گروه بورس علی رمضانیان
بازار سرمایه در حالی روزهای پایانی سال 95 را سپری میکند که گزارش پیشبینی اغلب شرکتهای بورسی برای سال 96 در سامانه کدال منتشر شده و فضای عمومی صنایع مطلوب به نظر میرسد، اما با این وجود، حال و روز بازار خوب نیست و نماگر اصلی آن، طی دو روز کاری گذشته بیش از 460 واحد افت کرد که بر این اساس، شاخص کل در آستانه ورود به کانال 76هزار واحدی قرار گرفت.
به گزارش «تعادل» بازار سرمایه در دو دوره طی هر سال، با فشار فروش ناخواسته روبهرو میشود که از سوی کارگزاریها و بانکها به بازار دیکته میشود. در مرحله اول، کارگزاریها به دلیل سال مالی 31 شهریورماه خود، از مشتریان اعتباری خود میخواهند که سریعا اقدام به تسویه کنند که نهایتا به فشار مضاعف فروش سهام در تالارها میانجامد. دوره دوم در پایان سال مالی بانکها یعنی 29 اسفند رخ میدهد که اینبار بانکها به کارگزاریها فشار وارد میکنند تا تسهیلاتی که برای دادن اعتبار به مشتریان از بانکها دریافت کردهاند را تسویه کنند. این وضعیت نیز منجر به افزایش فشار فروش در روزهای پایانی سال شده است؛ هرچند برخی کارگزاریها به دلیل داشتن نقدینگی بالا به مشتریان خود فشاری وارد نمیکنند و اعتبار را به سال آینده موکول میکنند، اما فشار دیگر کارگزاریها اثرگذار است.
در همین رابطه شایان کرمی مدیر معاملات کارگزاری آتیساز بازار در گفتوگو با «تعادل» گفت: بانکهایی که با کارگزاریها قرارداد دارند به کارگزاریها تسهیلات اعطا میکنند تا آنها برای ارائه اعتبار به مشتریان دچار کمبود نقدینگی نباشند اما در برهه کنونی این بانکها به کارگزاریها فشار میآورند تا برای بستن صورتهای مالی خود این تسهیلات را تسویه کنند. از این رو کارگزاریهایی که نقدینگی زیادی ندارند، ناچارند به مشتریان خود فشار وارد کرده تا سهام خود را فروخته و نقدینگی کارگزاریها را افزایش دهند.
کرمی افزود: این اتفاق در دو دوره از سال سبب خسران سهامدارانی میشود که از اعتبار استفاده نکردهاند و به ناچار بازدهی خود را از دست میدهند. این کارشناس بازار افزود: بنا بر این اتفاق میتوان امیدوار بود که در ابتدای سال آینده بازار مثبتی را شاهد باشیم زیرا فشار خرید در آن تاریخ افزایش مییابد.
رد پای نهاد ناظر در فشارهای فروش
برخی کارشناسان موضوع را فراتر از بانکها و کارگزاریها دانسته و پای ناظر بازار را به این ماجرا میکشند زیرا به دلیل بسته بودن اغلب نمادهای بورسی، سهامدارانی که به نقدینگی نیاز دارند، باید به هر طریقی سهام خود را عرضه کنند و به دلیل اینکه نقدشوندگی بازار کاهش یافته، باید شاهد فشار فروش در بازار باشیم.
در این رابطه داور رشنو، مدیر معاملات کارگزاری سیولکس در گفتوگو با «تعادل» گفت: کارگزاریها به برخی مشتریان خود در پایان سال میگویند که اعتبارات خود را تسویه کنند که این مساله سبب عرضههای بیشتر میشود اما نکته مهم این است که به دلیل اینکه حقیقیهای بازار سرمایه از اعتبار استفاده میکنند، نمیتوان گفت که درصد زیادی از فشار فروش متعلق به تسویه اعتباریهاست هرچند بیتاثیر هم نیست. رشنو در ادامه عنوان کرد: با توجه به اینکه فشار فروش در این روزها از سوی حقوقیهای بازار است پس باید سراغ عوامل دیگر رفت. عواملی چون بسته بودن تعداد زیادی از نمادها و عدم نقدشوندگی سهام آنها. این کارشناس افزود: وقتی سرمایهگذاری در پایان سال به نقدینگی نیاز دارد و نقدینگی سهامداران در حبس ناظر بازار است، به ناچار با فروختن سهام شرکتهای زیانده دیون خود را بپردازد.
