گروه اقتصاد اجتماعی
از آغاز بهمن ماه تاکنون افکار عمومی ایران درگیر خسارات و تلفات ناشی از حوادث طبیعی و غیرطبیعی در نقاط مختلف کشور بوده است. در حالی که اکثر رسانه‌ها به حادثه پلاسکو و مدیریت ضعیف شهری در پیش‌گیری و مواجهه با آن پرداختند، حوادث دیگر نیز در کشور رخ داد که زیر سایه فاجعه پلاسکو قرار گرفت و کمتر به آنها پرداخته شد. دقیقا از همان روزی که فاجعه پلاسکو رخ داد، یعنی پنج‌شنبه 2 بهمن‌ماه، بارندگی شدیدی در استان سیستان و بلوچستان آغاز شد که به جاری شدن سیل در بعضی از شهرستان‌های این استان منجر شد. به دنبال این سانحه طبیعی، به کشاورزی و مسکن مردم این مناطق خسارت‌های زیادی وارد شده که شهرستان‌های کنارک، قصر قند، سرباز و چابهار بیشترین خسارت‌ها را متحمل شده‌اند. مدیرکل مدیریت بحران استان سیستان و بلوچستان در همین رابطه گفت: «موضوع امدادرسانی به سیل‌زدگان جنوب و مرکز سیستان با جدیت در دستور کار مسوولان استان قرار دارد به‌طوری که تاکنون 1186 خانوار اسکان اضطراری داده شده‌اند.»
به گزارش ایلنا، غلامرضا اربابی افزود: «روز جمعه 8 بهمن‌ماه جمعی از مسوولان کشور از جمله دبیرکل جمعیت هلال‌احمر کشور، معاون امداد و نجات کشور، معاون شهرسازی کشور و معاون راه‌های روستایی کشور در شهرستان‌های سیل زده حضور پیدا کردند و از نزدیک در جریان مشکلات ناشی از جاری شدن سیل و خسارت‌های وارده قرار گرفتند. تمام راه‌های ارتباطی مناطق سیل‌زده در این استان بازگشایی شده و افراد سیل‌زده که بیش از 5 هزار نفر را شامل می‌شوند، در چادرها با امکانات اولیه زندگی اسکان داده شده‌اند.»
او درباره خسارت‌های احتمالی ناشی از جاری شدن سیل در استان سیستان و بلوچستان گفت: «معاون بنیاد مسکن کشور در حال برآورد خسارت‌ها در منطقه است که ظرف دو تا سه روز آینده برآورد این خسارت‌ها مشخص خواهد شد. فردا در ستاد بنیاد مسکن ایرانشهر جلسه شورای هماهنگی بحران استان سیستان و بلوچستان به ریاست استاندار برگزار خواهد شد که به موضوع سیل اخیر و خسارات وارد شده آن پرداخته می‌شود. بر اثر مسدود شدن راه‌ها و جاری شدن سیل منطقه زرآباد در 160 کیلومتری شهر کنارک که کشاورزی بسیار مرغوبی دارد و سالانه محصولات آن به کشورهای حوزه خلیج‌فارس صادر می‌شود، دچار خسارت‌های عدیده‌یی شده که مسوولان کشوری در حال برآورد خسارات این منطقه هستند.»
وام 20میلیونی
اربابی همچنین گفت: «با تلاش اکیپ‌های امدادی در سیستان و بلوچستان هم‌اکنون همه محورهای مواصلاتی در سطح استان بازگشایی شده و برق کلیه مناطق وصل شده است.»
به گزارش ایسنا، او ادامه داد: «میانگین بارندگی سالانه سیستان و بلوچستان 106 میلی‌متر است، اما خوشبختانه در پی بارش مستمر روزهای اخیر در منطقه بلوچستان منابع آبی خوبی ایجاد شده و تنها در شهرستان نیکشهر 164 میلی‌متر یعنی معادل 1.5 برابر میانگین سالانه بارش داشته‌ایم»
مدیرکل بحران استان خاطرنشان کرد: «بیشترین میزان بارندگی را در شهرستان‌های چابهار، قصرقند، کنارک، ایرانشهر، فنوج، دلگان، خاش و نیکشهر طی چند روز اخیر داشتیم. بارندگی روزهای اخیر موجب قطع برق در 30 نقطه از استان شده بود که در پی تلاش بی‌وقفه 96 اکیپ شرکت برق استان در حال حاضر نواقص موجود برطرف شده و برق همه نقاط وصل است.»
