گروه راه و شهرسازی|سارا حامدی|
شرکت سوخو روسیه در نامه‌یی به انجمن شرکت‌های هواپیمایی ایران اعلام کرد که ایرادات وارده به هواپیمای سوخو۱۰۰ برطرف شده و این هواپیما گواهینامه تداوم صلاحیت پرواز دریافت کرده است.
این در حالی است که نزدیک دو ماه از وعده مسوولان وزارت راه و شهرسازی و همچنین سازمان هواپیمایی کشوری برای نهایی شدن مذاکرات با مدیران شرکت هواپیمایی ATR و امضای قرارداد 400میلیارد دلاری خرید هواپیما از این شرکت می‌گذرد. در این مدت، نه تنها این قرارداد امضا نشده بلکه زمان دقیق امضا و نهایی شدن این قرارداد نیز در هاله‌یی از ابهام قرار دارد.
در این میان برخی منتقدان خرید هواپیماها نیز چندان موافق خرید هواپیما از ATR نبودند و اعلام می‌کردند خرید از ATR تنها برای محکم‌کاری قرارداد خرید هواپیما از ایرباس بوده است و هواپیماهای ATR چندان هواپیماهای دلچسبی نیستند.
از سوی دیگر تا پیش از اینکه بحث خرید هواپیما از ایرباس و بویینگ نهایی شود در دوره‌یی خرید هواپیما از روسیه و ورود این هواپیماها به کشور مطرح شده بود. البته همان زمان نیز، بودند منتقدانی که اعلام می‌کردند با توجه به تجربه و سابقه هواپیماهای روسی در کشور خرید مجدد هواپیما از روسیه چندان منطقی نیست. پس از آنکه وزارت راه و شهرسازی و سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان متولی صنعت حمل و نقل هوایی کشور موفق شدند تا با دو غول هواپیماسازی جهان یعنی ایرباس و بویینگ برای خرید هواپیما از آنها به توافق برسند کم‌کم موضوع خرید از روسیه منتفی شده و به فراموشی سپرده شد.
اما گویا قرار نیست هواپیماهای سوخو100 روسی به این زودی‌ها آسمان ایران را ترک کنند. در نمایشگاه هوایی که مهرماه در جزیره کیش برگزار شد هواپیماهای روسی و به خصوص سوخو سوپرجت 100 موفق شد با پروازهای آزمایشی خود توجه ایرلاین‌های ایرانی را به خود جلب کند و از همان زمان بار دیگر موضوع خرید هواپیما از روسیه بر سر زبان‌ها افتاد.
از سوی دیگر هنوز مساله اجاره هواپیماهای روسی توسط ایرلاین‌های ایرانی در حد حرف بود که شرکت ایرفلوت روسیه در آذر ماه مسیرهای پروازی خود با هواپیمای جدید مسافری روسیه (سوخو سوپرجت ۱۰۰) را به دلیل مشکلات فنی لغو کرد. همان زمان دنیس مانتوروف وزیر صنعت روسیه در این باره گفت: شرکت آویاکمپانی اینترجت مکزیک پس از بررسی هواپیمای مسافربری سوخو۱۰۰، مشکلی تکنیکی را در این هواپیما تشخیص داد که در آینده نزدیک برطرف خواهد شد.
در تازه‌ترین اخبار در خصوص آخرین وضعیت هواپیماهای سوخو روسی مقصود اسعدی سامانی دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی تصریح کرده است که شرکت سوخو اعلام کرده ایرادات هواپیمای سوخو۱۰۰ برطرف شده و این هواپیما گواهینامه تداوم صلاحیت پرواز دریافت کرده است.
