیامک‌های مربوط به خدمات باید به گونه‌ای باشد که هزینه و روش لغو عضویت آن در هر پیامک ارسالی درج شود.
مشترکین تلفن همراه در صورت مواجهه با عضویت ناخواسته در خدمات ارزش افزوده پیامکی می‌توانند با مراجعه به پایگاه اینترنتی ir.195 یا تماس با سامانه ثبت و پاسخگویی به شکایات حوزه ICT به شماره ۱۹۵ شکایت خود را ثبت کنند تا از سوی معاونت نظارت و اعمال مقررات رگولاتوری پیگیری و اقدام لازم انجام شود. مشترکان می‌توانند از طریق شماره‌گیری #۸۰۰* در تمام اپراتورهای تلفن همراه از سرویس‌های ارزش افزوده‌ای که برای آنها فعال است، مطلع شده و در صورت عدم تمایل نسبت به حذف آنها اقدام کنند.
به گفته سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی خدمات ارزش افزوده و محتوایی پیامکی بایدبین ساعات ۹ صبح تا ۹ شب (۹ تا ۲۱) برای مشترکان ارسال شود. در صورت درخواست مشترک برای غیرفعالسازی خدمات ارزش افزوده محتوایی پیامکی، این خدمات باید حداکثر تا ۲۴ ساعت قطع شود. قطع سرویس شامل پیامک‌های تبلیغاتی خود اپراتورها نیز می‌شود و در صورت درخواست مشترک برای غیرفعال‌کردن خدمات ارزش افزوده محتوای پیامکی، خدمات پیامکی مبتنی بر تراکنش شامل خدمات تراکنش بانکی، خریدهای الکترونیکی و دیگر خدمات این دسته همچنان برای مشترکان فعال خواهد بود.
به نظر می‌رسد هنوز هم برخی شرکت‌های تولید محتوا و ارزش افزوده مطابق با قانون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی عمل نکرده و هنوز هستند کاربرانی که قربانی پیامک‌های ارزش افزوده‌ای می‌شوند که ناخواسته و بدون اطلاع آنها فعال شده است .
گفتنی است خدمات ارزش افزوده (Value Added Services) که به اختصار VAS نامیده می‌شوند، شامل مواردی غیر از خدمات استاندارد اپراتورها مانند تماس صوتی و پیامک معمول است. در خدمات ارزش افزوده تلفن همراه ابزارهایی مانند پیامک، تماس و دیتای مصرفی به عنوان ابزار ارایه خدمات استفاده می‌شود.
