بازار ارز این روزها ثبات را بهخوبی تجربه میکند. در گفتوگو با شاهین شایانآرانی به شرایط کشور، عملکرد بانک مرکزی و آینده ارزی در سال94 میپردازیم و بررسی میکنیم که آیا بانک مرکزی با توجه به عملکرد یکساله میتواند دراین امر موفق باشد.
باتوجه به بسترسازیهای انجامشده در راه تکنرخیشدن ارز، به نظر شما دولت تا پایان سال94 میتواند به ارز تکنرخی برسد یا خیر؟
مدیریت اقتصادی که درحالحاضر در دنیا مرسوم است؛ مدیریت ارزی شناور کنترل شده است. باتوجه به عزم دولت برای کاهش تورم آمارها اینطور نشان میدهد که دولت تا بدین هنگام موفق بوده است. دولت توانسته تورم را از التهاب نزدیک 40درصدی آن کاهش دهد و به 25درصد برساند وهمچنین تلاش میکند تا پایان سال94 آن را به 20درصد برساند.
اینها به نظر من کمک میکند تا ارز بهسمت تکنرخیشدن سوق پیدا کند این به آن معنی است که نرخ ارز مبادلاتی به نرخ آزاد برسد. درحالحاضر شرایط برای انجام این کار سختتر است اما مطمئنا تا سال آینده این امکانپذیر خواهد بود و این خیلی مهم است علامت و سیگنالهای دریافتی از پارامترهای اقتصادی بهسوی تکنرخیشدن ارز حرکت میکند.
دررابطه با افزایش ارز مبادلهیی در بانک مرکزی که این روزها سد مصوب دولت را گذرانده است بسیاری از کارشناسان انتقاد داشتهاند که برنامه اقتصادی دولت از قبل این روند افزایشی نبوده است. نظر شما چیست؟
این رقمهای اندک و ناچیز نباید ما را حساس کند. ممکن هم است تا آخرسال به 2750تومان نیز برسد یعنی درحدود صدتومان افزایش که فقط 3درصد است. به نظر بنده اصلا قابلبحث نیست که همکاران عزیز این روزها آن را بیان کردهاند.
این خود عملا شکاف ارزی را کمتر میکند و کمک میکند به تسریع در رسیدن به تکنرخیشدن ارز در سال آینده.
من به کسانی که به عملکرد بانک مرکزی انتقاد دارند میگویم که مهمترین مساله در معادلات مدیریت ارزی ثبات در بازار نرخ است نه تعیین نرخ دلار. توجه کنید که نرخ عامل دوم و سوم است و اصل در یک اقتصاد موفق ثبات نرخ ارز است. حال میتواند 3000 یا 3400تومان باشد. این نرخ ممکن است در بازهیی نوسان داشته باشد اما ثبات بسیار مهمتر است.
پله دوم این نظام ارزی، تعیین نرخ مناسب است. این نرخ باید یک نرخ تعادلی در اقتصاد کشور باشد، نرخی باشد که با بقیه مسایل اقتصادی ازجمله تورم، میزان درآمد کشور بخواند و همخوانی داشته باشد.
ما مدت زیادی است که یک نرخ کاذب سوبسیدی مبادلاتی درست کردهایم که با واقعیت برابری ندارد. به نظرم واقعیت آن چیزی است که در بازار ارزی درحال معامله است. حال مهم این است که دولت بهصور و ترفندهای مختلف این دو را به یکدیگر نزدیک کند.
تاثیر مذاکرات هستهیی بر این روند تا چه حد است ؟ آیا تمدید یا نرسیدن به یک توافق جامع میتواند اختلال در روند بازار دلار بهوجود بیاورد ؟
مکانیسم مدیریت ارزی کشورها، طبق ضوابط و استانداردهای علمی و مدیریتی روشن است و ابزارهای مشخصی نیز دارد.
فقط بحث آن است که اگر مذاکرات هستهیی جواب ندهد همان مکانیسمها و دستورالعملهای بانک مرکزی مقداری سختتر میشود اما چیزی که واضح است این است که بانک مرکزی ابزارهای لازم و میزان ارز لازم را دارد تا بتواند حرکت خود را به آن سمت ادامه دهد. اما این را هم درنظر بگیرید اگر مذاکرات هستهیی نتیجه بدهد این کار روانتر و آسانتر از گذشته رو بهجلو حرکت میکند.
اینکه گفته شد اگر مذاکرات به نتیجه نرسد این و آن میشود و بازار ارزی ملتهب میشود تفکرات بدبینی است که متاسفانه وجود دارد. مطمئن باشید اگر نتایج مثبت باشد امید اقتصادی را در بازار بهوجود میآورد و میتواند رهآورد خوبی را در آینده
داشته باشد.