تسهیلاتدهی در دو سال اخیر معادل 83درصد رشد کرده و میزان تسهیلات در نیمه اول سال از مبلغ 80هزارمیلیارد تومان به 146هزارمیلیارد تومان افزایش یافته است
آخرین آمار و ارقام ارایه شده بانک مرکزی از عملکرد تسهیلات پرداختی بانکها در 6ماهه ابتدایی سال حاکی از پرداخت بیش از 146هزارمیلیارد تومان منابع بانکی به حوزههای اقتصادی است که نشان میدهد حدود نیمی از قرار 285هزارمیلیاردی در نیمه سال پرداخت شده و در صورت ادامه روند موجود تمامی پیشبینی مورد نظر سیف پرداخت خواهد شد.
توان تسهیلاتدهی و پرداخت تسهیلاتدهی در دو سال اخیر معادل 83درصد رشد کرده است و میزان تسهیلات در نیمه اول سال از مبلغ 80هزارمیلیارد تومان به 146هزارمیلیارد تومان افزایش یافته و در این دو سال 83درصد رشد کرده و در نیمه اول سال93 معادل 41درصد نسبت به نیمه اول سال92 رشد کرده است.
پیش از این، رییس کل بانک مرکزی وعده داده که شبکه بانکی تا پایان سال 285هزارمیلیارد تومان تسهیلات پرداخت کند که با رشد وامدهی بانکها در نیمه ابتدایی امسال تاکنون نیمی از رقم اعلامی پرداخت شده و حدود 140هزارمیلیارد تومان دیگر تا تحقق وعده سیف مانده است.
کاهش تسهیلاتدهی بانکها به بخشهای اقتصادی و تولید در سالهای اخیر و تمامی انتقادات مطرح شده در این رابطه ضمن برانگیختن واکنش بانک مرکزی نسبت به این موضوع برآورد اعطای 240هزارمیلیارد تومان تسهیلات برای سال جاری را به همراه داشت.
این درحالی است که مدتی بعد رییس کل بانک مرکزی اعلام کرد که بانکها قدرت پرداخت بیشتر تسهیلات تا انتهای سال را هم دارند و پیشبینی ما اعطای 285هزارمیلیارد تومان است.
افزایش 41 درصدی توان تسهیلاتدهی
در عین حال بررسی تغییرات در میزان وامدهی شبکه بانکی در نیمه اول سال جاری و دو سال گذشته نشان میدهد که قدرت تسهیلاتدهی بانکها از حدود 80هزارمیلیارد تومان 6ماهه ابتدایی سال 1391 به حدود 146هزارو300میلیارد تومان در سال جاری رسیده که بیانگر رشد حدود 83درصدی پرداخت منابع به بخشهای مختلف اقتصادی اعم از کشاورزی، صنعت و معدن، مسکن و ساختمان، بازرگانی، خدمات و سایر بخشهای متفرقه است. توان تسهیلاتدهی بانکها از 80هزارمیلیارد تومان در نیمه اول سال 1391 با رشد حدود 30درصدی به 104هزارمیلیارد تومان در سال 1392 و در ادامه با رشد 40درصدی به 146هزارمیلیارد تومان در همین بازه زمانی در سال جاری رسیده است.
توان تسهیلات جدید برای بانکهای تخصصی در سال93 معادل 22590میلیارد تومان و تسهیلات معمولی برای حفظ وضعیت موجود نیز نزدیک به 28هزارمیلیارد تومان برآورد شده است.
بانکهای خصوصی شده شامل بانکهای صادرات، ملت و تجارت، قادرند بیش از 32درصد از توان تسهیلاتدهی بانکها را در سال93 به خود اختصاص دهند. به عبارت دیگر، بانکهای خصوصی شده حدود یکسوم کل برنامه تسهیلات سال93 را در اختیار دارند.
بانکهای خصوصی مانند بانکهای پارسیان، پاسارگاد، سامان، اقتصاد نوین و... نیز در رتبه دوم هستند و حدود 29درصد از تسهیلات سال93 را پرداخت خواهند کرد.
