به‌دنبال گزارش وضعیت حمل‌ونقل جاده‌یی که توسط وزارت راه‌وشهرسازی در جلسه روز یک‌شنبه هیات وزیران ارایه شد، این هیات با تاکید بر لزوم نگهداری بهینه از راه‌ها، بهبود فرسودگی ناوگان و فعال‌سازی کریدورهای اصلی جدید، بررسی پیشنهادهای ارایه شده از سوی وزارت راه‌وشهرسازی را به کمیسیون اقتصاد دولت ارجاع داد. توجه دولت به بخش حمل و نقل کشور در حالی است که به‌گفته وزیر راه‌وشهرسازی، بیش از یک سوم از جاده‌های کشور در شرایط کنونی نیاز به آسفالت جدید دارند. آسفالت فعلی به ایمنی پایین جاده، افزایش سوانح و در نهایت افزایش تعداد کشته‌ها دامن می‌زند. به همین دلیل، برنامه‌ریزی وزارت راه‌وشهرسازی برای افزایش ایمنی راه‌ها منوط به همکاری و بهره بردن از توان اجتماعی است. چراکه عدم افزایش نرخ عوارض آزادراه موجب شد که آسفالت جاده‌های ایران در شرایط بدی قرار بگیرد. در سال‌های گذشته، علی نیکزاد، وزیر سابق راه‌وشهرسازی، درباره سرنوشت تعرفه آزادراه‌های غیردولتی هیچ تصمیم جدیدی نگرفته بود و تعرفه عوارض این آزادراه‌ها برای سه‌سال مداوم ثابت باقی مانده بودند.
در این راستا، وزیر راه‌وشهرسازی از افزایش نرخ عوارض 6 آزادراهی خبر داد که با مشارکت بخش غیردولتی ساخته شده بودند و در سه سال گذشته ثابت بوده است. البته این در حالی است که در آزادراه‌های دولتی هیچگونه مصوبه افزایش قیمت عوارضی وجود نداشته است. آزادراه‌های قم - کاشان، ساوه - همدان، قزوین -رشت، خرم آباد-پل‌زال، زنجان-تبریز و اهواز - بندر امام (خلیج فارس)؛ 6 آزادراهی هستند که دولت با محوریت وزارت راه‌وشهرسازی با افزایش نرخ عوارض آنها موافقت کرده است.
به‌گفته وزیر راه‌وشهرسازی، این عوارض متناسب با هزینه‌کرد آزادراه‌هایی با مشارکت بخش خصوصی ساخته شده، اعمال شده است. بنابر قوانین راهداری کشور، معاونت اقتصاد حمل و نقل وزارت راه‌وشهرسازی و سازمان راهداری کشور متولی تعیین این عوارض است. البته، این در حالی است که هرگونه افزایش نرخ عوارض آزادراه‌های دولتی منوط به مصوبه شورای اقتصاد می‌شود که طبق اعلام وزارت راه هنوز این شورا تصمیم جدیدی درباره نرخ عوارض نگرفته است. عباس آخوندی در حاشیه پنجاهوچهارمین جلسه کمیسیون راه‌ها گفت: افزایش عوارضی این آزادراه‌ها متناسب با هزینه‌کرد ساخت و نگهداری آنها انجام شده و درصد مشخصی برای کل آزادراه‌ها مطرح نیست. امسال بعد از 3سال در 6 آزادراه خصوصی افزایش جزیی قیمت تعرفه عوارضی اعمال شد. وی افزود: حفظ جان مردم برای ما اهمیت زیادی دارد بنابراین این افزایش اندک می‌تواند تا حدودی به کیفیت راه‌ها کمک کند. وزیر راه‌وشهرسازی افزود: باید توجه داشت که نیاز ما به تامین منابع مالی برای افزایش کیفیت راه‌ها بیش از این است و تمام این عوارض برای نگهداری جاده‌ها هزینه می‌شود.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به آمار بالای تصادفات جاده‌یی در کشورهای درحال توسعه اشاره کرد و گفت: متاسفانه بالغ بر 90درصد از تصادفات و تلفات جاده‌یی جهان مربوط به این کشورها است زیرا در آنها فرهنگ استفاده درست از حقوق شهروندی جانیفتاده و حصول ایمنی راه‌ها اجتماعی نشده است. وی اظهار داشت: بهسازی و بهینه‌سازی جاده‌ها بسیار پرهزینه است و در راستای ایمنی سفر، رویه آسفالت باید حتما بهسازی شود. وزیر راه‌وشهرسازی افزود: در سال جاری 110درصد بیش از سال گذشته رویه آسفالت بهسازی شد.
