چنانچه کاهش قیمت باعث این شود که رکود از بازار خودرو رخت بربندد، می‌تواند خبر خوشی برای سهامداران باشد در غیر این‌صورت سهامداران اقدام به فروش سهام خود کرده و قیمت‌ها از این هم پایین‌تر خواهد آمد
همان‌طور که انتظار می‌رفت، بورس تهران بازهم دستخوش مهندسی معاملات و مدیریت شاخص قرار گرفت. در روزی که گذشت شاخص کل بورس تهران تقریبا 30واحد ریزش داشت تا سریال تکراری افت شاخص ادامه داشته باشد. دیروز شاخص کل تالار شیشه‌یی می‌توانست افت بیشتری به خود ببیند، اما معامله بلوکی چند‌سهم در نماد عادی، جلو ریزش بیشتر بازار را گرفت. از‌قضا همین سهم‌ها بودند که شاخص را نجات داده و با قرار‌گرفتن در لیست نمادهای تاثیرگذار، باعث رشد کاذب شاخص کل شدند.
هرچند باتوجه به اقدامات اخیر مدیران بورس و فرابورس پیش‌بینی می‌شد که پس از ریزش‌های متوالی شاخص کل، این‌گونه دست‌کاری‌ها شکل بگیرد، اما بازهم خالی‌از‌لطف نیست این پرسش مطرح شود که آیا این قبیل مداخلات باعث از‌بین‌رفتن اعتماد سهامداران نمی‌شود؟ آیا بهتر نیست مدیران دست‌کم به فکر راهکارهای غیرقابل پیش‌بینی‌تری باشند و خلاقیت به‌خرج دهند؟
راهکارهای جدیدتر دست‌کم زمان بیشتری را برای تطبیق رفتار سهامداران می‌طلبند، لذا شاید در کوتاه‌مدت اثربخش باشند. راهکاری که اغلب صاحب‌نظران به آن اشاره دارند، فراهم کردن شرایط برای افزایش عرضه‌های اولیه است. این راهکار هم حقیقی‌تر به‌نظر می‌رسد و هم هدف کوتاه‌مدت و میان‌مدت رشد شاخص را تامین می‌کند. لذا باتوجه به نخ‌نما‌شدن راهکارهای قبلی، شاید بهتر باشد سیاست‌گذاران حوزه بورس بیشتر به فکر این قبیل راه‌حل‌های حقیقی باشند.
آمار روزانه
به این ترتیب و با اعمال مدیریت شاخص، شاخص کل بورس تهران در روز گذشته تنها 30واحد افت داشت و در عدد 73هزار‌و499واحد بسته شد. از طرف دیگر شاخص فرابورس اما رشد مورچه‌وار خود را از‌سر‌گرفت و 4/2واحد ارتقا یافت. این امر شاید سیگنالی باشد برای سرمایه‌گذاران بورسی که سهم‌های فرابورسی محل امن‌تری برای سرمایه‌گذاری است. به این ترتیب و با احتساب این رشد، شاخص کل فرابورس در عدد 7/807واحد بسته شد. مثبت‌ترین اثرگذاران بر شاخص کل عبارت بودند از شرکت‌های نفت و گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو)، معدنی و صنعتی چادرملو (کچاد) و مخابرات ایران (اخابر) که جمعا بار 72واحد از رشد شاخص کل را به‌دوش کشیدند. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، معاملات عمده این سهم‌ها در نماد عادی بورسی انجام شد.
از طرف دیگر سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی (وصندوق)، گسترش نفت و گاز پارسیان (پارسان)، فولاد مبارکه اصفهان (فولاد) و سرمایه‌گذاری ملی ایران (ونیکی) منفی‌ترین اثرگذاران بر شاخص کل بودند و هرکدام به‌ترتیب 32، 26، 14 و 9واحد شاخص کل را نزول دادند. طبق روند چند روز اخیر، نماد مارون (پتروشیمی مارون) مثبت‌ترین نماد اثرگذار بر شاخص کل فرابورس بود.
این سهم با 8/0درصد افزایش قیمت، شاخص کل فرابورس را تقریبا 5/1واحد بالا کشید. از طرف دیگر اما، نماد شپاس (نفت پاسارگاد) با کاهش قیمت خود، شاخص کل فرابورس را 12/0واحد تنزل داد. همچنین در بازار اول و دوم بورس و فرابورس 922میلیون‌و379هزار سهم و حق‌تقدم به‌انضمام اوراق بدهی و تسهیلات مسکن، به ارزش تقریبا 399میلیارد تومان دست‌به‌دست شد. از این میزان تقریبا 136میلیارد تومان معادل 34درصد از ارزش کل، به معاملات عمده اختصاص داشت. همچنین حدودا 5/144میلیارد تومان از معاملات به معاملات سهام و حق‌تقدم در بورس و فرابورس مربوط می‌شد که این میزان تقریبا 37درصد از ارزش کل را تشکیل می‌داد. ضمنا ارزش معاملات اوراق بدهی تقریبا 111میلیارد تومان بود که 28درصد از ارزش کل معاملات را به خود اختصاص داد. همچنین 4/6میلیارد تومان اوراق تسهیلات مسکن (2درصد از ارزش کل) در روز گذشته دست‌به‌دست شد.
