اعتبار طرح 220 میلیارد و سقف ارزش سبد غذایی 120 هزار تومان است
گروه اقتصاد اجتماعی|
چهار هفتهیی که به عید فطر ختم میشود، چون موجی میخزد زیر جلد اقتصاد و بازار را میجنباند. در حالی که بسیاری از جنبههای کسب و کار در این ماه از رونق میافتند، برخی بخشهای دیگر، چون بازار مواد خوراکی و مواد مصرفی رونق میگیرند تا اینگونه، افزایش مخارج کالاهای مصرفی، افت کسب و کار در دیگر بخشها را جبران کند. رونق کالاهای مصرفی و افزایش تقاضا در بازار مواد خوراکی اما، به حکم اصل عرضه-تقاضا موجب افزایش قیمتها در بخشی از بازار خواهد شد و این، ممکن است اتفاق خوشایندی نباشد. افزایش هزینهها در برخی بخشها مشکلاتی را پدید میآورد که اصلیترینشان ایجاد فشار تورمی است؛ افزایش تقاضای مواد خوراکی در ماه رمضان و ماههای منتهی به آن، تعادلهای شکلگرفته در بازار را دچار تغییر میکند. به همین سبب هم دولت میکوشد برای کاستن از آثار منفی رونق بازار کالاهای مصرفی و افزایش فشار اقتصادی بر خانوارهای کمتر برخوردار تدبیر کند؛ گاه با تعزیر، گاه با حمایت.
تلاش برای کنترل بازار
پیش از محمد محمدی، مدیرکل تعزیرات حکومتی استان تهران، که از تشدید گشتهای مشترک تعزیرات در ایام ماه مبارک رمضان و نظارت بیش از پیش بر عرضه مواد غذایی و مایحتاج اساسی مردم خبر داده بود، دوم خردادماه رییس اتاق اصناف کشور گفت: اگرچه مسوولیت قیمتگذاری بر عهده ما نیست اما اتاق اصناف تمام تلاش خود را به کار خواهد گرفت تا با تنظیم بازار شرایطی ایجاد شود که قیمت هیچ یک از کالاهای مورد نیاز مردم حداقل در ماه مبارک رمضان افزایش نداشته باشد. علی فاضلی در گفتوگو با ایسنا، ادامه داد: در بحث کالاهای اساسی و سبد خانوار نخستین بحث ما آن است که در ماه مبارک رمضان تامین این مواد دچار مشکل نشود، بر همین اساس نحوه توزیع کالا در بازار به گونهیی خواهد بود که مازاد نیاز باشد.
او افزود: در حوزه قیمتگذاری نیز اگرچه مسوولیت با سازمان حمایت و ستاد تنظیم بازار است اما ما بر اساس شرایط عرضه و تقاضا تلاش داریم قیمت کالاهایی مانند گوشت قرمز و سفید، برنج و روغن هیچگونه افزایشی نداشته باشد. رییس اتاق اصناف تهران گفت: با توجه به برنامهریزیهای صورت گرفته به احتمال زیاد شاهد هیچگونه افزایش قیمتی در ماه رمضان نخواهیم بود و بازرسیهای ما در سراسر کشور در این مدت افزایش خواهد یافت و تمرکز ما بر تخلفات خواهد بود تا مشکلی در حوزه قیمتها ایجاد نشود. او ادامه داد: در مورد کالاهایی که در ماه مبارک رمضان بطور گسترده مورد استفاده قرار میگیرند نیز تاکنون در حوزه زولبیا و بامیه صحبتهایی مطرح شده اما در حوزههایی مانند نان هیچگونه افزایش قیمتی نخواهیم داشت و افزایش قیمت باید پیش از عملیاتی شدن به اطلاع اتاق اصناف رسیده باشد و پس از آن تایید کمیسیون نظارت را کسب کرده باشد. تاکنون نیز در این خصوص اتفاقی رخ نداده و اگر
در حوزهیی تصمیم به افزایش قیمت گرفته شده بدون مصوبه اتاق اصناف و کمیسیون مربوطه و غیرقانونی بوده است.
حاشیههای توزیع
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نزدیک به دو هفته قبل، سه روز پیش از انتخابات و در گرماگرم تبلیغات نامزدهای ریاستجمهوری، با «پرهیزکار» خواندن دولت یازدهم، از موکول شدن اعلام سبد غذایی ماه مبارک رمضان به بعد از انتخابات خبر داد و گفت: دولت پرهیزکار حتی ارائه سبد غذایی ماه مبارک رمضان را که من باید در این مقطع اعلام میکردم، به بعد از انتخابات موکول کرد» درست یک هفته پس از وزیرکار، محمدباقر نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه، با اشاره به در پیش بودن ماه رمضان، گفت: «دولت تلاش میکند همه اقلام مورد نیاز مردم برای نیازمندیهای ویژه ماه مبارک رمضان را تهیه کند و نظارت ویژهیی بر قیمتها داشته باشد. حسب آن اقدامی که ما هر فصل برای سبد غذایی خانوارهای تحت پوشش و نیازمند انجام میدهیم با توجه به اینکه اردیبهشتماه قرار بود این کار انجام شود برای اینکه شائبه انتخاباتی پیش نیاید آن را به بعد از انتخابات و قبل از ماه رمضان موکول کردیم که طی روزهای
آینده این سبد غذایی با اقلام بیشتر به تناسب نیازهای ماه رمضان توزیع خواهد شد.»
