اویل‌پرایس
بسیاری از اعضای اوپک تا بدین‌جا حمایت خود را از تمدید توافق کاهش تولید نفت که در ماه ژوئن به پایان می‌رسد، اعلام کرده‌اند. کویت، عراق، الجزایر و آنگولا از جمله کشورهایی هستند که به صراحت اعلام کرده‌اند که ادامه این توافق در نیمه دوم سال 2017 برای ایجاد تعادل مجدد در بازار ضروری است. با این‌حال با وجود ذخایر جهانی نفت، داده‌های موسسه KLR نشان می‌دهد که مجموع ذخایر نفت جهان کماکان 350میلیون بشکه بیش از میانگین سال‌های 2010 تا 2014 است.
روز سه‌شنبه هفته گذشته عربستان‌سعودی به مقامات اوپک اعلام کرده که خواهان تمدید توافق برای 6ماه دیگر است. بر اساس گزارش وال‌استریت‌ژورنال، وزرای اوپک امیدوارند که پیش از بازگشت تولید خود به سطح عادی بتوانند ذخایر نفت را به 260میلیون بشکه برسانند.
به نظر می‌رسد که تحلیلگران موسسه KLR نیز این مساله را تایید می‌کنند که اوپک برای کاهش ذخایر نفت، نیازمند تمدید توافق است. همچنین این موسسه پیش‌بینی می‌کند که در صورت تمدید کاهش تولید، بازار نفت به صورت قابل توجه با کمبود عرضه مواجه خواهد شد. افت تولید نفت اکثرا در نیمه دوم سال 2017 اتفاق خواهد افتاد و بعد از 2018 بازار بیشتر به تعادل نزدیک خواهد شد.
مشابه این نتیجه را می‌توان در گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی از بازار نفت نیز مشاهده کرد. IEA پیش‌بینی می‌کند که در 3 ماهه دوم سال جاری میلادی مجموع ذخایر نفت حدود هزار بشکه در روز کاهش پیدا کند و این رقم با نزدیک‌شدن به پایان سال و در صورت تمدید توافق کاهش تولید از سوی اوپکی‌ها بیشتر نیز خواهد شد.
هرچند آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش اخیر، پیش‌بینی خود از رشد تقاضا را اصلاح و کاهش داده است. این امر بدین معنی است که از دیدگاه آژانس، تعادل مجدد در بازار نفت زمان بیشتری را می‌طلبد.
انگیزه‌های عربستان فرای کاهش مازاد عرضه
عربستان‌سعودی در نظر دارد که به زودی عرضه عمومی سهام آرامکو را آغاز کند. با وجود اینکه در این مرحله از عرضه قرار است تنها 5درصد از سهام شرکت ملی نفت این کشور واگذار شود، اما سعودی‌ها امیدوارند که ارزش این شرکت دولتی را 100میلیون دلار افزایش داده و به 2تریلیون دلار برسانند.
از سوی دیگر کاهش قیمت نفت نه تنها تولیدکنندگان امریکایی بلکه کشورهایی که در زمره دارندگان نفت ملی و دولتی به حساب می‌آیند را نیز تحت تاثیر قرار داده است. عربستان‌سعودی به‌شدت به درآمدهای آرامکو وابسته است و پایین آمدن قیمت نفت موجب ایجاد کسری بودجه شدیدی در این کشور شد. روسیه مثال دیگری از این موضوع است. از این رو عرضه عمومی سهام آرامکو از دیدگاه کارشناسان راهی برای افزایش درآمدهای عربستان‌سعودی است.
تام پتری، بنیانگذار و رییس کمپانی «شرکای پتری» در تحلیل شرایط بازار، پس‌زمینه توسعه نفت در عربستان‌سعودی و مسائل ژئوپلیتیک خاورمیانه در کنفرانس انرکام که در اوایل ماه مارس در شهر دالاس عربستان برگزار شد، اظهار کرد: «تلاش قابل توجهی برای عرضه عمومی سهام آرامکو دیده می‌شود. اگر آنها بتوانند این کار را بکنند حقیقتا یک تحول است. جانشین ولیعهد عربستان که اکنون 32سال سن دارد در حال فراهم کردن شرایط برای ایجاد یک‌سری تغییرات اساسی است. از جمله این اقدامات می‌توان به کاهش یارانه شهروندان اشاره کرد که با هدف تزریق این اندیشه در عربستان‌سعودی است که آنچه ارزش دارد تنها کار است. موضوعی که در فرهنگ تاریخی عربستان وجود نداشته است.»
پتری معتقد است که خطاب جانشین ولیعهد پادشاه عربستان تنها به خاندان سلطنتی و اقوام آنها که حدود 30 الی 40هزار نفر هستند، نیست بلکه او خطاب به تمام 19میلیون شهروند عربستان‌سعودی این صحبت‌ها را انجام داده است.
او اظهار کرد: «هنگامی که برای نخستین بار ایده فروش بخشی از سهام آرامکو مطرح شد، گفت‌وگوهای زیادی در غرب در رابطه با فروش بخش پایین‌دستی، فروش بخش میان‌دستی، فروش تانکرها یا پالایشگاه‌های آرامکو در گرفت. اما بعدا مشخص شد که خیر، ما تنها در رابطه با فروش 5درصد از سهام شرکت صحبت می‌کنیم و فکر می‌کنیم که این 5درصد باید در سطحی از قیمت به فروش برسد که 2تریلیون دلار عایدی ایجاد کند.»
اواخر ماه مارس عربستان‌سعودی به صورت قابل‌توجهی مالیات شرکت آرامکو را از 85درصد به 50درصد کاهش داد. این اقدام عربستان به مثابه حرکتی برای جذاب‌تر کردن این شرکت نفتی برای سرمایه‌گذاران جهانی انرژی و افزایش ارزش بالقوه آن است.
اگر تمدید توافق کاهش تولید بتواند سبب پایداری قیمت‌ها در سطوح بالاتر شود، منجر به شناور شدن ارزش آرامکو نیز می‌شود. مساله‌یی که می‌تواند انگیزه‌یی برای پادشاهی عربستان‌سعودی برای لابی‌کردن با هم‌پیمانان خود در جهت تمدید توافق کاهش تولید پس از ماه ژوئن شود.
