نخستین روز کاری بورس در هفته جاری نه تنها برای بازیگران بورسی دلچسب نبود، بلکه هنوز به نظر میرسد پسلرزههای عدم دستیابی به توافق جامع هستهیی بازار سهام را هدف قرار داده است. براین اساس روز گذشته نیز شاخص کل با از دست دادن 830 واحد دیگر به کانال 73هزار واحدی لغزید که معادل میانگین بازدهی منفی روزانه 1.13درصدی را رقم زد.
برپایه این گزارش سه روز کاری بعد از مذاکرات وین در این مدت، شاخص کل بورس بیشاز
2700 واحد تنزل یافت و بدینترتیب زیان بازار در این سه روز در مجموع به 3.6درصد رسید. بدینترتیب با احتساب ارقام از دست رفته شاخصها در همین سه روز کاری، ارزش بازار بورس و فرابورس در مجموع 14هزارمیلیارد تومان کاهش یافته که معادل بیش از 4میلیارد دلار است. در نتیجه زیان بازار در شروع روزهای آخرین ماه پاییزی منجر به افزایش زیان کل بازار سرمایه به رقم 3/7 درصدی شد، این درحالی بود که انتظارات خوشبینانه بورسبازان تا پایان آبان و روند نسبتا افزایشی روند شاخص کل، زیان کل بازار سهام را طی هشت ماه گذشته از اول سال، از حدود 10درصد به زیر 4درصد رسانده بود. پیشتر انتظار آن میرفت که در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات هستهیی، نزول شاخصهای بازار با شیب تند از پیامدهای محتمل خواهد بود. بنابراین ملاحظات بود که برخی کارشناسان، فعالان بازار را از تصمیمات و خرید و فروشهای هیجانی برحذر میداشتند. در هرحال سایه ریسک سیاسی و پابرجاماندن تحریمهای بینالمللی گسترده بر بازار سهام، همچنان پررنگ است، اما از طرف دیگر با توجه به افت قیمت جهانی نفت، عمدهترین ریسکی که بورس را تهدید میکند ریسک لایحه بودجه سال آینده است؛ چرا که بسته به
موادی که در لایحه بودجه سال آینده درخصوص نرخ خوراک واحدهای پتروشیمی، هزینهها و عوارض از معادن و بهخصوص نحوه اجرای برنامه هدفمندی در فاز سوم گنجانده میشود، شرکتهای بورسی تحت تاثیر قرار خواهند گرفت. در نتیجه به نظر میرسد روزهای آتی برای بورس تهران توامان با بیم وامید خواهد بود. درحالی که تنها کمتر از 4ماه از سال باقیمانده است و با مشخص نبودن روند مذاکرات هستهیی، ادامهدار بودن افت قیمتهای جهانی نفت، رکود بازار فولاد و سنگآهن، بسته ماندن نمادهای پالایشگاهی، بازاری کساد و خلوت چندان دور از ذهن نیست.
سیمانیها در خلاف جهت بازار
بازار روز گذشته درحالی به پایان رسید که شاخصهای بازار به صورت دستهجمعی روند نزولی داشتند و معاملات اکثر شرکتهای بزرگ نیز منفی رقم خورد. با این حال شروع بازار تقریبا مثبت بود اما بهدنبال عرضه بعضی از صفهای خرید بهخصوص خودروییها، بهتدریج روند بازار منفی شد و در اکثر نمادهای خودرویی و بانکی صف فروش تشکیل شد.
اما در این میان گروه سیمانیها تقریبا روندی خلاف جهت بازار را طی کردند بهطوریکه از این گروه نماد سیدکو همچنان یکهتاز رشد قیمتی است و اکثر نمادهای سیمانی نیز با متابعت از این نماد هلدینگ سیمانی در بازار دیروز مثبت معامله شدند. در نتیجه تنها گروهی که اثر مثبت بر شاخص کل بازار دیروز داشت، سیمانیها بودند. به نظر میرسد باتوجه به اینکه اتفاق خاصی چه به لحاظ بنیادی یا مالی در این صنعت نیفتاده است، رشد این گروه دامنهدار نباشد و صرفا لیدری هلدینگ تازه وارد سیمانی به میان این نمادها محرک رشد آنها تلقی میشود.
