اولاند: ترامپ چالشهای زیادی برای اروپا ایجاد میکند
گروه جهان|
«آشوب سیاسی» این بهترین عبارتی است که میتوان برای توصیف حال و هوای این روزهای واشنگتن پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ استفاده کرد. دستور وضع تعرفه 20درصدی بر کالاهای وارداتی از مکزیک و ابراز نگرانی سیاستمداران و صاحبان کسب و کار، استعفای دستهجمعی کارکنان وزارت خارجه، اعلام سرپیچی شهرداران ایالات مختلف از دستورات دولت برای بازداشت و اخراج مهاجران غیرقانونی ازجمله تحولات چند روز گذشته در ایالاتمتحده است. در شرایطی که ترزا می، نخستوزیر بریتانیا بهعنوان نخستین رهبر خارجی پس از تحلیف به ایالاتمتحده رفته، فرانسوا اولاند رییسجمهوری، در نشست خبری مشترک با آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، صراحتا اعلام کرده که دولت ترامپ چالشهایی برای اروپا ایجاد میکند.
سفر ترزا می در بحبوحه توفان سیاسی
ترزا می که به ایالاتمتحده سفر کرده پیش از دیدار با دونالد ترامپ با حضور در جمع سناتورهای جمهوریخواه در فیلادلفیا از آغاز دورهیی تازه در روابط دو کشور سخن گفته و بر اهمیت نهادهای بینالمللی ازجمله ناتو تاکید کرده است. دویچهوله با اشاره به سفر ترزا می مینویسد: قرعه نخستین دیدار رسمی ترامپ با یک رهبر خارجی بهنام ترزا می افتاد. این دیدار هم برای بریتانیا بسیار مهم است و هم برای اتحادیه اروپا.
بنا بر این گزارش، اهمیت دیدار ترزا می برای بریتانیا بیشتر از اهمیتی است که واشنگتن برای این دیدار قائل است. ترامپ نه تنها آشکارا از برگزیت حمایت کرده بود، بلکه حتی موفقیت خود در کارزار انتخابات ریاستجمهوری امریکا را به نوعی با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا مقایسه کرده و آن را برگزیت به سبک امریکایی نامیده بود. از جانب دیگر، ترزا می با وظیفه کلان مدیریت خروج از اتحادیه اروپا روبهرو است و همین به دیدار او با ترامپ اهمیتی ویژه میبخشد.
دن رایتر، کارشناس علوم سیاسی میگوید که اگر ترزا می موفق شود در زمینه تجارت آزاد با امریکا به توافق برسد، میتواند از فشارهای ناشی از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بکاهد. طبیعی است که امریکا شریک اصلی مناسبات بازرگانی و اقتصادی بریتانیاست و از همینرو برای بریتانیا دستیابی به توافق مربوط به تجارت آزاد بین دو کشور از اهمیت بسیاری برخوردار است. حتی اگر دستیابی به چنین توافقی سالها زمان ببرد نیز چندان اهمیتی ندارد چراکه طبق مقررات، بریتانیا پیش از خروج قطعی از اتحادیه اروپا نمیتواند وارد شراکت تجاری با کشورهای دیگر شود. این مقررات از سوی اتحادیه اروپا تعیین شده است. دویچهوله مینویسد: دیدار ترامپ با ترزا می در عین حال حامل پیامی برای اتحادیه اروپاست. فصل جدید مناسبات بین دو کشور امریکا و بریتانیا حکایت از چرخشی دارد که امریکا در مناسبات خارجی خود در پیش گرفته است. ایالاتمتحده امریکا بر آن است تا مناسبات خود را با کشورهای دیگر به شکل جدیدی تنظیم و هماهنگ کند. همین دیدار به وضوح نشان میدهد که ترامپ برای روند جهانی شدن موردنظر اتحادیه اروپا اهمیت و ارزشی قائل نیست و با رهبرانی همدل است که جهانبینی او
را تایید میکنند. پرسش کلیدی این است که آیا ترامپ در رویکرد خود نسبت به اتحادیه اروپا تجدیدنظر خواهد کرد یا اینکه به سیاست حمایت از کشورهایی که خواهان خروج از اتحادیه اروپا هستند ادامه خواهد داد.
وضع تعرفه و نارضایتیهای گسترده
سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد با وضع تعرفه 20درصدی بر کالاهای وارداتی امریکا از مکزیک، میتوان هزینه احداث دیوار در مرز دو کشور را تامین کرد. به گزارش رویترز، این خبر ساعاتی پس از اعلام لغو سفر انریکه پنیا نیتو، رییسجمهوری مکزیک، به واشنگتن در هفته آینده اعلام شد.
ترامپ دستور ساخت دیوار در مرز دو کشور را صادر کرده و گفته است، دولت مکزیک باید هزینه ساخت این دیوار را بپردازد. اما رییسجمهوری مکزیک گفته، کشورش پول احداث این دیوار را نمیدهد. سخنگوی کاخ سفید گفته دولت ترامپ با وضع تعرفه تا ۲۰درصد، هزینه ساخت این دیوار را تامین خواهد کرد. رویترز نوشته، وضع تعرفه بر کالاهای وارداتی از مکزیک به یک طرح نمایندگان جمهوریخواه در مجلس نمایندگان شبیه است که از آن بهعنوان «تنظیم تعرفه» در مرز یاد میشود. مبارزه با ورود مهاجران غیرقانونی و ساخت دیوار بین دو کشور از شعارهای اصلی ترامپ در کارزار انتخاباتیاش بود. با این حال سیاستمداران و رهبران کسب و کار امریکا از تصمیم ترامپ ابراز نگرانی کردهاند.
