بررسی عملکرد حملونقل برونشهری در نیمه نخست سال93 در شورای عالی هماهنگی ترابری کشور حاکی از آناست که شرکتهای حملونقل جادهیی کشور از اقبال بلندی برای جذب مسافر برخوردار نبودند. به گزارش «تعادل» میزان استفاده مسافران از وسایل حملونقل عمومی جادهیی در این مدت نسبت به مدت مشابه در سال گذشته 19درصد کاهش یافته است. با اینحال، ناوگان جادهیی کشور بیشترین سهم در جابهجایی مسافر در سراسر کشور را دارد. بهطوریکه 70درصد مسافران در نیمه نخست امسال ازطریق شبکه حملونقل جادهیی سفر کردهاند. البته سهم قطارها از جابهجایی مسافران در این مدت، 11درصد بوده است. این درحالی است که با وجود اخبار سقوط، نقص فنی پیدرپی و تاخیرهای بعضا چندساعته هواپیماها، ، شرکتهای هواپیمایی در مقایسه با صاحبان ناوگان جادهیی کشور وضعیت بهتری داشتند. چراکه تعداد مسافران هواپیماها در نیمه اول سال جاری نسبت به نیمه اول سال گذشته 16درصد افزایش یافته است. در این مدت ناوگان هوایی کشور 12درصد مسافران را جابهجا کردند. این آمار نشان میدهد علاوه بر تحریمهای کشتیرانی، مسوولان دریایی کشور شاهد اخبار خوشی در بخش جابهجایی مسافران بودند. در
این مدت، مشتریان شناورهای مسافربری کشور در نیمه نخست سال جاری نسبت به نیمه نخست سال گذشته بالغ بر 11درصد افزایش یافته است. به این ترتیب، سهم ناوگان دریایی کشور از جابهجایی مسافر در نیمه نخست امسال هفتدرصد بوده است.
حملونقل جادهای
محدود بودن دسترسی به فرودگاه و ایستگاه راهآهن در بسیاری از مسیرهای فرعی، صرفه زمانی بیشتر برای مسیرهای کوتاه و البته از همه مهمتر ارزان بودن نرخ بلیت اتوبوس بهخصوص در مقایسه با هواپیما، باعث شده حملونقل جادهیی همواره جایگاه نخست را در جابهجایی مسافر داشته باشد. همچنین شورای عالی هماهنگی ترابری کشور اعلام کرد، در نیمه نخست امسال 88میلیون نفر و در نیمه نخست سال گذشته 109میلیون نفر ازطریق وسایل حملونقل عمومی جادهیی برونشهری جابهجا شدهاند. در بخش عملکردحملونقل جادهیی در حوزه ترانزیت در نیمه امسال 6.8میلیون تن تزانزیت شده که نسبت به دوره مشابه سال گذشته رشد 7درصدی در وزن کالاهای ترانزیتی کشور را نشان میدهد.
البته هر ساله با آغاز سفرهای نوروزی در کشور، نرخ بلیت اتوبوسهای کشور 20درصد افزایش مییابد که پس از پایانیافتن این سفرها، قیمتها به نرخ سابق خود بازمیگردد. اما در سال جاری این اتفاق رخ نداد و شرکتهای حملونقل جادهیی خدماتشان را با همان نرخ دوران تعطیلات عید ارایه دادند. همچنین آمار سفرها نشان میدهد، باتوجه به اینکه حجم سفرها کاهش نیافته است، مسافران در سال93 از وسایل حملونقل شخصی بیشتر استفاده کردهاند.
