گروه راه و شهرسازی
استفاده درست و بهینه از فناوری‌های نوین در سطوح مختلف از موضوع‌هایی است که وزیر راه و شهرسازی نسبت به توجه به آن بسیار تاکید دارد. عباس آخوندی گفت: زمانی که مدیریت شهری بتواند تمام فضای شهر، حقوق مردم و امکان زیست نسل آینده را بفروشد و در اختیار عده‌یی سوداگر قرار دهد؛ سوداگرانی که به قدرت تکنیک مسلح‌اند، نتیجه آن همین «جنگل ساختمانی» است که در تهران می‌بینیم.
وزیر راه و شهرسازی با طرح این سوال که آیا فناوری‌های نوین باعث ارتقای کیفیت زندگی مردم ایران شده یا مورد سوءبرداشت قرار گرفته و کیفیت زندگی مردم را تنزل داده است؟ گفت: ما بیش از 100سال است که با مفهوم ایده‌های مدرن، صنعتی شدن، نوسازی جامعه و تجدد روبه‌رو شده‌ایم و جنبه‌هایی از این موضوع به سیاست‌گذاری و اقدام‌های فیزیکی ازجمله نحوه توسعه شهری بازمی‌گردد.
آخوندی گفت: سخن من این است که فناوری‌های جدید همزمان با دوره مدرن در سطوح مختلف وارد کشور شده است؛ ولی سوال من این است که آیا این فناوری باعث ارتقای کیفیت زندگی مردم ایران شده یا مورد سوءبرداشت قرار گرفته و کیفیت زندگی مردم را تنزل داده است؟ بحث من این است که با وجود این فناوری‌ها، این وضعیت واقعی شهرهای ماست. شهر تهران یک ظرفیت طبیعی داشته است. با آن ظرفیت مردم پایتخت می‌توانستند هوای پاک، آب و خاک سالم و... داشته باشند. ما به اینها می‌گوییم ظرفیت‌های زیستی یک مکان.
وی افزود: رویکردی که بر جامعه ایران غلبه کرد این بود که عده‌یی فکر کردند، می‌توانند به یاری فناوری‌های مدرن هر وضعیتی را به هر اقلیمی تحمیل کنند. به عنوان مثال در امر توسعه شهری، حضرات فکر کردند می‌توانند آب را هر چند صد کیلومتر که خواستند جابه‌جا کنند یا هر پلی را در هر بخشی از شهر و هر مجموعه ساختمانی را با هر انبوهی که اراده کردند، بسازند. آنها تصور کردند چون فناوری این امکان را به آنها می‌دهد پس دیگر محدودیت‌های اقلیمی و زیست محیطی مهم نیست.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این نکته که فناوری می‌خواهد خودش را بر اندیشه و حیثیت انسانی ما سیطره دهد، گفت: شوربختانه کسانی که شهرها را اداره می‌کنند، مسحور فناوری و صنعت مدرن شده‌اند و گمان می‌کنند که می‌توانند با تکیه به آن از پس همه چیز برآیند. حتی به جنگ طبیعت بروند و حتی ظرفیت‌های زیستی را خلق کنند که البته در عمل چنین ظرفیتی در فناوری نیست و چنین چیزی امکان ندارد و نشانه آن را در زندگی شهری می‌بینیم.
عباس آخوندی گفت: زمانی که مدیریت شهری بتواند تمام فضای شهر، حقوق مردم و امکان زیست نسل آینده را بفروشد و در اختیار عده‌یی سوداگر قرار دهد؛ سوداگرانی که به قدرت تکنیک مسلح‌اند، نتیجه آن همین جنگل ساختمانی است که در تهران می‌بینیم. طبیعی است تنها چیزی که در این جنگل مهم نیست، کیفیت زندگی شهروندان است. به ویژه آرامش ذهنی و روانی و حیثیت اجتماعی آنان است.