لیندزی گراهام سناتور جمهوریخواه، گفته چنین مالیاتی میتواند مانع بزرگی برای توسعه تجارت شود و انجمن بازرگانان تگزاس گفته این اقدام به اقتصاد ضربه میزند و فرصتهای شغلی را از بین میبرد. لوئیس ویدیگرای وزیر خارجه مکزیک، گفته وضع تعرفه گمرکی قیمت محصولات متعددی را برای مصرفکنندگان امریکایی گرانتر خواهد کرد و درنهایت آنها خواهند بود که بهای این دیوار را خواهند پرداخت. انریکه پنیا نیتو رییسجمهوری مکزیک هم در اعتراض به برنامه ساخت دیوار مرزی برنامه سفرش به واشنگتن را لغو و در پیامی تلویزیونی تصریح کرده که مکزیک حاضر به پرداخت پولی برای احداث دیوار مرزی نیست. در واکنش به اظهارات رییسجمهوری مکزیک، ترامپ با انتقاد از موضع او گفته تا موقعی که آن کشور با امریکا با احترام رفتار نکند و هزینه دیوار مرزی را ندهد، دیدار رهبران دو کشور بیثمر خواهد بود. قرار بود رهبران دو کشور هفته آینده در کاخ سفید دیدار کنند. برخی ناظران اقتصادی معتقدند که این احتمال وجود دارد هزینه این دیوار به دوش تولیدکنندگان مکزیکی و مصرفکنندگان امریکایی بیفتد، کسانی که کالاهایی نظیر وسایل الکترونیکی، اتومبیل و محصولات کشاورزی را تولید و
مصرف میکنند.
استعفای مدیران ارشد وزارت خارجه
از سوی دیگر، در حالی که هنوز انتصاب وزیر خارجه جدید امریکا قطعی نیست، تعدادی از مدیران ارشد این وزارت خانه از سمتهای خود استعفا کردهاند. به گزارش رویترز، چهار تن از معاونان وزیر خارجه ازجمله پاتریک کندی، معاون وزیر در امور مدیریت که در زمان جورج بوش به این سمت منصوب شد، جویس آن بار، معاون وزیر در امور اداری، میشل بوند معاون وزیر در امور کنسولی و جنتری اسمیت، رییس اداره ماموریتهای برون مرزی وزارت خارجه از سمت خود استعفا کردهاند. تمامی این مدیران هم در دوره ریاستجمهوری جمهوریخواهان و هم دمکراتها در سمتهای ارشد اداری در وزارت خارجه خدمت کردهاند و به عنوان تکنوکراتهای ارشد در تشکیلات دولتی، دارای گرایش حزبی مشخصی نیستند.
جمعه گذشته نیز گریگوری استار، معاون وزیر خارجه در امور امنیت دیپلماتیک و لیدیا مونیز، مدیر عملیات ساختمانی خارجی اعلام کردند که از سمتهای خود کنارهگیری میکنند. این استعفای همزمان و جمعی مقامهای ارشد وزارت خارجه واکنشهای بسیاری را به دنبال داشته است. مقامهای ارشد وزارت خارجه گفتهاند که اهداف اعلام شده ترامپ در زمینه سیاست خارجی به شکلی است که آن را با رویکرد و منافع بلندمدت امریکا در صحنه بینالمللی منطبق نمیدانند یا نمیتوانند بر قابلیت اجرایی آنها صحه بگذارند؛ به این ترتیب ترجیح دادهاند نقشی در این زمینه نداشته باشند. برخی دیگر گفتهاند که نهتنها سیاستهای اعلام شده ترامپ فاقد انسجام منطقی است بلکه سازماندهی دولت به خصوص با حضور افراد غیرمتخصص با هرج و مرج و آشفتگی همراه و برای تکنوکراتهای با تجربه قابل قبول نبوده است. کمیته امور خارجه سنای انتصاب تیلرسون به وزارت خارجه را پذیرفته اما برای انتصاب رسمی او لازم است که تمام اعضای سنا صلاحیت او را تایید کنند. تیلرسون که مدیریت شرکت نفی اکسون را برعهده داشت از تجربه قبلی از تشکیلات اداری و نهادهای مرتبط با سیاست خارجی برخوردار نیست و با کنارهگیری این تعداد از مقامات ارشد وزارت خارجه، در صورت انتصاب نهایی به این مقام، در آغاز کار باید افراد مناسبی را برای سمتهای حساس در تشکیلات وزارتخانه پیدا کند. منتقدان معتقدند استعفای کارمندان ارشد دولت، به هر دلیل و با هرانگیزهیی که صورت گرفته باشد این نگرانی را تشدید کرده که تشکیلات مدیریتی رییسجمهوری جدید همچنان گرفتار هرج و مرج و کمبود افراد متخصص است.