مقصود اسعدی سامانی گفت: باتوجه به ابراز علاقه برخی شرکت‌های هواپیمایی برای امضای قرارداد با شرکت سوخو، این شرکت در نامه‌یی به انجمن شرکت‌های هواپیمایی اعلام کرد که ایرادات وارده به هواپیمای سوخو۱۰۰ برطرف شده است. اسعدی سامانی با اشاره به اخذ گواهینامه تداوم صلاحیت پرواز ادامه داد: قابلیت پرواز سوخو100 مورد تایید سازمان هواپیمایی کشوری روسیه قرار گرفته است.
سوخو به دنبال دریافت مجوز «اوفک»
در همین حال به گفته وی، شرکت سوخو در حال پیگیری دریافت مجوز اوفک برای حضور در بازار صنعت هوایی ایران است تا از این طریق بتواند با شرکت‌های هواپیمایی درخواست‌کننده ایرانی، امکان همکاری داشته باشد.
دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، اظهار کرد: حضور هواپیمای سوخو۱۰۰ در بازار ایران وابسته به تایید صلاحیت پروازی این هواپیما از سوی سازمان هواپیمایی کشورمان و همچنین دریافت مجوز از اوفک است.
سامانی بیان کرد: اگرچه مواضع ترامپ در قبال ایران سختگیرانه بوده است اما قراردادهای ایرباس و بویینگ طبق روال گذشته ادامه یافته و مشکلی در این زمینه ایجاد نشده است، بنابراین امکان دریافت مجوز اوفک برای سوخو وجود دارد.
وی همچنین با اشاره به اینکه اجاره هواپیمای سوخو۱۰۰، یک گزینه برای ایرلاین‌های ایرانی است، افزود: دو شرکت خصوصی تمایل به اجاره هواپیمای سوخو۱۰۰ را دارند زیرا شناخت کافی از این هواپیما وجود ندارد و نیاز به محک فعالیت این هواپیما در شرایط آب و هوایی ایران لازم است.
این مقام مسوول تصریح کرد: ایرلاین‌ها برای آغاز همکاری ترجیح می‌دهند قراردادی به شکل اجاره با شرکت سوخو امضا کنند و پس از شناخت قابلیت‌های این هواپیما برای خرید تصمیم‌گیری کنند.
آذرماه سال جاری، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی از نمایش هوایی سوخو۱۰۰ در ایران و مذاکره ایرلاین‌های ایرانی برای اجاره این هواپیما خبر داد اما پس از زمین‌گیر شدن سوخو۱۰۰، انجام مذاکرات در هاله‌یی از ابهام فرورفت و هم‌اکنون با ارسال نامه از سوی شرکت سوخو، اگرچه این شرکت تاییدیه فنی را دریافت کرده است امااین احتمال وجود دارد که ایرلاین‌های ایرانی رغبت گذشته را برای همکاری با این شرکت نداشته باشند.
از سوی دیگر این نکته را نیز نباید فراموش کرد که چون هنوز وضعیت و زمان امضای قرارداد خرید ATRها مشخص نیست برخی تحلیلگران صنعت هوانوردی احتمال می‌دهند حالا که مشکل سوخوهای روسی حل شده ایرلاین‌ها ایرانی گزینه اجاره و خرید این هواپیماها را روی میز خود قرار دهند.
البته نباید فراموش کرد که هواپیماهای سوخو به عنوان نوعی جت در مقایسه با هواپیماهای ATR از مزایا و معایب مختلفی برخوردار هستند.
محمدرضا ابراهیم‌پور کارشناس ارشد برنامه‌ریزی حمل و نقل هوایی با اشاره به اینکه اصلی‌ترین تفاوت بین هواپیماهای سوخو سوپر جت100 و ATR جت بودن سوخوها و ملخی بودن ATRهاست به «تعادل» می‌گوید: زمان سفر و میزان رضایت مسافران نیز از دیگر تفاوت‌های بین هواپیماهای سوخو و ATR است.