در پی این خبرها، در نهایت وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دیروز و در آرامش پس از انتخابات، با تبریک ورود به ماه مبارک رمضان اعلام کرد که نخستین سبد حمایت غذایی سال 96، از امروز توزیع میشود. علی ربیعی گفت: امسال سبد حمایت غذایی ماه مبارک رمضان را با 220 میلیارد تومان پوشش دادیم. او ادامه داد: سه میلیون و 888 هزار و 574 خانوار تحت پوشش قرار میگیرند. بنابراین و با وارد کردن بعد خانوار، تقریبا بیش از 10 میلیون نفر تحت پوشش این سبد خواهند بود. علاوه بر آن زنان باردار و کودکان دارای سوء تغذیه نیز از قبل شناسایی شدهاند تا در این پوشش حمایتی قرار گیرند. او افزود: از آنجایی که در ماه مبارک رمضان قرار داریم و مصرف بیشتر به سمت پروتئین است، کالاهای در نظر گرفته شده شامل گوشت قرمز، گوشت سفید، روغن، برنج، خرما، حبوبات و سایر کالاهای مصرفی این ماه است و هرکسی میتواند از هریک از این اقلام به هر مقداری که میخواهد خرید کند.
ربیعی گفت: افراد میتوانند به فروشگاههایی که قبلا در سایت اعلام شده مراجعه کنند و با اختیار خود میتوانند نه یک بار بلکه چند بار خرید خود را انجام دهند. مطالعهیی انجام شده که نشان میدهد معمولا خریدها در سه ماه انجام میشود و بر این اساس، دریافتکنندگان سبد، سه ماه برای مصرف آن فرصت دارند. او افزود: رقم اختصاصی برای خانوارهای یک نفره حدود 30 هزار تومان، دونفره 60 هزار تومان است. برای خانوارهای 3 نفره، به بالا به ازای هر نفر 10 هزار تومان به این 60 هزار تومان افزوده میشود. که در نهایت تا سقف 120 هزار تومان کالا دریافت خواهند کرد. ربیعی گفت: این سبد، نخستین سبد حمایت غذایی سال 96 است که در ماه مبارک رمضان توزیع میشود و مطابق سیاستهایی است که در گذشته داشتهایم و اکنون میکوشیم آن را گسترش دهیم. او افزود: روز گذشته جلسهیی درکمیسیون تخصصی شورای عالی رفاه برگزار کردیم. یکی از مباحث ما این بود که اندکی در جمعیت تحت پوشش
سبد حمایت غذایی تجدید نظر کنیم و بیشتر به سمت هزار روز اول زندگی برویم. در آینده و برای گسترش ارائه سبد غذایی، میکوشیم یک سری جمعیت جدید به همین جمعیت فعلی اضافه کنیم و کسانی را هم که شاید در مقاطعی خاص نیازمند سبد غذایی باشند، پوشش دهیم.
جزئیات سبد حمایتی
یک سال قبل، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از برنامه این وزارتخانه برای توزیع سبد کالا در چهار نوبت و در هر چهار فصل خبر داد و پس از آن، این طرح بطور منظم اجرا شد. سبد کالایی کنونی نیز، ذیل این طرح قرار میگیرد و هرچند مختص ماه رمضان نیست، اما دولت همچون سال گذشته کوشید زمان توزیع این سبد را به گونهیی تعیین کند که بتواند از آن به عنوان ابزاری برای تنظیم بازار ماه رمضان بهره گیرد.
آخرین سبد غذایی سال 95، در بهمن و اسفند سال گذشته و بین سه میلیون و هشتصد هزار خانوار توزیع شد. اکنون افزون بر خانوارهای زیرپوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور، دانشآموزان شبانهروزی، عشایر، مادران باردار و کودکان مبتلا به سوء تغذیه نیز تحت پوشش این سبد حمایتی هستند. البته، توزیع سبد غذایی مادران باردار، به موازات این طرح، هر دو ماه یک بار انجام میشود. بنابر گفتههای سرپرست شبکه بهداشت استان خراسان شمالی، لیست مادران باردار نیاز به مساعدت از مراکز و خانههای بهداشت، جمعآوری میشود و در صورت احراز شرایط لازم، تحت پوشش این طرح قرار میگیرند. مادران باردار از چهار ماهگی تا شش ماه پس از زایمان تحت پوشش این طرح هستند و سبد غذاییشان شامل حبوبات، برنج، روغن، پنیر و مرغ و... است. طرح حمایت از کودکان مبتلا به سوء تغذیه نیز نزدیک به یک دهه است که اجرا میشود. اساس کار در مورد این کودکان نیز همچون مادران باردار است. سبد غذایی این
کودکان شامل برنج، حبوبات، تخم مرغ و... است.
به گفته احمدی میدری، معاون وزیر رفاه، اعتبار سبد امنیت غذایی زمستان 95، صد و هشتاد میلیون تا دویست میلیارد تومان بود که به هر خانوار ٣٠ هزار تا ١١٠ هزار تومان اختصاص مییافت. اکنون اعتبار این طرح به 220 میلیارد تومان و سقف سهم به 120 هزار تومان رسیده است که این افزایش، احتمالا با نرخ تورم نزدیک به ده درصدی توجیه میشود. البته بنابراعلام سال گذشته ربیعی،سقف ارزش سبد رمضان سال گذشته نیز،120 هزار تومان بود.