گروه فولادیها نیز این روزها حال و روز خوبی ندارند، با این حال نمادی که از این گروه روز گذشته در صف خرید قرار داشت کالسیمین بود. اما روند معاملات فولاد مبارکه در چند روز گذشته نسبتا نزولی اما با شیب ملایم بوده است. این درحالی است که مدیر عامل فولاد مبارکه از برنامههای ارتقای جایگاه فولاد کشور در جهان از رتبه پانزدهم به رتبه دوازدهم خبر میدهد. در عین حال بهرام سبحانی از نگرانیهای حاصل افت قیمتها در بازار جهانی و خطر واردات بیشاز نیاز کشور بهخصوص از چین و روسیه گفته است. مدیرعامل فولا مبارکه از مکاتبه برای جلوگیری از واردات با وزارت صنعت، معدن و تجارت خبر داد و تصریح کرد: شرایط تولید در داخل و خارج از کشور یکسان نیست برای نمونه قیمت سنگآهن در یک سال گذشته در دنیا به نصف رسیده درحالی که در کشور ما در دو سال اخیر، هر سال حدود 16درصد افزایش یافته است. سبحانی درباره اینکه چرا قیمت محصولات فولادی چینی که مواد اولیه و سوخت را وارد میکند، کمتر از شمش فولاد داخلی است، گفت: آنها مزیتهایی دارند که ما نداریم و یکی از این مزیتها نرخ سود تسهیلات است. وی ادامه داد: در اروپا نرخ تسهیلات صفر تا 1.5درصد است اما ما
برای تسهیلات سرمایه در گردش نرخ سود 27درصد پرداخت میکنیم.
در همین راستا عضو انجمن فولاد نیز با انتقاد از واردات فولاد از هند به جای پولهای بلوکهشده نفت گفت: این مساله، تیر خلاصی برای صنعت فولاد خواهد بود، ما پیشنهاد وضع تعرفه بالای ۲۰درصد را به وزارت صنعت ارائه کردهایم ولی تاکنون جوابی نگرفتهایم. سید رضا شهرستانی با اشاره به وضع تعرفه واردات فولاد در کشورهایی مانند ترکیه و چین طی دو هفته اخیر، گفت: در شرایط فعلی اوضاع بازار فولاد مناسب نیست، در ترکیه برای واردات فولاد تعرفه 40درصدی وضع شده و در اروپا و امریکا نیز تعرفههایی برای واردات فولاد وضع شده تا از تولیدکنندگان داخلی کشورها حمایت شود. عضو انجمن فولاد با بیان اینکه هماکنون کارخانههای نوردی با 30درصد ظرفیت و کارخانههای ذوب با 50درصد ظرفیت خود فعال هستند، تصریح کرد: پیشبینی میشود امسال میزان تولید فولاد در کشور به 17میلیون تن برسد.
از گروه محصولات فلزی دو نماد صنایع آذرآب و ماشینسازی اراک نیز روند حرکتی خلاف جهت بازار را پشتسر گذاشتند بهطوریکه فاراک با رشد قابل توجه صف خرید شد. به اعتقاد کارشناسان بازار با توجه به مرتبط بودن این صنعت نیز با تحریمهای بینالمللی رشد بالای این نمادها عجیب به نظر میرسد. گروه محصولات شیمیایی همچنان لیدر منفی کردن روند معاملات بازار هستند و بهخصوص هلدینگ فارس با توجه به شرایط مبهم و نامشخصی که بر نرخ خوراک این واحدها حاکم است همچنان در سیر نزولی قرار دارد روز گذشته نیز تاثیر بیشاز 147 واحدی در کاهش رقم نماگر گذاشت. همچنین از گروه بانکیها بانک ملت، پاسارگاد، تجارت و پارسیان درکاهندگی شاخص کل پیشتاز بودند. تاپیکو، گسترش نفت و گاز پارسیان، چادرملو نیز از بزرگانی بودند که منفی معامله شدند.
بدینترتیب صنایع شیمیایی، بانکها، فلزات اساسی، استخراج کانههای فلزی همچنان روند نزولی و تعیینکننده جهت بازار هستند. نسبت تقاضا به عرضه نیز منفی بود و سهم خرید و فروش حقیقیها برخلاف روزهای اخیر در مقایسه با حقوقیها رو به کاهش نشان میدهد که حاکی از خروج بازیگران حقیقی از معاملات هیجانی بازار است. از سوی دیگر شرکتهایی که بیشترین ارزش بازار را به خود اختصاص دادند عبارت بودند از تراکتورسازی ایران، پارسخودرو، ماشینسازی اراک، تایدواتر خاورمیانه، صنایع آذرآب، سرمایهگذاری صنعت نفت. همچنین شرکتهای مهندسی صنعتی روانفناور، تراکتورسازی، کمک فنر ایندامین، توریستی و رفاهی آبادگران، صنایع جوشکاب، صنایع آذرآب نیز ازجمله شرکتهایی بودند با بیشترین گردش مالکیت سهام و در نتیجه سهامی با درجه نقدشوندگی بالا و برخوردار از اقبال بازیگران بورسی به سمت این نمادها بود. در مجموع در بورس و فرابورس حجم و ارزش معاملات بالا بود بهطوریکه در این دو بازار بیش از یکمیلیاردو600میلیون سهم با ارزش نزدیک به 574میلیارد تومان در 155هزار نوبت معاملاتی دادوستد شد.