گروه تشکل‌ها
چرا با وجود تمام پتانسیل‌هایی که در بخش گردشگری ایران وجود دارد، به‌خوبی نتوانسته‌ایم از این فضا بهره‌برداری اقتصادی کنیم یا اینکه چرا سهم گردشگری ایران از تجارت جهانی هنوز کمتر از نیم درصد است؟ و البته صدها مورد دیگر که اقتصاد بلورین گردشگری را بیش از پیش شکننده‌تر کرده است. برای یافتن پاسخ به سوالاتی از این دست، سوالی دیگر مطرح است؛ راهکار چیست و چه باید کرد؟ زیرا غفلت از درآمدهای رویایی صنعت گردشگری، صدماتی جبران‌ناپذیری را متوجه اقتصاد کشور خواهد کرد. به‌طوری که به‌نظر می‌رسد، متولیان امر گردشگری نیز عمق فاجعه را درک و دست یاری به سوی بخش خصوصی دراز کرده‌اند. از این‌رو، متولیان دولتی در بخش گردشگری، روز گذشته به اتاق ایران آمدند تا از ظرفیت‌های بخش خصوصی برای پیشبرد این صنعت بهره ببرند. رییس پارلمان بخش خصوصی در این صبحانه کاری تاکید کرد: فضای کسب وکار در سازمان میراث فرهنگی که از گذشته به این دولت به ارث رسیده، یک فضای بسیار غبارآلود و پرتنش در ارتباط با بخش خصوصی بوده است؛ به‌طوری که در ۱۰سال گذشته بخش گردشگری نتوانست وظیفه خود را به عنوان پیشران اقتصاد ایفا کند. اما اکنون همگی بر این موضوع اتفاق نظر
دارند که بخش خصوصی می‌تواند نقش یک ناجی را در اقتصاد شکننده گردشگری بازی کند. در عین حال رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نیز بر کاهش تصدی‌گری دولت در این عرصه تاکید کرد.
مشارکت خصوصی‌ها
رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری که روز گذشته در نشست صبحانه کاری اتاق ایران حضور یافته بود، با تاکید بر اینکه گردشگری را نمی‌توان یک فعالیت دولتی قلمداد کرد، گفت: بنابراین برای رشد صنعت گردشگری و ارزش افزوده در این بخش چاره‌یی جز استفاده از ظرفیت بخش خصوصی نیست.
زهرا احمدیپور افزود: بنابراین از بهمن ماه کارگروهی تشکیل دادیم تا موضوعات مختلف بین بخش خصوصی و دولتی را در زمینه گردشگری فراهم کنیم. وی با بیان اینکه در برنامه ششم توسعه به موضوع گردشگری مورد غفلت واقع شده، بیان کرد: اما با تلاش مجلس سعی شد، تا یک سری احکام در برنامه ششم در مورد این بخش قید شود. به گفته او، براساس این برنامه دولت می‌تواند بخشی از وظایف اجرایی خودش را با بخش خصوصی در میان بگذارد و برای اجرا از آن کمک بخواهد.
احمدیپور افزود: بر این اساس سازمان میراث فرهنگی صنایع‌دستی و گردشگری می‌تواند بخشی از امور تصدی‌گری و اجرایی خود را به تشکل‌های حرفه‌یی و تخصصی گردشگری که طبق قانون تشکیل شده‌اند، واگذار کند و برای آن بندی داریم تا تعرفه‌های قانونی هزینه‌های این خدمات با تایید سازمان و تصویب هیات وزیران توسط تشکل‌ها تعیین، قابل دریافت و هزینه باشد.
معاون رییس‌جمهور ادامه داد: این اقدام نیاز دارد تا لیست خدماتی را که شما می‌توانید به سازمان کمک کنید را به ما ارائه دهید، بنابراین یکی از خواسته‌های ما از شما به عنوان بخش خصوصی ارائه این لیست است. وی همچنین با اشاره به بحث اقتصاد مقاومتی تصریح کرد: سازمان میراث فرهنگی برای تحقق این موضوع سه بسته در بخش زیرساخت‌ها، گردشگری و هتلینگ و بخش صنایع‌دستی تعیین کرده که شما به عنوان بخش خصوصی در تحقق این امر می‌توانید نقش موثری داشته باشید.
