اهرم فشار اتاق بازرگانی بر دولت، رسانه‌ها هستند
بهمن عشقی، دبیرکل اتاق بازرگانی تهران گفت: سیاست‌های دولت همواره بر بازار ارز موثر بوده و همین دخالت همیشگی دولت برای کنترل بازار ارز افزایش قیمت‌ها را رقم زده و موجب شده تا پیش‌بینی درست قیمت دلار برای تجار ممکن نباشد که این امر آسیب قابل توجهی به اقتصاد بخش خصوصی وارد می‌کند و عدم توانایی بازرگانان در پیش‌بینی این روند صعودی، مشکلات بسیاری را به همراه دارد و ضربه‌های جبران‌ناپذیری به تجارت خارجی و اقتصاد کشور وارد کرده است.
وی افزود: بهترین سناریو برای ارز اجازه دادن به بازارها برای تعیین قیمت درست است و تعیین قیمت‌های غیرواقعی مثلا در بازار ارز، دادن سوبسید یه واردات علیه صادرات و این واقعیتی است که در طول این سال‌ها همواره شاهد آن بوده‌ایم.
عشقی اظهار کرد: فکر می‌کنم بهترین مستند قانون در این زمینه برنامه پنجم است که می‌گوید باید تفاضل نرخ تورم داخلی و خارجی را سالانه به نرخ ارز پایه اضافه کنید. این کار سیاست مناسبی است که تبدیل به قانون شده و بهترین کار اجرای قانون است و اتاق بازرگانی مجدانه پیگیر اجرای این قانون است.
وی گفت: متاسفانه اینگونه نشان داده شده که اتاق بازرگانی درخواست افزایش نرخ ارز را دارد درحالی که واقعیت چیز دیگری است. اگر تفاضل نرخ تورم خارجی و داخلی کشور منفی شود، نرخ ارز کاهش پیدا می‌کند. این مدل همیشه فزاینده نیست و ممکن است حتی باعث کاهش نرخ ارز شود.
دبیرکل اتاق بازرگانی تهران ادامه داد: موضوع ارزی مبدل به یک موضوع سیاسی در کشور شده است. عامه مردم در مورد ارز اظهارنظر می‌کنند و به نوعی در فهم عامه جامعه جا افتاده که افزایش نرخ ارز به معنی کاهش سطح معیشتی تعریف شده است. همچنین از طرفی افزایش نرخ، کاهش قدرت سیاسی کشور تلقی می‌شود که هر دو اندیشه اشتباه است.
بهمن عشقی تاکید کرد: دولت در این حوزه از افکار عمومی تبعیت می‌کند درحالی که باید به جای پیروی از افکار عمومی، منافع ملی را دنبال کند.
عشقی در ادامه به نقش اتاق‌های بازرگانی در هدایت دولت در این باره گفت: بخش خصوصی و به طور خاص اتاق‌های بازرگانی منتشر‌کننده یک نظر خاص است و مسائل را به عنوان یک مطالبه عمومی مطرح می‌کنند. بسیاری از جامعه‌شناسان معتقدند که باید مطالبات عمومی به عنوان شعار به کف جامعه برده شود تا ذهن دولتمردان نسبت به موضوع تحریک شود. باید تلاش شود که دولت انعکاس آرا و نظرات اتاق بازرگانی را در جامعه ببیند. اتاق بازرگانی اهرم ویژه‌یی برای فشار بر دولت ندارد بلکه مطالبات خود را از طریق رسانه‌ها منتشر می‌کند تا از این طریق بتواند خواسته‌های خود را مطرح کرده و پیگیری کند.
نظام توزیع، چالش اصلی صادرات
خسرو فروغان درخصوص مشکلات صادرکنندگان برای معرفی محصولات خود در بازارهای هدف گفت: عمده مشکل صادرکنندگان ایرانی نظام توزیع است. به بیان دیگر ناکامی ما در توسعه صادرات خیلی عجیب نیست؛ چراکه سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی منسجمی برای تحقق چنین امری نداشته‌ایم.
