گروه انرژی| حمید مظفر|
همهچیز بسیار سادهتر از آن چیزی که پیشبینی میشد، اتفاق افتاد. تنها یک روز پس از دیدار دونالد ترامپ با عبدالله دوم پادشاه اردن در روز چهارشنبه و اظهارنظر او درباره عبور رییسجمهور سوریه از خطوط قرمز متعدد در بامداد جمعه خبر استقرار دو ناو جنگی امریکایی در دریای مدیترانه منتشر شد و چند ساعت بعد، خبر رسید که فرودگاه «الشعیرات» حمص هدف حملات موشکی ایالاتمتحده قرار گرفت تا فصل جدیدی در کتاب «جنگ بیپایان خاورمیانه» آغاز شود.
ورود نظامی امریکا به پرونده سوریه، به معنای ادامه روند نااطمینانی و ابهام بیشتر در روند صلح سوریه و در افقی بلندتر به معنای تشدید ناامنی در منطقه غنی از نفت خاورمیانه است. این وضعیت برای بازار نفت یک نتیجه مبرهن دارد و آن افزایش قیمت است. از اینرو صبح روز گذشته و در نخستین ساعات پس از آغاز حملات موشکی به مواضع سوری، قیمت نفت با 2درصد افزایش همراه بود.
هرچند واکنش سریع بازار در ساعات اولیه در ادامه تعدیل شد اما نگرانیها از ادامه ناامنی در سوریه با مداخله امریکا و خصوصا انتظارها در رابطه با واکنش روسیه و ایران و تاثیر آن بر روند صادرات نفتخام از منطقه خاورمیانه کماکان پابرجاست. گزارش «تعادل» از وضعیت بازار نفت، پس از اقدام نظامی امریکا علیه سوریه را در ادامه میخوانید.
دونالد ترامپ در خلال دیدار خود با رییسجمهور چین در اقامتگاه خود در فلوریدا دستور حمله به سوریه را میدهد تا نشان دهد برخلاف همتای پیشین خود در کاخ سفید، ملاحظهکاری کمتری در استفاده از گزینه نظامی در درگیریهای خاورمیانه را دارد. ممکن است این رویکرد متهورانه ترامپ و جمهوریخواهان در آینده نیز ادامه یابد و شاهد ادامه تحرکات نظامی امریکا در سوریه و دیگر نقاط متشنج منطقه باشیم.
فعالان بازار نفت با علم به این موضوع در نخستین معاملات خود پس از این فعل و انفعالات ترس و نگرانی خود را نشان دادند و صبح روز جمعه قیمت نفت با 2درصد افزایش در بازارهای آسیا همراه شد. به گزارش «تعادل» و به نقل از سیانان مانی، گرگ مککنا تحلیلگر بازار در موسسه آکسیتریدر درباره تبعات این حمله عنوان میدارد: «مسائل ژئوپلیتیکی پیشرانهای بزرگی در بازار نفت هستند. حمله نظامی امریکا به سوریه، کشوری که از حمایت روسها و ایرانیها برخوردار است، ظرفیت زیادی برای پیدا شدن تنشهای بیشتر دارد.»
به گفته او آنچه بازار را در حالت اضطراب قرار داده واکنش بالقوه ایران و روسیه است. دو کشوری که هر دو از تولیدکنندگان بزرگ نفت دنیا و دارای مواضع مشترک و در نقطه مقابل امریکا و غرب در مسائل منطقه به خصوص سوریه هستند. مککنا میگوید: «این نااطمینانی در دوره بسیار کوتاهمدت سبب افزایش قیمت میشود.»
همانطور که انتظار میرفت مقامهای روس و ایرانی در نخستین واکنشهای خود حمله امریکا را محکوم کردند. هرچند باید منتظر ماند و دید که در صحنه دیپلماتیک و میدانی چه اتفاقاتی خواهد افتاد. در هر صورت نباید فراموش کرد که هماکنون روسیه نیز بهطور مستقیم در بخشهای دیگری از سوریه از جمله ادلب که در کنترل مخالفان اسد است، مشغول جنگ است و امکان وقوع تنشهای شدیدتر دور از ذهن نیست.
