گروه دانش و فن | مرجان محمدی|
مهم‌ترین اتفاق سال 96 برای حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات را می‌توان رای مجلس به جوان‌ترین عضو کابینه دولت یعنی محمدجواد آذری جهرمی دانست. وزیر جوانی که میانه خوبی با فضای مجازی دارد و در توییتر و اینستاگرام فعال است.
اجرای رجیستری
بعد از انتخاب جهرمی به عنوان وزیر ارتباطات در سال 96 اتفاق‌های مهمی در این سال رقم خورد که از جمله آنها می‌توان به اجرایی شدن رجیستری اشاره کرد، طرحی که در دولت‌های قبلی به دفعات اجرایی شده بود ولی با شکست مواجه شده بود، این طرح در سال 96 پس از اما و اگر‌های فراوان و با توجه به مخالفت‌های بی‌شماری که داشت اجرایی شد و برند‌های مختلف تلفن همراه یکی یکی مشمول طرح رجیستری شدند. بطوری‌که شروع رجیستری با برند اپل و گوشی‌های آیفون بود و طبق وعده مسوولان و وزیر ارتباطات قرار بود تا پایان سال تمامی برند‌ها مشمول رجیستری شوند، اما گویا این وعده مسوولان محقق نشد و اجرایی شدن رجیستری برای برخی از برند‌ها به سال 97 موکول شد.
این در حالی است که طبق آمار ماهانه نزدیک به ۶۰۰ هزار گوشی در ایران به فروش می‌رود، این میزان نزدیک به 2.2 میلیارد دلار در سال درآمد را شامل می‌شود. با این حساب پیش‌بینی شده که در بازار موبایل ایران سالانه 7.2 میلیون دستگاه گوشی فروخته شود. گفته می‌شود میانگین قیمت خرید گوشی در بازار ایران 1.4 میلیون تومان است.
نارضایتی کاربران از تغییر تعرفه
تغییر تعرفه‌های اینترنت را می‌توان یکی از مهم‌ترین اتفاقات سال 96 دانست، اتفاقی که موجی از نارضایتی کاربران را به همراه داشت و این نارضایتی همچنان ادامه دارد چرا که کاربران با اجرایی شده این طرح نه تنها در هزینه آنها صرفه جویی نشده است بلکه باید با مبلغ بالاتر و سرعت پایین‌تر اینترنتی را خریداری کنند که در گذشته هم سرعت آن بهتر بود و هم هزینه خریداری شده آن کمتر بوده است. اجرایی شدن این طرح هرچند به دفعات باعث اعتراض و شکایت کاربران شده است ولی همچنان در حال اجرا شدن است و در این بین برخی از ارائه‌دهندگان اینترنت با سوءاستفاده از این طرح و تغییر تعرفه‌های قبلی خود به راحتی و بدون اطلاع‌رسانی به مشترک خود مبالغ هنگفتی را از مشتریان خود دریافت می‌کنند، مساله‌یی که باعث ثبت شکایت‌های فراوانی از سوی مشترکان شده است اما به نظر می‌رسد که تعرفه‌های اینترنت دیگر تغییر نمی‌کند و قیمت‌ها نیز کاهش پیدا نمی‌کند. این در حالی است که در حال حاضر قیمت اینترنت در ایران گران است و وزیر ارتباطات در روزهای پایانی سال 96 اعلام کرد که در سال 97 اینترنت گرانتر نمی‌شود.
لو رفتن اطلاعات کاربران و جریمه دو اپراتور
افشای اطلاعات کاربران و لو رفتن اطلاعات کاربران تلفن همراه را می‌توان یکی دیگر از اتفاق‌های مهم در سال 96 دانست مساله‌یی که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات آن را اعلام کرد و از درز اطلاعات کاربران توسط 2 اپراتور خبر داد و گفت در صورت اثبات شدن این موضوع با اپراتورهای متخلف برخورد می‌شود.
محمدجواد آذری جهرمی در جمع خبرنگاران گفت: براساس گزارشی که به ما رسیده، دو اپراتور تلفن همراه امکان تبلیغاتی را فراهم کردند که زمانی که مشترک به یک وب سایت مراجعه می‌کند، شماره وی قابل استخراج بوده و سایت موردنظر می‌تواند از طریق پیامک با مشترک موردنظر در ارتباط باشد یا یک بانک اطلاعاتی از اطلاعات کاربران تشکیل دهد. با صحه گذاشتن وزیر ارتباطات بر تخلف اپراتورها و پس از تنها چند روز از درج این خبر سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اعلام کرد: گزارشات واصله از مشترکین اپراتورهای همراه اول و ایرانسل حاکی از آن بود هنگام استفاده کاربران از اینترنت همراه و ورود به برخی سایت‌ها، شماره مشترکین در اختیار سایت پذیرنده قرار گرفته است. از این رو طبق تاکید وزیر محترم ارتباطات مبنی بر پرهیز از هرگونه تعرض به حقوق و حریم شهروندی، موضوع جهت رسیدگی به سازمان فناوری اطلاعات ایران ارجاع شد و پس از بررسی فنی مساله توسط مرکز ماهر مشخص شد، اپراتورهای مذکور با برخی از شرکت‌ها برای تسهیل در فرایند پرداخت برخط و ورود کاربران به سامانه‌های موردنیاز، شماره مشترکین را طبق روش Header Enrichment و با ضوابط خاص امنیتی در اختیار برخی شرکت‌های طرف قرارداد می‌گذاشتند، اما در این بین به دلیل اشتباه در تنظیمات امنیتی بعضی از شرکت‌های طرف قرارداد با اپراتور، موجبات سوءاستفاده از شماره مشترکین در راستای ارسال پیامک تبلیغاتی فراهم شده بود.
از همین رو این دو اپراتور موبایل به دلیل عدم اهتمام در حفظ اطلاعات مشترکان مشمول پرداخت ۴۰ میلیارد ریال جریمه شدند.
فیلتر شدن تلگرام
اما مهم‌ترین اتفاق بعدی برای کاربران تلفن همراه در سال 96 را می‌توان فیلتر شدن دوهفته‌یی تلگرام دانست فیلتر شدن تلگرام طی دوهفته باعث شد تا کسب و کارهای اینترنتی و برخی مشاغل وابسته به تلگرام از نظر اقتصادی به آنها خسارت وارد شود، خسارتی که گفته می‌شود بالغ‌بر 400 میلیارد تومان است، در دوهفته‌یی که تلگرام فیلتر شد بسیاری از کسب و کارهای اینترنتی و آنلاین از کار افتاد و اعتراض‌های فراوانی به وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات شد. ۹هزار کسب و کار خرد اینترنتی در تلگرام فعالیت دارند. در مدت فیلتر شدن تلگرام 15 درصد از کسب وکارهای مجازی از بین رفت. طبق گفته رییس مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ، در آمار رسمی این سازمان ۱۹ هزار کانال شامددار به ثبت رسیده که از این تعداد ۹هزار کانال مرتبط با فروش کالا یا خدمات بوده‌اند.
این رویدادها تنها برخی از اتفاق‌های مهم سال 96 در حوزه ارتباطی کشور بود، حوزه‌یی که به گفته مسوولان می‌تواند سکوی پرش اقتصادی کشور باشد. امید است در سال 97 اتفاق‌ها و خبرهای خوبی برای کاربران در این حوزه رخ بدهد.
