سومین وزیر پیشنهادی رییس‌جمهور برای وزارت علوم، دیروز در شرایطی با رای عدم اعتماد نمایندگان مواجه شد که حتی نمایندگان نزدیک به‌دولت هم نسبت به استراتژی پارلمانی و سیاست رسانه‌یی دولت انتقاد داشتند. ردپای این انتقاد را می‌شد در رای بالای مخالفان دید که حتی برخی طرفداران دولت را نیز در بر می‌گرفت. این در حالی است که به‌فاصله یک روز مانده به جلسه رای اعتماد، معاون پارلمانی رییس‌جمهور از رای بالای نمایندگان به نیلی احمدآبادی خبرداده بود. براین اساس اهالی بهارستان در جلسه علنی صبح چهارشنبه به‌وزیر پیشنهادی دولت رای اعتماد ندادند تا سرنوشت یکی ازمهم‌ترین وزارتخانه‌های اجرایی کشورمان همچنان معلق بماند.
در جلسه روزگذشته ابتدا رییس‌جمهور به دفاع از سومین وزیر پیشنهادی‌اش پرداخت و سپس نمایندگان مخالف و موافق به بیان نظرات خود پرداختند. «محمود نیلی احمدآبادی» با 160رای مخالف و تنها با 79رای موافق ساختمان بهارستان را ترک کرد تا به‌ساختمان مدیریت دانشگاه تهران بازگردد.
آنچه در جلسه دیروز گذشت
دویست و پنجاه و چهارمین جلسه علنی مجلس صبح روز گذشته (7آبان) به‌ریاست علی لاریجانی و بادستور کار بررسی صلاحیت محمود نیلی‌احمدآبادی برگزار شد. به گزارش خبرگزاری‌ها، رییس‌جمهور در حالی برای دفاع از وزیر پیشنهادی علوم وارد صحن علنی شد که اکثر اعضای کابینه او را همراهی می‌کردند. حسن روحانی در حمایت از محمود نیلی احمدآبادی گفت: «ما نمی‌خواهیم دانشگاه ما جولانگاه این جناح یا آن جناح باشد، ما می‌خواهیم اعتدال و آرامش در دانشگاه ما حاکم باشد و هر کسی مسوول آموزش عالی است باید بداند مبنا شایسته سالاری است نه این حزب و نه آن جناح.» رییس‌جمهور که برای دفاع از وزیر پیشنهادی علوم وارد صحن علنی شده بود کمی پس از سخنرانی صحن را ترک کرد. بلافاصله پس از پایان صحبت‌های روحانی درمجلس، صفحه توییتر رییس‌جمهور بخشی از سخنان روحانی در جلسه رای اعتماد را بازنشر داد. رییس‌جمهور در توییتر خود با هشتگ‌ها مجلس، رای اعتماد و وحدت این جمله را نوشت: «افکارعمومی قضاوت خواهد کرد. افکار عمومی ملت ما نه فاصله را می‌پسندد و نه خدای ناکرده لجبازی را می‌پسندد.»
وقتی همه راه‌ها به«فتنه» ختم می‌شود
به‌نظر می‌رسد، مهم‌ترین دستاویزی که مخالفان برای مواجهه با دولت از آن بهره می‌برند، ماجرای انتخابات سال 88 و حوادث پس از آن است که درهرجلسه رای اعتماد به‌عنوان یکی از ابزارهای نمایندگان برای مقابله با دولت از آن استفاده می‌شود. علی اکبریان نماینده کرج که در روزهای گذشته فیلمی از دانشجویان کرج را در میان نمایندگان دست به دست می‌کرد، به‌عنوان مخالف وزیر پیشنهادی، خطاب به نیلی احمد آبادی گفت: «همکار سپاهی من چرا از فتنه تبری نمی‌جویی؟ این مساله را علنی بگو. مگر مقام معظم رهبری یکی از تذکرات خود را در رابطه با فتنه نداده‌اند اما وقتی آقایان به فتنه می‌رسند سکوت می‌کنند.»