معاملات درونگروهی
دیروز در بازار 2 بورس تهران که متعلق به معاملات درونگروهی سهامداران عمده است 150میلیون سهم سرمایهگذاری غدیر به ارزش کمتر از 19میلیارد تومان به کدهای درونگروهی سهامدار عمده منتقل شد. در نماد بیمه ملت اما 130میلیون سهم به ارزش بیش از 26میلیارد تومان از کد سرمایهگذاری صندوق بازنشستگی کشوری به کد گروه مدیریت ارزش سرمایه صندوق بازنشستگی کشوری به قیمت 202 تومان به ازای هر سهم منتقل شد. همچنین در پتروشیمی شازند کمتر از 10میلیون سهم به ارزش بیش از 3میلیارد تومان به کدهای سهامدار عمده منتقل شد. 9.5میلیون سهم مدیریت انرژی امید تابان هور به ارزش کمتر از 2میلیارد تومان از سوی سهامدار عمده کد به کد شد. همچنین کمتر از 10میلیون سهم معدنی و صنعتی چادرملو به ارزش بیش از 1.5میلیارد تومان میان سهامداران عمده این سهم با معاملات درونگروهی همراه شد. سهامدار عمده صنایع آذرآب نیز دیروز 6میلیون سهم را به ارزش 2میلیارد تومان میان سهامداران عمده انتقال داد.
رفت و آمد نمادهای بورسی
طی معاملات دیروز نماد معاملاتی شرکتهای فیبر ایران و حق تقدم خرید سهام تولید مواد اولیه دارویی البرز بالک از سوی ناظر بازار سهام بازگشایی و در مقابل نماد معاملات شرکتهای گسترش سرمایهگذاری ایرانخودرو، کارخانه فارسیت دورود، ایتالران، تامین ماسه ریختهگری و حق تقدم خرید سهام فیبر ایران متوقف شدند.
بررسی شرکتهای تاثیرگذار بر شاخص
در معاملات دیروز نماد ملی صنایع مس ایران با ۸۱واحد تاثیر کاهشی در شاخص بیشترین نقش را در نوسانات دماسنج بازار گذاشت. در این نماد ۷۹درصد از خریدها مربوط به افراد حقوقی و مابقی مربوط به حقیقیها بود. پس از این نماد معدنی و صنعتی گلگهر، پتروشیمی خارک، سایپا و کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران بیشترین نقش را در نوسانات کاهشی شاخص بر جای گذاشتند. همچنین در گروه استخراج کانههای فلزی تقریبا تمام نمادها روند کاهشی را در آخرین قیمت معامله و قیمت پایانی تجربه کردند.
در گروه محصولات شیمیایی نیز بیشتر نمادها روند کاهشی را تجربه کردند هرچند نمادهایی همچون صنایع شیمیایی فارس و بینالمللی محصولات پارس با روند افزایشی در قیمت پایانی روبهرو شدند. گروه محصولات غذایی نیز شرایط مشابهی داشت و یکپارچه همسو با شرایط کلی بازار روند کاهشی را تجربه کرد، اما گروه قند و شکر مطابق رویه معمولش خلاف روند بازار شرایط افزایشی را تجربه کرد.
3 نماد سرمایهگذاری غدیر، بانک انصار و معدنی و صنعتی چادرملو جزو اندک نمادهایی بودند که سعی کردند شاخص بازار را تا حدودی بالا بکشند. در گروه بانکها و موسسات اعتباری دیروز اکثریت نمادها وارد فاز افزایشی شدند هرچند در این گروه تعداد زیادی نماد باز وجود ندارد و در میان همان چند نمادی که با رشد مواجه شدند، 2 نماد بانک اقتصاد نوین و بانک حکمت ایرانیان فاز کاهشی را تجربه کردند. در گروه سیمانیها نیز شرایط چندان مساعد نبود و اکثریت قریب به اتفاق نمادهای سیمانی با افت در قیمت پایانی و آخرین قیمت معامله مواجه شدند.
در گروه خودروییها نیز اکثریت نمادها روند کاهشی را تجربه کردند و تنها نماد موتورسازان تراکتورسازی ایران توانست 3.5درصد در قیمت پایانی رشد کند و 2 نماد مهندسی صنعتی روان سنآورد مقدار اندکی توانست رشد را تجربه کند. دیروز قیمت پایانی نماد پارسخودرو به ۸۸ تومان و ۷ ریال رسید و همچنان این سهام زیر قیمت اسمی داد و ستد میشود.