وی افزود: همچنین از بزرگ‌ترین چالش‌های نظام توزیع کشور ایران می‌توان به کوچک و خرد مقیاس بودن آن و نبود عزم جدی جهت سامان‌دهی تشکل‌ها و پایانه‌های صادراتی اشاره کرد. بدین‌ترتیب صادرکنندگان خرد ما نمی‌توانند وارد بازارهای جهانی شوند.
وی ادامه داد: البته در این راستا رایزن‌های بازرگانی نیز نقش بسزایی دارند. به بیان دیگر رایزن بازرگانی با توجه به شناخت به مسائل تجاری و ارتباط با تولیدکنندگان و صادرکنندگان کشور هدف و آشنا بودن با موضوعات مرتبط می‌تواند، نقش مهمی در مناسبات تجاری و اقتصادی با دیگر کشورها ایفا کند. رییس کمیسیون بازرگانی داخلی ایران اضافه کرد: متاسفانه نبود حمایت دولت از صادرکنندگان و نبود تعداد کافی از رایزنان بازرگانی ایران در کشورهای دیگر از مهم‌ترین عوامل کاهش نقش ایران در بازار کشورهای دیگر است. فروغان با اشاره به مهم‌ترین مشکلات واحد‌های تولیدی گفت: بیشتر فراوانی مشکلات به ترتیب مربوط به سیستم بانکی، امور تامین اجتماعی و امور مالیاتی و بیمه است. بدین‌ترتیب محصولات با هزینه هنگفتی تولید می‌شود و از آنجا که بیشتر این واحدها مشکل مالی دارند برای صادر کردن اجناس خود نیازمند شناسایی و بررسی بازارهای هدف هستند که این امر نیز موجب افزایش هزینه‌های آنها می‌شود.
وی تصریح کرد: با توجه به هزینه‌بر بودن امر بازاریابی در بازارهای هدف لازم است، دولت خود نسبت به انجام این مهم اقدام کرده و صندوقی جهت کمک به این واحدها تشکیل دهد؛ اما به دلیل اینکه دولت نیز با کمبود بودجه مواجه است از یاری صادرکنندگان و تولیدکنندگان باز می‌ماند و متعاقبا این اقشار از شناسایی بازار و محصول متناسب با آن غافل شده و در نهایت بازارهای فوق را از دست می‌دهند.
به گفته فروغان در نتیجه عملکرد ضعیف رایزنان بازرگانی ایران همچنین کمبود اطلاعات تولیدکنندگان از علم بازاریابی موجب شده تا به تقلید روی آورند و محصولی را تولید و به کشور هدف صادر کنند و در نهایت با شکست و ضرر مواجه شوند. بدین‌ترتیب نیازسنجی بازارها اقدامی است که تاکنون مورد بررسی و دستور کار صادرکنندگان و تولیدکنندگان قرار نگرفته است.
وی ادامه داد: البته این امر نیازمند کمک و حمایت‌های دولت و هزینه هنگفتی است که متاسفانه تولیدکنندگان و صادرکنندگان ما در اختیار ندارند.
رییس کمیسیون بازرگانی داخلی ایران با اشاره به اینکه فضای اقتصادی کشور پس از اجرای برجام تغییر بسیاری کرده است، گفت: پس از توافق هسته‌یی و امضای برجام، هیات‌های مهم اقتصادی و تجاری از کشورهای اروپایی و آسیایی وارد کشورمان شده و به رایزنی و گفت‌وگو با مقامات اقتصادی ایران پرداختند.
وی ادامه داد: بنابراین نمی‌توان گفت برجام تاثیری نداشته چراکه موفقیت‌هایی حاصل شده اما 100درصد نبوده؛ پس از امضای برجام راه برای تبادل و ارتباط با سایر کشورها هموار شد و حتی در زمینه صادرات و واردات کالا اقداماتی صورت گرفت و قراردادهایی نیز منعقد شد اما در این میان مشکلات بانکی و گشایش ال سی به قوت خودش باقی است و اقدامات صورت گرفته راه‌گشا نبوده است.