سید محمد نبویان هم که از جمله نمایندگانی است که اکثرا صحنه گردانی مخالفت با وزرای معرفی شده در مجلس را به عهده می‌گیرد، در مخالفت با این وزیر پیشنهادی گفت: «آوردن کسانی که خودشان منشا اغتشاش در دانشگاه هستند، آرامش را از این نهاد می‌گیرد.»الیاس نادران در مخالفت با وزیر پیشنهادی علوم با بیان اینکه اگر قرار بود شما به عنوان وزیر معرفی شوید، پس چرا به‌عنوان سرپرست وزارت علوم معرفی نشدید؟ وی گفت: «لااقل دو ماه به‌عنوان سرپرست وزارت علوم کار انجام می‌دادید تا هنر مدیریت شما را می‌دیدیم تا امروز قضاوت کنیم و بگوییم به‌عنوان یک سرپرست خوب می‌توانید تا دو سال دیگر وزیر علوم باشید.»
در شرایطی که مخالفان نیلی احمدآبادی با برنامه‌ریزی از پیش تدوین شده، هرکدام بخشی از انتقادات علیه وزیر پیشنهادی را به عهده گرفته بودند و جلسه را به سمت عدم اعتماد هدایت می‌کردند، موافقان وی نتوانستند توجه نمایندگان را به خود جلب کنند. مهرداد بائوج لاهوتی نماینده رشت در موافقت با وزیر پیشنهادی علوم اظهارداشت: «رییس‌جمهور بارها تاکید کرده که در دانشگاه‌ها باید اعتدال باشد، از این‌رو وزیر پیشنهادی علوم از دانشمندان بوده و باید گفت که امروز نگاه ملت ایران به سمت مجلس بوده و نباید 4میلیون دانشجو در دانشگاه‌ها بیش از این سرگردان باشند.»
ابراهیم نکو نماینده رباط کریم هم در موافقت با وزیر پیشنهادی علوم گفت: «نیلی احمدآبادی حاشیه‌های سیاسی ندارد و این امر یکی از امتیازات ایشان است.» پس از صحبت‌های مخالفان وموافقان، لاریجانی از نمایندگان خواست بدون مجوز هیات رییسه مجلس. در پایان محمود نیلی‌احمدآبادی وزیر پیشنهای علوم در حمایت از برنامه‌های خود صحبت کرد. قبل از آغاز رای‌گیری نمایندگان علی لاریجانی از اعضای هیات دولت که در جلسه رای اعتماد به وزیر پیشنهادی علوم در صحن علنی حضور داشتند، خواست تا صحن مجلس را ترک کنند. رای‌گیری انجام شد و همانطور که از قبل هم قابل پیش بینی به نظرمی‌رسید، بهارستانی‌ها در میدان تعامل با دولت، ترجیح دادند که راه خود را بروند.
شوهانی: چرا وزارت کشور معاون سیاسی ندارد
احمد شوهانی از جمله نمایندگان نزدیک به دولت است که نسبت به راهبرد اتخاذ شده معاونت پارلمانی رییس‌جمهور برای مواجهه با مجلس دل پر دردی دارد. عضو کمیسیون امنیت ملی در گفت‌وگو با «تعادل» با اشاره به شرایطی که باعث رای عدم اعتماد به نیلی احمدآبادی شده است، می‌گوید: «فکر می‌کنم دلایل رای نیاوردن سومین وزیر پیشنهادی دولت برای وزارت علوم دلایل بسیاری دارد از جمله اینکه بهتر بود حداقل دوماه آقای نیلی را به عنوان سرپرست معرفی کنند تا در این مدت زمان بتواند با نمایندگان استان‌ها رایزنی کند. فکر می‌کنم فرصت کوتاه یکی از دلایل این رای مجلس بود.»
