یک اقتصاددان میگوید، ایجاد بانکهای سرمایهگذاری به شیوه مرسوم کشورهای دنیا میتواند با ایفای نقش طیف وسیعی از خدماتی که این بانکها ارائه میدهند از ورشکستگی صنایع در کشور جلوگیری کنند.
غلامرضا سلامی در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه متاسفانه در ایران آنگونه که شایسته است از ظرفیت بانکهای سرمایهگذاری استفاده نمیشود، اظهار کرد: موسسات تامین سرمایه در ایران، الگویی از بانکهای سرمایهگذاری هستند، ولی کارکردهای بانکهای سرمایهگذاری در ایران را آنگونه که در کشورهای مطرح جریان دارد، پوشش نمیدهند. به عبارتی دیگر ایفای نقش بانکهای سرمایهگذاری در ایران جریانی ندارد و نقش اصلی خود را ایفا نمیکند.
رییس پیشین شورای عالی انجمن حسابداران خبره ایران، درباره وظایف بانکهای سرمایهگذاری بیان کرد: مهمترین ویژگی این بانکها انتشار اوراق سهام و افزایش سرمایه شرکتهاست که در کشورهای مطرح دنیا به عهده بانکهای سرمایهگذاری واگذار شده است به این ترتیب که در این بانکها، سهام شرکتهای بزرگ منتشر میشود، این بانکها آنها را در بازار معرفی کرده و میفروشند و اگر خریدار وجود نداشته باشد خود آنها را میخرند تا بعدها به تدریج بفروشند.
وی توضیح داد: در کشورهای پیشرفته معمولا شرکتهایی که توان ادامه کار ندارند در شرکتهای دیگر یا جذب یا ادغام میشوند. مثلا وقتی مدتی برندی خاصی با مشکلاتی از قبیل حرکت به سمت ورشکستگی روبهرو میشود توسط این بانکها از طریق همین جذب و ادغام به حیات خود ادامه میدهد که متاسفانه این امکان مهم هنوز در اقتصاد ما فراهم نیست. این موضوع شاید به این دلیل است که ما اکنون مقررات قانونی مربوط به آن را نداریم و کسی هم تلاش نکرده که مقررات فرآیند جذب و ادغام به وجود بیاورد.
سلامی همچنین در بخشی از سخنانش بیان کرد: به نظر در پسابرجام شرایط به گونهیی است که اگر عزمی برای آن وجود داشته باشد امکان ایجاد بانکهای سرمایهگذاری در ایران وجود دارد. در نظر داشته باشید که این نوع سرمایهگذاری کمی پر خطر ولی سودده است. در شرایطی که شرکتی نیمهکاره رها شده و ماشینآلات آن آماده به کار بوده ولی سرمایه در گردش ندارد و سرمایه آن در حال از بین رفتن است با سرمایه جدید میشود آن را زنده و برای آن ارزشآفرینی کرد. به این ترتیب هم سرمایهگذار اولیه میتواند از سرمایه خود استفاده کند و هم کسانی که سرمایهگذاری مجدد میکنند سود خوبی میبرند.
وی ادامه داد: اکنون آسانترین کار برای سرمایهگذارها این است که پول خود را ثابت بگذارند و سود کلانی بگیرند. وقتی چنین راه سادهیی وجود دارد کسی به دنبال راههای پرریسک نمیرود. وقتی کسی میتواند اوراقی با ۲۴ درصد سود بخرد و هروقت خواست بفروشد، دیگر کسی سراغ سرمایههای پرخطر نمیرود.
سلامی همچنین با بیان اینکه متولی ایجاد بانکهای سرمایهگذاری در ایران، دولت یا بانک مرکزی و سازمان بورس است، توضیح داد: این سازمانها باید برای نجات فعالیتهای اقتصادی در حال مرگ چنین تلاشی کنند به این ترتیب که بانکهای سرمایهگذاری بزرگی به وجود آید که صنایع را از مرگ حتمی و تدریجی نجات داده و به صنایع فعال تبدیل کنند. به نظر من وام به تنهایی نمیتواند مشکل آنها را حل کند. صنایع رو به نابودی جز وام برای ادامه حیات به ابزارهایی مانند مدیریت نیاز دارند که باید به شرکتها ارائه شود، ولی در ایران فقط پولی از طریق بانکها به اینها تزریق شده که این شیوه هم کارساز نیست.