همه‌چیز زود شروع شد؛ انتخابات نایب‌رییسی اتاق ایران خیلی زود تب و تاب انتخابات را به اتاق بازرگانی آورد. به‌دنبال آن گروه‌بندی‌ها هم زودتر از زمانیکه معمول است اتفاق افتاد.
حال خیلی زودتر از آنکه تصور می‌شد شهرستان‌ها در حال ورود به بازی و آغاز ائتلافی بزرگ برای کسب کرسی‌های هیات رییسه اتاق ایران هستند.
در حالی که هنوز مدت زیادی به‌انتخابات اسفند و به‌دنبال آن انتخابات هیات‌رییسه اتاق‌های بازرگانی شهرستان باقی مانده است اما زمزمه‌ها خبر از برنامه‌ریزی برای انتخابات تیر ماه می‌دهد.
گروه‌هایی که تا امروز در صحبت‌های خود برای ائتلاف قول‌و‌قرارهایی برای انتخابات اتاق ایران هم می‌گذاشتند به‌زودی باحضور مدعیان جدیدی روبه‌رو خواهند شد که نه تنها معادلات اتاق ایران را بر هم می‌زند، بلکه روی توازن قوا در اتاق بازرگانی تهران هم اثرگذار است.
نمایش قدرت شورای روسا
دوره قبل انتخابات اتاق بازرگانی ایران را باید نقطه عطفی در بحث قدرت گرفتن شهرستان‌ها دانست. سال‌های متمادی ریاست اتاق بازرگانی ایران بر عهده رییس اتاق تهران بود و بعد از آن هم رییس سابق اتاق تهران بر کرسی ریاست ایران تکیه زد.
اما در دوره پیش شهرستان‌ها نقشی بسیار متفاوت را برعهده گرفتند و بعد از انتقادهای زیادی که به‌منفعل عمل کردن شورای روسای استان‌ها بود، این شورا موفق شد با عملکردی بسیار دقیق در عمل نتیجه انتخابات هیات‌رییسه اتاق ایران را رقم بزند.
چهار سال پیش، قبل از انتخابات هیات‌رییسه اتاق ایران، جلسه‌یی توسط شورای روسای اتاق‌های بازرگانی شهرستان برگزار شد و قرار شد که این شورا افرادی را برای هیات‌رییسه انتخاب کند.
اسامی مختلفی در این جلسه به رای گذاشته شد، عده‌یی نظر اکثریت را پذیرفتند اما نکته مهم این بود که اکثریت قریب به اتفاق منتخبین شورا، در انتخابات هیات‌رییسه پیروز شدند.
در آن جلسات اختلاف نظری روی ادامه ریاست نهاوندیان وجود نداشت و تمامی گروه‌ها روی وی اتفاق نظر داشتند. اما شورای روسا چهارعضو شهرستانی را به‌عنوان کاندیدا برای هیات رییسه اتاق بازرگانی ایران برگزید. غلامحسین شافعی از مشهد، محسن جلال‌پور از کرمان، عبدالرحمان سلیمانی از اهواز و محمود اسلامیان از اصفهان افرادی بودند که به‌عنوان هیات رییسه از سوی شورای روسا معرفی شدند و همگی کرسی‌های مورد نظر را به‌دست آوردند. همچنین قرار شد یک نماینده دولتی هم در هیات رییسه حضور داشته باشد که خدامراد احمدی برای این پست انتخاب شد.
شاید تنها موردی که در بین اعضای شورای روسا اختلاف نظر بود نایب‌رییس آخر محسوب می‌شد که گروهی به‌دنبال انتخاب علا‌میرمحمد صادقی و گروهی دیگر به‌دنبال نایب‌رییسی پدرام سلطانی بودند و در نهایت سلطانی انتخاب شد. هرچند که بعدها میرمحمد صادقی هم به‌هیات رییسه راه یافت.
زمزمه‌های یک ائتلاف بزرگ
قدرت نمایی شهرستان‌ها در انتخابات دوره قبل در طول دوره هم ادامه یافت. حتی در انتخابات نایب‌رییسی اخیر میان مسعود کرباسیان و محسن چمن آرا، جلسه‌یی که در ارومیه برگزار شد نقش مهمی ایفا کرد. اما امروز با نزدیک شدن به انتخابات و روشن شدن حدود مرزبندی‌ها، گفت‌وگوهای زیادی درباره ریاست اتاق ایران مطرح می‌شود.