تاسیس شورای ایمنی حمل‌ونقل
همچنین در پنجاهوچهارمین جلسه کمیسیون ایمنی راه‌ها، وزیر راه‌وشهرسازی از ارایه لایحه تاسیس شورای ایمنی حمل‌ونقل توسط هیات وزیران به مجلس خبر داد و گفت: درحال حاضر منتظر تصویب آن هستیم.
عباس آخوندی اظهار داشت: حفاظت از جان و مال مردم و سفر ایمن هدف ما است اما بالاتر از آن تغییر رفتار و مدل‌ها است تا منجر به افزایش ایمنی سفر شود. آخوندی اظهار داشت: در این موضوع اراده جامعه بسیار مهم‌تر از اراده دستگاه‌های اداری است. وزیر راه‌وشهرسازی تاکید کرد: اصل دسترسی به اطلاعات باید حفظ شود و این موضوع هم یک پاشنه آشیل دارد که آن خطر استفاده ابزاری است که باید رفع شود. آخوندی ادامه داد: بنده معتقدم برای کنار گذاشتن این مشکل باید اطلاعات اصیل و دقیق به شکلی به مردم ارایه شود که نتوان آن را محدود کرد. این اطلاعات اگر برای افزایش مسوولیت‌ها انجام شود باعث کنار رفتن نگاه مچ‌گیرانه و به جای آن به‌وجود آمدن مسوولیت خواهد شد. وی با بیان اینکه بحث ایمنی حمل‌ونقل یک نگاه همه‌جانبه و جامع به حساب می‌آید، اظهار کرد: ما در این زمینه طرح امنیت درب تا درب را مطرح می‌کنیم زیرا از هنگامی که فرد از منزل خارج شده تا به مقصد اصلی در مسافرت برسد نیاز به ایمنی دارد و این مساله در باب برون‌شهری و درون‌شهری قابل جداسازی نیست. وزیر راه‌وشهرسازی به برگزاری 14 نشست کمیسیون ایمنی راه‌ها در دولت یازدهم اشاره کرد و گفت:
اصلی‌ترین دستاورد این نشست‌های مداوم ایجاد یک همدلی بین دستگاه‌های مختلف ذی‌ربط در امور سوانح و حوادث جاده‌یی بوده که امروز یکی از نتایج آن را در همکاری مشترک پلیس و سازمان راهداری در به اشتراک گذاشتن اطلاعاتشان می‌بینیم. این همدلی در صورتی که ادامه پیدا کند می‌تواند تاثیری مهم در اصلاح نگاه به ایمنی راه‌ها داشته باشد. آخوندی از لزوم تغییر پارادایم نگاه به تصادفات جاده‌یی گفت و تصریح کرد: در گذشته بیشترین نگاه به تصادفات بحث فنی و کارشناسی بوده اما ما باید برای تاثیرگذاری بیشتر برنامه‌های خود به سمت پارادایم اجتماعی حرکت کنیم تا به این ترتیب طرح‌ها افزایش کارآیی داشته و اهداف بلندمدت کشور در کاهش آمار تصادفات و تلفات جاده‌یی را کنترل کند.
افتتاح سامانه اطلاعات حوادث حمل‌ونقلی کشور
همچنین در این جلسه، سامانه جامع اطلاعات حوادث و سوانح حمل‌ونقل کشور رونمایی و افتتاح شد. این سامانه در هر مرورگر قابل استفاده است و آدرس URL آن www.havades.mrud.ir است.این سامانه هم‌اکنون به عنوان زیرپورتال در پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت راه‌وشهرسازی به آدرس www.mrud.ir قابل مشاهده است. موقعیت فعلی سامانه پیاده‌سازی فرم‌ها در بخش‌های سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌یی، اورژانس، هلال‌احمر، شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، سازمان بنادر و... است. انتظاراتی که از دستگاه‌های دولتی در این سامانه مدنظر است معرفی نماینده تام‌الاختیار هر یک از دستگاه‌ها و سازمان‌ها به صورت مکتوب، ارایه اطلاعات حوادث و سوانح از طریق فرم‌های جامع پیاده‌سازی و ارایه بازخورد درخصوص فرم‌ها و فیلدهای ورود اطلاعات است. تحلیل نقاط حادثه‌خیز در این سامانه انجام خواهد شد و این مورد بانک اطلاعات جامعی درباره سوانح حمل‌ونقل خواهد بود.
