گروه دانش و فن
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ابتدای سال 89 و در یک بازه زمانی 6 ماهه به دستگاههای دولتی مهلت داد تا میزبانی سایتهای خود را به داخل کشور منتقل کنند و حتی پیشنهاد مسدود کردن سایتهایی که میزبانی خود را تا مهلت تعیین شده به داخل کشور منتقل نکنند از طرف سازمان فناوری اطلاعات در بخش کارشناسی فنی کارگروه تعیین مصادیق فیلترینگ شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز مطرح شد.
در همین حال در نیمه نخست سال 89 پیشنویس آییننامه ساماندهی میزبانی سایتهای دولتی در داخل براساس ماده 23 قانون جرایم رایانهیی کشور آماده و به مراجع ذیربط برای تصویب ارسال شد که براساس آن، چگونگی رفتار با سایتهای دولتی و الزامات لازم برای انتقال آنها به داخل کشور مشخص شد. براین اساس حتی به دلیل نوع عملکرد، اگر میزبانی برخی از سایتهای دولتی باید در خارج از کشور صورت گیرد، این سایتها نیز باید یک سایت پشتیبان که در سرورهای داخلی میزبانی شود، داشته باشند.
در آن زمان گفته شده بود که بالغ بر 70درصد وبسایتهای دولتی در داخل کشور میزبانی (هاست) میشوند اما میزبانی مابقی وبسایتهای دستگاههای دولتی به ترتیب در کشورهای امریکا، کانادا، انگلیس و آلمان است که براین اساس میزبانی بیش از 260 سایت دولتی ایرانی در امریکا و میزبانی بیش از 210 سایت دولتی ایرانی در کشور کانادا انجام میشود و برای افزایش امنیت اطلاعات، این سازمانها الزام شدند کههاستینگ سایتهای خود را در داخل کشور و با دیتاسنترهای داخلی انجام دهند.
میزبانی سایتهای دولتی در داخل کشور و ایجاد مراکز داده ملی در راستای ایجاد شبکه ملی اطلاعات انجام میگیرد. حال بعد از گذشت چند سال مرکز پژوهشهای مجلس اعلام کرد: بررسیها نشان میدهد که در میان ۵۰۰ وبگاه ایرانی برتر پربازدید، تنها نیمی در داخل ایران میزبانی میشوند.
مرکز پژوهشهای مجلس زیرساختهای شبکه ملی اطلاعات را در زمینه تحویل توانمند محتوا در ایران و تعدادی از کشورهای نمونه بررسی کرد.
دفتر مطالعات ارتباطات و فناوریهای نوین مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی اعلام کرد: بررسیها نشان دادهاند که در میان ۵۰۰ وبگاه برتر پربازدید متمرکز بر بازار ایران از نگاه «موسسه جهانی رتبهبندی الکسا»، هیچ وبگاهی وجود ندارد که در ایران میزبانی شود یا میزان بازدید خارج از ایران آن، از داخل بیشتر باشد.
درهمین حال برآوردها نشان داده است که از میان ۵۰۰ وبگاه ایرانی پربازدید، ۵۷ درصد وبگاهها (۲۸۵ مورد) در ایران میزبانی میشوند. این درحالی است که از میان ۵۰۰ وبگاه برتر پربازدید متمرکز بر بازار ایران، ۴۲۹ وبگاه بیشتر از ۹۰ درصد ترافیکشان از کشور ایران است. به بیان دیگر، 85.8 درصد وبگاههای پربازدید در ایران، کسب و کارشان به صورت تخصصی بر بازار ایران متمرکز است. بررسیها نشان میدهند که وبگاههای پربازدید متمرکز بر بازار ایران، که در خارج از کشور میزبانی میشوند، عمده درآمدهای خود را مدیون بازار داخلی ایران هستند و طبیعی است به دلیل مراودات کسب و کاری با داخل کشور، میزبانی خارجی اینگونه وبگاهها بر پیچیدگیهای حقوقی مراودات آنها میافزاید.
میزبانی این وبگاهها در خارج از کشور موجب میشود که برای دسترسی به ترافیکی که منشأ ایرانی دارد، از طریق خارج از مرزهای ایران اقدام شود که این امر آثار زیانباری مانند مصرف بیمورد پهنای باند بینالملل، افزایش هزینه تامین پهنای باند، خروج اطلاعات کاربران از کشور، کاهش سرعت ارتباطات در کل شبکه ارتباطات کشور و... را به دنبال دارد.
دفتر مطالعات ارتباطات و فناوریهای نوین مرکز پژوهشهای مجلس پیشنهاد داده است که قوانین و مقررات لازم برای حفاظت از دادههای کاربران ایرانی مصوب شود و در آن ملاحظات استفاده از خدمات طرفهای ثالث برای تراکنشهای وبگاههای ایرانی نیز مشخص شوند.
این مرکز با اشاره به ماده (۴۶) قانون برنامه پنجم توسعه و مصوبه جلسه پانزدهم شورای عالی فضای مجازی برای حفظ تراکنشهای داخلی بربستر شبکه ملی اطلاعات و اقداماتی که تاکنون برای ایجاد مراکز تبادل ترافیک اینترنتی صورت گرفته است، اعلام کرد: گزارشهای منتشر شده توسط وزارت ارتباطات در زمینه توسعه شبکه ملی اطلاعات نشان میدهد که توسعه زیرساختهای ذخیرهسازی موقتی اپراتورهای دسترسی اینترنتی از سوی وزارت ارتباطات، به عنوان اقدامات در زمینه شبکههای تحویل محتوا معرفی شده است، اما شبکههای تحویل محتوای تجاری به صورت جدی مورد استفاده و پشتیبانی قرار نگرفتهاند.
بررسیها نشان میدهند که بهره مندی از مزایای شبکههای تحویل محتوا با ایجاد کسب و کارهای بومی و ایجاد نقاط حضور عرضهکنندگان بینالمللی شبکههای تحویل محتوا امکانپذیر است.
شبکههای تحویل محتوای شناخته شده در سطح جهان «آکامی» و «آمازون» هستند، اما در منطقه خاورمیانه و کشور ایران شبکه تحویل محتوای «کلودفلر» پراستفادهترین شبکه تحویل محتوا است که البته هیچ کدام نقطه حضوری در کشور ایران ندارند.