حملونقل ریلی
وسعت جغرافیایی ایران، البته هزینه بالای مسافرت هوایی و ریسک سفرهای جادهیی، فرصت بسیار خوبی برای شرکتهای حملونقل ریلی است که بتوانند سهم خود از جابهجایی مسافران را افزایش دهند. چرا که بررسی بلیتهای قطار خریداریشده حاکی از آناست که معمولا از بیش از 59 درصد ظرفیت قطارها استفاده میشود. این شرایط نشان میدهد شبکه ریلی کشور از پتانسیل بالایی برای جذب مشتری برخوردار است، اما باتوجه به ظرفیتهای فعلی نمیتواند خدمات متناسب با تقاضای کشور ارایه دهد. با اینحال، براساس گزارش در شورای عالی هماهنگی ترابری کشور، در حوزه ریلی در ششماهه نخست امسال 13.2میلیون نفر مسافر و 17میلیون تن کالا ازطریق راهآهن جابهجا شده است. به این ترتیب تنها 11درصد مسافران کشور، سفر با قطار به سایر ناوگان حملونقلی کشور را ترجیح دادند. باتوجه به تعداد 13.2میلیون نفر مسافر جابهجا شده ازطریق شبکه ریلی کشور، مدیرعامل راهآهن کشور از نگاه ویژه این شرکت برای رساندن تعداد مسافران به 27میلیون نفر تا پایان سال خبر داده است. به این ترتیب شاهد بودیم، سازمان راهآهن کشور و در راس آن وزارت راه و شهرسازیدرصدد جذب اعتبار ازطریق صندوق توسعه
ملی، سرمایهگذار خارجی و سایر منابع مالی دولت هستند. تا بدین طریق بتوانند از تقاضای بالقوه برای خدمات ریلی کشور بهرهبرداری کنند. گرچه شرکت راهآهن در تلاش است با ارتقای کیفیت خدمات قطارها، سهم 11درصدی شرکتهای حملونقل کشور از جابهجایی را افزایش دهد، اما نباید از اثرات افزایش قیمت بلیت در مهر سال جاری بر استقلال مسافران از سفر با قطار غفلت کنند.
حملونقل هوایی
براساس گزارش شورای عالی هماهنگی ترابری کشور، در نیمه نخست امسال، 12درصد مسافران کشور، مشتری شرکتهای هواپیمایی بودند. بهطوریکه در بخش حملونقل هوایی درمجموع پروازهای داخلی و خارجی طی نیمه نخست امسال 15میلیون نفر جابهجا شدهاند که در مقایسه با سال گذشته رشد 16درصدی را نشان میدهد. این درحالی است که صاحبان ناوگان هوایی کشور روزهای خوبی را در مردادماه تجربه نکردند، چرا که مراجعه مسافران برای خرید بلیت هواپیما تحتالشعاع اخبار سقوط آنتونف140 قرار گرفته بود. البته با ازمیانبرداشتن برخی تحریمها، انعقاد قرارداد با شرکتهای هواپیمایی مطرح در جهان و تلاش در ارتقای کیفیت خدمات هواپیماها، انتظار میرود، شرکتها روزهای خوبی در پیش رو داشته باشند. همچنین، شرکتهای هواپیمایی کشور مدعی هستند درصورتیکه طرح آزادسازی قیمت بلیت هواپیماها بهطور کامل اجرا شود، خدمات در سطوح بهتری ارایه میشود. با اینحال، باوجود افزایش قیمت بلیت در سال جاری همچنان شاهد اخباری درباره فرود اضطراری، لغو پرواز یا تاخیر پرواز هواپیماها هستیم.
حملونقل دریایی
6ماه نخست سال جاری برای شرکتهای حملونقل دریایی کشور همراه بود با حذف تحریمهایی بود که مانع از آزادی عمل ناوگان دریایی کشور در آبهای آزاد میشد. به این ترتیب، در نیمه نخست امسال در بخش عملکرد حملونقل دریایی، کشور رشد 11درصدی را نسبت به 6ماه نخست سال92 تجربه کرد. به این ترتیب، 8.8میلیون نفر ازطریق شناورهای دریایی جابهجا شدند. البته، این درحالی است که سازمان بنادر کشور با علم به پتانسیل کشور در بخش حملونقل دریایی بهدنبال ایجاد ظرفیت در زیرساختهای مسافری است. چراکه به گفته معاون امور بندری و مناطق ویژه سازمان بنادر و دریانوردی، این سازمان برای ساخت 30شناور پیشرفته مسافری، 900میلیاردریال اعتبار میدهد. این درحالی است که به متقاضیان خرید شناورهای مسافری و گردشگری از محل منابع داخلی خود تسهیلات بسیار مناسب با سود صفردرصد اعطا میکند.