روند کاهشی بازار ارز ایران روزگذشته به پایان رسید و دلار بعد از 6 روز کاهش، با 13تومان افزایش به 3111تومان رسید. دو روز گذشته بود که برای دومین‌بار در سال 93 دلار به زیر سطح حمایتی 3100تومان رسید. نرخی که همانند بار اول پایداری زیادی در بازار نداشت و بار دیگر روند صعودی به خود گرفت. دلار اول هفته را درحالی آغاز کرد که نرخ آن در بازار در حدود 3122تومان بود این درحالی است که نسبت به روز مشابه در هفته گذشته در حدود 20تومان کاهش نرخ داشته است. بسیاری از صرافان این کاهش‌های 20 الی 30تومانی را آنچنان موثر در معاملات خود نمی‌دانند و شرایط بازار را همچنان با ثبات بیان می‌کنند.
علل کاهش و افزایش نرخ در بازار
کارشناسان این روزها خوشبین‌تر از همیشه به بازار ارزی و سیاست‌های ارزی دولت هستند. این را به‌راحتی می‌توان از نمودار حرکتی بازار ارز در سال‌های پیشین مشاهده کرد. به‌عنوان مثال از خرداد سال 92 تا مرداد همان سال می‌توان به وضوح دید که دلار در حدود 600تومان کاهش داشته و از 3700 به 3100 رسیده است. اما نوسانات ارزی در سال 93 در بازه 3200 تا 3100 بیانگر آن است که سیاست ارزی در پیش گرفته بسیار مناسب‌تر از قبل بوده است.
مسوولان دولتی و مقامات عالی اقتصادی در روزهای قبل، خبر از کاهش نرخ ارز در بازار تا پایان سال 93 داده‌اند. بار دیگر این روند کاهش از روزهای پیش آغاز شده است، این روزها بسیاری از صرافان خبر از پیش‌فروش دلار در بازار آزاد می‌دهند و یکی از علت‌های این کاهش نرخ را همین موضوع می‌دانند و عده‌یی دیگر روند نزولی را تحت‌تاثیر جو روانی به‌وجود آمده که ناشی از صحبت‌های این روزهای مقامات آژانس بین‌المللی اتمی و مقامات عالی وزارت امور خارجه ایران است، می‌دانند. به اعتقاد آنها حضور مدیرکل آژانس بین‌المللی اتمی و دیدار و گفت‌وگوهای وی با مسوولان کشور، تاثیر مثبت بر بازار داشته است. در بازار اما شایعات دیگری نیز وجود دارد. عده‌یی از فعالان بازار اظهار می‌کنند: «علت کاهش قیمت، تزریق ارز به بازار بوده است.» به اعتقاد آنها بانک مرکزی به‌طور محسوسی نرخ دلار را کنترل می‌کند.
اما نکته قابل‌توجه در بازار ارزی این روزها، فروش دلار بسیاری از توریست‌ها و عده‌یی از مردم است که دلار خود را از مدت‌ها پیش نگهداری کرده بودند. این موضوع از یک جهت باعث افزایش عرضه در بازار ارزی ایران شده بود و از طرفی دیگر باعث ارزش یافتن ریال در بازار شد؛ امری که در سال‌های قبل بسیار کم دیده شده و بازار ایران را به سمت دلاری شدن سوق داده بود. بسیاری علت این امر را تورم بسیار بالا در سال‌های قبل می‌دانند که به‌دلیل عدم تعدیل نرخ ارز با تورم، زمینه‌های یک شوک در آینده را در بازار ارز به‌وجود آورده بود.
سیاست ارزی به ظاهر موفق
این روزها در حاشیه همایش‌های اقتصادی برگزار شده بسیاری اظهارنظر‌های مختلفی در بازار ارز ایران داشته‌اند. شاید نقطه مشترک تمام این صحبت‌ها بستر‌سازی تک‌نرخی شدن ارز تا پایان سال 93 بوده است.
ولی‌الله سیف رییس کل بانک مرکزی در حاشیه نشست شورای گفت‌وگوی بخش خصوصی و دولت در جمع خبرنگاران اظهار داشت: مهم‌ترین ویژگی قبل از انجام سیستم تک‌نرخی ارز، ایجاد آرامش و انضباط در اقتصاد کشور است که اکنون در این مسیر حرکت می‌کنیم و روند تورم و نیز ثبات اقتصادی و بازار این موضوع را نشان می‌دهد.
سیف تاکید کرد: این موضوعات پیش‌نیاز لازم برای تحقق یکسان‌سازی نرخ ارز است، اما یک نیاز دیگر هم وجود دارد که آن تنظیم ارتباطات بین‌المللی بوده و شبکه کارگزاری نظام بانکی که بعد از شفاف شدن روابط بین‌المللی و حل شدن مسایل بین‌المللی می‌تواند حاصل شود و قبل از آن فکر می‌کنم، نباید شتاب‌زده به سمت تک نرخی شدن رفت.