اربابی ادامه داد: «در روزهای اخیر 50 اکیپ متشکل از نیروهای دانشگاه علوم پزشکی و اورژانس در پی بارندگی در سطح استان مستقر شدند که به تعداد زیادی از مردم استان از جمله 9زن باردار امدادرسانی کردند. در روزهای اخیر 8روستا به دلیل آنکه در مسیر آب قرار داشتند و احتمال بروز خطر برای مردم این مناطق وجود داشت، تخلیه شده و مردم آن در مناطق ایمن اسکان موقت داده شده‌اند. در چند روز اخیر در سطح استان به 1186خانوار اسکان اضطراری داده شده و لوازم معیشتی اولیه در اختیار آنها قرار گرفته است. در حال حاضر شرایط در استان در حال حاضر عادی است و مشکل خاصی وجود ندارد.»
البته از آنجا که واحدهای مسکونی بسیاری در این حادثه از بین رفتند، دولت تدابیری برای کمک به خسارت‌دیدگان استان اندیشیده است. در همین حال به گزارش ایرنا، اربابی در این باره گفت: «به واحدهای مسکونی تخریب شده بالای 30درصد وام 20میلیون تومانی با کارمزد 4درصد پرداخت می‌شود.»
شکر که باران آمد
هرچند بارش باران در سیستان و بلوچستان و جاری شدن سیل، خساراتی به این استان و ساکنانش وارد کرد، اما به نظر می‌رسد مردم و مسوولان چندان از این بابت ناراحت نیستند. به‌طوری که استاندار سیستان و بلوچستان گفت: «این‌بارندگی و سیلاب از سوی دیگر نگرانی مدیران استان را از کمبود آب برطرف کرد؛ زیرا در حال برنامه‌ریزی برای جیره‌بندی آب، آن هم تنها برای آشامیدن بودند که این نعمت خداوندی بر استان نازل شد.»
علی اوسط‌هاشمی افزود: «البته در کنار این همه نعمت و برکت، خسارت‌هایی نیز وارد شد به گونه‌یی که افزون بر یک‌هزار و 675 واحد مسکونی خسارت دیدند که برآورد برخی خسارت‌ها تا حدودی انجام شده و برای پرداخت وام‌های قابل توجه و کمک‌های بلاعوض به صاحبان این نوع اماکن که معمولا از روستاییان و افراد کم درآمد هستند، آمادگی لازم وجود دارد. با تلاش نیروهای امدادی و دستگاه‌های عضو ستاد بحران، یک‌هزار و 186خانوار با جمعیتی حدود 5هزار و 545نفر اسکان داده شدند و 16 مسیر بسته شده، بازگشایی و برق 30 منطقه که قطع شده بود، دوباره وصل شد.»
نماینده عالی دولت در استان با بیان اینکه بیشترین خسارات به بخش کشاورزی، قنات‌ها، راه‌ها و واحدهای مسکونی وارد شده است، گفت: «با توجه به اینکه در استان سیستان و بلوچستان فصل برداشت محصول کشاورزی است، جاری شدن سیل در مزارع و باغات خساراتی بر محصولات کشاورزی وارد کرده اما آنچه در بازدید از مناطق جنوبی استان و گفت‌وگو با مردم مشاهده کردم، این است که کشاورزان و روستاییان با وجودی که خسارت دیده بودند اما به جای گلایه، شکرگزار این نعمت الهی و خوشحال و امیدوار بودند.»
هاشمی در پاسخ به این سوال که عملکرد نیروهای امدادی را در بازدید از مناطق سیل‌زده چگونه ارزیابی می‌کنید، گفت: «نخستین اقدام نیروهای امدادی و خدمات‌رسان، کمک به خسارت‌دیدگان است که خوشبختانه نیروهای امدادی بخوبی و با جدیت در حال توزیع امکانات اولیه شامل چادر، پتو، وسایل گرمازا، موادغذایی و غیره برای خانوارهای آسیب دیده بودند. به تمام فرمانداران تاکید شد، مساجد و سالن‌های موجود را برای اسکان موقت و اضطراری مردم آماده کنند تا چنانچه مردم نیاز داشتند در این مکان‌ها اسکان یابند. ارزیابان و کارشناسان از روز پنج‌شنبه برای ارزیابی و برآورد خسارات عازم شهرها و روستاهای آسیب دیده شدند و ارزیابان کشاورزی نیز از امروز کارشان را آغاز می‌کنند.»