همچنین جفری هلی، تحلیلگر موسسه OANDA در سنگاپور نیز در گفتوگو با رویترز این پرسش را مطرح میکند که واکنش ایران و روسیه به عنوان حامیان رییسجمهور سوریه چه خواهد بود.
سوریه خود کشور تولیدکننده بزرگی در بازار نفت به حساب نمیآید و محدود شدن تولید این کشور بر اثر درگیریهای داخلی و خارجی، حساسیت چندانی برای بازار ایجاد نمیکند اما آنچه اهمیت این کشور را افزایش میدهد، موقعیت استراتژیک آن در خاورمیانه و همسایگی آن با تولیدکنندگان بزرگ نفت و شاهراههای صادراتی است. از اینرو نگرانیها درباره گسترش بحران و تاثیر احتمالی آن بر صادرات نفتخام، بازار را تحت تاثیر قرار داده است.
جهش نفت امریکا بر موشکهای کروز
نفتخام امریکا در اوایل ماه گذشته میلادی با کاهش شدیدی همراه بود. اما روز گذشته و پس از دستور رییسجمهور به بالاترین سطح خود در یک ماه اخیر رسید و همانطور که اشاره شد با 2درصد افزایش در بازارهای آسیا همراه بود، افزایشی که بهای نفت را به 53 دلار در هر بشکه نزدیک کرد. اما در ادامه شیب افزایش قیمت طلای سیاه کمتر شد به گونهیی که در معاملات ظهر بازارهای آسیا، افزایش قیمت نفت نسبت به روز گذشته به 1.1درصد رسید و هر بشکه نفتخام WTI با قیمت 52دلار و 27سنت معامله شد. برنت نیز وضعیتی مشابه WTI را تجربه کرده و اتفاقات روز گذشته سبب شد تا این سبد نفتی نیز به بالاترین سطح قیمت خود در یک ماه گذشته برسد. بهای برنت دیروز به 56دلار و 8سنت در هر بشکه رسید. جهش قیمتی که تاجران آن را همچون ضربه با چکش به تاندون زیر زانو میدانند که با واکنش ناگهانی انسان مواجه میشود. هرچند در ادامه و با فروکش کردن هیجانات بازار به 55دلار و 39سنت رسید.
چرخش به سمت داراییهای امنتر
اقدام نظامی امریکا سبب واکنشهای مختلف در بازارها شده است. از یکسو بازار طلا رونق گرفته و از سوی دیگر ارزش دلار و بازار سهام روند نزولی گرفتهاند. به گزارش «تعادل» و به نقل از سیانان مانی، اکنون سرمایهگذاران به سمت داراییهای امنتر نسبت به نفتخام در زمان نااطمینانی، نظیر طلا و ین ژاپن گرایش پیدا کردهاند. همین مساله سبب تقویت سمت تقاضا در این بازارها خواهد شد. روز گذشته قیمت طلا در بازارهای جهانی بیش از یکدرصد افزایش یافت و به بالاترین سطح خود در حدود 5ماه اخیر رسید. همچنین ارزش ین ژاپن نسبت به دلار نیز هفتدهم درصد تقویت شد.
بازار سهام نیز روز گذشته وحشتزده و متلاطم بود. شاخص سهام نیکی225 ژاپن که پیش از انتشار خبر حمله نظامی امریکا با رشد یکدرصدی همراه شده بود، روز گذشته وارد محدوده منفی شد. همچنین معاملات آتی سهام امریکا نیز با 2دهم درصد کاهش همراه شد. مت سیمپسون، تحلیلگر موسسه ثینکمارکتز معتقد است که این روندها، واکنشی قابل درک در بازارها هستند. به گزارش «تعادل» و به نقل از رویترزگری هوکستیبل کارشناس موسسه آتلانتیکپاسیفیکسکیوریتی در تحلیل خود از رفتار سرمایهگذاران در بازارها اظهار میکند: «بیرون از بخش انرژی، (دیروز) سرمایهگذاران در حال حرکت به سمت بخشهای دفاعی و به خصوص خدمات و طلا بودند.»