در آستانه روز ملی صادرات و درحالیکه افزایش صادرات غیرنفتی به یکی از مهمترین اهداف اقتصادی کشور در بسته خروج از رکود با کمترین تورم تبدیل شده است، رییس کمیسیون بازرگانی داخلی اتاق بازرگانی ایران هشدار میدهد: برداشتن موانع صادراتی منجر به برهم خوردن نظم بازار داخلی میشود؛ چراکه تولیدکنندگان، بازار خارجی و صادرات را بر بازار داخلی ارجح میدانند. این زنهار خسرو فروغان را میتوان با تحرکات اخیر بازارهای مختلف کشور بهدنبال «خبر» و نه «تحقق» صادرات به کشورهای دیگر مستند دانست. هرچند که رییس کنفدراسیون صادرات این مساله را رد میکند و میگوید: تشکلها مسوول اداره بازار داخلی هستند. جالب اینجاست که این گفته رضا نورانی که خود رییس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی است، با گرانی میوه در هفتههای بعد از اعلام خبر احتمال صادرات میوه ایران به روسیه، در تضاد است.
بهدنبال مطرح شدن احتمال از بین رفتن تعرفه صادرات غیرنفتی برای حمایت از صادرکنندگان و تشویق آنها به حضور در بازار خارجی، خسرو فروغانگرانسایه، رییس کمیسیون بازرگانی داخلی اتاق ایران اینطور اظهارنظر کرد: با صفر کردن تعرفه صادرات غیرنفتی بیشتر تولیدکنندگان داخلی به فکر صادرات میافتند و این سبب برهم زدن نظم بازارهای داخلی میشود. به اعتقاد فروغان، در هر مقطعی باید سیاست خاصی را دنبال کرد؛ به همین دلیل هم تشویق صادرات تنها در اقتصاد روان و درست میتواند منجر به رشد شود نه در اقتصادی که تولید آن با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم میکند و برای تحریک صادرات آن به برداشتن موانع صادراتی روی آوردهاند.
چنین هشداری براساس منطق بازار و اقتصاد و همینطور تجربههای اخیر کشور بهجا و واقعی است. تازهترین شاهد مثال را هم میتوان از گرانی میوه بهدنبال انتشار خبر صادرات محصولات کشاورزی ایران به روسیه آورد. در این میان انتظار تنظیم بازار از نگاه کلاسیک اقتصاد ایرانی، از دولت میرود اما نگاه دولت یازدهم بیشتر به منطق بازار آزاد شبیه است و نمیتوان پادرمیانی و دخالت آن را در کشمکش افزایش صادرات غیرنفتی و حفظ تعادل بازار داخلی انتظار داشت. اما این مناقشه بیمتولی هم نخواهد ماند؛ براساس قانون و همینطور طبق برنامهریزی دولت تدبیر، تشکلهای صنفی مسوول نظارت بر حسن تامین بازار داخلی هستند. ظاهرا باید بر فعالیت اصناف نظارت بیشتری کرد.