گروه جهان|
وزیر خارجه عربستان سفر دونالد ترامپ رییسجمهوری امریکا به ریاض را تاریخی خوانده و گفته توافقهای امضا شده به ارزش 380 میلیارد دلار میان دو کشور در این سفر بیسابقه بوده است.
به گزارش رویترز، توافقهای تجاری و اقتصادی واشنگتن-ریاض از عطش عربستان به تکنولوژی و سرمایه خارجی و تلاش این کشور به استقلال از وابستگی به صادرات نفت حکایت دارد. گفته شده، این قرارداد طیفی گسترده از بخشهای نظامی، بهداشت و درمان تا صنایع نفت و گاز و معدن را دربر میگیرد و از جمله شامل قرارداد ۱۵ میلیارد دلاری با جنرال الکتریک است. کاهش ارزش نفت در چند سال اخیر اقتصاد عربستان را دچار تنش و آن را با کسر بودجه بزرگی مواجه کرد. پیشتر دولت باراک اوباما از فروش سیستم دفاع موشکی و سلاح سنگین به ریاض خودداری کرده بود.
بنا بر این گزارش، عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان در کنفرانس مطبوعاتی با رکس تیلرسون همتای امریکایی خود گفته است: «سفر رییسجمهور امریکا به عربستان آغاز ساخت آیندهیی جدید در روابط استراتژیک دوجانبه و تقویت همکاریها میان دو کشور و جهان عرب و اسلام است.»
الجبیر همچنین به توافقهای امضا شده میان سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان و ترامپ اشاره کرده و گفته این توافقها به شراکت استراتژیک قویتر میان دو کشور میانجامد. وزیر خارجه عربستان تصریح کرده است: «این مسالهیی بیسابقه است. ما از قبل انتظار چنین توافقهایی میان دو کشور برای تقویت شراکت استراتژیک را نداشتیم و دوست داریم در راه این شراکت گام برداریم.»
عربستان و امریکا مجموعه توافقهایی را در زمینههای تجاری و سرمایهگذاری در زیرساختها، بخش تکنولوژی، بخشهای دفاعی و تولیدات ویژه امضا کردند که براساس آن عربستان و امریکا در اقتصادهای یکدیگر سرمایهگذاری انجام میدهند. تنها در بخش دفاع و خریدهای فوری سعودیها از امریکا، توافق شد ریاض ۱۱۰ میلیارد دلار سلاح از امریکا بخرد و در طول ۱۰ سال تا ۳۵۰ میلیارد دلار دیگر در این زمینه هزینه شود. در مقابل دولت ترامپ هم وعده داده تا خط مونتاژ برخی تولیدات دفاعی خود را به عربستان منتقل کند که از جمله آن قرارداد غولهای تسلیحاتی امریکا یعنی لاکهید مارتین، جنرال داینامیک، رایتون، جنرال الکتریک با سعودیهاست. ایالاتمتحده طبق این توافق باید خط مونتاژ بالگردهای نظامی بلکهاوک را به عربستان منتقل کند. تحقیقات، برنامهریزی و ساخت ۵۰درصد از نیازهای ارتش عربستان به انواع خودروهای زرهی شامل تانک و خودروهای سبک و سنگین نیز به امریکاییها واگذار شد که خط تولید این محصولات باید در داخل عربستان ایجاد شود.
عادل الجبیر ارزش توافقهای امضا شده میان دو کشور را حدود 380 میلیارد دلار ارزیابی کرده و گفته است: «تحول فنی میان دو کشور به تقویت و رشد اقتصاد و افزایش فرصتهای سرمایهگذاری امریکا در عربستان میانجامد.»
گفته شده، سعودیها علاوه بر خرید مستقیم تسلیحات از امریکا قرار است دستکم ۴۵میلیارد دلار نیز در بازارهای ایالاتمتحده سرمایهگذاری کنند. خرید و ارتقای سیستمهای دفاع موشکی تاد و پاتریوت یکی دیگر از توافقهای دو کشور است که سعودیها مدعی هستند برای مقابله با توان نظامی ایران به آن نیاز دارند. رییس دستگاه دیپلماسی عربستان همچنین از مذاکرات گسترده میان ملک سلمان با ترامپ درخصوص رویارویی با چالشهای موجود، روابط دوجانبه و راههای تقویت همکاریها در عرصههای مختلف خبر داده و گفته است: «در این مذاکرات درباره مساله تروریسم و تندروی و راههای رویارویی با آن گفتوگو شد.» گفته شده، دو طرف همچنین درباره اقدامات لازم برای پایان دادن به آنچه از آن به عنوان مداخله ایران و حمایت از تروریسم یاد کردند، گفتوگو کردند. رکس تیلرسون ادعا کرده بسته تسلیحاتی که امریکا در قرارداد فوری و سپس طی ۱۰ سال دراختیار عربستان قرار داده به افزایش امنیت عربستان و منطقه خلیجفارس در مقابل تهدیدهای ایران منجر خواهد شد.
برقراری روابطی تازه با امریکا
المانیتور با اشاره به سفر دولتمردان امریکایی به عربستانسعودی نوشته، دولت ترامپ بهدنبال ترمیم روابط واشنگتن با ریاض است؛ روابطی که در دوران باراک اوباما بهدلیل دیدگاههای متفاوت درباره چگونگی حل و فصل بحرانهای منطقه از جمله در سوریه، یمن و عراق دچار نوعی تنش
شده بود.
زهیر حارثی رییس کمیته امور خارجه مجلس شورای عربستانسعودی معتقد است که سیاست ایالاتمتحده در سه سال گذشته، از نظر متحدانش ازجمله عربستانسعودی، مبهم و گیجکننده بوده است اما اکنون انتظار میرود که این روابط در دولت ترامپ عملگرایانه و بر پایه منافع هر دو طرف پیش برود. المانتیور در ادامه نوشته، البته دولت ترامپ هنوز اقدام محسوسی برای مقابله با نفوذ ایران در عراق، سوریه و یمن انجام نداده و این مساله، مقامات سعودی را نگران میکند.
این موضوع را میتوان دستکم یکی از دلایل کنار گذاشتن شاهزاده عبدالله بن فیصل بن ترکی از مقام سفیر عربستان در واشنگتن، از سوی پادشاه آن کشور در ۲۲ آوریل دانست.
به جای او، خالد بن سلمان پسر شاه، در این جایگاه قرار گرفت. عربستانسعودی با چنین حرکتی، گام بلندی به سوی احیای روابط عربستان و امریکا برمیدارد و خود را در موقعیت مقابله با قدرت روزافزون ایران و دیگر کشورهای تهدیدکننده منافع امریکا در منطقه قرار میدهد.