بانکهای دولتی شامل بانکهای تجاری، و بانکهای تخصصی نیز روی هم رفته قادرند حدود 39درصد تسهیلات سال93 را پرداخت کنند. بانکهای تخصصی در رتبه ردهبندی بانکهای کشور شامل بانک مسکن، صنعت و معدن و کشاورزی میتوانند 21درصد تسهیلات مورد نیاز صنایع، کشاورزی، و تولید کشور را تامین کنند.
بانکهای تازه خصوصیشده به خاطر توان بیشتری که برای جذب منابع جدید دارند و در سال93 بیش از 39هزارمیلیارد تومان منابع جدید جذب خواهند کرد و همچنین وصولی بیشتر از محل تسهیلات پرداختی به میزان 38هزارمیلیارد تومان، قادرند بیش از 77هزارمیلیارد تومان توان تسهیلاتدهی داشته باشند که از این میزان 42740میلیارد تومان برای حفظ وضع موجود، و 34560میلیارد تومان توان پرداخت تسهیلات جدید بانکهای تازه خصوصیشده است.
بانکهای غیردولتی شامل بانکهای خصوصی و بانکهای خصوصیشده رویهمرفته 61درصد توان تسهیلاتدهی کل بانکها را به خود اختصاص دادهاند و بخش قابلتوجهی از تسهیلات سال93 و نیاز کشور را بانکهای غیردولتی تامین خواهندکرد. اما بانکهای غیردولتی در عین حال سهم حدود 60درصدی در مطالبات معوق کل شبکه بانکی دارند.
بانکهای دولتی شامل بانکهای تجاری و بانکهای تخصصی نیز باوجود سهم 39درصدی در توان پرداخت تسهیلات در سال93، سهم 40درصدی در مطالبات معوق شبکه بانکی دارند. توان تسهیلات جدید در بانکهای دولتی تجاری حدود 19هزارمیلیارد تومان و تسهیلات طبق روال معمول نیز نزدیک به 24هزارمیلیارد تومان برآورد شده است.
نگاهی به سهم بانکها از کل مطالبات معوق در پایان سال92 و توان تسهیلاتدهی بانکها در سال93 نشان میدهد که بانکهای تخصصی دولتی و بانکهای تازه خصوصیشده، وضعیت بهتری نسبت به بانکهای خصوصی و بانکهای تجاری دولتی دارند.
اختلاف سهم توان تسهیلاتدهی بانکها با سهم آنها در مطالبات معوق بانکی، نشان میدهد که از نظر شاخص ارزیابی وضعیت تسهیلاتدهی در سال93 و مطالبات معوق در چه شرایطی هستند.
دو گروه بانکهای تخصصی دولتی و بانکهای تازه خصوصیشده با علامت مثبت4 و مثبت3 و دو گروه بانکهای تجاری دولتی و بانکهای خصوصی با علامت منفی5 و منفی2 مواجه بودهاند.
بانکهای تازه خصوصیشده با اعداد سهم مطالبات معوق 29درصدی و توان تسهیلاتدهی 32درصدی از کل بانکهای کشور، از وضعیت و تناسب بهتری بین مطالبات معوق و توان تسهیلاتدهی برخوردارند. یعنی توان تسهیلاتدهی آنها از سهم آنها در مطالبات معوق 3 واحد درصد بالاتر است.
بانکهای تخصصی نیز وضعیت مناسبی دارند و با سهم مطالبات معوق 17درصد و توان تسهیلات 21درصد از کل بانکهای کشور، توان آنها 4 واحد درصد بالاتر از مطالبات معوق آنهاست. از سوی دیگر، بانکهای خصوصی که سهم قابلتوجهی در مطالبات معوق بانکها به میزان 31درصد و بالاترین سهم را دارند از توان تسهیلاتدهی 29درصدی برخوردارند و درصد و سهم توان تسهیلاتدهی آنها به میزان 2 واحد درصد کمتر از درصد مطالبات معوق آنهاست.
اما بانکهای تجاری دولتی با سهم مطالبات معوق 23درصد و توان تسهیلات 18درصد از کل بانکهای کشور، توان آنها 5 واحد درصد کمتر از سهم مطالبات معوق آنهاست و این موضوع نشاندهنده آن است که نیازمند مدیریت بهتری برای بهبود این رابطه هستند.