گروه دانش و فن |مرجان محمدی|
اپل بازهم در ایران برای کاربرانش مشکل ایجاد کرده است، مشکلی که این‌بار مستقیما به دولت امریکا بازمی‌گردد و در آن فروشندگان به اصطلاح رسمی و حتی غیررسمی‌ها دخیل نیستند. طبق آماری که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات عنوان کرده است بیش از 11درصد از گوشی‌های هوشمند فعال در بازار مربوط به این برند است، برندی که تاکنون کش و قوس‌های فراوانی را در بازار ایران داشته و در این بین مصرف‌کنندگان این برند را با مشکلات فراوانی همراه کرده است. حال اپل پا را فراتر گذاشته است و نه تنها باعث از بین رفتن برخی خدمت‌ها شده بلکه استارت‌آپ‌ها و کسب و کارهای نوین ایرانی را نیز با مشکل مواجه کرده است.
از روز پنج‌شنبه 2 شهریور ماه خبرهای جسته و گریخته‌یی از حذف اپلیکیشن‌های ایرانی از اپ‌استور به گوش می‌رسید مساله‌یی که تا به امروز به اوج خود رسیده است و برخی پرتقاضا‌ترین و کاربردی‌ترین اپلیکیشن‌ها حذف شده است. این اقدام اپل باعث شد تا کاربران در دنیای مجازی به آن واکنش نشان دهند. تعدادی از فعالان اکوسیستم استارت‌آپی ایران طی یک نامه درخواست رسمی (پتیشن) از «تیم‌کوک» مدیرعامل اپل خواسته‌اند روند حذف اپلیکشن‌های ایرانی را از اپ‌استور متوقف کند.
در همین راستا کمپین توقف حذف اپلیکیشن‌های ایرانی از اپ‌استور با هشتگ #StopRemovingIranianApps در شبکه‌های اجتماعی راه افتاده است. همچنین این اقدام اپل واکنش وزیر جوان ارتباطات و فناوری اطلاعات را نیز با خود به همراه داشت. محمدجواد آذری‌جهرمی با پیوستن به کمپین توقف حذف اپلیکیشن‌های ایرانی از اپ‌استور با هشتگ #StopRemovingIranianApps خواستار توقف این اقدام اپل شده است. وی همچنین در توییتی بیان داشت: «فناوری اطلاعات باید برای بهبود زندگی انسان‌ها و راحت‌تر شدن آن به کار گرفته شود و نباید ابزاری برای تبعیض بین کشورها باشد.»
وی همچنین در فضای مجازی اعلام کرده است که این موضوع را پیگیری می‌کند. براساس آماری که از سوی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بیان شده است، محصولات اپل توسط ۶میلیون نفر در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرند و بیش از ۱۱درصد از گوشی‌های هوشمند مورداستفاده در ایران متعلق به این کمپانی است. این موضوع ایران را به یکی از بزرگ‌ترین بازارهای اپل در منطقه خاورمیانه تبدیل کرده است.
باید گفت، این مساله به قدری مهم بوده که نیویورک تایمز در گزارشی نوشت؛ با اینکه شرکت اپل در ایران به‌صورت رسمی دارای نمایندگی نیست اما ایرانی‌های بسیاری از محصولات آن نظیر گوشی‌های هوشمند آیفون، آی‌پد، آی‌پاد و سایر محصولات و سرویس‌های دیگر آن استفاده می‌کنند و حذف برنامه‌ها و اپلیکشن‌های ایرانی از فروشگاه اپ‌استور، مشکلات و محدودیت‌هایی برای آنها ایجاد خواهد کرد. این درحالی است که در هفته‌های گذشته شرکت امریکایی اپل به مقابله جدی علیه نرم‌افزارهای غیرقانونی چینی برای دور زدن فیلترینگ و دسترسی بدون محدودیت به اینترنت پرداخته بود. اما شرکت اپل نیز به این واکنش‌ها پاسخ داده است و در بیانیه خود در پاسخ به برخی استارت‌آپ‌ها و توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌های ایرانی اعلام کرده است که «در راستای قوانین تحریم‌های امریکا علیه ایران، اپ‌استور اپل نمی‌تواند برنامه‌های ایران مربوط به گوشی‌های آیفون را در خود جای دهد یا اقدام به توزیع آنها کند. همچنین این شرکت نمی‌تواند با برنامه‌نویسان ایرانی دادوستد داشته باشد.»
اپل با این بیانیه نشان می‌دهد که این روند، فعلا قرار نیست متوقف شود و احتمالا با شدت و سرعت بیشتری ادامه خواهد داشت.
گفتنی است در همین راستا متن انگلیسی و فارسی نامه درخواست رسمی فعالان اکوسیستم استارت‌آپی ایران از «تیم‌کوک» مدیرعامل اپل برای توقف روند حذف اپلیکشن‌های ایرانی از اپ‌استور، برای محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه نیز رونوشت شده است، بسیاری از استارت‌آپ‌ها معتقدند که تحریم یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های استارت‌آپ‌های ایرانی به حساب می‌آید و این چالش در حال حاضر با مشکل حذف از اپ‌استور اپل، بیشتر از پیش نمایان شده است. هر چند که گفته می‌شود بسیاری از کاربران در حال دور زدن این قانون اپل هستند، کاربران عنوان می‌کنند با توجه به استفاده گسترده‌یی که از سرویس‌های آنلاین و اینترنتی دارند، به‌دنبال راه‌های جدیدی باشند تا حتی با وجود تحریم‌ها، بتوانند از خدمات مورد نیازشان استفاده کنند. حال به نظر می‌رسد با ریاست‌جمهوری ترامپ فضای مجازی نه تنها در ایران بلکه در دنیا دچار تغییرات زیادی شود، تغییراتی که نتیجه آن می‌تواند بسیاری از افراد جهان را با مشکل روبه‌رو کند، مشکلی که می‌تواند اقتصاد جهان را نیز دستخوش تغییر قرار دهد. در حالی که دولت باراک اوباما رییس‌جمهور پیشین امریکا به‌منظور گسترش و سهولت ارتباطات در ایران، از تاثیرگذاری تحریم‌های سیاسی و اقتصادی بر فضای مجازی اندکی کاسته بود اما در دولت ترامپ، باری دیگر سیاست‌های تحریم‌گرایانه روی کار آمده و کشورها و موسسات و افراد بسیاری را تحت‌الشعاع قرار داده است. این عملکرد خصمانه ترامپ نگرانی‌هایی را در حوزه ارتباطات و فناوری کشور ایجاد کرده است.
گفتنی است در این خصوص نیز یک نظرسنجی توسط یک سایت تخصصی فناوری اطلاعات در شبکه اجتماعی توییتر مطرح شده که نشان می‌دهد که کاربران ایرانی درصورت ادامه روند تحریم اپل، با مقابله به مثل با این اقدام، موافق‌ترند.
در این نظرسنجی این سوال مطرح شده که «اگر اپل تمام اپلیکیشن‌های ایرانی را حذف کند آیا حاضر به تعویض گوشی خود یا نخریدن محصولات اپل هستید؟» ۴۷ درصد شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی اعلام کردند که با تحریم اپل موافق هستند و ۲۷درصد کاربران نیز گفته‌اند که با این وضعیت کنار آمده و همچنان از محصولات اپل استفاده خواهند کرد. در این نظرسنجی ۲۶ درصد کاربران پاسخ قطعی به این سوال ندادند.
