بازارهای سهام چشم انتظار تغییر سیاستهای پولی
گروه جهان طلا تسلیمی
از ژانت یلن، رییس بانک مرکزی امریکا (فدرال رزرو) گرفته تا سیاستگذاران این نهاد و رهبران محلی در سراسر امریکا همگی از پایان عصر «در دسترس بودن پول با نرخ بهره پایین» یا همان منابع پولی ارزان سخن میگویند. ژانت یلن در تازهترین اظهارنظر گفته که بانک مرکزی امریکا در جلسه آتی خود در روزهای 14 و 15 ماه مارس در این باره تصمیمگیری خواهد کرد.
به گزارش فایننشال تایمز، اظهارات اخیرا جدیترین اشاره ژانت یلن به افزایش دوباره نرخ بهره است و پیشبینی میشود این روند که در سالهای 2015 و 2016 با هدف جلوگیری از برافروختن بازار (تاثیرگذاری افزایش تقاضا بر افزایش قیمت به جای افزایش عرضه) به کندی پیش میرفت، در سال جاری میلادی تسریع شود.بنا بر این گزارش، پس از یک هفته پیامهای شدیداللحن و خصمانه تعیینکنندگان نرخ بهره امریکا، رییس فدرال رزرو جمعه به مخاطبانش در شیکاگو گفت که اگر نرخ تورم و اشتغالزایی همراستا با انتظارات مقامات پیش برود، افزایش بیشتر نرخ بهره در کوتاهمدت احتمالا در جلسه سیاستگذاری 14 و 15 ماه مارس مورد موافقت قرار خواهد گرفت. یلن که موضعگیری دیرینه او این بود که تغییرات باید به مرور زمان صورت بگیرد، جمعه تصریح کرد که به استثنای تحولات غیرمنتظره، محرکهای مالی که فدرال رزرو برای اقتصاد امریکا فراهم آورده است، با سرعتی بیشتر از روند سالهای 2015 و 2016 کاهش خواهد یافت.
در همین حال، نشانههای حاکی از سومین افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی امریکا از زمان بحران مالی سال 2007 تاکنون، به افزایش تحرکات در بازاهای سهام جهانی منجر شد؛ چراکه سرمایهگذاران افزایش نرخ بهره را نشانهیی حاکی از اعتقاد بیشتر سیاستگذاران به رشد اقتصادی امریکا و احتمال پایدار بودن رشد میدانند. گفته شده، شاخص ارزش دلار هم در 5 روز متوالی فعالیت بازار برابر با 0.8 درصد افزایش یافت.
دیدگاه عمومی در مورد شخصیت ژانت یلن اینگونه است که او پیش از افزایش نرخ بهره تا آخرین دقایق ممکن منتظر میماند. اقدام فدرال رزرو در سالی یک مرتبه تشدید سیاستهای پولی (از طریق افزایش نرخ بهره) در 2سال گذشته میلادی نیز چنین دیدگاهی در مورد یلن را تثبیت کرد. با این حال شماری از عوامل، سیاستگذاران امریکایی را به اتخاذ رویکردی شدیدتر وادار کردند؛ اقتصادی که در آن اشتغالزایی کامل یا تقریبا کامل باشد، تثبیت روند رشد قیمتها درنتیجه تدابیر فدرال رزرو و رساندن نرخ بهره به هدف 2 درصدی، افزایش روحیه سرمایهگذاران که عوامل آن را میشد در تحرکات و رشد بازارهای سهام مشاهده کرد، ازجمله عوامل تاثیرگذار در این تصمیمگذاری سیاستگذاران امریکایی محسوب میشوند. استنلی فیشر، معاون یلن نیز بعد از ظهر روز جمعه بر تاثیرگذاری افزایش نرخ بهره بر بازارهای سهام تاکید کرد که این امر خود حاکی از بیشتر شدن احتمال افزایش نرخ بهره بود.
ژانت یلن در اظهارات خود در شیکاگو گفت: «قضاوت ما در حال حاضر این است که افزایش تدریجی نرخ بودجههای فدرال رزرو در صورت ادامه همخوانی اطلاعات و گزارشهای اقتصادی با انتظارات ما، اقدام مناسبی است. درحقیقت در جلسه خود در نیمه این ماه، همخوانی اشتغالزایی و تورم با انتظاراتمان را مورد بررسی قرار خواهیم داد؛ اما در هر صورت تطبیق بیشتر نرخ بودجههای فدرال مناسب به نظر میرسد.» همکاران ژانت یلن در فدرال رزرو در روزهای گذشته پیامهای شدیداللحنی را در مورد نیاز به افزایش سریعتر نرخ بهره منتشر کرده بودند که این مساله به تغییر شدید انتظارات سرمایهگذاران در مورد تغییر نرخ بهره در ماه مارس منجر شد، تا جایی که میزان انتظارات روز جمعه به حد بیسابقه 90درصدی افزایش یافت. یلن در سخنرانی خود تصریح کرد که اقتصاد امریکا در سالهای اخیر در مواجهه با شُکهای خارجی «مقاومت قابلتوجهی» داشته است و تحولات از اواسط 2016 اطمینان اعضای «کمیته بازار آزاد فدرال» را در مورد پیشروی مناسب اقتصاد در راستای دستیابی به اهداف در زمینه تورم و اشتغالزایی، افزایش داده و در چنین شرایطی برای جلوگیری از برافروختن اقتصاد امریکا در سالهای پیشرو
افزایش نرخ بهره ضروری به نظر میرسد.
رییس فدرال رزرو امریکا تصریح کرد: «با توجه به نزدیک شدنمان به دستیابی به اهداف مربوطه و با توجه به اینکه انتظار نمیرود تحولی رخ دهد که به چشمانداز اقتصادی آسیبی برساند، احتمالا روند تشدید سیاستها در آینده به کندی سالهای 2015 و 2016 نخواهد بود.»
طبق پیشبینی ماه دسامبر فدرال رزرو، نرخ بهره در سال 2017 افزایشی سه چهارمی خواهد داشت. یلن تصریح کرد، چنین افزایشی با راهبرد بانک مرکزی امریکا در زمینه افزایش تدریجی نرخ بهره و هدف نزدیک کردن نرخ واقعی بودجههای فدرال به سطح خنثی، همخوانی دارد. فدرال رزرو احتمالا در سالهای 2018 و 2019 نیز نرخ بهره را افزایش خواهد داد.
با این حال به گزارش رویترز، مقامات فدرال رزرو همچنین بر این عقیدهاند که بانک مرکزی باید از اقدام سریع و افزایش ناگهانی نرخ بهره تا زمان بهبود شرایط اقتصادی در خارج از کشور خودداری کند.
همچنین با وجود اظهارات یلن در مورد نزدیک شدن فدرال رزرو به دستیابی به اهداف اقتصادی، برخی دیگر به مخاطرات فزاینده برنامههای اقتصادی اعلام شده از سوی دونالد ترامپ، رییسجمهور تازهوارد امریکا اشاره کردند و بر این باورند که برنامههای کاخ سفید میتواند تغییرات غیرمنتظرهیی در شرایط اقتصادی ایجاد کند.