سیدحسین موسویان در یادداشتی با اشاره به زمان کم باقیمانده تا پایان مهلت مذاکرات هسته‌یی ایران نوشت: احتمال توافق مذاکره‌کنندگان روی طرح کلی یک توافق هسته‌یی پیش از ضرب‌الاجل 24نوامبر (سوم‌آذر) زیاد است.
به گزارش ایسنا، سیدحسین موسویان عضو پیشین تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی ایران در یادداشت خود که در پایگاه اینترنتی شبکه خبری بی‌بی‌سی منتشر شده است، نوشت: اگرچه احتمال دستیابی به یک بسته جامع در مذاکرات هسته‌یی کم است، اما این احتمال وجود دارد که طرف‌های مذاکره‌کننده برسر طرح کلی یک توافق هسته‌یی تا پایان ضرب‌الاجل 24 نوامبر به توافق برسند.
درحال حاضر مساله مورد اختلاف اصلی در این مذاکرات دو چیز است؛ لزوم حل مساله ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم در ایران و زمان و چگونگی لغو تحریم‌ها.
با توجه به پیشرفت‌های به‌دست آمده در مذاکرات قبلی، دیگر سوالات شامل سطح غنی‌سازی اورانیوم، میزان ذخیره اورانیوم و حضور بازرسان در تاسیسات فردو در صورت حل دو مساله اصلی قابل پاسخگویی هستند.
برای حل این مساله راه‌هایی وجود دارد. اصول این راه‌ها باید این باشد که شفاف‌سازی و اتخاذ اقدامات اعتمادساز از سوی ایران و لغو تحریم‌ها از سوی قدرت‌های جهانی باید به‌صورت همزمان باشد که می‌تواند در یک مدل دوجانبه تنظیم شود.
این عضو پیشین تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی ایران در ادامه دیدگاه خود را این‌گونه مطرح کرد: پس از حصول یک توافق هسته‌یی، ایران در راستای اجرای فوری آن باید کارهای زیر را انجام دهد:
1- با اجرای مشروط پروتکل الحاقی معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌یی موافقت کند که بازرسی‌های سرزده بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را شامل می‌شود.
2- با اجرای مشروط کد 3.1 اصلاحیه موافقتنامه جامع پادمان‌های آژانس موافقت کند. این اصلاحیه از کشورهای امضا‌کننده آن می‌خواهد که هرگونه تصمیم خود برای ساخت یک تاسیسات هسته‌یی جدید را به آژانس اعلام کنند.
به گزارش ایسنا، ایران در سال 2007 در واکنش به تصویب قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل اجرای این اصلاحیه را متوقف کرد. اجرایی که در ابتدا نیز اقدامی داوطلبانه و نه الزامی از سوی ایران بود.
3- به تعلیق غنی‌سازی اورانیوم بالاتر از 5درصد، همان‌گونه که طبق توافق ژنو پیش از این نیز به آن پایبند بود ادامه دهد.
4- تبدیل تاسیسات غنی‌سازی فردو به یک سایت توسعه و تحقیق را آغاز کند.
به گزارش ایسنا، ایران سایت فردو را به‌عنوان سایت جایگزین نطنز ایجاد کرده است و مذاکره‌کنندگان ایرانی تاکنون هیچ اظهارنظری در مورد قبول این پیشنهاد نداشته‌اند.
5- اعمال تغییرات در راکتور آب سنگین اراک برای کاهش تولید پلوتونیوم را آغاز کند.
6- پاسخگویی به سوالات آژانس درباره فعالیت‌های هسته‌یی‌اش که آژانس آن را وجود ابعاد نظامی احتمالی می‌خواند را آغاز کند.
7- به بازفرآوری نکردن سوخت هسته‌یی استفاده شده در تاسیسات اراک ادامه دهد.
8- شروع به کاهش ذخیره اورانیوم به سطح نیازهای عملی کند.
9- حفظ ظرفیت غنی‌سازی در سطح کنونی حدود 9هزارو400 سانتریفیوژ و فعال نکردن 12هزار سانتریفیوژ دیگر که تاکنون نصب شده‌اند.
به نوشته موسویان، این اقدامات می‌تواند بالاترین حد از شفاف‌سازی ایران و نبود ظرفیتی که غرب آن را گریز هسته‌یی می‌خواند تضمین کند.
غرب در ازای این اقدامات باید تمام تحریم‌های یکجانبه و چندجانبه علیه ایران را لغو کند.
در مرحله بعد از حصول توافق ایران باید اقدامات زیر را به‌کار گیرد:
1- باز طراحی فنی راکتور آب سنگین اراک که می‌تواند تولید کنونی پلوتونیوم آن را از 10کیلوگرم در سال به یک کیلوگرم محدود کند.
2- تبدیل تاسیسات فردو به سایت تحقیق و توسعه را تکمیل کند.
3- مساله چاشنی‌های انفجاری را با آژانس حل کند.
4- امضای پروتکل الحاقی را در کابینه و پارلمان مطرح کند.
قدرت‌های جهانی در ازای تمام این اقدامات باید تحریم‌های اعمال شده از سوی اتحادیه اروپا و تحریم‌ها و قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل را لغو کنند. در این شرایط تحریم‌های یکجانبه امریکا باید در حالت تعلیق باقی بمانند.
در مرحله آخر که باید پیش از پایان دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما رییس‌جمهور امریکا تکمیل شود؛ ایران باید:
1- پروتکل الحاقی را در پارلمان تصویب کند.
2- کد 3.1 اصلاحیه موافقتنامه پادمان‌های آژانس را در کابینه تصویب کند.
3- به حفظ غنی‌سازی اورانیوم در سطح 5درصد برای یک زمان طولانی‌تر ادامه دهد.
4- به بازفرآوری نکردن سوخت مصرف شده در راکتور اراک برای زمانی طولانی‌تر ادامه دهد.
5- به حفظ ذخیره اورانیوم در سطحی که برای رفع نیازهای داخلی لازم است ادامه دهد.
تمام این اقدامات باید از سوی مذاکره‌کنندگان مورد توافق قرار گیرد.
امریکا نیز در ازای اقدامات شفاف‌سازی و اعتمادسازی ایران باید تمام تحریم‌هایی که به حالت تعلیق درآورده بود لغو کند و شورای امنیت سازمان ملل باید پرونده هسته‌یی ایران در سازمان ملل و آژانس را به حالت عادی بازگرداند و قطعنامه‌هایش را لغو کند. سیدحسین موسویان در یادداشت خود هدف غرب در این مذاکرات را اطمینان یافتن از ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌یی ایران دانست درحالی که ایران خواستار برخورد از حق خود مبنی‌بر استفاده از تکنولوژی هسته‌یی است. این بسته اهداف هر دو طرف مذاکره‌کننده یعنی ایران و قدرت‌های جهانی را در یک چارچوب زمانی واقع‌بینانه و به‌صورت اقدامات متقابل مناسب برآورده می‌کند.