استاندار سیستان و بلوچستان با انتقاد از برخی افراد که در فضای مجازی اقدام به انتشار اخبار غیرواقعی می‌کنند، افزود: «برخی افراد در شبکه‌های مجازی اقدام به انتشار پاره‌یی تصاویر و فیلم کردند که از واقعیت به دور است؛ به عنوان مثال فیلمی از غرق شدن یک دستگاه خودرو تویوتا با پلاک خارجی که متعلق به این استان و کشور ایران نیست را به سیل استان نسبت داده و منتشر کرده‌اند که کاملا کذب است.»
او ادامه داد: «با حضور به موقع یگان دریایی از غرق شدن 9 نفر از هموطنان در منطقه کنارک جلوگیری شد و علاوه بر این، نیروهای اورژانس، فوریت‌های پزشکی و یگان هوایی بخوبی خدمات رسانی کردند، البته یگان هوایی به سبب نامساعد شدن هوا، امکان پرواز نیافت اما نیروهای اورژانس و آمبولانس‌ها، هلال‌احمر و راهدارها در بیشتر مسیرها در حال فعالیت و خدمات‌رسانی به بیماران به ویژه زنان و مادران باردار بودند.»
نماینده عالی دولت در استان افزود: «در هنگام عزیمت به روستای سرگان کنارک به سمت کهیر آمبولانسی در حال انتقال بیمار دیالیزی بود و در راه دیگری آمبولانس و نیروهای اورژانس مادر بارداری را نجات داده بودند که خوشبختانه این مادر در داخل آمبولانس و هنگام ریزش باران وضع حمل کرد و نام نوزادشان را «باران» گذاشتند. حدود 12 مادر باردار گرفتار در راه‌های سیل‌زده با تلاش نیروهای اورژانس، راهداری، هلال‌احمر و مردم نجات و به مراکز درمانی انتقال یافتند.»
استاندار سیستان و بلوچستان از تمامی نیروهای امدادی و خدمات‌رسان از جمله نیروهای بسیجی، راهداران، هلال‌احمر، دهیاران، بخشداران، فرمانداران و تمام تلاشگران این عرصه که در طول چند روز گذشته به یاری مردم سیل زده شتافتند، تجلیل کرد.
او گفت: «میزان بارندگی چهار روزه استان سیستان و بلوچستان به اندازه یک‌سال بود اما با وجود این حجم خسارت، باز هم جای شکرگزاری دارد زیرا اگر آمادگی لازم وجود نداشت و دستگاه‌های مختلف در آماده‌باش نبودند به یقین خسارت‌های به‌مراتب بیشتری به استان وارد می‌شد.»
خانه‌ای برای متوفی
اما سیل در استان سیستان و بلوچستان بی‌تلفات نبود. هرچند برخی اخبار غیررسمی از جان‌باختن 13 نفر از هموطنان در این حادثه خبر می‌دادند، منابع موثق فوت یک نفر را در شهرستان خاش تایید کردند و بر تامین خسارت خانواده فرد متوفی تاکید کردند.
فرماندار شهرستان خاش در استان سیستان و بلوچستان در این باره گفت: «با همکاری و مساعدت بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و از محل کمک‌های بلاعوض برای خانواده فرد فوت شده براثر بارندگی و ریزش سقف منزل مسکونی ساخته می‌شود.»
محمداکبر چاکرزهی افزود: «در روزهای گذشته بر اثر نم ناشی از بارش‌های اخیر یک منزل قدیمی خشت و گلی تخریب و یک بانوی 65ساله در دم فوت کرد و سه نفر دیگر از اعضای این خانواده چهار نفره به مکانی امن انتقال یافتند.»
او گفت: «برای جبران خسارت آسیب‌دیدگان ناشی از سیل و بارندگی و سرمای اخیر ادارات بنیاد مسکن و جمعیت هلال‌احمر پای کار هستند و قطعا دولت در این موضوعات برنامه‌های ویژه حمایتی خواهد داشت.
امدادگران هلال احمر از اول بهمن تاکنون به 727 خانوار و 3هزار و 212 فرد آسیب دیده خدمات ارائه کرده‌اند. توزیع 236 باب چادر امدادی، 955 تخته پتو، 387دستگاه والر، 2412عدد قوطی کنسروجات، 336تخته موکت، 1369عدد نایلون، 49دستگاه فانوس و نیز 27ست ظروف و گالن از اقلام امدادی اهدایی هلال‌احمر در این مدت بوده‌اند.»