معاون رییس‌جمهور با بیان اینکه تمام کاندیداهای ریاست‌جمهوری در فضای انتخاباتی از توسعه گردشگری به عنوان عامل ایجاد اشتغال یاد می‌کنند، تصریح کرد: اما پای عمل متاسفانه اتفاقی نیفتاده است. رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری با تاکید بر اینکه اشکالات در بخش گردشگری می‌تواند در قالب سیاست‌های کلی گردشگری برطرف شود، گفت: پیش‌بینی ما این است تا شهریورماه امسال سیاست‌های کلی بخش استخراج و برای عملیاتی شدن در سال 97 آماده شود.
وی با بیان اینکه بخش زیادی از مشکلات کنونی سازمان میراث فرهنگی به ما ارث رسیده است، گفت: شرایط بسیار سختی در سازمان فراروی دولت قرار گرفت؛ چراکه سازمان مذکور عملا متلاشی شده بود و شرایط را به مراتب نسبت به بقیه دستگاه‌ها برای ما سخت‌تر می‌کرد.
احمدیپور در بخش دیگری از سخنان خود خطاب به فعالان بخش خصوصی گفت: ما با شما همفکر هستیم، از این جهت که سازمان میراث فرهنگی به برخی اهدافش نرسیده است. دلیلش این بود که حجم زیادی از انرژی، وقت و سرمایه صرف رفع مشکلات موجود شد. معاون رییس‌جمهور با اشاره به موضوع تولید و اشتغال در سال جاری بیان کرد: اعتقاد ما بر این است که در حوزه صنایع‌دستی، گردشگری و میراث فرهنگی تولید و اشتغال می‌تواند راحت‌تر شکل بگیرد و شما هم می‌توانید در این راستا به ما کمک کنید.
وی با اشاره به اینکه در تمام استان‌ها پرونده‌های ثبت ملی و جهانی داریم، گفت: وقتی یک اثر به ثبت جهانی برسد به معنای آن است که حمله جنگی به آن منطقه جنایت جنگی محسوب می‌شود و بنابراین تمام پرونده‌های ما در راستای ثبت ملی و جهانی جهت فرآیند صلح‌سازی است که این امر می‌تواند تضمین سرمایه‌گذاری را هم فراهم کند. احمدیپور گفت: بنابراین در راستای ثبت اثر ملی و جهانی از کمک بخش خصوصی استقبال می‌کنیم.
احمدیپور همچنین از بخش خصوصی خواستار شد تا در رویداد 2018، حضور بیشتری برای به ثمر رسیدن این رویداد داشته باشد. وی به عضویت بخش خصوصی در شورای عالی میراث نیز اشاره کرد و گفت: بعد از انتخابات در نخستین جلسه این طرح مطرح می‌شود. رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری با بیان اینکه صنایع‌دستی، گردشگری و میراث فرهنگی ظرفیت بی‌نظیری برای ایجاد اشتغال دارد، گفت: با بهره‌گیری از این ظرفیت‌ها باید مانع مهاجرت روستاییان به شهرها شویم؛ چراکه در صورت مهاجرت آنها به شهرها باید ستادهایی برای کاهش آسیب‌های اجتماعی تشکیل داد. در حالی که با تزریق اعتبارات به جوامع محلی می‌توان کمک کرد تا در روستاها ماندگاری جمعیت و درآمد پایدار ایجاد شود و در صورت چنین اتفاقی قطعا از مهاجرت به شهرها جلوگیری می‌شود.
