تنها رهآورد مذاکرات هستهیی برای بازار کسبوکار دیجیتال ایران که چشم امید به مذاکرات هستهیی دوخته بود افزایش نرخ ارز بود. اتفاقی که رویای خوش فعالان این بازار را به سراب مبدل کرد و با افزایش نرخ کالاهایآیتی دوباره مردم را از دالانهای بازار فناوری دور کرد.
صاحبنظران انتظار داشتند، پس از اتمام مذاکرات وین، قیمتها با کاهش مواجه شود، اما فعالان بازار میگویند؛ افزایش نرخ کالا از یکسو و کاهش قدرت خرید مردم موجب شده تا محصولات و تجهیزات کامپیوتری و گوشی تلفنهمراه از فهرست اولویتهای خرید مردم خارج شود. علی نصیری، یکی از فعالان بازار کامپیوتر در این باره میگوید: نوسانات ناشی از اخبار مذاکرات موجب شده بازار از شرایط قابل پیشبینی فاصله بگیرد و افزایش قیمتها موجب شد تا فروش کالا در این بازار به حداقل ممکن برسد. این درحالی است که برخی منابع بازاری از افزایش میزان خریدها خبر میدهند و میگویند: تصور استمرار افزایش قیمتها برای مقطعی کوتاه مردم را به بازار کشاند.
این یک روال رایج در کشور ماست که بهمجرد افزایش قیمتها، میزان تقاضا افزایش مییابد. روالی که البته در هیچ بازار شناختهشدهیی در جهان وجود ندارد و گویا صرفا مختص ما ایرانیهاست.
چشمانتظار آینده
آزاد معروفی، رییس کمیسیون شبکه سازمان نظام صنفی رایانهیی تهران درباره افزایش نرخ ارز با بهنتیجهنرسیدن مذاکرات وین میگوید: افزایش نرخ ارز که بعد از مذاکرات شاهد آن بودیم و تاثیری که بر بازار گذاشت، حجم واردات را کاهش خواهد داد. به گفته معروفی اگر این افزایش نرخ ارز صورت گیرد و قیمتها ثابت نشود باعث میشود، بازار، بتواند ریال را به کالا یا ارز تبدیل کند و درنهایت بهسمت ثبات حرکت کند. این درحالی است که رییس کمیسیون شبکه سازمان نصر تهران، وضعیت بازار آیتی در آینده را به عوامل مختلفی ازجمله تزریق 700میلیوندلار به سیستم و همچنین توانایی ثابت نگهداشتن نرخ ارز توسط بانک مرکزی اعلام کرد و گفت: همه ما چشم به آینده دوختهایم تا ببینیم بازار با بالارفتن نرخ ارز و وجود تحریمها و دور مذاکرات چه تغییری خواهد کرد.
وضعیت تعلیق مطلق
رضا مهرداد، از فعالان بازار سختافزار گفت: تا قبل از مذاکرات، بازار وضعیت بدی نداشت. اما بعد از اتمام مذاکرات با وجود آنکه تصور میشد بازار با تحرک تازهیی مواجه شود به حالت تعلیق درآمده است. به گفته این فعال بازار، تابستان امسال برای بازار فناوری با رکود همراه بود ولی از ابتدای مهر تا حدی از وضعیت رکود خارج شد. با این رشد تورم و افزایش فشارهای اقتصادی مردم باعث شده تا خرید اقلام فناوری از سبد خرید مردم حذف شود.
وی در مورد تاثیر مذاکرات بر فعالیت بازار میگوید: بهعقیده من تنها تاثیر ملموس آن افزایش نرخ درهم و بهتبع آن گرانشدن کالا بود که هم تقاضای بازار را کاهش داد و هم باعث شد تجار این صنف که خریدهای طولانیمدت کردهاند با زیانهای سنگینی مواجه شوند.
با این وجود رضا مهرداد میگوید: خود مذاکرات و نتایج آن هیچ تاثیر مشخص و ملموسی بر روند واردات کالا و تحرک بازار فناوری کشور نداشت.