عضو کمیسیون امنیت ملی در نقد راهبرد دولت برای ارتباط با مجلس می‌گوید: «چرا از پتانسیل دانشگاهی مثل پیام نور که مدیرانش توسط وزرای همین دولت منصوب شده، استفاده نمی‌شود. این دانشگاه در تمام شهرهای کشورمان شعبه دارد و می‌تواند مطالبات دانشگاهیان را از طریق شهرستان‌ها به نمایندگان منتقل کنند. دانشگاه پیام نور تنها یک نمونه از ظرفیت‌هایی است که متاسفانه راهبردی برای استفاده از آن اندیشیده نشده است. وقتی که دولت دست روی دست می‌گذارد، گروه‌های سیاسی تندرو در مجلس علیه دولت فعالیت می‌کنند ونهایتا شرایطی به‌وجود می‌آید که امروز شاهد آن هستیم. جمعیت 4میلیونی دانشجویان واساتید که تکلیفشان مشخص نیست.»
شوهانی در پاسخ به این سوال که وزیر پیشنهادی بعدی باید دارای چه شرایطی باشد که مورد قبول نمایندگان واقع شود می‌گوید: «مهم‌تراز این سوال باید این پرسش پرسیده شود که وزیر پیشنهادی چگونه باید معرفی شود که از آزمون مجلس عبور کند؟ اگر راهبرد دولت همین باشد که در جلسه روز گذشته مشاهده شد، شما مطمئن باشید که تغییری ایجاد نمی‌شود و چهارمین وزیر هم به سرنوشت سه نفر قبلی دچار می‌شود. باید مشاوره‌های مناسبی با نمایندگان طرفدار دولت انجام شود. به نظرم معاون پارلمانی رییس‌جمهور در این زمینه مقصر است.» نماینده ایلام در پایان صحبت‌هایش و در حالی که از نتیجه رای اعتماد حسابی دلخور است می‌گوید: «چرا با گذشت 6ماه معاون سیاسی وزیر کشور انتخاب نمی‌شود. من می‌گویم، چون تندروهای مجلس اجازه نمی‌دهند. واقعیت آن است که اوضاع مجلس این روزها پیچیده است و با گزینه‌های بعدی هم همینطور رفتار می‌شود. آقایان به جای هماهنگی با طرفداران دولت در مجلس، رفته‌اند با فراکسیون اصولگرایان جلسه گذاشته‌اند، از اول هم معلوم بود که این فراکسیون به نیلی رای نمی‌دهد. به نظرمن دیدگاه اکثریت مجلس دیدگاه کسانی چون رسایی و حسینیان نیست، اما به دلیل برخی کم
کاری‌ها این افراد در رای مجلس تاثیر می‌گذارند.» آنچه که برخی از نمایندگان درباره زنجیره ناکامی‌های دولت در مجلس مطرح می‌کنند نکاتی را در بر دارد که باید از سوی دولتمردان مورد توجه قرار بگیرد.
فرصت 28روزه دولت
بر اساس قانون اساسی دولت می‌تواند برای دو دوره سه ماهه سرپرست معرفی کند، این در حالی است که روز گذشته زمزمه‌هایی در میان نمایندگان شنیده می‌شد که رییس‌جمهور تنها 28روز برای معرفی فرد تازه فرصت دارد. عضو هیات رییسه مجلس در این باره معتقد است: «دولت فقط تا 5 آذر می‌تواند این وزارتخانه را با سرپرست اداره کند. اگر بعد از 5 آذر وزارت علوم توسط سرپرست اداره شود، تصرف در اموال عمومی بوده و این موضوع غیرقانونی است.»
نماینده طرقبه و چناران تصریح کرد: «انتظار داریم رییس‌جمهور فرد معتدلی را به مجلس برای تصدی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری معرفی کند که امکان رای آوری داشته باشد.»
معنای این صحبت عضو هیات رییسه مجلس نهم این است که حتی خود نمایندگان هم امیدی به انتخاب وزیر ندارند. آخرین پرده از رویارویی مجلس با دولت منتخب مردم نشان می‌دهد که هنوز فاصله معناداری میان ایده‌های رییس‌جمهور و برخی از نمایندگان تندرو وجود دارد که باید برای رفع آن راهبرد معقولی اندیشید.