اثرگذارترین صنایع بر ریزش شاخص کل عبارت بودند از گروه شرکت‌های چند رشته‌یی صنعتی، فلزات اساسی، بانک‌ها و موسسات اعتباری و گروه سرمایه‌گذاری‌ها که هرکدام به‌ترتیب 5/39، 5/21، 66/17، 54/14درصد در تنزل شاخص کل سهیم بودند. از طرف دیگر مثبت‌ترین صنایع اثرگذار بر شاخص کل عبارت بودند از گروه استخراج کانی‌های فلزی، خودرو و ساخت قطعات، مخابرات و لاستیک و پلاستیک که هرکدام به‌ترتیب 75/18، 08/16، 2/10 و 67/7درصد از ارتقای شاخص کل بورس تهران را به‌دوش کشیدند.
خبر بد برای سهامداران مپنا
مدیرعامل شرکت نفت ایران در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت قرارداد شرکت مپنا با شرکت ملی نفت برای توسعه میدان فروزB به فارس گفت: مپنا کار روی میدان گازی فروزB را ادامه نمی‌دهد و دیگر در این پروژه مسوولیتی ندارد. رکن‌الدین جوادی با بیان اینکه درباره سپردن پروژه دیگری به مپنا در حوزه توسعه میادین هم باید جلو برویم و شرایط را بسنجیم، اضافه کرد: مپنا فقط در‌حال آماده‌کردن مقدمات در این میدان بود و چون پول نداشت، پروژه متوقف شد. وی تاکید کرد: گرفتن پروژه توسعه میدان گازی فروزB از مپنا به‌معنای آن نیست که شرکت ملی نفت برای این توسعه این میدان گازی برنامه‌یی ندارد، اما برنامه ما هنوز نهایی نشده است. لازم به ذکر است عباس علی‌آبادی مدیرعامل مپنا پیش از این گفته بود: «از نظر مپنا در پروژه توسعه فروزB همه‌چیز آماده است و مشکلی وجود ندارد، چنانکه دکل حفاری و تجهیزات حفر چاه آماده شده، عملیات آماده‌سازی بستر انجام شده است و تنها منتظر هستیم سیاست‌های وزارت نفت تعیین کند که آیا این میدان هنوز در اولویت توسعه قرار دارد یا نه.» با وجود اینکه مدیرعامل مپنا می‌گوید تامین مالی چهار‌‌میلیارد دلاری نخستین پروژه تولید و صادرات برق از گاز کشور و توسعه میدان فروزB براساس قرارداد بیع‌متقابل برعهده مپنا قرار دارد و ریسک این مساله را شرکت متبوع وی پذیرفته است، اما مدیران صنعت نفت معتقدند مپنا توان تامین مالی این پروژه بزرگ را ندارد و روی تسهیلات ارزی بانک‌ها به‌خصوص منابع صندوق توسعه ملی حساب ویژه‌یی باز کرده است.
حذف مپنا از این پروژه عظیم، می‌تواند آثاری منفی بر سهام این شرکت در بورس تهران داشته باشد. لازم به ذکر است که سهام مپنا به‌تازگی و در معرض انتشار خبر خوش قرارداد با صنایع ملی مس ایران با استقبال سهامداران روبه‌رو شده بود.
کاهش قیمت در کمین خودروسازان
دیروز یک عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس درباره قیمت خودروهای داخلی به تسنیم گفت: تحقیق و تفحص از خودروسازی و فولاد ازجمله جریاناتی بود که در چند ماه گذشته رخ داد و در‌حال‌حاضر تحقیق و تفحص از صنعت مس در دستور کار قرار گرفته است. قاضی‌پور از دو لایحه مطرح‌شده توسط دولت خبر داد و افزود: برای عبور از رکود و اصلاح قوانین برنامه و بودجه طرحی توسط همکاران در کمیسیون صنایع و معاون طرحی ارایه کرده‌اند. وی خاطرنشان کرد: کمیسیون صنایع و معادن پیش‌بینی کرده است که قیمت خودرو در ماه‌های آینده بین 15 تا 30درصد کاهش داشته باشد، در این زمینه با حضور خودروسازان جلساتی برگزار شده است و آنها از ما فرصت خواسته‌اند تا پس از بررسی‌های خود در قیمت خودرو تجدید‌نظرهایی صورت گیرد. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس اظهار کرد: بحث‌هایی نظیر استفاده از تولیدات داخلی برای ارزان‌کردن قیمت خودرو ازجمله دیگر مولفه‌هایی بوده است که از سوی این کمیسیون از خودروسازان خواسته شده است. هرچند بحث قیمت‌گذاری خودرو و کاهش قیمت بحث جدیدی نیست و کشمکش قیمت‌گذاری بین دولت، مجلس، شورای رقابت و خودروسازان مدت‌هاست که نقل مجالس است و به‌نظر نمی‌رسد چندان هم اثربخش باشد، اما صحبت‌های این نماینده مجلس قطعا می‌تواند بر تصمیمات سهامداران گروه خودرویی تاثیراتی داشته باشد. چنانچه کاهش قیمت باعث این شود که رکود از بازار خودرو رخت بربندد، می‌تواند خبر خوشی برای سهامداران باشد در غیر این‌صورت سهامداران اقدام به فروش سهام خود کرده و قیمت‌ها از این هم پایین‌تر خواهد آمد.