در هفته‌های اخیر جلساتی زیادی برگزار شد، قول و قرارهای مختلفی مطرح گشت و در نهایت بعضی گروه‌ها چهره‌هایی را برای کاندیدا شدن ریاست اتاق ایران برگزیدند. این موضوع تا حدی باعث نارضایتی شهرستانی‌ها شده است.
در واقع روسای شهرستان‌ها که در حال تماشای اتفاقات در تهران هستند این‌گونه برداشت می‌کنند که در جلسات درون گروهی هیچ توجهی به سهم شهرستان‌ها در این انتخابات نمی‌کنند.
شاید مهم‌ترین ناراحتی شهرستان‌ها از این موضوع باشد که بسیاری فراموش کرده‌اند که با رای شهرستان‌ها برخی کرسی‌ها را کسب کرده‌اند ولی امروز بدون توجه به آنها در حال ارایه برنامه هستند. در حالی که قرار بود این افراد در کارها با شهرستان‌ها مشورت کنند.
همین موضوع شروعی بود بر ایجاد زمزمه‌های یک ائتلاف بزرگ در شهرستان‌ها. در حال حاضر گفت‌وگوهای اولیه میان چند شهرستان در حال شکل گرفتن است. شهرستان‌ها را می‌توان به سه گروه کلی تقسیم کرد. گروه اول شهرستان‌هایی هستند که از هم‌اکنون مشخص است که هیات رییسه فعلی آنها دوباره با ساختاری شبیه به همین دوره در دوره بعد انتخاب می‌شود. گروه دوم شهرستان‌هایی است که هیات رییسه آنها تغییر خواهد کرد ولی افرادی ذی‌نفوذ که جهت‌گیری شهرستان را در این دوره تعیین می‌کردند و در دوره بعد نیز همان جریان را ادامه خواهند داد.
گروه سوم هم شهرستان‌هایی هستند که هیات رییسه و جهت‌گیری کلی آنها تغییر خواهد کرد. در همین راستا گفتمان ائتلافی میان برخی شهرستان‌های گروه اول و دوم در حال شکل‌گیری است. این ائتلاف جدا از اعضای فعلی هیات رییسه تهران و ایران در حال شکل‌گیری است و توافقاتی اولیه ایجاد شده است. نکته مهم آن است که روز یک‌شنبه به‌دلیل برگزاری هیات نمایندگان ایران و در حاشیه آن جلسه شورای روسای اتاق‌های شهرستان‌ها، تمامی شهرستان‌ها در تهران گرد هم می‌آیند و احتمالا شاهد شکل‌گیری هسته اولیه این ائتلاف بزرگ هستیم.
احتیاط کنید
قدرت گرفتن اتاق‌های بازرگانی در شهرستان‌ها به تنهایی امری بسیار مبارک است. اگر یک شهرستان اتاق بازرگانی قوی داشته باشد مطمئنا اقتصاد بخش خصوصی در این شهرستان می‌تواند با قدرت زیادی به‌کار خود بپردازد. اما مشکل اصلی آن جایی شروع می‌شود که مساله تهرانی و شهرستانی به یک عامل اختلاف بدل شود.
به‌عبارت دیگر اتاق بازرگانی نیاز به‌متحد بودن و کنار گذاشتن اختلافات دارد. در این موضوع همه افراد نقش دارند و فرقی میان گروه‌ها نیست.
لازم است نهادی که عنوان پارلمان بخش خصوصی را یدک می‌کشد، به صدای واحد فعالان اقتصادی بدل شود. اختلاف نظر در درون اتاق بازرگانی امری کاملا طبیعی است اما مهم آن است که در خارج از اتاق یک صدا به گوش برسد. در این میان اختلاف میان تهران، شهرستان، تشکل، نماینده دولتی و تمام این دسته‌بندی‌ها این خطر را در پی دارد که انرژی گروه‌ها که باید صرف بهبود وضعیت اتاق بازرگانی شود به دستاویزی برای جدل بدل شود. اتحاد میان شهرستان‌ها امری بسیار مثبت است به‌شرط آنکه این اتحاد در کنار تعامل با سایر گروه‌های تهرانی و تشکلی بدل به یک اتحاد بزرگ برای تمامی اعضای اتاق بازرگانی شود و در بهبود وضعیت اتاق بازرگانی به دور از تمام اختلافات بکوشد.
