سرعت گردش پول در بلندمدت روند صعودی متداومی را تجربه کرده است. (از سال 57 تا 94 به میزان 4.8درصد افزایش یافته است.) تغییرات کوتاه‌مدت این متغیر نیز نشان می‌دهد که در چند سال اخیر گردش پول با سرعت بیشتری بالا رفته اما برعکس سرعت گردش نقدینگی در این سال‌ها کاهش یافته است؛ در سال 90 سرعت گردش پول 7 بوده که در سال 94 به 9.1 رسیده اما بالعکس سرعت گردش نقدینگی در این فاصله زمانی از 1.8به 1.2 نزول کرده است.
تغییرات بلندمدت متغیر سرعت گردش پول به دلیل تغییر ساختار اقتصادی است اما برای توضیح تغییرات کوتاه‌مدت لازم است، شاخص‌هایی مانند رشد اقتصادی، تورم و نرخ‌های سود را دخیل بدانیم. براساس فرمول، سرعت گردش پول برآیندی است از نسبت تولید ناخالص اسمی به حجم پول(تقسیم جی دی پی بر حجم پول). بر این اساس اگر به آمار روند تغییرات متغیرهای پولی کشور در بلندمدت نگاه کنیم، متوجه می‌شویم 3شاخص رشد نقدینگی، حجم پول و شبه پول تا حدودی نزدیک به یکدیگر بوده است. در دوره بلندمدت همیشه رشد شبه پول بیشتر از پول بوده در نتیجه سهم پول در نقدینگی در بلندمدت کمتر شده است اما از نیمه دوم سال 92 متغیرهای پولی، رفتاری واگرایانه از خود نشان داده‌اند به این صورت که نرخ رشد حجم پول به شدت کم شده و از 25درصد به حدود صفر رسیده اما شاخص شبه پول در همان محدوده 30درصدی گذشته باقی مانده است. این بدین معنی است که روند تغییرات شاخص‌های پولی به نحوی بوده که در دو سال اخیر سهم پول از نقدینگی کاهش یافته است. بنابراین با توجه به اینکه حجم پول کاهشی و GDP در این چند سال افزایش یافته ، سرعت پول افزایش پیدا کرده است. یعنی اقتصاد مجبور شده که همان فعالیت
را با حجم کمتری انجام دهد. اما وقتی آمار نقدینگی را می‌بینیم برعکس است چون رشد حجم نقدینگی بیشتر از نقدینگی بوده است. این اتفاق به این دلیل رخ داده که در این چند سال نرخ سود حقیقی بالا رفته و از طرفی اقتصاد در یک شرایط رکودی قرار داشته لذا این شرایط مردم را به سمت شبه پول هدایت کرده است یعنی دارایی‌های نقدی خود را عمدتا به صورت شبه پول(سپرده‌های غیردیداری در بانک‌ها) نگهداری کرده‌اند.
اما باید توجه کرد که در سال 95 این روند برعکس شده چون نرخ رشد حجم پول به دلیل کاهش نرخ‌های سود بانکی و رونق یافتن اقتصاد، روندی صعودی داشته و به همین جهت سرعت گردش پول هم کاهش یافته است.
به طور کل باید گفت، سرعت گردش پول را نباید به تنهایی به رونق و رکود تفسیر کرد و باید دید که تغییرات این شاخص به دلیل کاهش حجم پول بوده یا افزایش GDP. بسته به اینکه این دو شاخص چه تغییرات صورت و مخرج این فرمول بوده و در این چند سال اخیر سرعت گردش پول نه به دلیل افزایش GDP بلکه به دلیل کاهش حجم پول بوده است.
