گروه بانک و بیمه| احسان شمشیری|
اگرچه برخی کارشناسان از جمله دیواندری، رییس پ‍ژوهشکده پولی و بانکی معتقدند که حذف یک صفر به معنای حذف دینار از قانون پولی و بانکی است و باید در مجلس تصویب شود، اما عده‌یی دیگر از صاحبنظران می‌گویند که اگر منظور هیات‌وزیران حذف دینار بوده، چه لزومی به تصویب آن در شرایط امروز وجود دارد که عملا دینار در بازار جریان ندارد، حتی امروزه ریال و تومان نیز از جریان افتاده است و کوچک‌ترین واحد پولی بازار و اقتصاد ایران عملا 10 هزار ریالی یا 1000 تومانی است.
به گزارش «تعادل»، بر این اساس این پرسش وجود دارد که چرا بانک مرکزی به جای چاپ اسکناس‌های با ارقام درشت و مثلا 20 هزار تومانی تا 100 هزار تومانی، دوباره همان 1000 تومانی یعنی کوچک‌ترین اسکناس در جریان را با تصویری تازه منتشر کرده و وعده داد که در بهار منتشر شود؟
اصولا انتشار این اسکناس 1000 تومانی چه اثر مثبتی می‌تواند بر مبادلات بانکی، بازار و کالا داشته باشد؟ وقتی مردم به اقلام 50 هزار تا 500 هزار تومانی برای کفش و لباس خود نیاز دارند، انتشار اسکناس 1000 تومانی چه دغدغه و مشکلی از اقتصاد حل می‌کند؟ و جالب این است که رییس‌جمهور نیز در مراسم رونمایی، آرزو می‌کند این پول جدید بتواند مفید باشد. در چنین شرایطی اولا بانک مرکزی و دولت باید مشخص کنند که منظور هیات وزیران از حذف یک صفر دقیقا چه بوده؛ حذف دینار مورد توجه بوده یا حذف ریال و دوم اینکه به این پرسش پاسخ دهند که چرا همچنان به چاپ و هزینه کردن برای اسکناس 1000 تومانی ادامه می‌دهند که تقریبا هیچ مشکلی در بازار مبادله حل نخواهد کرد؟
برای بسیاری از کارشناسان، دلیل اقدام دولت برای ادامه روند کنونی که 1000 تومان کوچک‌ترین واحد پولی در عرف بازار است مشخص نیست و معلوم نیست که چرا دولت همچنان ریال و 4 صفر اضافه و 1000 تومانی را حفظ کرده است.
در حال حاضر اگر کارت‌های بانکی وجود نداشته باشند، اسکناس‌های موجود قادر به تامین نیاز مردم نیست و مردم در کیف پول خود ایران‌چک‌های 50 و 100هزار تومانی نگهداری می‌کنند و این موضوع نشان می‌دهد که عملا گردش 1000، 2000،5000 و حتی 10 هزار تومانی از رونق افتاده است و وضعیت پول رسمی کشور قادر به تامین نیاز مردم در مبادلات اقتصادی نیست. بر این اساس شایسته است که مجلس، دولت و بانک مرکزی هرچه سریع‌تر رفرم پولی و حذف 4 صفر را در دستور کار قرار دهند و اگر قرار است 1000 تومانی منتشر کنند، آن را به صورت سکه ضرب کنند؛ زیرا ارزش این واحد پول در بازار در حد اسکناس نیست و نگهداری 50 اسکناس 1000 تومانی در جیب نیز مشکلی را حل نمی‌کند؛ چه رسد به نگهداری یک اسکناس 1000 تومانی در جیب افراد.
بعد از مصوبه هیات وزیران برای تبدیل واحد پول ملی از ریال به تومان، بانک مرکزی به تازگی از اسکناس ۱۰ هزار ریالی با نقشی جدید رونمایی کرده و قرار است از سال آینده منتشر شود. اکنون این سوال مطرح است که در آستانه حذف ریال، انتشار اسکناس ریالی مغایرتی ایجاد نمی‌کند؟
در آذرماه امسال هیات دولت در جریان بررسی لایحه «قانون بانک مرکزی» تصمیم به تغییر واحد پول ملی از ریال به تومان گرفت. البته این مصوبه در قالب بررسی لایحه‌یی بود که باید به مجلس رفته و در مورد آن تصمیم‌گیری نهایی انجام و مصوب می‌شد.
در صورتی که در سال آینده نمایندگان مجلس به تبدیل واحد پولی رای داده و برای اجرا به بانک مرکزی ابلاغ شود، آنگاه در پول‌های جدیدی که چاپ خواهد شد یک صفر حذف و اسکناس‌ها تومانی خواهند شد.
