گروه دانش و فن|
طبق گفته دست اندرکاران حوزه موبایل، مصرف و نیاز ماهیانه بازار به انواع تلفن همراه حدود یک میلیون دستگاه است که طی ماه‌های اخیر به سه میلیون دستگاه رسید. حال آنکه بر اساس آمار و ارقام رسمی اعلام شده در این بازه زمانی تنها حدود ۷۳۰ تا ۷۴۰ هزار دستگاه تلفن همراه با ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی وارد شده است که همین عامل سبب افزایش قیمت شد چرا که با توجه به کمبود موجود، موبایل دست به دست می‌شود و نهایتا با افزایش قیمت مواجه خواهد شد.
یکی از اهداف فرعی طرح رجیستری پس از جلوگیری از قاچاق، جلوگیری از سرقت گوشی ذکر شده بود، اما با وجود موفقیت در هدف اصلی، هنوز رجیستری به کمک دارندگان گوشی برای عدم سرقت نیامده است.
اگرچه خرید گوشی‌های دست‌دوم در بازار رایج است، اما با اجرای رجیستری و لزوم ثبت شماره در تلفن همراه، در صورتی که فردی بخواهد گوشی خود را بفروشد یا به دیگری منتقل کند، باید حتما فرآیند انتقال مالکیت را انجام دهد؛ در غیر این صورت پس از مدتی، گوشی برای سیم‌کارت جدیدی که در آن قرار گرفته غیرفعال می‌شود. بنابراین گوشی‌های سرقتی در چنین شرایطی غیرقابل استفاده خواهند شد.
علاوه بر اینکه با اجرای رجیستری، گوشی سرقتی غیرقابل استفاده می‌شود، موضوع دیگر بازیابی گوشی برای مالک آن است. اگرچه به گفته مسوولان بحث سرقت و ردیابی گوشی‌های سرقتی از اهداف اصلی طرح رجیستری نبوده است، اما این پروژه می‌تواند به ردیابی گوشی‌های به سرقت‌رفته کمک کند. محمدجواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- در این راستا اظهار کرده بود: طرح رجیستری برای مردم منافعی دارد و از سرقت گوشی‌های تلفن همراه که مشکلات زیادی را ایجاد کرده تا حدود زیادی جلوگیری می‌کند.
همچنین حسین فلاح جوشقانی -رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی- درباره روند پیدا شدن گوشی با اجرای رجیستری توضیح داده بود: گوشی‌ها به صورت زوج شماره سیم‌کارت و شماره IMEI به صورت یکتا در سامانه‌های ما ثبت می‌شوند. اگر گوشی سرقت شد، می‌توان بر اساس این زوج آن را ردیابی کرده و نیز از فعالیت این گوشی‌ها در سامانه‌های کشور جلوگیری کرد که این از مزایای غیرمستقیم طرح رجیستری است. البته این امکان در حال حاضر فراهم نیست اما در حال کار روی آن هستیم و در آینده می‌توان از آن استفاده کرد.
با وجود این، در حالی که طرح رجیستری از پاییز سال گذشته آغاز شد و از ابتدای اردیبهشت‌ماه هم این فرآیند با مشمول شدن تمامی برندهای گوشی تکمیل شد، هنوز خبری از ردیابی گوشی‌های مسروقه با استفاده از قابلیت‌های فنی رجیستری اعلام نشده است.
در این راستا، حمیدرضا دهقانی‌نیا -سخنگوی طرح رجیستری- درباره علت تاخیر صورت‌گرفته به ایسنا گفت: این سرویس موجود است و می‌توان آن را ارایه هم داد اما نیاز است یک سری گام‌های باقیمانده را هم به ثبات برسانیم و بعد این سرویس را ارایه دهیم. درصورتی که نیاز به آموزش در سطح عموم انجام شود تا مردم بدانند باید چه کار کنند و دو گام باقیمانده طرح خود را به ثبات و پایداری برسانیم، اجرای این طرح به پایان امسال نمی‌رسد.
به گزارش ایسنا، با اجرای طرح رجیستری (ثبت شماره گوشی‌های همراه) و مشمول شدن تمامی برندهای گوشی از ابتدای اردیبهشت‌ماه، صرفا گوشی‌هایی که از مبادی قانونی وارد کشور شده‌اند، در شبکه اپراتوری کشور فعال خواهند شد. طبق اعلام سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در راستای اجرای آخرین مرحله طرح احراز اصالت تجهیزات دارای سیم‌کارت (رجیستری) تمامی گوشی‌هایی که پیامک مبنی بر غیرقانونی بودن گوشی دریافت کردند، ۳۱ روز مهلت استفاده داشتند و پس از آن از شبکه سرویس نخواهند گرفت.
اولین فاز اجرایی رجیستری با گوشی‌ها و تجهیزات سیم‌کارت خور برای برند اپل از تاریخ ۱۴ آذر سال ۱۳۹۶ آغاز شد. همان زمان اعلام شد کسانی که قصد خرید گوشی و تبلت اپل را دارند، هنگام خرید باید از اصالت گوشی تلفن همراه و تجهیزات دارای سیم‌کارت مطمئن شوند و به همین منظور لازم است شناسه ۱۵ رقمی (IMEI) را -که روی جعبه دستگاه قابل مشاهده است- به شماره ۷۷۷۷ پیامک کنند تا از اصالت گوشی اطمینان حاصل کنند.
پس از آن و در ادامه مرحله دوم طرح رجیستری و فاز اجرایی آن، نوبت به برندهای موتورولا، گوگل، بلک بری رسید که از تاریخ ۸ دی ماه مشمول رجیستری قرار بگیرند. اگرچه شاید این برندها برخلاف اپل، در بازار کاربران زیادی نداشته باشند، اما یکی از دلایلی که رجیستری به سراغ آنها رفت، این بود که در ایران نمایندگی رسمی نداشتند.
از تاریخ ۲۸ بهمن ماه سال ۱۳۹۶، ال‌جی مشمول رجیستری شد و به خریداران این برند هشدار داده شد، در صورتی که قصد خرید دارند، مراحل ثبت و فعال‌سازی آن را انجام دهند تا بتوانند از خدمات شبکه تلفن همراه برای این گوشی استفاده کنند.
پس از ال‌جی، نوبت به برندهای نوکیا و هوآوی رسید که از تاریخ ۱۹ اسفندماه و یک هفته پس از آن از تاریخ ۲۶ اسفندماه نیز برندهای سونی، تکنو و شیائومی مشمول رجیستری قرار گرفتند. از طرفی در حالی که انتظار می‌رفت برند سامسونگ هم با سهم بالایی که در بازار دارد، طبق وعده‌ای که درباره اجرای رجیستری تا پایان سال ۱۳۹۶ داده شده بود، برند بعدی اعلام شود، رجیستری آن به سال ۹۷ موکول شد.
البته محمدجواد آذری جهرمی- وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات - درباره علت تاخیر در رجیستری گوشی‌های سامسونگ اعلام کرده بود که به دلیل سهم ۵۰ درصدی سامسونگ در بازار و لزوم تثبیت شرایط در روزهای پایانی سال و جلوگیری از تاثیرات منفی بر مصرف‌کننده نهایی، اعلام طرح برای این نشان تجاری به بعد از تعطیلات نوروزی انجام می‌شود. در نهایت آخرین مرحله رجیستری از
۳۱ فروردین ماه اجرایی شد و تمامی برندها مشمول طرح رجیستری قرار گرفتند.