رییس کل بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که معتقدید، اگر توافقات هسته‌یی حاصل شود به سیاست تک‌نرخی شدن ارز نزدیک می‌شویم، گفت: بله. خیلی نسبت به تک‌نرخی کردن ارز در نظام بانکی نزدیک می‌شویم.
اکبر کمیجانی قائم‌مقام بانک مرکزی نیز در گفت‌وگو با «تعادل» درمورد الزامات یکسان‌سازی نرخ ارز می‌گوید: در وهله اول باید نرخ تورم کاهش می‌یافت و در یک شرایط باثبات و آرام قرار می‌گرفت که خوشبختانه این موضوع در حال تحقق است. کمیجانی افزود: پایداری در درآمدهای نفتی و ایجاد ثبات در روابط خارجی نیز مسایلی هستند که در تک‌نرخی شدن ارز باید موردتوجه قرار بگیرند و وقتی که یکسان‌سازی نرخ ارز صورت بگیرد، اطمینانی ایجاد خواهد شد که وضعیت ایجاد شده باثبات و ادامه‌دار خواهد بود. همچنین شاپور محمدی معاون اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی در گفت‌وگو با «تعادل» با بیان اینکه بانک مرکزی به‌دنبال آن است که اختلاف نرخ بازار آزاد و نرخ ارز مبادله‌یی را کاهش دهد، ادامه داد: مباحث مربوط به نرخ ارز بحث‌هایی پویا و دینامیک بوده و نمی‌توان گفت که ارز در یک نرخی ثابت بماند، سیاست دولت دررابطه با نرخ ارز بر این مبنا استوار است که به‌دنبال ثبات نرخ ارز بوده و هیچ‌گاه دولت قصد آن را نداشته که ارز را در یک نرخ تثبیت کند.
رفتار ارز مرجع
با افزایش نرخ دلار مرجع برای دومین روز در بازار این نکته را می‌توان به جرات گفت که برخلاف صحبت‌ها برای ثابت ماندن نرخ ارز مرجع روی 2650تومان این ارز رو به بالا حرکت می‌کند. بانک مرکزی روزگذشته بین 39 ارز بانکی موجود در حالی قیمت 25ارز را افزایش داد که دلار نیز در آنها قرار داشت. سیدکمال سیدعلی، معاون اسبق ارزی بانک مرکزی، در گفت‌وگو با «تعادل» اظهار داشت: اینکه ارز در بازار روند نزولی بیشتر به خود گرفته است و ارز مرجع به سمت بالا می‌رود، بزرگ‌ترین حرکت مدیریت ارزی شناور است که مطمئنا دولت روحانی در سال 94 به آن می‌رسد. اینکه مسوولان دولتی در روزهای گذشته می‌گویند راه برای تک‌نرخی شدن ارز زیاد است ولی شاهد هستیم این شکاف درحال کم‌شدن است شاید فقط در حد اعلام رسمی نباشد تا بانک مرکزی بتواند در زمان طولانی این پایداری را حفظ و بعد رسما اعلام کند. سیدعلی همچنین اشاره داشت که افزایش 5تومانی یا 10تومانی نسبت به 2650تومان مصوب دولت تاثیر زیادی در بازار ندارد مگر اینکه تاحدودی کسری بودجه در ماه‌های اول سال 93 را جبران کند.
از سویی دیگر نوسانات کم بازار طلا بعد از 10روز باعث شد تا بار دیگر طلای جهانی از سطح حمایتی 1300دلار پایین‌تر آمده و در محدوده 1298دلار تا لحظه نگارش این گزارش قرار بگیرد.
کاهش تنش‌های سیاسی و درگیری‌ها در اوکراین تاثیر زیادی بر افت تقاضای طلا و افزایش شاخص سهام در بازارهای بین‌المللی و افزایش ارزش دلار داشته است.
شاخص سهام در بازارهای مالی امریکا و اروپا با افزایش روبه‌رو شده است. کاهش نگرانی سرمایه‌گذاران نسبت به بحران اوکراین موجب شده تا قیمت نفت هم به پایین‌ترین سطح خود در یک سال اخیر برسد.
به گزارش طلا، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه تاکید کرد که همه مسایل مربوط به ارسال کمک‌های انسان‌دوستانه به شرق اوکراین حل‌وفصل شده است. اظهارات لاوروف تاثیر زیادی بر افزایش شاخص سهام در بازارهای بین‌المللی داشته است. میزان ذخایر طلای صندوق اس‌پی‌دی آر نیز روز گذشته با 2.09تن افزایش روبه‌رو شد و به بیش از 797تن رسیده است. قیمت نقره نیز به پایین‌ترین حد خود در دو ماه اخیر رسیده ولی قیمت پالادیوم با رشدی چشمگیر به بالاترین سطح در 13سال اخیر رسیده است.