آخوندی تاکید کرد: همه شهر عرصه ساخت‌وساز برای کسب سود سوداگرانی شده که نه تنها هیچ ارزش‌افزوده‌یی برای اقتصاد ندارند که با درو کردن سودهای بادآورده فضای هر گونه کسب وکار بر مبنای رقابت و افزایش کارایی و بهره‌وری را نیز از بین می‌برند. شهر به ظاهر توسعه می‌یابد بی‌آنکه کیفیت زندگی مردم در آن مطرح شود و نتیجه‌اش در حوزه ساختمان‌های عمومی شده تعدادی از پروژه‌های بی‌حاصل پرقیمت؛ نمونه‌اش پل صدر. بیش از یک میلیارد دلار در این پل هزینه شده است. البته عده‌یی تا 3میلیارد دلار نیز ذکر می‌کنند ولی اساسا روشن نیست که این هزینه برای چه انجام شده است؟ اصلا چه سودی برای تهران داشت؟ بعد زمانی که گفته می‌شود تهران ایمنی می‌خواهد، سریع می‌گویند دولت منابع لازم را نداده است.
آخوندی با اعلام اینکه فردی به این دلیل که گمان می‌کند، قدرت سیاسی دارد و به تکنیک هم مسلح است می‌تواند با سرنوشت بخش بزرگی از مردم بازی کند، غیرقابل قبول است، گفت: بیاییم به جای فرار از واقعیت، بپذیریم این محیط مصنوعی که در آن به سر می‌بریم باید دچار تحول شود. به عنوان مثال ساختمان‌های بلند ایران تاکنون نشان داده‌اند که در برابر آتش‌سوزی به شدت آسیب‌پذیر هستند. مگر همین چند ماه پیش در مشهد برج سلمان آتش نگرفت؟ حدود دو سال پیش هم آتش‌سوزی بزرگ دیگری در همین راسته جمهوری در تهران داشتیم.
وی افزود: اینها نشان می‌دهد که ما از یک سو نمی‌دانیم چگونه باید از فناوری استفاده کنیم و از سوی دیگر این غرور و مستی باعث آن شده که بیش از ظرفیت زیستی شهرهایمان به شهرها فشار آوریم. شهرداری تهران گمان می‌کند که می‌تواند همچنان تراکم بفروشد. شما در بودجه ١٣٩٦ که شهردار تهران به تازگی ارائه کرده است، می‌بینید که ١٨هزار میلیارد تومان بودجه تعریف شده که حدود نیمی از آن یعنی 8900 میلیارد تومان از محل فروش تراکم تامین می‌شود. این نمونه کامل مدیریت سوداگرانه شهری در یک جامعه با حاکمیت ضعیف قانون است.
۵۰ درصد درآمدها از تخلفات ساختمانی
رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران با تاکید بر اینکه دو نقشه‌یی بودن در ساخت و ساز موضوع جدیدی نیست، گفت: براساس آمارهای اعلام شده از سوی شهرداری تهران حدود 50 درصد درآمد شهرداری قرار است از فروش تراکم و جریمه تخلفات ساختمانی تامین شود. حسن قربانخانی در پاسخ به این سوال که آیا دو نقشه‌یی بودن در عرصه ساخت و ساز در تهران شدت بیشتری دارد؟ گفت: ریشه 2 نقشه‌یی بودن ساخت و ساز به این برمی‌گردد که شهرداری‌های کشور خودگردان هستند بنابراین باید به گونه‌یی تامین درآمد کنند تا بتوانند شهر خود را اداره کنند. این تنها به شهرداری تهران محدود نمی‌شود و در سراسر کشور این موضوع انجام می‌شود. وی افزود: متاسفانه یکی از راحت‌ترین درآمدها برای شهرداری این است پول تخلفات ساختمانی را که عدد قابل توجهی هم هست، اخذ کنند بنابراین طبیعی است که مالکان ساختمانی براساس قوانین و مقررات شهرداری یک نقشه را برای اخذ مجوز ارائه کنند اما چون شهرداری‌ها براساس همکاری با کمسیون ماده 100 این مالکان را جریمه می‌کنند، یک نقشه دیگری را نیز تهیه می‌کنند و براساس دستور نقشه دوم اقدام به ساخت و ساز کرده و جریمه را پرداخت می‌کنند. قربانخانی در پاسخ به اینکه آیا آماری در دست است که سالانه شهرداری‌ها چه میزان جریمه از بابت همین اقدام مالکان اخذ می‌کنند، اظهار کرد: براساس آمارهای اعلام شده از سوی شهرداری تهران حدود 50 درصد درآمد شهرداری قرار است از فروش تراکم و تخلفات ساختمانی تامین شود.