ابراهیم‌پور ادامه می‌دهد: از آنجایی که اگر هواپیما ملخی باشد زمان سفر بیشتر است هواپیماهای سوخو به دلیل جت بودن نسبت به ATRها زمان سفر کمتری دارند و در این بخش در مقایسه با هواپیماهای ملخی ATR از مزیت سریع‌تر بودن برخوردار هستند.
این کارشناس ارشد برنامه‌ریزی حمل و نقل هوایی ادامه می‌دهد: اما هواپیماهای ATR چون ظرفیت زیر 100 نفر مسافر را دارند و این میزان ظرفیت مسافر با تعداد وضعیت وجود مسافر در فرودگاه‌های
کم‌مسافر ایران که ایرلاین‌ها تعداد کمی پرواز در هفته به این مقاصد دارند همخوانی دارد و در واقع استفاده از این نوع هواپیماها از نظر بازرگانی برای شرکت‌های هواپیمایی به‌صرفه‌تر است.
محمدرضا ابراهیم‌پور تصریح می‌کند: در بخش بازرگانی، هواپیماهای سوخو بنابه ظرفیت مسافری‌شان می‌توانند جایگزین مناسبی برای هواپیماهای فوکر باشند.
به گفته ابراهیم‌پور بیشتر کارشناسان عملیات پرواز معتقدند هواپیماهای ATR از نظر میزان ظرفیت مسافری برای ایران مناسب‌تر هستند البته این کارشناس ارشد برنامه‌ریزی حمل و نقل هوایی تاکید می‌کند که هواپیماهای ATR از نظر انطباق با شرایط جوی و جغرافیایی برای پرواز در مناطق مرتفع مناسب نیستند و تنها می‌توانند در سطح آب‌های آزاد پرواز کنند.
محمدرضا ابراهیم‌پور ادامه می‌دهد: از سوی دیگر هواپیماهای ATR توانایی پرواز در مناطق با آب و هوای گرم را ندارند زیرا گرمی هوا باعث ایجاد مشکل در موتور این هواپیماها می‌شود در واقع هواپیماهای ATR برای پرواز در این مناطق نیاز به طول باند زیاد دارند تا بتوانند پرواز موفقی داشته باشند.
این کارشناس ارشد برنامه‌ریزی حمل و نقل هوایی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در خصوص مزایا و معایب هواپیماهای سوخو و ATR می‌گوید: البته نباید فراموش کرد که حدود 30 سال از تولید و پرواز نخستین هواپیماهای ATR می‌گذرد و این هواپیماها توانستند با پرواز در طول سال‌ها امتحان خود را پس دهند و کیفیت‌شان را نشان دهند که البته این موضوع در مورد هواپیماهای سوخو صدق نمی‌کند.
محمدرضا ابراهیم‌پور تصریح می‌کند: هواپیماهای سوخو سوپرجت 100 نخستین پرواز خود را در سال 2008 انجام دادند و هنوز آن طور که باید و شاید پرواز نکرده و به تولید انبوه نیز نرسیده‌اند به همین خاطر هنوز نمی‌توان دقیقا در مورد کیفیت آنها اظهارنظر کرد. ابراهیم‌پور ادامه می‌دهد: در مورد خرید هواپیماهای جدید و نوسازی ناوگان نباید وارد موضوع آزمون و خطا شد و به همین دلیل نیز ایرلاین‌ها بیشتر تمایل دارند تا هواپیماهایی که زمان بیشتری از تولید آنها می‌گذرد را به عنوان گزینه‌های اصلی خرید خود قرار دهند. در نهایت اینکه چون هنوز مشخص نیست قرارداد خرید هواپیماهایATR چه زمانی امضا می‌شوند نمی‌توان گزینه هواپیماهای روسی را از لیست خرید یا اجاره ایرلاین‌ها پاک کرد.
شاید باید منتظر بمانیم تا اول تکلیف قرارداد ATR روشن شود تا بتوانیم پس از آن در مورد ورود هواپیماهای دیگر مانند سوخوها تصمیم بگیریم.