وی افزود: ما این موضوع را در پروژه اقتصاد مقاومتی سال 96 مدنظر قرار داده‌ایم و به هر میزانی که بخش خصوصی در این راستا به ما کمک کند از آن استقبال می‌کنیم. احمدیپور به این نکته نیز اشاره کرد که اگر دولت از این ظرفیت استفاده نکند، خودش ضرر کرده است. از آن سو بخش خصوصی هم که دغدغه توسعه ایران را دارد، باید 3 مولفه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی را در اولویت قرار دهد.
فضای غبارآلود
از سوی دیگر غلامحسین شافعی به نمایندگی از پارلمان بخش خصوصی که در این نشست حضور یافته بود، صنعت گردشگری را به عنوان یکی از نظام‌های فراگیر و دارای کارکردهای متنوع اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و سیاسی عنوان کرد و گفت: شاید بخش گردشگری در توسعه پایدار روابط سیاسی، فرهنگی و اجتماعی از گذشته تاکنون نقش بی‌بدیلی در روابط کشورها را بر دوش کشیده و بخش گردشگری محور قابل اتکا و توجهی برای تعامل طرف‌های مختلف، شناخت سنت‌ها و تعالی بخشی به مودت و دوستی و در نهایت اثرگذاری قابل توجه در صلح جهانی است. وی بیان کرد: تحقق این رسالت‌ها و کارکردها قطعا پیرو تدوین یک سری سیاست‌ها و برنامه‌های مدونی است که بتوان از این مولفه‌ها نتایج مطلوبی برای کشور حاصل کرد.
شافعی تصریح کرد: بخش خصوصی یکی از مولفه‌های تاثیرگذار و محور حرکت‌دهنده این کارکرد است، بنابراین یک تعامل سازنده و یک روابط تعریف شده بین دولت و بخش خصوصی هم در بخش سیاست‌گذاری و در تدوین برنامه‌های بلندمدت و اجرا می‌تواند، اهداف را محقق کند.
رییس پارلمان بخش خصوصی افزود: در دهه گذشته آنچه در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری دیده می‌شود، جفای بزرگی انجام شده و در جایی که می‌توانست این بخش به عنوان پیشران قابل تاثیر و مهم در اقتصاد و فرهنگ باشد، متاسفانه در زمان‌هایی از این حرکت و هدف متوقف بوده و ما امروز در فضایی هستیم که جبران مافات گذشته را این سازمان از نظر بخش خصوصی باید صورت بگیرد.
شافعی با بیان اینکه ما توجه ویژه و تکیه بر قابلیت‌های بخش خصوصی را خواهان هستیم، تصریح کرد: قطعا با موقعیت‌های ممتاز و جاذبه‌های قابل توجه و طبع بی‌نظیر مردم ایران در مهمان‌نوازی در شرایطی که فضا متفاوت از گذشته شده گردشگری می‌تواند به عنوان یک محور قابل اثر در اقتصاد ما مورد توجه قرار گیرد.
به گفته رییس پارلمان بخش خصوصی، آنچه امروز در فضای کسب و کار در سازمان میراث فرهنگی از گذشته مشاهده می‌شود، یک فضای بسیار غبارآلود و پرتنش و ارتباط با بخش خصوصی بوده و شاید برای کسب مجوز در گذشته مرارت‌های زیادی کشیدیم که البته در حال حاضر تعامل بیشتری بین سازمان و کمیسیون گردشگری اتاق ایران ایجاد شده است.
شافعی با اشاره به سهم 7درصدی گردشگری از تجارت جهانی بیان داشت: با تمام پتانسیل‌هایی که در کشور وجود دارد، سهم ایران در این مقوله کمتر از نیم‌درصد است. وی با بیان اینکه بخش خصوصی آماده حرکت جدیدی در حوزه گردشگری است، تصریح کرد: در برنامه ششم توسعه به صنعت گردشگری کم توجهی شده و به پتانسیل‌های قابل توجه این بخش در برنامه ششم توجه نشده است.
شافعی ابراز امیدواری کرد که با تعامل مجلس و کمیسیون بخش خصوصی بتوانیم آینده متفاوت با گذشته را در زمینه گردشگری به وجود آوریم.
